غلامحسین ساعدی
داستان پرداز، فیلمنامهنویس، نمایشنامهنویس، مترجم.
تولد: 1311، تبریز.
درگذشت: 2 آذر 1364، پاریس.
غلامحسین ساعدى فارغالتحصیل دكتراى پزشكى از دانشگاه تهران است. از سال 1336 شروع به نمایشنامهنویسى با نام مستعار «گوهر مراد» نمود. فهرست نمایشنامههایى كه از وى به چاپ رسیدهاند، چنین است: كار بافكها در سنگر (1339)؛ كلاته گل (1340)؛ عروسى (1341)؛ ده لال بازى (ده نمایش پانتومیم، 1342)؛ چوب به دستهاى ورزیل (1345)؛ در انتظار (1345)؛ پنج نمایشنامه از انقلاب مشروطیت (1354 ،1353 ،1347)؛ آى بى كلاه، آى با كلاه (1346)؛ خانه روشنى؛ (پنج نمایشنامه، 1346)؛ دیكته و زاویه دو نمایشنامه، 1347)؛ پرواربندان (1348)؛ واى بر مغلوب (1349)؛ ما نمىشنویم (سه نمایشنامه، 1349)؛ جانشین (1349)؛ چشم در برابر چشم (1350)؛ عاقبت قلم فرسایى (دو نمایشنامه، 1354)؛ رگ و ریشهى دربدرى (1356)؛ ماه عسل (1357)؛ اتللو در سرزمین عجایب؛ شب هول؛ بازگشت (در پاریس). نمایشنامههایى نیز از وى در مجلات به چاپ رسیده است: «خیاط افسون شده» («آدینه» آبان 1367)، «لیلاجها» («سخن» آذر 1336)، «قاصدكها» («صدف» فروردین 1337).
علاوه بر تحقیقات ساعدى براى مؤسسه تحقیقات و مطالعات اجتماعى در سالهاى 1342 الى 1345 (نظیر خیاو یا مشكین شهر، كعبهى ییلاقات شاهسون- 1344) و مطالبى كه براى روزنامهها و مجلات مىنوشت، ترجمههایى از وى به جا مانده است، از آن جمله است: شناخت خویشتن (آرتور جرسلید، ترجمه با همكارى محمدنقى براهنى، 1342)، قلب، بیماریهاى قلبى و فشار خون (ه بله كسلى، ترجمه با همكارى محمدعلى نقشینه، 1342)؛ آمریكا، آمریكا (الیا كازان، با همكاى با محمدنقى براهنى، 1343)؛ از آثار دیگر وى چاپ ساعدى صورت گرفت و به مباحث نمایش و تئاتر اختصاص داشت، همچنین شش جلد كتاب الفبا به همت وى به چاپ رسید.
غلامحسین ساعدى فیلمنامه نیز مىنوشت. از جمله فیلمنامههایى كه از وى به چاپ رسیده است مىتوان به این عنوانها اشاره نمود: فصل گستاخى (1349)؛ گاو (1530)؛ عافیت گاه (1368). وى از سال 1348 فعالیت خود را در سینما آغار كرد و فیلم «گاو» را ساخت. عمدهى فیلمهاى وى به این شرح هستند: «آرامش در حضور دیگران» (با همكاى ناصر تقوایى، 1352)، «دایرهى مینا» (با همكارى داریوش مهرجویى، 1357)؛ «بنفشهزار» (بر اساس نمایشنامهى چوب دستهاى ورزیل، 1363، نمایش داده نشد)؛ «فصل گستاخى، ما نمىشنویم (ناتمام...).
عنوانهاى داستانهایى كه از وى به چاپ رسیدهاند به این شرح هستند: اهل هوا (1346)؛ ایلخچى (1357 ،1342)؛ ترس و لرز (شش داستان پیوسته، 1347)؛ توپ (1348)؛ خانههاى شهر رى (1334)؛ خیاو یا مشكین شهر (1345)؛ داستان دوستان (1340)؛ دندیل (چهار داستان، 1347)؛ ساندویچ (1368)؛ شبنشینى باشكوه (دوازده داستان، 1336)؛ شب بازى تمام شد (جلد یك، 1352)؛ عاقبت قلم فرسایى (1354)؛ عزاداران بیل (هشت داستان پیوسته، 1343)؛ كار بافكها در سنگر (1339)؛ گمشدهى لب دریا (1349)؛ گور و گهواره (سه داستان، 1345)؛ مهدى دیگر (1346)؛ واهمههاى بىنام و نشان (چهار داستان، 1346). ضمنا داستانهاى: «صداخونه»، «پادگان خاكسترى»، «پیگمالیون»، «مرغ انجیر»، «شبان فریبك»، «خانه برف »، «قدرت تازه» نیز در مجلات «كلك»، «سخن» و «صدف» و «كتاب هفته»، «اندیشه و هنر» از وى به چاپ رسیده است.
غلامحسین ساعدى در سال 1359 به فرانسه رفت و تا هنگام مرگ در پاریس بود. پیكرش در قبرستان پاریس (پرلاشز) مدفون است.
نظرات کاربران
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
