هرمز میلانیان
خلاصه : هرمز ميلانيان در سال 1316 در تهران متولد شد . وي تحصيلات عالي خود را در رشته زبان شناسي با گرايش هاي زبان شناسي ساختگر ا و نقشگرا در دانشكده ادبيا ت و علوم انساني دانشگاه پاريس ادامه داد و موفق به اخذ درجه دكتر ا شد . از فعاليت هاي تخصصي دكتر ميلانيان مي توان به تدريس در دانشگاه تهرا ن و دانشگاه هاي خارج از كشور اشاره كرد. همچنين سرپرستي پژوهشهاي زبان شناسي در داخل و خارج از كشور بر عهده داشته است . وي عضو انجمن زبان شناسي پاريس و انجمن جهاني زبان شناسي نقشگرا است و تاليفات متعددي منتشر كرد ه است .
گروه : علوم انساني
رشته : زبان شناسي
گرايش : زبان شناسي عمومي
والدين و انساب : هرمز ميلانيان، در سال 1316 شمسي در تهران متولد شد. پدر هرمز ناخدا حسن ميلانيان فرمانده ناو «پلنگ» بود كه در جمله متخلفين به ايران (روسها از شمال و انگليسي ها از جنوب) هنگام دفاع از آبادان زخمي و پس از انتقال به تهران در 38 سالگي به درجه شهادت نائل آمد. مادرش درخشنده شيمي مسئوليت بزرگ كردن و تربيت هرمز و برادر كوچكتر هومان را بر عهده گرفت.
تحصيلات رسمي و حرفه اي : هرمز ميلانيان تحصيلات ابتدايي و متوسطه را در تهران در دبيرستانهاي شرف و دارالفنون سپري نمود. علاقه اي كه به ادبيات به ويژه ادبيات فارسي داشت موجب گرديد كه پس از دريافت ديپلم متوسطه در رشته ادبي و موفقيت در امتحان ورودي دانشكده ادبيات تهران به سال 1334، در رشته ادبيات فارسي ادامه تحصيل دهد. در سال 1337 پس از اخذ درجه ليسانس در رشته ادبيات فارسي، علاقه اي كه بهر زبان فارسي و آموختن زبانهاي بيگانه داشت وي را مصمم كرد كه به تحصيل در رشته «زبان شناسي» بپردازد با اين كه تصوير چندان روشني از اين دانش كما بيش نوين نداشت. در شهريور ماه 1339 (1960) شرايط ادامه تحصل در اين رضشته براي او پيش آمد و به پاريس رفت . در دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه پاريس (سربن) نام نويسي كرد و با زبانشناسي ساختگرا و به ويژه نقش گرا آشنايي نزديك پيدا كرد. در مدت پنج سالي كه در پاريس اقامت داشت به اخذ دو «گواهينامه عالي»در «زبان شناسي عمومي»و «آوا شناسي» و درجه دكتري در « زبانشناسي عمومي»(با قيد «بسيار مفتخر»)نائل شد.[ از زبان ميلانيان ،كتاب ماه ادبيات و فلسفه ،شهريور 1379]
استادان و مربيان : هرمز ميلانيان در دانشگاه تهران از استاداني چون استاد فروزانفر، استاد همايي، استاد مدرس رضوي، دكتر معين، دكتر خانلري، دكتر مقدم، دكتر صفا، دكتر كيا، دكتر خطيبي و بانو نفيسي بهره مند شود. در فرانسه به عئوان نخستين دانشجوي ايراني «آندره مارتينه» زبان شناس برجسته فرانسوي با زبانشناسي ساختگرا و نقشگرا آشنا شد.
مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : هرمز ميلانيان، پس از مراجعت از فرانسه به ايران در سال 1344 ،در «بنياد فرهنگ ايران «مسئوليت پژوهش در زمينه تاريخ زبان فارسي را زير نظر دكتر پرويز خانلري ،بر عهده گرفت .در نيمه دوم سال تحصيلي 45-1344 پس از موفقيت در امتحان استاد ياري به عنوان استاد يار زبان شناسي در گروه «زبان شناسي همگاني و زبان هاي باستاني »دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران -كه بنيانگذار آن مرحوم دكتر مقدم بود -به استخدام رسمي در آمد. در شهريور ماه 1349 به عنوان استاديار مهمان، به مدت يكسال تحصيلي به دنشگاه ايلينوي در شهر اوربانا براي تدريس زبان فارسي اعزام شد. پس از مراجعت به ايران در سال 1350، بار ديگر به تدريس در دانشگاه تهران ادامه داد و چند سال بعد به رتبه دانشياري ارتقا يافت. در طول سالهاي 50 شمسي با «فرهنگستان زبان ايران» نيز همكاري داشت و در جلساتي از كميسيون واژه گزيني آن شركت داشت. دكتر ميلانيان قبل از پيروزي انقلاب به مدت يك سال و نيم به عنوان مدير گروه زبانشناسي و زبانهاي باستاني دانشگاه تهران انتخاب شد.
ساير فعاليتها و برنامه هاي روزمره : هرمز ميلانيان سرپرستي پژوهشهايي را در زمينه دستور ،تلفظ و املاي فارسي بر اساس آزمونهاي ميان پاسخگويا نفارسي زبان برخوردار از تحصيلات لااقل دبيرستاني را برعهده داشت .همچنين وي در چندين كنگره و همايش تحقيقات ايراني و نيز زبان شناسي عمومي در ايران و خارجه از كشور شركت كرده است. استاد ميلانيان شش ماه پس از انقلاب باري استفاده از فرصت مطالعاتي كه پرونده دانشگاهي آن از مدتها پيش آماده شد، عازم فرانسه گرديد و كمي بعد از سوي دانشگاه (سوربن )جديد (پاريس 3 ) «به عنوان استاد مهمان » براي تدريس زبان ،ادبيا ت و زبان شناسي فارسي در آن دانشگاه دعوت شد ،اين دوره فعاليت از سال 1979 تا سال 1985 بمدت شش سال به طول انجاميد .و از سال دوم سرپرستي بخش فارسي آن دانشگاه به ايشان واگذار گرديد. دكتر ميلانيان در شهريور ماه 1378 (1996)پس از 17 سال به ايران باز گشت و از آن زمان اشتغال عهده ايشان تاليف ،ترجمه و تحقيق در زمينه زبان شناسي عمومي و فارسي مي باشدو در اين زمينه با« موسسه فرهنگي شهيد رواقي» انتشارات «هرمس» و نيز انتشارات «فرهنگ معاصر» افتخار همكاري دارد. دكتر ميلانيان عضو انجمن زبان شناسي پاريس و انجمن جهاني زبان شناسي نقشگرا است .
آرا و گرايشهاي خاص : هرمز ميلانيان در تاليفات خود ،اعمال معيارهايي از زبان شناسي نوين بر زبان فارسي را دنبال كرده است كه آن ر ادر كارايي و پيشبرد آگاهي در مورد نظام زبان شناسي و نيز خط فارسي موثري مي داند . همچنين وي كوشيده است براي اصطلاحات زبان شناسي نوين معادلهاي فارسي مناسبي را پيشنهاد دهد كه بسياري از آنها پذيرفته شده اند . دكتر ميلانيان هدف خود را در فعاليتهاي علمي ،توجه به كار برد فرهنگي و اجتماعي زبان فارسي و تقويت و گسترش آن و كم كردن فاصله ميا ن زبان گفتار و نوشتار و مخالفت با دستور العملهاي تصنعي در زمينه تلفظ و املا.
________________________________________
آثار :
1 les monemes et les procedes de passage en person :de la categorie verbale a la cate gorie nomiale et vice versa
ويژگي اثر : اين مقاله به زبان فرانسه به عنوان «تكواژه هاو روند هاي گذر در زبان فارسي ،از مقوله فصل به مقوله اسم و بالعكس».در سال 1968 در نشريه نيويورك شماره 25 ،منتشر شد.
2 Peut- on dire qu une langue est plus difficile qu une autre
ويژگي اثر : عنوان اين مقاله «آيا مي توان گفت زباني از زبان ديگر مشكلتر است ؟»كه در نشريه زير با مشخصات آمده منتشر شده است. Actes clu 8e Colloque de la societe internationale de la linguistique fonctionnelle , grece ,1978.
3 آزادي و بند درزبان
ويژگي اثر : اين مقاله درجشن نامه دكتر محمد مقدم ،نشريه دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران ،شمار ه 24 و درسال 1355 منتشر شد.
4 چند نكته درباره كلمه هاي فارسي در گذشته و حال
ويژگي اثر : مجموعه خطابه هاي نخستين كنگره تحقيقات ايراني ،دانشگاه تهران كه در سال 1350 منتشر شد.
5 چند نكته درباره وابسته هاي ملكي و زبان فارسي
ويژگي اثر : اين مقاله در مجله سخن ،سال 20 ،شماره 3 ، سال 1349 منتشر شده است.
6 خنثي شدن تقابلهاي دستوري در گروه اسمي زبان فارسي
ويژگي اثر : اين مقاله در مجله دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران ،سال 17 ،شماره 2 ، 1348 منتشر شده است.
7 درست و غلط در زبان از ديدگاه زبان فارسي
ويژگي اثر : اين مقاله در نشريه فرهنگ و زندگي ،شماره 22-21 در سال 1355 منتشر شد.
8 دستگاه عدد و زبان فارسي
ويژگي اثر : اين مقاله در مجموعه خطابه هاي سومين كنگره تحقيقات ايراني توسط بنياد فرهنگ ايران در سال 1351 منتشر شد .
9 زبان شناسي و تعريف زبان
ويژگي اثر : اين مقاله در نشريه فرهنگ و زندگي ،شماره 2 ،سال 1349 منتشر شده است.
10 كاربرد زبان فارسي درزمينه علوم و فنون
ويژگي اثر : اين مقاله در مجموعه سخنراني ها در نخستين سمينار آموزش زبان و ادبيا ت فارسي در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالي وزارت علوم و آموزش عالي در سال 1350 منتشر شده است .
11 كلمه و رمز هاي آن در زبان و خط فارسي
ويژگي اثر : اين مقاله در مجله دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران ،سال18 ،شماره 3 ،سال 1350 منتشر شده است .
12 كهنه و نو در زبان فارسي
ويژگي اثر : اين مقاله در نشريه كتاب امروز ،شماره 5 و درسال 1352منتشر شد.
13 كوتاه ترين جمله و ساختمان آن در زبان فارسي
ويژگي اثر : اين مقاله در پژوهشنامه فرهنگستان زبان ايران ،شماره 1 در سال 1354 منتشر شد .
14 گسترش و تقويت فرهنگي زبان فارسي
ويژگي اثر : اين كتاب توسط انتشارات كاويا ن در سال 1351 منتشر شد.
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
