يکشنبه، 21 فروردين 1390
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما

ابوریحان محمد بیرونی

ابوریحان محمد بیرونی
(440 -362 ق)، دانشمند، منجم، ریاضیدان، حكیم، فیلسوف، مورخ، لغوى. در خانواده‏اى ایرانى در بیرون خوارزم متولد شد. شهرك زادگاهش در بیرون شهر كاث قرار داشت كه یكى از دو شهر مهم این ناحیه بود و شهرت بیرونى وى از همین جا است. او مدتى را در خوارزم به تحصیل معارف و علوم گذراند و نزد استادانى مثل ریاضیدان بزرگ آن عصر، ابومنصور عراق، به فراگرفتن علوم ریاضى پرداخت. ابوریحان با ابوعلى سینا، در موضوعات مختلف مكاتبه داشت. بیرونى بعد از مدتى در اثر یك اتفاق مهم به گرگانج شمال خوارزم رفت و بعد سفرى به گرگان كرد و در آنجا به خدمت شمس‏المعالى قابوس بن ابى‏طاهر وشمگیر رسید. در رى با ابومحمود خجندى و كوشیاركیكى ملاقات كرد و بعد به طبرستان نزد ابوالعباس مرزبان بن شروین رفت و یكى از شاهكارهاى ریاضى خود را به نام او نوشت. بیرونى در سال 387 ق در خوارزم بود و با ابوالوفاى بوزجانى كه در بغداد بود، مكاتبه كرد و قرار رصدى را گذاشت. ابوریحان در زمان حكومت سلطان محمود به دربار راه پیدا كرد و در سفرهاى جنگى محمود به هندوستان و مسافرتهاى ممتد او به آن دیار همراه وى بود. او در ضمن همین سفرها بود كه با دانشمندان آن سامان آشنا شد و علاوه بر فراگیرى زبان سانسكریت، با علوم و عقاید هندوان نیز آشنا شد. بیرونى با زبانهاى سریانى، سانسكریت، فارسى، عبرى، عربى آشنا بود. وى در هند فلسفه‏ى یونان را تدریس مى‏كرد. اگر چه بیرونى در اكثر رشته‏هاى علوم زمان خود به پژوهش پرداخت، اما اصولا به ریاضیات دلبستگى داشت و بیشتر وقت خود را صرف تحقیقات ریاضى كرد. وى بیش از 113 كتاب در علوم مختلف پزشكى، هیأت، تاریخ جغرافیا نوشت. از جمله آثار وى: «التفهیم لاوائل صناعة التنجیم»، در ریاضى؛ «تحقیق مالله‏ند»، كه پرحجم‏ترین اثر وى است؛ «استخراج الاوتار»؛ «جمع الطرق السائره فى معرفة اوتار الدائره»؛ «مقالید علم الهیئة»؛ «قانون مسعودى»؛ «آثار الباقیه عن قرون الخالیة»؛ «الجماهر فى معرفة الجواهر»؛ «رساله الاستیعاب لوجوه الممكنة فى صنعة لاسطرلاب»، «الاضلال او افراد المقال» و «فهرستى از تألیفات محمد زكریاى رازى».[1] (قد. ابوریحان محمد بن احمد، ریاضى‏دان و فیلسوف ایرانى و. بیرون) (خوارزم) 362 ه.ق./ 973 م.- ف. غزنین 440 ه.ق./ 1048 م.) وى اوایل عمر را در خوارزم معروف به خوارزم شاهیان گذرانید و سپس چند سال در گرگان، در دربار قابوس بن وشمگیر به سر برد و كتاب «الآثار الباقیه» (ه.م.) را به نام آن پادشاه تألیف كرد. پس از چندى به خوارزم بازگشت و در دربار ابوالعباس مأمون به مأمون مدتى بزیست. محمود غزنوى در مراجعت به غزنین ابوریحان را با چند تن از فاضلان دربار خوارزمشاه به غزنین برد (408 ه.ق.).پس از آن چند بار به خوارزم سفر كرد و در غالب غزوات محمود به هندوستان در ملازمت او بود و با دانشمندان و حكیمان هند مخالطت كرد و زبان سنسكریت را بیاموخت و دایره معلومات خود را وسعت داد و مواد لازم رابراى تألیف كتاب «تحقیق ما للهند» (ه.م.) فراهم آورد. از آثار مهم او جز آنچه گذشت كتاب «التفهیم» (ه.م.) است كه آن را به عربى و فارسى (جداگانه) تألیف كرده است.


ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
موارد بیشتر برای شما
تعرض شهرک‌نشینان صهیونیست به مسجدالاقصی
play_arrow
تعرض شهرک‌نشینان صهیونیست به مسجدالاقصی
تعقیب و جریمه خودروهای متخلف توسط پهپاد جدید پلیس
play_arrow
تعقیب و جریمه خودروهای متخلف توسط پهپاد جدید پلیس
آخرین صحبت‌های شهید لبنانی و درخواستش از رهبر انقلاب
play_arrow
آخرین صحبت‌های شهید لبنانی و درخواستش از رهبر انقلاب
روایتی از رهبر انقلاب درباره دوران مبارزات امام حسن مجتبی(ع)
play_arrow
روایتی از رهبر انقلاب درباره دوران مبارزات امام حسن مجتبی(ع)
میلاد امام حسن/آسمون از شوق بارونی شد/سیدمجید ینی فاطمه
music_note
میلاد امام حسن/آسمون از شوق بارونی شد/سیدمجید ینی فاطمه
میلاد امام حسن/سید رویایی من/محمدحسین پویانفر
music_note
میلاد امام حسن/سید رویایی من/محمدحسین پویانفر
میلاد امام حسن/ماه نیمه ماه/مجتبی رمضانی
music_note
میلاد امام حسن/ماه نیمه ماه/مجتبی رمضانی
میلاد امام حسن/دیدن چهره ت شیرینه/حسین طاهری
music_note
میلاد امام حسن/دیدن چهره ت شیرینه/حسین طاهری
میلاد امام حسن/مروارید شوق/محمود کریمی
music_note
میلاد امام حسن/مروارید شوق/محمود کریمی
ضربه اتفاقی یک خبرنگار با میکروفون به صورت ترامپ
play_arrow
ضربه اتفاقی یک خبرنگار با میکروفون به صورت ترامپ
شعر طنز شاعر مجرد درباره فرزندآوری و تحسین رهبر انقلاب
play_arrow
شعر طنز شاعر مجرد درباره فرزندآوری و تحسین رهبر انقلاب
میلاد امام حسن/بنویس آه من حسن می خونم/محمدرضا نوشه ور
music_note
میلاد امام حسن/بنویس آه من حسن می خونم/محمدرضا نوشه ور
توضیح طحان نظیف درباره مصوبه تعطیلی پنجشنبه‌ها
play_arrow
توضیح طحان نظیف درباره مصوبه تعطیلی پنجشنبه‌ها
میلاد امام حسن/خوب و بد گدا/محمود کریمی
music_note
میلاد امام حسن/خوب و بد گدا/محمود کریمی
بیانات رهبر انقلاب در دیدار شاعران و اهالی فرهنگ و ادب فارسی
music_note
بیانات رهبر انقلاب در دیدار شاعران و اهالی فرهنگ و ادب فارسی