محمدحسین فروزانفر
معروف به بدیعالزمان، فرزند شیخ على بشرویهاى خراسانى و متولد سال 1278 ش در بشرویه خراسان است. تحصیلات مقدماتى را در موطن خود فراگرفت و سپس به مشهد رفت. ادبیات فارسى و منطق و حكمت و فلسفه را فراگرفت مدتى نیز در نزد علماء و فقهاء بزرگ مشهد مانند مرحوم ادیب نیشابورى به تكمیل تحصیلات پرداخت. هنگامى كه در مشهد اقامت داشت، كم و بیش با مطبوعات تهران همكارى مىنمود. مخصوصا در مجلهى دانشكده كه به مدیریت ملكالشعراى بهار انتشار مىیافت، مقالاتى مىنوشت. فروزانفر چون مردى باهوش و بافراست بود، به زودى فهمید كه محیط مشهد براى او كافى نیست و دامنهى فعالیت خود را باید در تهران ادامه دهد، لذا از مشهد به تهران آمد و تدریجا با محافل علمى و ادبى تهران آشنا شد و با كمك مرحوم بهار و مرحوم افسر براى خود جائى باز كرد و به خدمت وزارت معارف درآمد و در دارالفنون و دارالمعلمین به تدریس پرداخت. پس از تشكیل دانشگاه تهران، استاد شد و تدریس ادبیات فارسى به او محول گشت. پس از تشكیل فرهنگستان نیز به عضویت آنجا برگزیده شد و یكى از عوامل موثر آنجا گردید. بعد از سال 1320 به ریاست دانشكدهى معقول و منقول منصوب گردید و چندین دوره ریاست این دانشكده با
او بود. فروزانفر در اواخر عمر فقط در دورهى دكتراى زبان و ادبیات فارسى و دكتراى معارف اسلامى تدریس مىنمود.
بدیعالزمان فروزانفر در سال 1328 كه مجلس سنا تشكیل شد، به سمت سناتور انتصابى تعیین و برقرار گردید و تا سال 1331 كه مجلس اول سنا برپا بود، در آنجا عضویت داشت، دولت وقت برخلاف قانون، مجلس سنا را منحل ساخت و فروزانفر نیز از سناتورى كنار رفت. وى در آن تاریخ قصیدهى غزالى سرود كه اقدام دولت وقت را در بستن سنا تایید مىكرد ولى همان قصیده باعث شد كه دیگر وى به مجلس سنا و یا سایر مشاغل سیاسى راه پیدا نكند و تا آخر عمر كارش تدریس و تالیف باشد.
فروزانفر مردى محقق و دانشمند و پركار و زرنگ بود. حافظهاى بسیار قوى داشت. تدریجا به معلومات خود افزود به طورى كه در بیست سال آخر حیات خود از زمرهى دانشمندان معدود به شمار مىرفت. غالب اشعار شعرا متقدم را از حفظ داشت و در محافل و مجالس به مناسبى از آن اشعار، شاهد مثال مىآورد. او مردى واقعا زرنگ بود به طورى كه از هیچ به همه چیز رسید. در سخنرانى نیز تسلط داشت. در سازمان پرورش افكار و فرهنگستان نقش اول را بازى مىكرد. سرانجام در سال 1349 درگذشت.
از فروزانفر آثار و تالیفات زیادى باقى مانده است ولى بیشتر تسلط وى در اشعار مولوى است. كتابهاى خلاصه مثنوى و مثنوى شریف از تتبعات او در این زمینه است. چندین سخنرانى نیز دربارهى مولوى نموده است كه در خور توجه و امعاننظر است. كتابهاى سخن و سخنوران، فرهنگ تازى به فارسى، مآخذ قصص مثنوى، تصحیح فیه مافیه از دیگر آثار اوست. در تالیف چندین كتاب درسى و دستور زبان فارسى نیز مشاركت داشته است. وى در اواخر عمر ریاست كتابخانهى سلطنتى را بر عهده داشت. او طبع شعر نیز داشت و اشعارى مىسرود كه در نوع خود پرمغز و حاوى نكات دستورى بوده است. بدیعالزمان فروزانفر در میان محققین معاصر ایران به علت سرعت انتقال و حافظهى قوى كه داشت، مقامى خاص احراز كرد و آثار تحقیقى او از نوعى شم انتقادى و نكتهسنجى خاص برخوردار است. مهمترین حوزهى تحقیقات او چنان كه آثارش نشان مىدهد، مولوىشناسى بوده است. مهمترین آثارش سخن و سخنوران، رساله در تحقیق احوال و زندگانى مولانا جلالالدین محمد مولوى، تاریخ ادبیات ایران، خلاصه مثنوى، مآخذ مثنوى و تمثیلات معنوى، شرح حال و نقد و تحلیل آثار عطار، و شرح شریف است.
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
