کودکان و نکاتی درباره تقویت عشق به همنوعان

 گوش دادن و در نتیجه درک کردن، اساس توجه و علاقه به دیگران است.
 

چکیده: ما به عنوان والدین، باید اطمینان حاصل کنیم که فرزندان مان می‌دانند که عشق و علاقه به هم­نوعان وجود دارد و نمونه‌هایی از آن را به عنوان الگوهای کارهایشان در نظر می­ گیرند. با ما همراه باشید

تعداد کلمات 1250 / تخمین زمان مطالعه 6 دقیقه

نکته­ های آموزشی درباره مهارت علاقه به دیگران را بدانید

به راحتی می‌توان در عناوین روزنامه‌ها یا اخبار تلویزیون مشاهده کرد که مردم، دیگر چندان توجهی به همدیگر ندارند؛ اما همۀ ما که در این دنیا زندگی می‌کنیم، می‌دانیم که هر روز اتفاقات کوچک و بزرگی که مربوط به توجه و علاقۀ افراد به دیگری است می‌افتد که موارد کوچک این حوادث در روزنامه‌ها درج نمی‌شود. به همین علت من هیچ گاه از صحبت کردن دربارۀ مربیانِ کارگاه مهارت های زندگی که داوطلبانه به معلمان و والدین کمک می‌کنند، خسته نمی‌شوم. اگر من اخبار را به عنوان شاخص احساس انسان ها نسبت به یکدیگر می‌خواندم، هرگز این همه کمک بی‌دریغ و عشق را پیش‌بینی نمی‌کردم. از آنجا که داستان­ های توجه به افراد و عشق و علاقه به آنها در اخبار یافت نمی‌شود، تنها کار مهم این است که اطمینان حاصل کنیم، فرزندانمان می‌دانند که عشق و علاقه وجود دارد و نمونه‌هایی از آن را به عنوان الگوهای کارهایشان دارند.
 

گاهی بدون آنکه درخواستی کرده باشید، دیگری به شما محبتی می‌کند: رئیستان اعتماد به نفسِ شما را تقویت می‌کند؛ همسایه‌ای از فرزندتان مراقبت می‌کند؛ معلم فرزندتان یادداشتی دربارۀ کارکرد فرزندتان برایتان می‌فرستد.
از فرزندانتان بخواهید نمونه‌هایی از خوبی را برایتان نام ببرند: آیا اخیراً به کسی خوبی کرده‌اند؟ چه کسی نسبت به آنها لطفی کرده است؟
از آنها مثال هایی دربارۀ بی‌مهری بپرسید. آیا هیچ گاه شما یا آنها دوست داشته‌اید در چنین موقعیتی باشید؟
دربارۀ خواهرها و برادرها صحبت کنید: آیا آنها بیش از دوستان با یکدیگر دعوا می‌کنند؟ اگر این طور است، دلیل آن چیست؟ و چه کاری می‌توان در این مورد انجام داد؟
 

موضوعِ توجه و علاقه، سؤالات زیادی در ذهن ما برمی‌انگیزد:
  آیا به دیگران توجه کنیم؛ به آنها کمک کنیم و کار خاصی برای کسی که محبتی کرده و یا کمکی انجام داده، انجام دهیم؟
  رفتار خودخواهانه چه معنی دارد؟ چه کسی را هر دوی شما می‌شناسید که خودخواه نیست؟
ضرب‌المثل معروفی هست که می‌گوید: «با هر دست بدهی، از همان دست می‌گیری». لذت بخشش برای شما چگونه بوده است؟ فرزندانتان چه احساسی داشته‌اند؟ دربارۀ نتایج خاص کمک کردن به دیگران با هم صحبت کنید.
 

بچه‌ها واقعاً به افرادی نیاز دارند که به آنها توجه کنند. داستان واقعی زیر را با دقت بخوانید: بعد از آنکه مادرم فوت کرد، پدرم مجبور بود هم پدر من باشد هم مادرم. برای او خیلی سخت بود. نه فقط به خاطر آنکه مجبور بود ساعات کاری‌اش را به سه ساعت در روز کاهش دهد، بلکه بیشتر به این علت که تا زمان مرگ مادرم، پدرم هیچ گاه مراقبت از فرزندانش را به عهده نداشت.
دوستان با پدرم دربارۀ میلی[1] (زنی که از انگلستان آمده بود تا در امریکا کار کند) صحبت کردند. وقتی برادرم به کالج رفت، او در اتاقِ برادرم مستقر شد و به عنوان پرستار، از من مراقبت می‌کرد. زمانی که احساس می‌کردم کسی نیست تا به من توجه کند او به مراقبت از من می‌پرداخت.
میلی سعی نکرد نقش مادرم را داشته باشد، بلکه به طرق مختلفی به من توجه می‌کرد. او در یک فروشگاه لباس کار می‌کرد که به کارکنان و خانوادۀ آنها تخفیف می‌دادند. من اغلب آنجا بودم. لباسها را پرو می‌کردم و گاهی او لباسهایی با تخفیف برایم می‌خرید. وقتی پدرم تا دیروقت کار می‌کرد، با هم برای شام یا سینما بیرون می‌رفتیم. او نیاز به همراهی من داشت و من به او.
او برای انگلستان و خانوادۀ خواهرش دلتنگ شده بود. من هنوز می‌توانم آینۀ قدی را در اتاق خوابش ببینم. در اطراف قاب آینه عکس­های خانواده و دوستانش قرار داشتند. هر روز وقتی او به عکس­ها خیره می‌شد، آنها نیز به او خیره می‌شدند. وقتی من به دانشگاه رفتم، میلی عکس مرا هم کنار آن عکس­ها گذاشت.
حالا بعد از چند دهه، میلی رفته است و من حضور او را بیش از کارهایی که برایم انجام داد، به خاطر می‌آورم. وقتی من تنها بودم، او در کنارم بود و به حرف­هایم گوش می‌داد. این موضوع اساس توجه و علاقه به دیگران است.

به دو نمونه فعالیت برای آموزش همدردی با دیگران توجه کنید

  فکر کردن
  شناخت ارزش های متفاوت بودن
این فعالیت باعث می‌شود فرزندانتان برای تفاوت­ های بین مردم ارزش قائل شوند. برای این منظور، روش «صحبت دربارۀ...» را انتخاب کنید. شما تنها نیاز به ذهنی متفکر دارید.
فکر کنید که مردم به چه روش­ هایی خود را متفاوت می‌سازند؛ مثلاً: نحوۀ لباس پوشیدن، نوع گفتار، مدلی که موهایشان را درست می‌کنند و نوع سرگرمی­ هایشان.
دربارۀ روش­هایی که مردم خود را شبیه هم می‌کنند فکر کنید؛ مثلاً: نحوۀ لباس پوشیدن، نحوۀ صحبت کردن، مدلی که موهایشان را درست می‌کنند و نوع سرگرمی‌شان.
آیا هیچ کدام از شما فردی را می‌شناسید که مشکل می‌تواند خود را با مردم تطبیق دهد؟ آیا برای این مسئله دلایلی وجود دارد که هیچ کس آن را نمی‌داند؟ آیا برای کمک به چنین شخصی کاری می‌توانید انجام دهید؟
دربارۀ معلولیت­ها و افراد معلول و جانباز با بچه‌ها صحبت کنید. به بچه‌ها کمک کنید تا حس همدردی داشته باشند و درک کنند که همدردی چگونه است. بهتر است که اطمینان حاصل کنید آیا تاکنون فرزندتان در مدرسه، بین دوستان، بستگان و یا همسایگان، شخص معلولی را دیده است.
مردم، مسخره کردن تفاوت­ها را کار بچه‌ها می‌دانند؛ اما این کار به آن دلیل کاری بچه‌گانه است که هیچ کس زحمت صحبت کردن با بچه‌ها و توضیح دادن به آنها را نکشیده است.
 

  مطالعات اجتماعی
  مطلع شدن در مورد دیگران
  کاهش تبعیض و برخورد کلیشه‌ای
با همدیگر دنبال چیزهای مختلف بگردید.آیا کسی را می‌شناسید که به زبان دیگری صحبت کند؟ بازیگر باشد؟ یا یکی از بستگانش بیش از 90 سال داشته باشد؟
دربارۀ شخص متفاوتی که اخیراً دیده‌اید فکر کنید؛ شخص بی‌خانمانی که بقچۀ کهنه‌ای را حمل می‌کند؛ شخصی در ویلچر یا یک نابینا. سعی کنید تصور کنید چنین شخصی چه احساسی دارد. در مورد مشکلاتی که چنین اشخاصی با آنها مواجهند و اینکه چگونه می‌توانند با این مشکلات کنار بیایند فکر کنید.
افرادی از کشورهای دیگر پیدا کنید تا با آنها صحبت کنید. در بسیاری از جوامع می‌توان افرادی از کشورهای مختلف پیدا کرد. اگر در همسایگی‌تان افرادی با ملیتی دیگر زندگی می‌کنند، امکان استفاده از چنین فرصتی را برای صحبت کردن با آنها برای او ایجاد کنید. وقتی صدای شخصی را با لهجۀ دیگری می‌شنوید، وقت بگذارید و با او صحبت کنید. آنچه را که در مورد زادگاه آنها می‌خواهید بدانید، از او بپرسید و نکته‌هایی را که به نظرتان او نیاز دارد دربارۀ کشور یا شهر شما بداند، به او بگویید.

منبع: دروتی، ریچ؛ (1393)، کلیدهای پرورش مهارت­های اساسی زندگی در کودکان و نوجوانان، مترجم اکرم قیطاسی، انتشارات صابرین.