شناخت وسواس و درمان آن

مقابله با وسواس، امکان پذیر است چون انسان توانایی فوق‌العاده ای دارد و آن قدرت تفکر است و با فکر کردن به این نتیجه می‌رسد که وسواس ارزشی ندارد. 
 

چکیده : وسواس یکی از اختلالات اضطرابی است که اگر انسان بتواند آرامش خود را باز یابد به درمان این ناهنجاری کمک زیادی خواهد شد. با وسواس های خود مبارزه کنید و آنها را نابود بسازید. با ما همراه باشید.

تعداد کلمات 1187 / تخمین زمان مطالعه 6 دقیقه

برای روشن شدن جواب باید ببینیم که وسواس، سبب پریشانی خاطر فرد شده است یا نه؟ 

اگر اختلال جدی باشد، بدون شک موجب پریشانی شخص شده است و زندگی او را مختل خواهد ساخت، اختلال های جدی مثل این که، افکار ناخواسته به طور مداوم و ساعت‌های متمادی ذهن فرد را عرصه تاخت و تاز قرار دهد در این حالت، شخص بدون شک مقاومت خود را از دست خواهد داد و گرفتار پریشانی خاطر خواهد شد. 
مثال برای اختلال های جدی : هنگام خارج شدن از خانه، شیر های گاز و قفل های در را به شکل افراطی، تست می‌کنند که آیا شیر گاز را بستن یا نه، یا درب منزل را قفل کردن یا نه، اگر یک یا دوبار نگاه کنند اشکالی ندارد ولی اگر به صورت مداوم تکرار کنند سبب آشفتگی می‌شود و زندگی فرد را فلج می‌کند. 
 

اینگونه افراد از دایره اعتدال خارج هستند و زندگی را هم برای خودشان و هم اطرافیان خود، سخت می‌کنند. 
مثال؛ خانمی که دچار وسواس شده و تمام روز را مشغول تمیز کردن خانه است، در این صورت وقت نمی‌کند که به وظیفه شوهر داری و تربیت فرزند خود برسد. و همین امر سبب اختلاف در بین خانواده می‌شود، آیا حفظ زندگی برای شما اهمیتی ندارد؟ به خودتان بیایید. 
مثال؛ آقایی که مبتلا به وسواس شده و احساس می‌کند که برخورد با دیگران سبب آلودگی او می‌شود و بخاطر همین از خانواده و دوستان خود دوری می‌کند. این آقا فراموش کرده که چه جایگاه مهمی دارد و نگاه همه اعضای خانواده به شخصیت او است اما او غافل شده و به دام شیطان اسیر شده. زندگی کنار این افراد برای همنشین های آنها عذاب آور است. 
یادآوری: زندگی ساده تر از آن است که فکرش را می‌کنیم، می‌شود به ساده ترین شکل ممکن، زندگی کرد. نیازی به این همه وسواس نیست، دنیا را برای خودتان سخت نکنید. 
 

بعضی از وسواس ها هستند که خفیف هستند و زیاد به چشم نمی آیند اما در مکان و موقعیت مناسبی، خودش را نشان می‌دهد. 
برای روشن شدن این مطلب یک داستانی از زندگی خودم را برای شما بیان می کنم. 
مثال؛ من عادت داشتم، افرادی که از کنار من عبور می‌کردند و می‌گذشتند را با دقت نگاه می کردم و چهره آنها توی ذهن من می‌ماند و مرد و زن هم فرقی نمی‌کرد و این عمل را برای خودم یک حس کنجکاوی می‌دانستم و مشکلی هم نداشتم. اما بعد از اینکه ازدواج کردم و با همسر خودم در خیابان قدم می زدیم و من همانند سابق به اطرافیانم نگاه می کردم غافل از اینکه همسرم اذیت می‌شود و این عمل به شکل وسواس در وجود من ریشه کرد و زمانی که همسرم زبان به سخن گشود و ابراز ناراحتی کرد. من تصمیم بر ترک این عادت کنجکاوی خودم که سبب وسواس شده بود را گرفتم. 
 

انسان ها دارای روحیه‌ای اجتماعی هستند و نمی‌توانیم بگوییم که رفتار من به کسی مربوط نیست. خواه یا ناخواه ما با مردم در ارتباط هستیم و حرکات و سکنات ما روی دوستی های ما تاثیر گذار است، شخص وسواسی به مرور از جمع گریزان می شود. 

آنهایی که دارای وسواس هستند به دو نکته توجه کنند:
1. وسواس از عمل شیطان است و محرک وسواس، شیطان است. آیا درست است انسانی که اشرف مخلوقات است از دستورات شیطان پیروی کند؟ 
2. برای حفظ کانون خانواده خود و دوستان، سعی کنید وسواس را کنار بگذارید. 

نکته انگیزشی : (باورتان باشد که این حق شماست که از سلامت کامل برخوردار باشید. این وسواس شما را به زحمت انداخته و مدت زیادی است که خود را بر زندگی شما تحمیل کرده است. شما انسان با ارزشی هستید و استحقاق آن را دارید که از راحتی، موفقیت و آرامش بهره مند باشید.) [1]
مقابله با وسواس، امکان پذیر است چون انسان توانایی فوق‌العاده ای دارد و آن قدرت تفکر است و با فکر کردن به این نتیجه می‌رسد که وسواس ارزشی ندارد. 

راه های درمان وسواس

اولین گام و استوارترین قدم برای رهایی از وسواس این است که خود شخص بخواهد از شر این آفت خلاص شود و الا اگر تمام مردم دنیا جمع شوند و به شخص وسواسی توصیه کنند و راهکار بیان کنند، توفیقی نخواهد داشت چون فرد نمی‌خواهد تغییر کند. 
 

(وسواس از ضعف، تزلزل و عدم تمرکز فکری ناشی می‌گردد و این کمبود ها را می‌توان از طریق توجه به خدا، شناخت خدا و کمک گرفتن از او تامین کرد.) [2]
بدون شک، گرایش های مذهبی و توجه به خداوند سبب می‌شود تا وضع روحی و روانی شخص بهتر شود و در کارهای روزمره خود موفق تر عمل کند. به عبارت دیگر، به یک نیاز طبیعی شخص که اتکای به نیروی مافوق است پاسخ داده می‌شود و احساس می‌کند که مورد حمایت قوی و شکست ناپذیری قرار گرفته است و به خاطر همین سبب می شود، ترس و اضطراب و وسواس آنها فروکش کند. 
نکته: باید مراقب بود که شخص، نشانه های افراطی از خود نشان ندهد و زندگی را رها نسازد و فقط مشغول عبادت شود بلکه باید کارها و وظایف روزانه خودش را هم در کنار عبادات انجام دهد. 
 

(بالا بردن رشد عقلی و خو گرفتن با افکار رشدی و ارتقای آن سبب می‌شود تا با این افکار مثبت، شک ها و تردید ها برطرف شود. با اندیشیدن مکرر، تردید و شک ها از بین می‌روند و فرد به نظریه بهتری می‌رسد. با بالا بردن دانش خود سبب میشوید تا  ریشه وسواس را از بین ببرید.) [3] 
 

(عمده آن است که شخص بی اعتنایی کند به وسوسه شیطانی و خیالاتی که به او القاء می‌کند. مثلا اگر وسواس در وضو دارد به همان یکبار اکتفا کند و بی اعتنا به افکار مزاحم باشد و نظر کند در کیفیت وضو ائمه اطهار علیهم السلام. [4]

پاورقی
[1] دکتر ادنا فوا، دکتر ویلسون، مترجم تقی عضدی، راه غلبه بر وسواس های جبری، تهران: فردوسی ، 1386، صفحه 106
[2] علی محمد حیدری نراقی، وسواس، شناخت و راه های درمان، قم: میثم تمار، صفحه 169
[3] مجموعه مقالات نقش دین در بهداشت و روان(اسلام و بهداشت روان) صفحه 1 و 44
[4] امام خمینی، چهل حدیث، تهران: موسسه و نشر تنظیم آثار امام خمینی، 1394، صفحه 406

منبع 
امام خمینی، چهل حدیث، تهران: موسسه و نشر تنظیم آثار امام خمینی، 1394
علی محمد حیدری نراقی، وسواس، شناخت و راه های درمان، قم: میثم تمار،
دکتر ادنا فوا، دکتر ویلسون، مترجم تقی عضدی، راه غلبه بر وسواس های جبری، تهران: فردوسی ، 1386
مجموعه مقالات نقش دین در بهداشت و روان(اسلام و بهداشت روان)