پرسش :
آیا در ازدواج پسر، اجازه والدین شرط است؟
پاسخ :
پاسخ از حضرت آیت اللّه العظمی مکارم شیرازی (دامت برکاته):
در ازدواج پسر اجازه والدین شرط نیست. پسرى که بالغ و رشید باشد مى تواند با دختر مورد پسندش ازدواج کند و شرعاً و قانوناً نیازى به جلب رضایت پدر و مادر ندارد. حتى در صورت مخالفت آنان باز هم حق دارد با هرکس خواست ازدواج نماید. پسر در انتخاب همسر آزاد است و پدر و مادر حق ندارند، او را الزام کنند تا با دختر خاصى ازدواج کند.
مردى به حضرت صادق علیه السلام عرض کرد: «من قصد دارم با زنى ازدواج کنم اما پدر و مادرم میل دارند با زنى دیگر ازدواج نمایم؟ حضرت فرمود: با همان زنى که دوست دارى ازدواج کن و زنى را که پدر و مادرت به آن تمایل دارند رها ساز.»
پسر است که باید عمرى را با همسرش زندگى کند نه پدر و مادر. بنابراین باید مورد پسند او باشد نه پدر و مادر. پسر باید سعى کند طبق معیارهاى گذشته همسر دل خواهش را پیدا کند و بپسندد و با او ازدواج نماید و کارى با خواستن و نخواستن دیگران نداشته باشد. اگر پدر و مادر پیشنهاد کردند با دخترى ازدواج کند که او را نمى پسندد بدون شرم و حیا بگوید: شما براى من مى خواهید زن بگیرید نه براى خودتان، من هستم که باید با او زندگى کنم نه شما، من این دختر را دوست ندارم و حاضر نیستم با او ازدواج کنم. ممکن است پدر و مادر ناراحت شوند ولى ناراحت شدن آنها بهتر است از این که با او ازدواج کنید و خودتان را با صدها مشکل مواجه سازید و ناچار شوید عمرى را با ناراحتى زندگى کنید. بعضى پدران و مادران واقعاً جاهل و خودخواهند و به بهانه هاى بى جا از ازدواج مشروع فرزندانشان مانع مى شوند.
به نامه هاى زیر توجه فرمایید:
آقاى... در نامه اش مى نویسد:
مادرم اصرار دارد که همسر تو باید از خانواده اى اصیل باشد و اصالت در نظر او فقط مال و مقام است. یک روز در مینى بوس با دیدن دخترى زندگى من دگرگون شد. جریان آن را با مادرم در میان گذاشتم. گفت: تو براى ازدواج آمادگى ندارى، زیرا کار مناسبى ندارى.
بعداً از اقوام و خویشان و پدر و مادرش سؤال کرد. چون این امر براى مادرم مهم است که خویشان آنها چه کاره باشند. شهرى باشند یا دهاتى، چند تا فرش در خانه دارند و فرش ها بافت کجاست. به هر حال موافقت نکرد. ولى من خودم با خانواده دختر تفاهم و گفت وگو کردیم و به نتیجه رسیدیم که مادرم به خواستگارى برود. با اصرار زیاد مادرم را راضى کردم که به خواستگارى برود. روز خواستگارى فرا رسید. من به اتفاق پدر و مادر و خاله و مادربزرگم به منزل ایشان رفتیم و اى کاش زنده نمى ماندم که چنین روزى را ببینم. مادر در همان وهله اول از دیدن آنها یکه خورد و نتوانست اعصابش را کنترل کند و همه چیز با همان برخورد اول معلوم شد. خانواده ام عقیده دارند که اینها به ما نمى خورند چون دهاتى هستند و خانه شان توى کوچه است. و هیچ کدام از فامیلشان شغل مهم دولتى ندارد. تو با این انتخاب آبروى ما را برده اى، یا ما و یا او. مادر و پدرم فکر نمى کنند آخر مگر ما که هستیم که باید این قدر ایراد بگیریم. نمى دانم با این وضع چه کنم؟ از طرفى نمى توانم از آن دختر و خانواده چیز فهمش دل بکنم، زیرا جدا شدن از آن دختر به معناى تمام شدن زندگى من است. من و دختر به خوبى فهمیده ایم که بدون هم نمى توانیم خوشبخت بشویم و از طرف دیگر نمى خواهم پدر و مادرم رنجیده خاطر شوند، زیرا برایم زحمت کشیده اند. واقعاً شکست خورده ام، نمى دانم چه کنم؟ ولى این را بگویم که بى کار ننشسته ام و با تمام قواکوشش مى کنم بلکه آنها را راضى کنم، چون دوست دارم با رضایت پدر ومادرم عروسى کنم. شما را به خدا این را به خانواده ها بگویید که چرا با این کارهایشان جوانان را به بدبختى و انحراف مى کشند؟ ارادتمند شما ... .
آقاى... نیز در نامه اش مى نویسد:
آیا پسران و دختران بلوچ حق انتخاب همسر ندارند؟ آیا باید پدر و مادر یا برادر بزرگ تر برایشان تعیین تکلیف نمایند و بگویند باید با فلانى ازدواج کنى؟ به این پدر و مادرها بگویید این قدر در سرنوشت فرزندان خود دخالت نکنید و به همین جهت طلاق در میان بلوچ ها زیاد شده است.
در خاتمه به جوانان توصیه مى کنم که در مورد انتخاب همسر سعى کنند حتى المقدور رضایت و توافق پدر و مادر را جلب نمایند، و این امر به صلاح آنها و مطابق احتیاط است،زیرا جوانان خام و کم تجربه اند و راه ازدواج را طى نکرده و با مشکلات آن آشنا نیستند. اگر بدون مشورت و صلاحدید پدر و مادر وارد عمل شوند بیم آن مى رود که کلاه سرشان برود و در دام همسرى نامناسب گرفتار شوند. اما اگر با مشورت پدر و مادر که از تجربیات کافى برخوردارند وارد عمل شوند احتمال خطر کمتر خواهد بود. چون جوان به پدر و مادر نیاز دارد، اگر بتواند در انتخاب همسر با آنها تفاهم کند در آینده هم از کمک هاى بى دریغ شان استفاده خواهد کرد. خصوصاً این که پدر و مادر بر فرزند حق دارند و جلب رضایت آنها موجب خشنودى خدا خواهد شد.
منبع: makarem.ir
پاسخ از حضرت آیت اللّه العظمی مکارم شیرازی (دامت برکاته):
در ازدواج پسر اجازه والدین شرط نیست. پسرى که بالغ و رشید باشد مى تواند با دختر مورد پسندش ازدواج کند و شرعاً و قانوناً نیازى به جلب رضایت پدر و مادر ندارد. حتى در صورت مخالفت آنان باز هم حق دارد با هرکس خواست ازدواج نماید. پسر در انتخاب همسر آزاد است و پدر و مادر حق ندارند، او را الزام کنند تا با دختر خاصى ازدواج کند.
مردى به حضرت صادق علیه السلام عرض کرد: «من قصد دارم با زنى ازدواج کنم اما پدر و مادرم میل دارند با زنى دیگر ازدواج نمایم؟ حضرت فرمود: با همان زنى که دوست دارى ازدواج کن و زنى را که پدر و مادرت به آن تمایل دارند رها ساز.»
پسر است که باید عمرى را با همسرش زندگى کند نه پدر و مادر. بنابراین باید مورد پسند او باشد نه پدر و مادر. پسر باید سعى کند طبق معیارهاى گذشته همسر دل خواهش را پیدا کند و بپسندد و با او ازدواج نماید و کارى با خواستن و نخواستن دیگران نداشته باشد. اگر پدر و مادر پیشنهاد کردند با دخترى ازدواج کند که او را نمى پسندد بدون شرم و حیا بگوید: شما براى من مى خواهید زن بگیرید نه براى خودتان، من هستم که باید با او زندگى کنم نه شما، من این دختر را دوست ندارم و حاضر نیستم با او ازدواج کنم. ممکن است پدر و مادر ناراحت شوند ولى ناراحت شدن آنها بهتر است از این که با او ازدواج کنید و خودتان را با صدها مشکل مواجه سازید و ناچار شوید عمرى را با ناراحتى زندگى کنید. بعضى پدران و مادران واقعاً جاهل و خودخواهند و به بهانه هاى بى جا از ازدواج مشروع فرزندانشان مانع مى شوند.
به نامه هاى زیر توجه فرمایید:
آقاى... در نامه اش مى نویسد:
مادرم اصرار دارد که همسر تو باید از خانواده اى اصیل باشد و اصالت در نظر او فقط مال و مقام است. یک روز در مینى بوس با دیدن دخترى زندگى من دگرگون شد. جریان آن را با مادرم در میان گذاشتم. گفت: تو براى ازدواج آمادگى ندارى، زیرا کار مناسبى ندارى.
بعداً از اقوام و خویشان و پدر و مادرش سؤال کرد. چون این امر براى مادرم مهم است که خویشان آنها چه کاره باشند. شهرى باشند یا دهاتى، چند تا فرش در خانه دارند و فرش ها بافت کجاست. به هر حال موافقت نکرد. ولى من خودم با خانواده دختر تفاهم و گفت وگو کردیم و به نتیجه رسیدیم که مادرم به خواستگارى برود. با اصرار زیاد مادرم را راضى کردم که به خواستگارى برود. روز خواستگارى فرا رسید. من به اتفاق پدر و مادر و خاله و مادربزرگم به منزل ایشان رفتیم و اى کاش زنده نمى ماندم که چنین روزى را ببینم. مادر در همان وهله اول از دیدن آنها یکه خورد و نتوانست اعصابش را کنترل کند و همه چیز با همان برخورد اول معلوم شد. خانواده ام عقیده دارند که اینها به ما نمى خورند چون دهاتى هستند و خانه شان توى کوچه است. و هیچ کدام از فامیلشان شغل مهم دولتى ندارد. تو با این انتخاب آبروى ما را برده اى، یا ما و یا او. مادر و پدرم فکر نمى کنند آخر مگر ما که هستیم که باید این قدر ایراد بگیریم. نمى دانم با این وضع چه کنم؟ از طرفى نمى توانم از آن دختر و خانواده چیز فهمش دل بکنم، زیرا جدا شدن از آن دختر به معناى تمام شدن زندگى من است. من و دختر به خوبى فهمیده ایم که بدون هم نمى توانیم خوشبخت بشویم و از طرف دیگر نمى خواهم پدر و مادرم رنجیده خاطر شوند، زیرا برایم زحمت کشیده اند. واقعاً شکست خورده ام، نمى دانم چه کنم؟ ولى این را بگویم که بى کار ننشسته ام و با تمام قواکوشش مى کنم بلکه آنها را راضى کنم، چون دوست دارم با رضایت پدر ومادرم عروسى کنم. شما را به خدا این را به خانواده ها بگویید که چرا با این کارهایشان جوانان را به بدبختى و انحراف مى کشند؟ ارادتمند شما ... .
آقاى... نیز در نامه اش مى نویسد:
آیا پسران و دختران بلوچ حق انتخاب همسر ندارند؟ آیا باید پدر و مادر یا برادر بزرگ تر برایشان تعیین تکلیف نمایند و بگویند باید با فلانى ازدواج کنى؟ به این پدر و مادرها بگویید این قدر در سرنوشت فرزندان خود دخالت نکنید و به همین جهت طلاق در میان بلوچ ها زیاد شده است.
در خاتمه به جوانان توصیه مى کنم که در مورد انتخاب همسر سعى کنند حتى المقدور رضایت و توافق پدر و مادر را جلب نمایند، و این امر به صلاح آنها و مطابق احتیاط است،زیرا جوانان خام و کم تجربه اند و راه ازدواج را طى نکرده و با مشکلات آن آشنا نیستند. اگر بدون مشورت و صلاحدید پدر و مادر وارد عمل شوند بیم آن مى رود که کلاه سرشان برود و در دام همسرى نامناسب گرفتار شوند. اما اگر با مشورت پدر و مادر که از تجربیات کافى برخوردارند وارد عمل شوند احتمال خطر کمتر خواهد بود. چون جوان به پدر و مادر نیاز دارد، اگر بتواند در انتخاب همسر با آنها تفاهم کند در آینده هم از کمک هاى بى دریغ شان استفاده خواهد کرد. خصوصاً این که پدر و مادر بر فرزند حق دارند و جلب رضایت آنها موجب خشنودى خدا خواهد شد.
منبع: makarem.ir
