نورالدین سدیدالدین محمد عوفی
(ز 630 ق)، شاعر و تذكرهنویس. از اعقاب عبدالرحمان بن عوف از صحابهى رسول بود. ولادتش در بخارا بود و تحصیلات وى در همان شهر صورت گرفت و آنگاه به سفر پرداخت و بسیارى از بلاد ماوراءالنهر و خراسان و سیستان را دید. در بخارا خدمت امام برهانالاسلام تاجالدین عمر بن مسعود از ائمه آلبرهان و امام ركنالدین مسعود بن محمد امامزاده تحصیل كرد. وى مدتى در قندهار در دربار قلج طمغاجخان ابراهیم راه داشت و به خدمت پسرش قلج ارسلان خاقان نصرهالدین عثمان بن ابراهیم بود و مدتى سمت صاحب دیوانى و انشاء آن شاهزاده را داشت. تا اواخر قدرت سلطان محمد خوارزمشاه وى در خراسان و ماوراءالنهر بسر مىبرد و به جمعآورى اطلاعات ذىقیمت خود كه در كتابهاى خویش ثبت كرده است، مشغول بود و در اوان حملهى مغول به بلاد سند رفت و خدمت ناصرالدین قباجه از ممالیك غوریه را اختیار كرد. بعد از شكست ناصرالدین قباجه به خدمت شمسالدین التتمش درآمد و به هندوستان رفت و بعد از این تاریخ از زندگانى وى اطلاعى در دست نیست. از آثار مشهور او: «لباب الالباب»، قدیمترین كتاب در احوال و اشعار شعراى ایرانى؛ «جوامع الحكایات و لوامع الروایات»، شامل مطالب تاریخى مهم، كه در 630 ق به پایان رسیده است.[1] (منسوب به عوف) سدیدالدین محمد بن محمد بخارى، نویسنده و دانشمند معروف ایرانى در اواخر قر. 6 و اوایل قر. 7 (بین 572 ه.ق./ 1176 م.- 635 ه.ق/ 3 -1232 م.). وى از اعقاب عبدالرحمن بن عوص صحابى معروف است. جد عوفى امام ابوطاهر یحیى بن طاهر ابن عثمان از علماى حدیث و معرف انساب عرب بود و خال او شرفالزمان مجدالدین محمد بن ضیاءالدین عدنان سرخكتى دانشمند و مؤلف تاریخ ملوك تركستان (خاقانیان) است. عوفى در نیمه دوم قر. 6 در بخارا به دنیا آمد و تحصیلات خویش را در همان شهر به انجام رسانید. پس از آن مدتها در بلاد ماوراءالنهر و سیستان و خراسان به سیر و سیاحت و دیدار فضلا پرداخت و تا سقوط خوارزمشاهیان در خراسان به سر مىبرد و گاه به وعظ و تذكیر اشتغال مىورزید. مدتى هم صاحب دیوان قلج ارسلان خاقان نصرةالدین عثمان بن ابراهیم بود. مقارن حمله مغول عوفى به سند گریخت و به خدمت ملك ناصرالدین قباجه از ممالیك غورى درآمد، و كتاب لبابالالباب (ه.م.) را به نام عینالملك وزیر این پادشاه تألیف كرد و سپس تألیف جوامعالحكایات (ه.م.) را به نام ناصرالدین قباجه آغاز نمود. ناصرالدین در سال 625 ه.ق. از شمسالدین التتمش شكست خورد و خود را به رود سند انداخت و غرق شد. جمیع خدم و حشم وى به التتمش پیوستند، از آن جمله عوفى بود كه به خدمت وزیر التتمش ابوسعد جنیدى مخصوص گردید و جوامع الحكایات را كه نخست مىخوست به نام ناصرالدین قباجه تألیف كند- به نام این وزیر به رشته تحریر درآورد. عوفى «فرج بعد از شدت» (ه.م.) تألیف تنوخى را هم از عربى به فارسى ترجمه كرده است.
نظرات کاربران
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
