احمد نیریزی اصفهانی
(س دوازدهم ق)، خطاط. وى از اساتید معروف خط نسخ و ثلث در زمان شاه سلطان حسین صفوى بود كه شهرت و تسلطش در نسخ و ثلث مثل شهرت میر در نستلیق و درویش در شكسته و خواجه اختیار الدین منشى در تعلیق است و در اصطلاح خوشنویسان هر كجا میرزاى مطلق مىگویند همو مراد است. ظهور میرزاى نیریزى در شیوهى نسخ و ثلث تحوّل و نهضتى جدید به وجود آورد كه دنبالهاش تا قرن چهارده هجرى امتداد داشت. از خصوصیت میرزاى نیریزى در شیوهى نسخ و ثلث این بود كه مثل یاقوت مستعصمى شاگردان فراوان تربیت كرد و به خواص شاگردانش اجازه مىداد ك به جاى خود او امضاء كنند بدین سبب خطوط اصلى میرزاى نیریزى مثل یاقوت كمیاب و پربها است. وى در خط نسخ شاگرد آقا ابراهیم قمى است. به شیوهى ثلث علاءالدین تبریزى هم نظر داشت و از روى خطوط او مشق مىكرد. وى از طرف پادشاه به ارجاع كتابت نسخ و ثلث اختصاص داشت و به همین مناسبت گاهى در امضاى خود كلمهى سلطانى را بكار مىبرد. وى سفرهاى بسیارى محض زیارت به عتبات عالیه كرد از یادگاریهاى این مسافرت او قطعهاى است در مدیح حضرت رسول كه به آب زر روى كاغذ خان بالغ به خط نسخ هنگام زیارت مدینه نوشته است. ابتداى ورودش به اصفهان مصادف با سنهى 1100 ق اواخر سلطنت شاه سلیمان و عمدهى شهرت و جاه و عزّتش در عهد شاه سلطان حسین بوده و فتنهى افغه را درك كرده است، اما معلوم نیست چگونه از این مهلكه جان بدر برده است. از مكتوباتى كه به خط او دیده شد نود و نه مجلد قرآن است و هفتاد هفت صحیفه و بسیارى از ادعیه و مرقعات دیگر است. از آثار وى: قرآن رحلى دو صفحهى اول متن و حاشیه مذهب و نسخ كتابت عالى، با رقم: «... احمد النیریزى... سنه سبع و عشرین و مائة بعد الالف 1127»؛ قرآن وزیرى جلد روغنى ممتاز، دو صفحهى افتتاح متن و حاشیهى مذهِّب عالى و نسخ كتابت خوش، با رقم: «قد تشرفت بكتابة هذا القرآن المجید فى شهر ربیع الثانى سنه احدى و اربعین و مائة بعد الالف و انا العبد الاقل احمد النیریزى فى 1141»؛ «دعاى كمیل» جانمازى، جلد روغنى سر لوح مرصع نسخ كتابت عالى، با رقم: «كتبه... احمد النیریزى السلطانى باصفهان... سنه سبع و مائة بعد الالف 1107»؛ «صحیفهى»؛ سجادیه وزیرى، جلد ساغرى ضربى مذهِّب، دو صفحهى اول متن و حاشیه مذهِّب مرصع و نسخ كتابت عالى، با رقم: «تمت الصحیفة الكاملة ]...[ اقل عباداللَّه احمد نیریزى فى سنة 1096»؛ صد و شش اثر دیگر وى در «احوال و آثار خوشنویسان» ذكر شده است.
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
