آئولوس āolus
1- نخستين آئولوس، پسر هلن (Hellen) و اورسئيس (Orseis) و نوه‌ی دئوکاليون (Deucalion) و پيرا (Pyrrha) می‌باشد. دوروس (Dorus) و زوتوس (Xuthus)، برادران آئولوس و آيوليايي‌ها (Aeolians) از اعقاب وي بودند. آئولوس بر ناحيه‌ی مانيزي در تسالي (Thessaly) سلطنت می‌کرد. وي در آنجا با انارته (Enarete)، دختر دئيماخوس (Deimachus) وصلت کرده و از وي صاحب هفت پسر و پنج دختر شد. گاهي آئولوس را با "مالک بادها" يکي دانسته‌اند، اما اين عنوان معمولاً به آئولوس ، پسر پوزئيدون (Poseidon) و آرنه (Arne) داده می‌شود.
2- خداي بادها و پسر هيپوتس (Hippotes) و ملانيپه (Melanippe) که از بادها در غاري واقع در جزيره‌ی شناور آيوليا نگهداري می‌کرد. آئولوس، خدايي زميني بود که زئوس (Zeus) امکان مهار بادها را به وي داد. او با مهار کردن بادها به اوديسئوس (Odysseus) در سفرش به تروا (Troy) ياري رساند.
3- پسر آرنه و پوزئيدون، اولين نوه‌ی آئولوس و پسر هلن می‌باشد. به عقيده‌ی اغلب نويسندگان، ملانيپه يا همان آرنه، از پوزئيدون صاحب دو فرزند دوقلو به نام‌های آئولوس و بوئوتوس (Boeotus) می‌شود. هنگام تولد آنها، پدر ملانيپه، دختر خود را کور کرده و وي را به زندان می‌افکند و سپس دستور می‌دهد تا کودکان او را در کوهستان رها کنند. در آنجا ماده گاوي به آنها شير داده و چوپان‌هایی که شاهد اين معجزه بودند، آن دو کودک را با خود به خانه برده و آنها را پرورش می‌دهند. در همين ايام، متاپونتوس (Metapontus)، پادشاه ايکاري (Icaria) که از همسرش تئانو (Theano) صاحب فرزندي نمی‌شد، او را به جدايي تهديد کرد. تئانو نيز وقتي از وجود دو کودک آگاه شد، از چوپانان درخواست کرد که آنها را در اختيار وي قرار دهند.
چوپانان نيز آئولوس و بوئوتوس را به او سپرده و تئانو آن دو کودک را به عنوان فرزندان خويش به شوهرش معرفي کرد. پس از اين اتفاق، مدتي بعد تئانو نيز دو فرزند به دنيا آورد و بدين خيال افتاد تا آن دو کودک بيگانه را - که به ويژه از لحاظ زيبايي مورد توجه فوق العاده‌ی متاپونتوس بودند - از خانه دور کند. بنابراين يک روز که متاپونتوس براي تقديم قرباني در راه ديان (Diana) از خانه خارج شده بود، تئانو حقيقت را براي فرزندان خود فاش کرده و از آنان خواست که در ضمن شکار، آئولوس و بوئوتوس را به قتل برسانند. پس چهار جوان در کوهستان با يکديگر درگير شدند، اما با حمايت پوزئيدون، آئولوس و بوئوتوس در اين مبارزه با پيروزي رسيده و پس از کشتن پسران تئانو به پناه چوبان‌هایی که آنها را پرورش داده بودند، مخفي شدند.
در آنجا پوزئيدون به آنان گفت که خود، پدر آنها بوده و مادرشان زنداني است. پس دو برادر به نجات مادر شتافته و پوزئيدون نيز بينايي همسرش را به وي باز گرداند و سپس با فرزندانش به متاپونتوم (Metapontum) رفته و جنايات تئانو را براي متاپونتوس شرح دادند. پادشاه نيز ملانيپه را به ازدواج خويش درآورده و آئولوس و بوئوتوس نيز به سفر رفتند. يکي از آنها شهر بئوسي (Boeotia) در تراکيا (Thrace) و ديگري آيوليا (Aeolia) را در پروپونتيس (Propontis) بنا کرد. بنابر روايتي ديگر، ملانيپه که از پوزئيدون باردار شده بود، از طرف پدر به زندان نيفتاد، بلکه او را در اختيار يکي از اهالي متاپونتوم گذاشتند که از تسالي (Thessaly) می‌گذشت. وي هنگامي که به وطن خويش رسيد، بنا به اشاره‌ی هاتفي، آئولوس و برئوتوس را به فرزندي پذيرفت. اين دو هنگامي که به سن رشد رسيدند، با استفاده از يک شورش، سلطنت متاپونتو (Metaponto) را در اختيار گرفته و سپس همسر پدرخوانده‌ی خود را که با مادر آنها اختلاف پيدا کرده بود، کشته و در نتيجه از آن سرزمين گريختند. آئولوس به جزيره‌ی آيوليا رفته و شهر ليپارا (Lipara) را در آنجا بنا نهاد. بوئوتوس نيز به ائوليد که بعدها تسالي خوانده شد، عزيمت کرد. همچنين معروف است که آئولوس پس از حرکت از متاپونتوم، در جزاير آيوليا مورد پذيرايي ليپاروس (Liparus)، پادشاه آن منطقه قرار گرفت. ليپاروس، دخترش سيانه (Cyane) را به ازدواج آئولوس درآورده، سلطنت خويش را به او سپرده و خود به سورنته در کنار خليج ناپل رفت. آئولوس از اين وصلت صاحب شش پسر شد.
4- پدر کليتيوس (Clytius) و ميسنوس (Misenus) و يکي از همراهان آئنياس (Aeneas) در ايتاليا که توسط تورنوس (Turnus)، پادشاه روتول‌ها (Rutulians) به قتل رسيد.آئولوس يک تروايي بود.
5- آئولوس، يکي از مدافعان در مقابل مخالفان هفتگانه‌ی تبس (Thebes) بود که سرانجام توسط پارتنوپائوس (Parthenopaeus) کشته شد.
