اسمعیل عراقی

در 1260 ش در اراك متولد شد. پدرش حاج‏آقا محسن اراكى از اجله علماى متعین و ملاك بود. تحصیلات مقدماتى را در نزد معلمین خصوصى انجام داد و چندى در حوزه‏هاى علمیه‏ى اراك، قم و تهران به تحصیل اشتغال داشت. پس از انجام تحصیلات، شغل او ملكدارى و اداره‏ى املاك وسیع پدرش بود و تدریجا در شهر اراك موقعیت خاصى پیدا كرد و داوطلب نمایندگى مجلس شوراى ملى شد. در دوره‏ى پنجم به نمایندگى مجلس انتخاب شد و جزء یاران و نزدیكان مدرس گردید و تقریبا در اقلیت مجلس قرار داشت. در استیضاح معروف اقلیت از سردارسپه، هفت نفر آن را امضاء نموده بودند، یكى هم حاج اسمعیل عراقى بود. ولى طرفداران سردارسپه خیلى زود توانستند او را از مدرس جدا سازند. در جلسه‏ى 9 آبان 1304 یكى از موافقین خلع قاجاریه بود كه به انقراض آن خاندان راى داد. در مجلس موسسان كه در آذرماه همان سال تشكیل شد، از اراك نماینده بود. یكى از موافقین تغییرات قانون اساسى بود. چون خود را كاملا در اختیار سردارسپه قرار داده بود، در ادوار ششم، هفتم و هشتم نیز وكیل شد. دوره‏ى نهم به او استراحت دادند ولى در دوره‏هاى دهم و یازدهم مجددا به وكالت رسید. برادر بزرگتر وى به نام حاج میرزا شمس‏الدین عراقى در دوره‏ى سوم وكالت داشت. برادر دیگر وى كه نام خانوادگى خاكباز محسنى را انتخاب نموده بود، چند دوره وكیل شد. در دوره‏ى یازدهم، شهربانى براى او پاپوش دوخت و بر اساس آن پرونده، از او سلب مصونیت گردید و مدتها در زندان بسر مى‏برد تا بالاخره با شفاعت عده‏اى از جمله حاج محتشم‏السلطنه از زندان آزاد شد.