کنترل افکار منفی

آیا شده که یک روز صبح از دنده چپ از خواب بیدار  شوید؟  بعضی روزها پیش می آید که انسان احساس می کند به محض بیدار شدن از خواب افکار منفی سرتاسر ذهنش را پر کرده اند. اگر شما نیز فکر می کنید افکار منفی کنترل زندگی شما را به دست گرفته اند، تا دیر نشده و استرس شما را از پای نیانداخته، کاری کنید. بیاموزید که چگونه افکار منفی را شناسایی و آن ها از ذهن خود پاک کنید و از سویی جایگزین نمودن افکار منفی با افکار مثبت را تمرین کنید. در ادامه به راهکارهای شناسایی و مقابله با افکار منفی می پردازیم.
 

بیشتر افکار منفی ممکن است خود به خود و بی مقدمه به ذهن خطور کرده و پس از مدتی نیز بروند، سعی کنید به افکار منفی خود دقت کرده و آن ها را در جایی یادداشت کنید. می توانید یکی دو جمله در توصیف یک فکر منفی بنویسید تا بعداً با نگاه کردن به نوشته ها، بتوانید آن را دقیقاً به خاطر آورید.
 
مراقب افکاری باشید که احساس غم، ناراحتی و ناامیدی را در شما زنده می کنند، مانند: سرزنش کردن و یا تحقیر خود در مورد مشکلاتی که در بوجود آمدنشان مقصر نیستید،
و یا مثلاً بزرگ کردن مشکلاتی که واقعاً کوچک و پیش پا افتاده هستند.
 
 ممکن است در بسیاری از اوقات افکار منفی شما همان خطاهای شناختی رایج باشند، مانند تفکر همه یا هیچ، تعمیم افراطی، نتیجه گیری بی دلیل و غیره.  
 

به محض اینکه متوجه شدید فکری منفی به ذهنتان خطور کرده، بی درنگ آن را متوقف کرده و با گفتن جمله ای مثبت به خودتان، اثرش را خنثی کنید. مثلاً به جای اینکه به خودتان بگویید: "واقعاً صبح بدی است،" سعی کنید جمله ای اینچنینی بگویید: "امروز صبح مقداری سخت گذشت اما قطعاً بقیۀ روز اوضاع بهتر خواهد بود." همیشه سعی کنید مغزتان را عادت دهید تا مثبت ببیند.
 
این نکته را در ذهن داشته باشید که نباید هرگز چیزی به خودتان بگویید که به دیگران نمی گویید. یعنی همانطور که رعایت حال دیگران را می کنید باید بیش از آن مراعات حال خود را بکنید و با خودتان مهربان باشید. سعی کنید همیشه به خودتان مثبت بگویید و خودگویی مثبت را تبدیل به عادت کنید.
 

آیا معمولاً از واژه هایی با معانی مطلق استفاده می کنید؟ مثلاً "من هرگز نمی توانم این کار را انجام دهم." یا "من همیشه شکست می خورم." واژه های مطلق معمولاً موجب افراطی گری شده و راه فهم و اندیشیدن را می بندند.
 
دایرۀ واژگان هم شامل لغاتی می شود که در صحبت کردن با دیگران از آن ها استفاده می کنید و هم لغاتی را در بر می گیرد که خطاب به خودتان چه ذهنی و چه زبانی، از آن ها استفاده می کنید.
 

لازم نیست این افکار در مورد اتفاقات خیلی خاص باشد، بلکه می تواند یک فکر خوب به سادگیِ بوییدن یک فنجان قهوۀ خوب و یا شنیدن یک موسیقی زیبا باشد. هر روز می توانید بر آنچه خوشحالتان می کند تمرکز کنید. چنین شروع دلچسبی می تواند روزی زیبا با افکاری مثبت برایتان رقم بزند. فردی که روزش را اینچنین آغاز کند، در حقیقت جایی برای بروز افکار منفی باقی نخواهد گذاشت.
 
مطالعات نشان داده کسانی که افکار مثبت را به زبان می آورند، بیشتر احتمال دارد به آن ها ایمان و باور پیدا کنند.
  

اگر بتوانید در طول روز خود را مشغول کارهای مفید و لذت بخش کنید، ذهنتان کمتر فرصت خواهد یافت تا به سراغ افکار منفی برود. سعی کنید هیچ چیز را خیلی جدی نگرفته و به عبارتی به خودتان سخت نگیرید. سعی کنید در طول روز استراحت کنید، بخندید و لبخند بزنید. مدتی از وقت خود را صرف تعامل با خانواده و دوستان کنید و از بودن با آن ها لذت ببرید.
 
اگر احساس می کنید استرس دارید، سعی کنید به سرعت منبع استرس را شناسایی کرده و به فکر و یا کار دیگری بپردازید.
 

افکار منفی و استرس، هر دو می توانند یکدیگر را تقویت کنند. همانطور که افکار منفی می تواند موجب استرس شود، دیگر عادات بد در زندگی نیز می توانند برای انسان مشکل ساز باشند. سعی کنید خوب بخورید، نه کم نخورید و نه بد نخورید، یعنی هم به اندازه بخورید و هم غذاهای سالم مصرف کنید، مرتب ورزش کنید و به اندازه بخوابید.
 
لازم است بدانید که ورزش یکی از بهترین راه ها برای از بین بردن افکار منفی محسوب می شود.
 
از مصرف دخانیات پرهیز کنید و از مصرف هر ماده ای که به نحوی مخدر محسوب می شود، اجتناب کنید.
 

شما در برابر افکارتان بی دفاع و دست بسته نیستید. اگر می بینید چیزی آزارتان می دهد، سعی کنید شرایط را برای خودتان تغییر دهید. گوش دادن به موسیقی، انتخاب لباس مناسب برای اینکه نه گرمتان شود و نه سردتان، و تغییر در نورپردازی خانه و یا محل کار، تنها برخی کارهایی هستند که می توانید برای تغییر محیط و در نتیجه کاهش استرس، انجام دهید.
 
پس از ایجاد تغییر، به خودتان تبریک بگویید که توانسته اید حالتان را بهتر کنید.
 

اگر حس می کنید افکار منفی همۀ زندگی شما را تحت تأثیر قرار داده و از سویی توانایی مقابله و تغییر آن ها را ندارید، بهتر است در اولین فرصت به یک مشاور و یا رواندرمانگر مراجعه کنید. فردی که در روش درمان شناختی رفتاری آموزش دیده و کار می کند، بهترین و مناسب ترین فردی است که می تواند در این زمینه به شما کمک نماید. چنین فردی می تواند به شما آموزش دهد چگونه افکار منفی را شناسایی کرده و در جهت تغییر و مقابله با آن ها گام بردارید.
 
پس از جستجو و یافتن چنین فردی بهتر است برای رفتن پیش او برنامه ریزی کنید. در مورد مشاور خود باید مثبت اندیش باشید و مطمئن باشید که می تواند به شما کمک کند. اگر در مورد مشاور منفی بیاندیشید، مطمئن باشید نتیجه نخواهید گرفت.
 
سعی کنید بی پرده و خیلی راحت همۀ افکار منفی و آزار دهندۀ خود را با مشاور در میان گذاشته و از سویی تمام تلاش خود را بکنید تا به تکالیف و پیشنهادهای او جامۀ عمل بپوشانید. جلسات مشاوره را تا حل مشکل و بنا به صلاحدید مشاور ادامه دهید.

منبع: سایت ویکی هاو