علی حائری شاهباغ

در 1266 در اصفهان متولد شد. پدرش حاج سید ابراهیم فشاركى از علماء و مجتهدین بانفوذ اصفهان بود. پس از انجام تحصیلات مقدماتى فقه، اصول، فلسفه و منطق را در حد سطح به اتمام رسانید، سپس براى ادامه‏ى تحصیلات عالیه عازم نجف گردید و قریب دوازده سال در حوزه‏ى علمیه‏ى نجف به تحصیل و تتبع اشتغال داشت و از بعضى مراجع تقلید در نجف درجه‏ى اجتهاد گرفت. پس از مراجعت از نجف، در تهران تحصیلات جدید را ادامه داد و معلمین او در تهران عبارت بودند از ذكاءالملك فروغى، دكتر محمودخان شیمى و سرتیپ عبدالرزاق بغایرى كه به ترتیب فیزیك، شیمى، هندسه و هیئت تدریس مى‏كردند. در سال 1290 در دوره‏ى وزارت دادگسترى مشیرالدوله، به خدمت قضائى وارد شد و ابتدا حكومت یك شعبه‏ى ابتدائى را به او دادند و بعد تدریجاً رئیس شعبه و مستشار و رئیس شعبه‏ى استیناف گردید. در تشكیلات عدلیه‏ى داور، در 1306 با رتبه‏ى 9 قضائى به خدمت دعوت گردید و به ریاست كل محاكم بدایت تهران منصوب شد. پس از مدتى، مدعى‏العموم دیوان عالى جزاى عمال دولت شد و سپس به ریاست شعبه استیناف رسید. چندى هم دادستان استان اصفهان و رئیس استیناف غرب بود. در 1315 ابتدا دادیار و بعد مستشار دیوان عالى كشور و در 1325 رئیس شعبه‏ى دیوان عالى كشور شد. در 1329 به جاى میرزا على هیئت كه به وزارت دادگسترى تعیین شده بود، دادستان كل كشور شد. در 1330 پس از خلع‏ید از شركت سابق نفت، اسناد و مداركى در منزل سدان رئیس روابط عمومى آن شركت كشف شد و قسمتى از آنها به دست بعضى از نمایندگان مجلس افتاد و وسیله‏اى براى كوبیدن دیگران شد، دكتر مصدق براى جلوگیرى از اینگونه هوچى‏گرى‏ها و هتك حیثیت دیگران به دادستان كل دستور داد اسناد مزبور زیر كلید او قرار گرفته و رسیدگى به اسناد و تعیین صحت و سقم آن از طرف مقامات قضائى تعیین شود. حائرى با قاطعیت كامل توسط یكى از بازپرسان تهران مشغول رسیدگى شد. در این رهگذر بین او و دكتر بقائى كه اسناد مزبور را وسیله‏ى هتك حیثیت دیگران قرار داده بود، اختلاف شدیدى ایجاد شد و بقائى او را سازشكار خوانده ولى حائرى به هیچ وجه مرعوب سخنان بقائى نشده كار خود را روى اصول انجام داد. وكلاى تندروى مجلس براى تغییر او دست به اقدامات زدند و سرانجام در اواخر 1330 از دادستانى تغییر كرد و مجدداً به ریاست شعبه تمیز انتخاب شد. در نیمه دوم 1332 عبدالعلى لطفى وزیر دادگسترى با استفاده از اختیارات دكتر مصدق، عدلیه را زیر و رو كرد، از جمله دیوان كشور و دادگاه انتظامى قضات را منحل نمود و مجدداً سازمان جدیدى با افراد تازه به وجود آورد، حائرى شاهباغ به جاى شیخ محمد عبده به ریاست دادگاه انتظامى قضات تعیین شد. در شهریور 1332 سازمان قضائى لطفى غیر قانونى اعلام شد و طبعاً حائرى جاى خود را به عبده داد و بازنشسته شد. از آن مرحوم چند اثر حقوقى باقى مانده است كه عبارتند از: شرح قانون مدنى، شرح قانون مجازات عمومى و بالاخره آئین دادرسى كیفرى. در 1354 در تهران درگذشت. در جوانى با دختر آقا شیخ محمدحسین یزدى ندوشنى ازدواج كرد.

علی حائری شاهباغ

تازه های مشاهیر

بیشترین بازدید هفته