ملاحسین واعظ کاشفی
مولانا کمال الدین حسین‌بن علی سبزواری، مشهور به «واعظ کاشفی»، از بزرگان پرآوازه قرن نهم است. واعظ کاشفی دارای صدایی خوش و بیانی دلپذیر بود، در سال 860 به علت خوابی که دید، به هرات رفت. در نزد امیر علیشیر نوایی- وزیر سلطان حسین بایقرا- مکان و مرتبتی بسیار یافت و به ترغیب و تشویق او، تصانیف و تألیفات متعددی به رشته تحریر درآورد و در آن شهر به منصب وعظ وخطابت رسید. کاشفی در سال 910 دیده ازجهان فروبست. در سبزوار بنای یادبودی برای این عالم نامی شیعه ساخته شده و در اردیبهشت سال 1386 به همت دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار، همایش نکوداشتی برای وی برگزار شد و مجموعه مقالات آن همایش نیز اخیراً در انتشارات بیهق چاپ و منتشر شده است.
آثار علمی و تفسیری و قرآنی
برخی ازتألیفات واعظ کاشفی عبارتاند از: الرسالة العلیّه، اخلاق محسنی، روضة الشهداء، فتوت‌نامه، بدایع الافکار فی‌صنایع الاشعار، انوار سهیلی، لب لباب مثنوی، آیینه اسکندری، سبعة کاشفیه و... آثار تفسیری وی که در شمار تفاسیر مهم فارسی است، عبارتاند از:
1- جواهرالتفسیر که به العروس و تفسیر زهراوین نیز معروف است. در این تفسیر، کلمات عارفانه واعظکاشفی مشهود است. اما ناقص است. جلد اول این تفسیر به چاپ رسیده است.
2- مختصر جواهرالتفسیر: کاشفی جواهرالتفسیر را خلاصه کرده و به تفسیر آیات تا آخر قرآن کریم اهتمام ورزیده است.
3- مواهب علیه یا تفسیرحسینی: واعظ کاشفی آن را پس از «جواهر التفسیر»، بر وجه اختصار تألیف کرد. مواهب‌علیه بعد از تفسیر ابوالفتوح رازی، از جمله ارزنده ترین تفسیرهایی است که به فارسی ودر در چهار مجلد، در انتشارات «اقبال» تهران منتشر شده است.
4- المرصد الانسی فی استخراج اسماءالله‌الحسنی در ذکر و خواصّ نامهای حقتعالی
