پرسش :
لطفا این حدیث را شرح دهید. امام علی (علیه السلام) فرمودند: سَیَّئَهُ تَسُوءکَ خیرُ عِندَاللهِ مِن حَسَنَهٍ تُعجبِک؛ کار بدی که تو را ناراحت کند، نزد خداوند بهتر از کار نیک و حسنه ای است که تو را گرفتار خودپسندی و عجب سازد. (1)
پاسخ :
شرح حدیث:
وجدان زنده و بیدار انسان را نسبت به کارهای بد و معصیتهایش سرزنش می کند.
عذاب وجدان درکسانی است که فطرت الهی آنان هنوز بیدار است و این چراغ درونی راه درست از نادرست را برایشان روشن می سازد و از بدیها باز می دارد، هر چند در حدّ ملامت و نکوهش.
از سوی دیگر بعضی دچار «عُجب» می شوند و مغرور کارهای نیک خود می گردند.
عُجب و خود پسندی هم تکبّر می آورد هم از رسیدن به مراتب بالاتر اخلاقی و عرفانی باز می دارد.
آن که از بدیهایش شرمنده و پشیمان شود، امید جبران و اصلاح در او بیشتر است، اما کسی که از کارهای خویش دچار غرور و خود برتربینی گردد، راه رشد و کمال را به روی خود بسته است.
آری... معصیتی که انسان را به ندامت بکشاند، بهتر از طاعتی است که غرور آورد.
پی نوشت:
(1) نهج البلاغه، حکمت 43
منبع: حکمت های علوی و ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام علی (علیه السلام)، جواد محدثی، انتشارات آستانه قدس رضوی، چاپ سوم (1391).
شرح حدیث:
وجدان زنده و بیدار انسان را نسبت به کارهای بد و معصیتهایش سرزنش می کند.
عذاب وجدان درکسانی است که فطرت الهی آنان هنوز بیدار است و این چراغ درونی راه درست از نادرست را برایشان روشن می سازد و از بدیها باز می دارد، هر چند در حدّ ملامت و نکوهش.
از سوی دیگر بعضی دچار «عُجب» می شوند و مغرور کارهای نیک خود می گردند.
عُجب و خود پسندی هم تکبّر می آورد هم از رسیدن به مراتب بالاتر اخلاقی و عرفانی باز می دارد.
آن که از بدیهایش شرمنده و پشیمان شود، امید جبران و اصلاح در او بیشتر است، اما کسی که از کارهای خویش دچار غرور و خود برتربینی گردد، راه رشد و کمال را به روی خود بسته است.
آری... معصیتی که انسان را به ندامت بکشاند، بهتر از طاعتی است که غرور آورد.
پی نوشت:
(1) نهج البلاغه، حکمت 43
منبع: حکمت های علوی و ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام علی (علیه السلام)، جواد محدثی، انتشارات آستانه قدس رضوی، چاپ سوم (1391).