پرسش :

لطفا این حدیث را شرح دهید. امام علی (علیه السلام) فرمودند: اِتَّقُوا مَعاصِیَ اللهِ فِی الخَلَواتِ؛ فَإنَّ الشّاهِدَ هُوَ الحاکُم؛ از ارتکاب نافرمانیهای خدا در خلوتها بپرهیزید؛ چرا که همان شاهد داور است. (1)

پاسخ :
شرح حدیث:
خدایی را که می پرستیم و سر و کارمان در دنیا و آخرت با اوست «شنوا» و «بینا» ست.
آنچه برای ما آشکار یا نهان به شمار می رود، برای خدا یکسان است.
هیچ چیز از او پوشیده و پنهان نیست. همه ی سخنان حتّی نجواهای آهسته و زمزمه ها را هم می شنود و از همه ی کارها در خلوت ترین جاها و تاریک ترین صحنه ها آگاه است.
نمی توان جایی پیدا کرد که خدا در آن جا نباشد.
نمی توان حرفی را آهسته زد که او نشود.
نمی توان کاری را مخفیانه انجام داد که او با خبر نباشد.
علم و آگاهی خداوند همه زوایا و حالات و شرایط را در بر گرفته است، حتی از نیّات درونی وانگیزه های ما هم خبر دارد.
فردای قیامت چه کسی میان مردم داوری وحکم خواهد کرد؟
همان کسی که شاهد اعمال مردم بوده است! پس نه جای انکار و حاشاست، نه می توان آن شاهد حاکم را به اشتباه و بی دقتی متهم ساخت.
نتیجه آن که: در خلوت هم نباید گناه کرد؛ چرا که چشم بینای خدا همه جا ناظر بر اعمال ماست.
پی نوشت: (1) نهج البلاغه، حکمت 316
منبع: حکمت های علوی و ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام علی ع)، جواد محدثی، انتشارات آستانه قدس رضوی، چاپ سوم (1391)