یداللَّه ثمره

دكتر يدالله ثمره در سال 1311 در شهر كرمان بدنيا آمد. ايشان داراي مدرك دكتري رشته زبانشناسي از دانشگاه لندن-انگلستان در سال 1348 است. وي استاد بازنشسته دانشگاه تهران ، و هم اكنون عضو هيئت علمي و استاد دانشكده زبانها و ادبيات دانشگاه آزاد اسلامي مي باشد.گروه : علوم انساني رشته : زبان شناسي عمومي والدين و انساب : پدر يدالله ثمره ،عنايت الله ثمره نام دارد.خاطرات کودکي : يدالله ثمره در يك خانواده فرهنگي متولد شد و دوره دبستان را تحت نظر پدر و مادرش در دبستان بدر سيرجان تحصيل كرده است.او مي گويد:" پدر و مادرم، هردو ، معلم بودند و من تحصيلات اوليه ام را در خانواده پيش پدر ومادر شروع كردم و سپس در مدرسه اين دونفر ،تحصيلات ابتدايي را به پايان رساندم. پدرم مدير مدرسه بود و مادرم هم معلم همان مدرسه. بنابراين، اولين معلمان من پدر و مادرم بودند. قبل از اينكه به مدرسه بروم، پدرم قرآن و مقداري تعليمات مذهبي به من آموخت. من شش سال ابتدايي را در مدرسه پدرم به پايان رساندم. مدتي از دوره تحصيلات ابتدايي را در كرمان گذراندم و بعد از انتقال پدرم به يكي از مدارس سيرجان ،كه به مديريت آن مدرسه رسيد، من هم به انجا نقل مكان كرده و تا ششم ابتدايي را در آن مدرسه بودم." اوضاع اجتماعي و شرايط زندگي : يدالله ثمره در يك خانواده فرهنگي در شهر كرمان به دنيا آمد.تحصيلات رسمي و حرفه اي : يدالله ثمره پس اتمام تحصيلات ابتدايي ،تحصيلات متوسطه اش را در دانشسراي مقدماتي كرمان به پايان رساند و در مهرماه ۱۳۲۹ به عنوان آموزگار پايه يك به خدمت وزارت فرهنگ آن زمان درمي آيد. يكي دو سال بعد ، ديپلم كامل متوسطه در رشته ادبي را اخذ و چندسالي در وزارت فرهنگ كرمان تدريس كرد. او در سال ۱۳۳۶ به تهران آمد و در كنكور دانشگاه تهران در سه رشته ادبيات فارسي، باستان شناسي و حقوق شركت كرد و در هر سه رشته قبول شد و از بين آنها ادبيات فارسي را بر گزيد. در سال ۱۳۳۹ با رتبه اول ، از دانشكده ادبيات ليسانس ادبيات فارسي گرفته و بلافاصله وارد دوره دكتراي ادبيات فارسي مي شود و حدود دو سال ونيم در اين دوره تحصيل كرد. استاد در اواسط سال ،۱۳۴۱ از طرف دولت ايران بورس تحصيلي شاگرد اولي دريافت كرد و براي تكمل معلوماتش به انگلستان عزيمت كرد و در دانشگاه لندن به تحصيل زبان شناسي پرداخت و در سال ۱۳۴۷ با درجه دكترا از دانشگاه لندن فارغ التحصيل شد. خاطرات و وقايع تحصيل : يدالله ثمره در خصوص انگيزه اش از انتخاب زبان شناسي آن هم در سالهايي كه در نظام آموزش عالي چيزي به اين عنوان اصلاً وجود نداشت مي گويد: «ما در دوره ليسانس دو يا سه درس با محتواي زبان شناختي داشتيم. چند تا از اين درسها به زبان شناسي و زبان هاي باستاني مثل پهلوي ، فارسي باستان و اوستا و نيز ساختمان اين زبانها مربوط مي شد. يكي دو درس هم به زبان شناسي نوين مربوط مي شد، مثل تاريخ زبان و دستور زبان و غيره كه اينها جزو دروس ادبيات بود و با عنوان رشته زبان شناسي تدريس نمي شد. استادان اين دروس هم بعضي مانند مرحوم پورداود و مرحوم صادق كيا، زبان هاي باستاني را درس مي دادند و بعضي مثل مرحوم خانلري و مرحوم مقدم مطالبي به اسم زبان شناسي جديد تدريس مي كردند. البته چيزهايي كه آنها درس مي دادند با اين زبان شناسي كه امروز مي شناسيم تا حدودي فرق داشت و آميزه اي بود از زبان شناسي باستاني و جديد... يادم هست وقتي كه از استادهايم خداحافظي مي كردم كه بروم خارج ، بعضي ها به من سفارش مي كردند كه زبان شناسي بخوانم. از ميان اين افراد، به خصوص بايد از دكتر مقدم ، خانلري و كيا يادكنم كه مرا خيلي تشويق مي كردند. آنها معتقد بودند چون ما متخصص زبان شناسي نداريم و اين رشته در آينده مطمئناً در ايران تأسيس خواهد شد براي تدريس آن به متخصص و مدرس نياز داريم. اين بود كه وقتي به انگليس رفتم، تا حدودي با زبان شناسي آشنايي داشتم.» دكتر ثمره درباره خاطراتش از لندن و تحصيل در آنجا چنين مي گويد: «يادم هست كه وقتي وارد دانشگاه شدم، تا مدتي، حداقل شش ماه، همه چيز برايم سير و سياحت بود و تازگي داشت چون با آن سيستم دانشگاهي كاملاً بيگانه بودم. از رفتار استادها گرفته تا طرز حرف زدن آنها با دانشجو، طرز رفتارشان، معاشرت شان با دانشجوها، تجهيزات كتابخانه ها، آزمايشگاهها و امثال اينها همگي برايم تازگي داشت.» فعاليتهاي ضمن تحصيل : يدالله ثمره بين سالهاي ۳۸ تا ۳۹ حرف «هـ» لغتنامه دهخدا را نوشته و همكاري هايي هم در تأليف فرهنگ معين داشته است.استادان و مربيان : يدالله ثمره در دوران تحصيلات دانشگاهي در ايران از محضر اساتيدي چون بديع‌الزمان فروزانفر، دكتر محمد معين، جلال‌الدين همايي، محمد تقي مدرس رضوي، ابراهيم پورداوود، عبدالحميد فروزاني، دكتر محمد خوانساري، دكتر ذبيح‌الله صفا ،استادخانلري،دكتر مقدم و دكتر صادق كيا كسب فيض كرد و از اساتيد دوران تحصيل وي در دانشگاه لندن، مي‌توان از: جي.دي.اوگانور، ا.سي.گيمسون، آر. اچ. روبينز و هاليدي نام برد.وقايع ميانسالي : يدالله ثمره در سال۱۳۴۷ به عضو يت هيأت علمي دانشگاه تهران درآمد و در سالهاي ،۱۳۵۰ ۱۳۶۰ و ۱۳۶۹ به ترتيب به درجه استاديار، دانشيار و استاد نايل گشت. يكي از زمينه هاي مورد علاقه ثمره آموزش زبان فارسي به خارجيان است و در اين زمينه هم خيلي كار كرده است.مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : مشاغلي كه يد الله ثمره به عهده داشته اند عبارتند از :‌ كارشناس برنامه ريزي آموزشي دروزارت علوم و آموزش عالي رياست انجمن زبانشناسي ايران عضويت در هيأت علمي دانشگاه تهران از سال ۱۳۴۷ استاديار، دانشيار و استاد دانشگاه تهران طي سالهاي ۱۳۶۹ - ۱۳۵۰ مدير گروه زبان شناسي دانشكده ادبيات دانشگاه تهران طي سالهاي ۷۵ - ۱۳۷۰ مدير پژوهشگاه گويش شناسي فرهنگستان زبان و ادب فارسي طي سالهاي ۵۴ - ۱۳۵۱ مدير گروه علوم انساني انستيتو علوم بيمارستاني طي سالهاي ۵۷ - ۱۳۵۲ عضو پيوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسي عضو دائمي انجمن آواشناسي بين المللي IPA همكاري با موسسات و مراكزي تحقيقاتي : فرهنگستان دوم بمدت 4 سال ،مركز تحقيقات الكترونيك دانشگاه صنعتي شريف بمدت يك سال ، موسسه دانش پژوهش ايران بمدت يك سال،وزارت جهاد كشاورزي مركز تحقيقات روستاييبمدت سه سال،وزارت آموزش و پرورش دفتر تهيه و تدوين كتب درسي و آموزشي بمدت سه سال ،بنياد ايرانشناسي بمدت يك سال ،فرهنگستان زيان و ادب فارسي بمدت هشت سالفعاليتهاي آموزشي : يد الله ثمره بعنوان دبير دبيرستانهاي ايران ازسال 1329تا 1342 فعاليت داشته است و بعنوان استاد يار، تدريس در دانشگاههاي تهران ،‌تربيت معلم ، امام خميني قزوين و انستيتو علوم بيمارستاني تهران ازسال 1347 تا 1377 را عهده دار بوده اند. وي همچنين درسال 1377 بعنوان استاد در دانشگاه آزاد اسلامي و دانشگاه لندن به تدريس زبان شناسي اشتغال داشته است .مراکزي که فرد از بانيان آن به شمار مي آيد : يدالله ثمره يكي از مؤسسين اصلي آزمايشگاه زبان دانشكده ادبيات دانشگاه تهران مي باشد.ساير فعاليتها و برنامه هاي روزمره : يدالله ثمره در نخستين كنگره تحقيقات ايراني ، سومين و چهارمين كنگره تحقيقات ايراني ، سمينارزبانشناسي ، سمينار جهاني ISO و همايش ايرانشناسي بنياد ايرانشناسي شركت كرده است . همچنين با فرهنگستان علوم بخش گردآوري گويشهاي ايران، از سال 1350تا1354 و در مركز تحقيقات الكترونيك دانشگاه صنعتي شريف و درموسسه توسعه دانش و پژوهش ايران و دروزارت جهاد كشاورزي، مركزتحقيقات روستايي، در وزارت آموزش و پرورش، دفتر تهيه و تدوين كتب درسي وآموزش فارسي به خارجيان،نيز فرهنگستان زبان وادب فارسي فعاليت داشته است .شاگردان : يدالله ثمره در باره دانش آموختگان و دانشجويان تحت تعليم خود چنين مي گويد: «الآن ۹۰درصد افرادي كه در دانشگاههاي مختلف زبان شناسي درس مي دهند، يا پرورش يافتگان داخل هستند يا لااقل فوق ليسانس خود را در اينجا گرفته اند و براي گرفتن دكترا به خارج رفته اند. مثلاً دكتر سيمين كريمي فوق ليسانس خود را همين جا گرفت. دكترايش را همين جا تا حد رساله گرفت و بعد رفت خارج و رساله اش را در آنجا نوشت و دكترايش را از آنجا گرفت و حالا هم در دانشگاههاي آمريكا درس مي دهد.» و البته شاگردان ديگري چون دكتر حسن پوراقدم كه مشغول تدريس در آمريكاست، يا چند نفر ديگر از دانشجويانش كه حالا در دانشگاههاي انگليس تدريس مي كنند ثمره سالها تلاش و كوشش يدالله ثمره مي باشد.همفکران فرد : يدالله ثمره با دكتر باطني و دكتر ميلانيان همفكري نزديكي دارد.آرا و گرايشهاي خاص : يدالله ثمره درباره زبان شناسي مي گويد: «زبان شناسي از ابتداي پيدايش تا امروز در مسير رشد بوده است. زبان شناسي فارسي در مسير تكامل بوده است. به طور كلي اولين هدف زبان شناسي در ايران اين بودكه به زبان فارسي و زبان شناسي زبان فارسي خدمت كند. در اين راهكارهاي زيادي صورت گرفته و مقالات و كتابهاي نسبتاً قابل توجهي نوشته شده است.» جوائز و نشانها : - دريافت لوح تقدير از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي براي ترجمه كتاب " زبانهاي خاموش" در دوره پنجم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران - تنديس سخن ،دانشگاه علامه طباطبائي در سال 1383 - مدال زرين دانشگاه تهران-تهران در سال 1385 بمناسبت تجليل و قدرداني از خدمات علمي.چگونگي عرضه آثار : از يداله ثمره تعداد زيادي مقالۀ تحقيقي و فرهنگي و زبان‌شناسي در نشريات مختلف مانند: نشريۀ دانشكدة ادبيات، نشريه كنگره ايران‌شناسي، مجله وحيد، مجله رودكي و غيره به چاپ رسيده است. - تعداد مقالات منتشر شده در مجلات علمي :17 مقاله - شركت در مجامع علمي : 7 مورد آثار : 1 A Course In Colloquial Farsi ويژگي اثر : انتشارات دانشگاه تهران،19772 The Arrangement Of Segmental PhinemesIn Farsi ويژگي اثر : انتشارات دانشگاه تهران، شماره 15773 The verb system In Zeynabadi Dari ويژگي اثر : اين مقاله در مجله دانشكده ادبيات دانشگاه تهران در سال1357 به چاپ رسيده است4 آرايش واكه اي واژه هاي ويژگي اثر : اين مقاله درمجله دانشكده ادبيات دانشگاه تهران درسال 1354 به چاپ رسيده است5 آموزش زبان فارسي ويژگي اثر : آزفا 1 ،‌وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ، سال 1366 . اين كتاب يك دوره 5 جلدي است كه به زبان فارسي و انگليسي نوشته شده و تاكنون به 16 زبان ترجمه شده است6 آموزش زبان فارسي ويژگي اثر : آزفا ، وزارت و فرهنگ و ارشاد اسلامي ، سال 13677 آموزش زبان فارسي ويژگي اثر : اين كتاب درآزفا و تحت وزارت فرهنگ وارشاد اسلامي درسالهاي 69ـ 1367به چاپ رسيده است.8 آواشناسي زبان فارسي ،‌آواها و ساخت آوائي هجا ويژگي اثر : مركز نشر دانشگاهي، سال13649 پاره اي ويژگيهاي دستوري دري ويژگي اثر : اين مقاله درمجله دانشكده ادبيات دانشگاه تهران درسال 1356 به چاپ رسيده است10 تحليل ساختاري فعل در گويش گيلكي كلاردشت ويژگي اثر : اين مقاله درمجله دانشكده ادبيا ت دانشگاه تهرا ن در سال 1367 به چاپ رسيده است11 تحليل سبكي حافظ و معرفي غزلي تازه منسوب به او ويژگي اثر : اين مقاله درچهارمين كنگره تحقيقات ايراني درسال1354 به چاپ رسيده است12 تحليلي بررده شناسي زبان ، ويژگيهاي رده شناختي زبان فارسي ويژگي اثر : اين مقاله در مجله زبان شناسي درسال 1369 به چاپ رسيده است13 تهيه و تدوين بخشي ازحرف «ه»لغت نامه دهخدا ويژگي اثر : مجلدات 75تا 10414 درياي خليج فارس درصوره الارض ابن حوقل ويژگي اثر : اين مقاله در مجله دانشكده ادبيات دردانشگاه تهران درسال1368 به چاپ رسيده است15 دريچه اي به زبان فارسي ويژگي اثر : انتشارات المهدي، سال 137316 راهنماي تدريس زبان فارسي ويژگي اثر : اين كتاب درآزفا و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي درسال 1369 به چاپ رسيده است.(اين كتاب تاكنون به زبانهاي فرانسه، آلماني، روسي، اسپانيايي، تركي استانبولي، هندي و... ترجمه شده است)17 راهنماي زبان فارسي ويژگي اثر : انتشارات المهدي ، سال 1374-اين دو كتاب كه براي دانشگاههاي قزاقستان ،تاجيكستان و ازبكستان نوشته شده توسط مرحوم پروفسور رستم اوف به زبان قزاقي و خط سيريليك برگزيده شده است.18 زبانهاي خاموش ويژگي اثر : ترجمه، باهمكاري دكتر بدر الزمان قريب ، ‌پژوهشگاه علوم انساني ، سال 1365- اين كتاب، برگزيده كتاب سال جمهوري اسلامي ايران در 1366 از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد برگزيده شد ،19 ساختمان فونولوژيكي درفارسي ويژگي اثر : اين مقاله در نخستين كنگره تحقيقات ايراني در دانشگاه تهران درسال1350 چاپ شده است20 ساختمان واجي «وند » درفارسي ويژگي اثر : اين مقاله در مجله دانشكده ادبيات دانشگاه تهران در سال 1351 به چاپ رسيده است21 شناخت نظام‌آوايي زبان ويژگي اثر : (ترجمه)، فرهنگ معاصر. (زير چاپ) .22 طرح آوايي واژه هايي دو هجايي درفارسي ويژگي اثر : اين مقاله درسومين كنگره تحقيقات ايراني دربنياد فرهنگ ايران درسال 1352 به چاپ رسيده است23 طرح حرف نويسي و واج نويسي زبان فارسي ويژگي اثر : اين مقاله در سمينار جهاني ( Internation Standadization Organization )درلندن در آوريل 1997 به چاپ رسيده است24 نظام آوايي زبان ويژگي اثر : نظريه و تحليل ، فرهنگ معاصر ، سال 136825 همكاري در تهيه و تدوين فرهنگ فارسي ويژگي اثر : اين كتاب تاليف محمدمعين است .

یداللَّه ثمره

تازه های مشاهیر

بیشترین بازدید هفته