مصرف زیاد کافئین از طریق چای یا هر منبع دیگر، با افزایش احساس اضطراب و استرس مرتبط است.
 

مقدمه

چای یکی از محبوب ترین نوشیدنی ها در سرتاسر جهان است. چای سبز، سیاه و اواونگ از مشهورترین انواع چای به شمار می روند. همه آن ها از برگ گیاهی به نام کاملیا سیننسیس به دست می آیند. هیچ چیز به اندازه نوشیدن یک فنجان چای داغ لذت بخش و تسکین دهنده نیست، اما فواید این نوشیدنی به همینجا ختم نمی شود.
 
قرن هاست که چای به عنوان دارویی گیاهی در طب سنتی مورد توجه حکما و اطباء این حوزه قرار دارد. بعلاوه تحقیقات و پژوهش های نویسن نیز به این نتیجه رسیده اند که ترکیبات موجود در چای نقشی مهم در کاهش خطر ابتلا به بیماری های مزمن، از جمله سرطان، چاقی، دیابت و بیماری های قلبی ایفا می کند.
 
اگر چه نوشیدن متعادل چای برای بیشتر افراد بسیار مفید است، اما مصرف بیش از 3 تا 4 فنجان چای در روز (حدوداً 950 میلی لیتر) می تواند تأثیرات منفی بر سلامت شما داشته باشد. در ادامه شما را با برخی عوارض زیاده روی در مصرف این نوشیدنی محبوب آشنا می کنیم.
 

1. کاهش میزان جذب آهن

چای منبعی غنی از ترکیباتی به نام تانن است. تانن ها می توانند به آهن موجود در برخی مواد غذایی بچسبند و مانع جذب آهن در دستگاه گوارش شوند.
 
کمبود آهن یکی از رایج ترین مشکلات در سرتاسر جهان محسوب می شود و اگر سطح آهن خون شما پایین باشد، زیاده روی در مصرف چای می تواند وضعیت شما را تشدید نماید.
 
تحقیقات می گویند که تانن های موجود در چای بیشتر به آهن موجود در منابع گیاهی متصل می شوند و کمتر می توانند مانع جذب آهنِ موجود در محصولات حیوانی شوند. بنابراین، رژیم گیاهی دارید و به عبارتی گیاه خواری می کنید، نوشیدن زیاد چای ممکن است بیش از دیگران به شما آسیب برساند.
 
البته میزان تانن های موجود در چای تا اندازه زیادی به نوع چای و نحوه تهیه آن بستگی دارد. اما در هر صورت نوشیدن حدود 3 فنجان چای  برای اغلب افراد مناسب است.
 
اگر تازگی ها آزمایش داده اید و مشخص شده که میزان آهن خونتان کم است اما دوست دارید چای بنوشید، سعی کنید حتی المقدور چای را در فاصله میان وعده های غذایی، میل کنید. با انجام دادم این کار، احتمال اینکه نوشیدن چای مانع جذب آهن موجود در مواد غذایی شود به شدت کاهش خواهد یافت، زیرا در این فاصله بدن فرصت می یابد تا آهن را از طریق دستگاه گوارش جذب کند.
 

2. افزایش اضطراب و استرس

برگ های چای به صورت طبیعی حاوی کافئین است. مصرف زیاد کافئین از طریق چای یا هر منبع دیگر، با افزایش احساس اضطراب و استرس مرتبط است.
 
یک فنجان متوسط چای (240 میلی لیتر) حاوی 11 تا 61 میلی گرم کافئین است که این اختلاف به نوع چای و نحوه آماده کردن آن بستگی دارد. چای سیاه بیش از چای سبز کافئین دارد و هر چه بیشتر دم بکشد، کافئینش بیشتر می شود.
 
 
محققان بر این باورند که مصرف کمتر از 200 میلی گرم کافئین در طول روز تأثیری جدی بر اضطراب بیشتر افراد ندارد. البته برخی افراد به کافئین حساسیت بیشتری دارند و لازم است مصرف آن را محدودتر کنند.
 
 
اگر فکر می کنید پس از مصرف چای عصبی می شوید، ممکن است شما نیز نسبت به کافئین حساس باشید، بنابراین لازم است در عادت خود در مصرف چای تجدید نظر کرده و آن را محدودتر کنید.
 
اگر احساس می کنید حساسیتتان به کافئین زیاد است، مصرف دمنوش های گیاهی بدون کافئین را در برنامه خود قرار دهید.
 

3. بی خوابی

از آنجا که چای حاوی کافئین است، مصرف زیاد آن می تواند به اختلال در چرخه خوابتان کمک کند.
 
ملاتونین هورمونی است که به مغز علامت می دهد که الان وقت خواب است. برخی تحقیقات نشان داده اند که کافئین ممکن است از ترشح هورمون ملاتونین جلوگیری نموده و در نتیجه کیفیت خواب را کاهش دهد.
 
عدم خواب کافی با تعداد زیادی از مشکلات جسمی و روانی مرتبط است که از جمله آن ها می توان به احساس خستگی شدید، کاهش قدرت حافظه و عدم تمرکز کافی اشاره نمود. همچنین بی خوابی های مزمن نیز با خطر ابتلا به چاقی و کاهش سطح قند خون مرتبط است.
 
سوخت و ساز کافئین در بدن افراد مختلف، متفاوت است و نمی توان دقیقا پیش بینی کرد که تا چه میزان در بدن فرد می ماند. در این صورت نمی توان گفت مصرف کافئین تا چه میزان قبل از زمان خواب، می تواند خواب فرد را مختل کند.
 
برخی مطالعات نشان می دهد مصرف 200 میلی گرم کافئین 6 ساعت قبل از زمان خواب، می تواند بر کیفیت خواب تأثیر منفی بگذارد، البته برخی مطالعات دیگر این تأثیر را معنا دار قلمداد نکرده اند.
 
اگر مشکل خواب دارید، مثلاً دیر به خواب می روید و یا شب ها بیدار می شوید و در مجموع احساس می کنید کیفیت خوابتان پایین است و از سویی مصرف چای نیز در برنامه روزانه شما قرار دارد، شاید لازم باشد در میزان مصرف چای و همچنین زمان نوشیدن آن تجدید نظر کنید. سعی کنید در ساعات منتهی به زمان خواب چای ننوشید.
 

4. حالت تهوع

وجود برخی ترکیبات در چای ممکن است سبب حالت تهوع شوند، احتمال بروز این تأثیرات زمانی که چای در مقادیر زیاد و یا با معده خالی نوشیده شود، بیشتر خواهد شد.
 
تانن های موجود در برگ های چای، علت اصلی تلخی و گسی چای محسوب می شوند. گس بودن چای بافت های دستگاه گوارش را تحریک می کند و در نتیجه ممکن است موجب بروز مشکلات معده از جمله حالت تهوم و درد معده شود.
 
مقدار چایی که ممکن است این حالات را بوجود آوردند، کاملاً وابسته به فرد است و بدن افراد مختلف ممکن است واکنش ها متفاوتی از خود نشان دهند.
 
افراد حساس تر ممکن است پس از نوشیدن 1 تا 2 فنجان (240 تا 280 میلی لیتر) چای، این علائم را تجربه کنند، در حالیکه دیگران ممکت است بیش از 5 فنجان (1.2 لیتر) بنوشند و هیچ کدام از این علائم در آن ها بروز پیدا نکند.
 
اگر پس از نوشیدن چای، یک یا برخی از این علائم را در خود مشاهده کردید، ممکن است لازم باشد در هر وعده میزان کمتری چای بنوشید.  
 
همچنین می توانید مقداری شیر به چای اضافه کنید و یا اینکه غذایی مانند نان و پنیر را همراه چای میل نمایید. تانن ها می توانند به پروتئین ها و کربوهیدرات های موجود در مواد غذایی چسبیده و در نتیجه تحریک دستگاه گوارش را به حداقل ممکن برسانند.

ادامه دارد...

منبع: هلث لاین