معمولا نیاز به قدرت و آزادی باعث بروز پرخاشگری نوجوانان میشود.
پرخاشگری و خشم
اولین نکتهای که در مورد پرخاشگری باید به آن دقت کنیم این است که بدانیم پرخاشگری به چه معناست و آیا لزوما به معنای داشتن خشم است؟
توجه داشته باشیم پرخاشگری با خشم تفاوت دارد. پرخاشگری یک نوع هیجان است؛ یعنی ما هر وقت دچار ناکامی میشویم و موردی را میخواهیم که به دست نمیآوریم یا مسالهای ما را از رسیدن به خواستههای مان محروم میکند، خشمگین میشویم یا وقتی در مسیر خود دچار بنبست یا دستانداز میشویم، خشم هم سراغ مان میآید.
توجه داشته باشیم پرخاشگری با خشم تفاوت دارد. پرخاشگری یک نوع هیجان است؛ یعنی ما هر وقت دچار ناکامی میشویم و موردی را میخواهیم که به دست نمیآوریم یا مسالهای ما را از رسیدن به خواستههای مان محروم میکند، خشمگین میشویم یا وقتی در مسیر خود دچار بنبست یا دستانداز میشویم، خشم هم سراغ مان میآید.
چرا نوجوانان خشمگین هستند؟
میتوان گفت خشم هیجانی کاملا طبیعی است که پیام آن برای ما «ناکامی» است؛ یعنی ما به نوعی نتوانستهایم به موفقیت دست یابیم. گاهی خشم در ما انرژی به وجود میآورد تا در جهت کامیابی و دستیابی به آنچه میخواهیم، اقدامی کنیم.
پرخاشگری عبارت است از برونریزی خشم به شکلهای مختلف؛ به این معنا که گاهی اوقات وقتی احساس ناراحتی میکنیم، خشم ایجادشده در وجودمان برونریزی میکند و این برونریزی میتواند متوجه افراد زیادی که به نوعی با آنها در ارتباط هستیم مانند فرزند، همسر والدین یا هر شخص دیگر میشود.
پرخاشگری عبارت است از برونریزی خشم به شکلهای مختلف؛ به این معنا که گاهی اوقات وقتی احساس ناراحتی میکنیم، خشم ایجادشده در وجودمان برونریزی میکند و این برونریزی میتواند متوجه افراد زیادی که به نوعی با آنها در ارتباط هستیم مانند فرزند، همسر والدین یا هر شخص دیگر میشود.
نمایش خشم
در واقع وقتی خشم ما به صورت فیزیکی یا کلامی نمایش داده میشود، «پرخاشگری» نامیده میشود. بنابراین میتوان گفت پرخاشگری برونریزی خشم به شکل کلامی یا فیزیکی است که منجر به آسیب رسیدن به خودمان یا دیگران میشود.
کسانی که پرخاشگری میکنند مشکل خاص مغزی ندارند و پرخاشگری به طور ژنتیک در آنها وجود ندارد.
خشم در وجود همه انسانها وجود دارد اما پرخاشگری یعنی ما به شکل خاصی خشم خود را به نمایش بگذاریم و آن را متوجه کسی یا چیز دیگری کنیم. پرخاشگری اصلا ژنتیک نیست و در واقع ما آن را یاد میگیریم و متناسب با فرهنگ و اقلیمی که در آن زندگی میکنیم میتواند شکلهای مختلفی به خود بگیرد، مثلا ممکن است در یک فرهنگ کسی پرخاشگری کند و با اسلحه همکلاسیهایش را بکشد ولی در فرهنگی دیگر پرخاشگری به صورت کلامی یا قهر باشد یا حتی تمام کردن رابطه و...
اما پرخاشگری به هر شکلی که بروز کند، صرفا رفتاری است که هدفی را دنبال میکند و هدف این رفتار هم ارضای نیازهای فردی است؛ یعنی میتوان گفت فردی که پرخاشگری میکند امیدوار است با این رفتار بتواند نیازهای خود را برطرف کند چون نتوانسته از راههای دیگر آنها را رفع کند و احساس میکند شاید با این روش موفق به انجام این کار شود.
کسانی که پرخاشگری میکنند مشکل خاص مغزی ندارند و پرخاشگری به طور ژنتیک در آنها وجود ندارد.
خشم در وجود همه انسانها وجود دارد اما پرخاشگری یعنی ما به شکل خاصی خشم خود را به نمایش بگذاریم و آن را متوجه کسی یا چیز دیگری کنیم. پرخاشگری اصلا ژنتیک نیست و در واقع ما آن را یاد میگیریم و متناسب با فرهنگ و اقلیمی که در آن زندگی میکنیم میتواند شکلهای مختلفی به خود بگیرد، مثلا ممکن است در یک فرهنگ کسی پرخاشگری کند و با اسلحه همکلاسیهایش را بکشد ولی در فرهنگی دیگر پرخاشگری به صورت کلامی یا قهر باشد یا حتی تمام کردن رابطه و...
اما پرخاشگری به هر شکلی که بروز کند، صرفا رفتاری است که هدفی را دنبال میکند و هدف این رفتار هم ارضای نیازهای فردی است؛ یعنی میتوان گفت فردی که پرخاشگری میکند امیدوار است با این رفتار بتواند نیازهای خود را برطرف کند چون نتوانسته از راههای دیگر آنها را رفع کند و احساس میکند شاید با این روش موفق به انجام این کار شود.
نیاز به قدرت
معمولا نیاز به قدرت و آزادی باعث بروز پرخاشگری نوجوانان میشود.
نیاز به قدرت یعنی نیاز به جلب توجه، دیده شدن، تسلط و نفوذ. نیاز به قدرت در نوجوانان به این معناست که آنها دوست دارند حرف، حرف خودشان باشد و مهمتر از آن اینکه میخواهند جدی گرفته شوند، دیده شوند و نظراتشان محترم شمرده شود.
وقتی والدین و اطرافیان نیاز به قدرت نوجوان را نادیده بگیرند، او دچار ناکامی میشود. در نتیجه در وجودش خشم دیده میشود که میتواند آن را به صورت پرخاشگری بروز دهد.
بنابراین باید حتما حواس مان به نوجوان باشد و این نکته را در نظر بگیریم که چه مواقعی او را زیر سوال میبریم؛ گاهی حتی به شوخی فرزندمان را مسخره میکنیم و او احساس میکند قدرتش زیر سوال رفته. در مواردی که پدر و مادر بدون سوال از نوجوان خودشان به تنهایی تصمیم میگیرند و اصلا به نظر و خواست او توجهی نمیکنند نیز نوجوان احساس میکند از قدرتش کاسته شده بنابراین با بروز خشم واکنش نشان میدهد.
نیاز به قدرت یعنی نیاز به جلب توجه، دیده شدن، تسلط و نفوذ. نیاز به قدرت در نوجوانان به این معناست که آنها دوست دارند حرف، حرف خودشان باشد و مهمتر از آن اینکه میخواهند جدی گرفته شوند، دیده شوند و نظراتشان محترم شمرده شود.
وقتی والدین و اطرافیان نیاز به قدرت نوجوان را نادیده بگیرند، او دچار ناکامی میشود. در نتیجه در وجودش خشم دیده میشود که میتواند آن را به صورت پرخاشگری بروز دهد.
بنابراین باید حتما حواس مان به نوجوان باشد و این نکته را در نظر بگیریم که چه مواقعی او را زیر سوال میبریم؛ گاهی حتی به شوخی فرزندمان را مسخره میکنیم و او احساس میکند قدرتش زیر سوال رفته. در مواردی که پدر و مادر بدون سوال از نوجوان خودشان به تنهایی تصمیم میگیرند و اصلا به نظر و خواست او توجهی نمیکنند نیز نوجوان احساس میکند از قدرتش کاسته شده بنابراین با بروز خشم واکنش نشان میدهد.
رفتار با کودک خشمگین
پرخاشگری عبارت است از برونریزی خشم به شکلهای مختلف
نیاز به آزادی
یکی دیگر از مواردی که باعث پرخاشگری نوجوان میشود نیاز او به آزادی است. این نیاز در دوران نوجوانی بسیار مهم است اما قبل از ورود به دوران نوجوانی، کودکان این نیاز را بروز نمیدهند.
با توجه به ورود نوجوان به این دوران خاص و بلوغ، وی طلب استقلال میکند و دوست دارد بتواند خودش تصمیم بگیرد و کسی به او امر و نهی نکند. در واقع عرصه را بر او تنگ نکنند. نوجوانان دوست دارند بتوانند انتخابهای متفاوتی داشته باشند و در واقع از حق انتخاب خود بهرهمند شوند.
وقتی والدین به جای فرزند خود تصمیم میگیرند و به نوعی با توجیهات مختلف میخواهند سلیقه خودشان را تحمیل کنند، نوجوان با پرخاشگری به این گونه رفتارهای آنها اعتراض میکند.
با توجه به ورود نوجوان به این دوران خاص و بلوغ، وی طلب استقلال میکند و دوست دارد بتواند خودش تصمیم بگیرد و کسی به او امر و نهی نکند. در واقع عرصه را بر او تنگ نکنند. نوجوانان دوست دارند بتوانند انتخابهای متفاوتی داشته باشند و در واقع از حق انتخاب خود بهرهمند شوند.
وقتی والدین به جای فرزند خود تصمیم میگیرند و به نوعی با توجیهات مختلف میخواهند سلیقه خودشان را تحمیل کنند، نوجوان با پرخاشگری به این گونه رفتارهای آنها اعتراض میکند.
دوسونگری و سرگردانی نوجوان
وقتی والدین کنترلگری را آغاز میکنند، نوجوانان هم به نوعی جبران میکنند چون فکر میکنند به این ترتیب قدرت شان سلب میشود و احساس ممنوعیت و محدودیت میکنند، در عین حال که والدین شان را دوست دارند و میدانند آنها مهمترین افراد زندگی او هستند. به این ترتیب آنها حالتی دوسویه نگر پیدا میکنند و نمیدانند چکار باید بکنند؛ هم به پدر و مادر خود پرخاشگری میکنند و هم بعد از آن پشیمان میشوند.
در واقع هنگام خشم و پرخاشگری آنها احساس نیاز به آزادی و قدرت میکنند، در صورتی که بعد از آن نیاز به عشق است که خود را نشان میدهد و ممکن است این موضوع بارها تکرار شود.
ادامه دارد...
منبع : هفته نامه سلامت
در واقع هنگام خشم و پرخاشگری آنها احساس نیاز به آزادی و قدرت میکنند، در صورتی که بعد از آن نیاز به عشق است که خود را نشان میدهد و ممکن است این موضوع بارها تکرار شود.
ادامه دارد...
منبع : هفته نامه سلامت
بیشتر بخوانید :
پرخاشگری نوجوانان
راهکارهای اساسی در برخورد با نوجوان
راه های ارتباط و نفوذ در قلب نوجوان و جوان
چرا فرزند نوجوان من این قدر حساس است؟