کارگردان : Bobcat Goldthwait بازیگران: Joel Murray, Tara Lynne Barr ,Mackenzie Brooke Smit «خدا عاقبت آمریکا را به خیر کند/ God Bless America» فیلم خشمگینی ست. در بعضی لحظات، فیلم مانند بیانیه ی پر شوری علیه مسائل زیر عمل می کند: فرهنگ عامه و عوام سودا زده و شیفته ی افراد مشهور، برنامه های زنده ی تلویزیونی، روابط بی ادبانه و غیرمتمدنانه ی میان انسان ها و تمایل به مقام و لقب دادن به افراد که در بطن جامعه ی امروزی ریشه دوانده است. نویسنده و کارگردان اثر «باب کت گُلد ویت/Bobcat Goldthwait» تیشه ای به دست گرفته تا پیکره ی جامعه را از هم بدرد، و بعد هم با این تیشه به جان آدم های اجتماع می افتد. «خدا عاقبت آمریکا را به خیر کند» فیلمی بی پروا و متهورانه، با طعنه های گزنده است که از پرداختن به مقولات ناخوشایند هیچ ترسی ندارد. اما فیلم زیرکانه ای نیست. علاوه بر این حدود 15 دقیقه ی فیلم اضافه است. انگار فیلم تمایل دارد حرف خود را چندین بار تکرار کند. پایان بندی آن هم آن طور که باید و شاید کنایه آمیز نیست. بهترین لحظات «خدا عاقبت آمریکا را به خیر کند»، در نیم ساعت اول آن اتفاق می افتند. گُلد ویت با بی رحمی تمام گرایشات و رویه ی برنامه های تلویزیونی را به سخره می گیرد و نشان می دهد فرانک (با بازی جوئل موری/ Joel Murray که به خوبی خصوصیات یک شخص معمولی را نشان می دهد) که از آن آدم های بی خواب شده است، شب تا صبح مقابل تلویزیون خانه اش می نشیند، ذهن و روانش تحت تأثیر برنامه های تبلیغاتی، برنامه های زنده ی تلویزیونی و یک مسابقه که تقلید مسخره آمیزی از برنامه ی «American Idol» است، تحلیل می رود. فرانک مدام در خیال قتل عام کردن اعضای خانواده ی متکبر و خودپسندی که در همسایگی اش زندگی می کنند به سر می برد اما هرگز به این فکر جامه ی عمل نمی پوشاند، او بیش از حد آدم خوبی ست. روز بعد در محل کارش به او اطلاع می دهند که از کار بیکار شده است. . همان شب، وقتی فرانک باز هم در حال تماشای برنامه های زنده ی تلویزیونی ست، چیزی در او جرقه می زند. تفنگش را برمی دارد، اتومبیل همسایه را می دزدد و راهی جاده می شود. هدف او این است که یکی از نفرت انگیز ترین مجریان برنامه های زنده ی تلویزیونی را پیدا کند و او را به قتل برساند. در طی مسیر، شخصی که اصلاً انتظارش نمی رود به عنوان همدست به او می پیوندد: دختر 16 ساله ای به نام روکسی (با بازی تارا لین بر/Tara Lynne Barr) که به اندازه ی فرانک از فرهنگ عامه متنفر است. آنها در کنار هم یک تیم آدم کش و قانون شکن را تشکیل می دهند و به گوشه گوشه ی کشور سفر می کنند و زنان و مردانی را که از نظرشان مستحق مرگ هستند، به قتل می رسانند. گاهی اوقات آنچه در «خدا عاقبت آمریکا را به خیر کند» به تصویر در می آید از مرز طعنه و تمسخر فراتر می رود و به آرزوهای دست نیافتنی مخاطب جامه ی عمل می پوشاند. به عنوان مثال صحنه ای که در سالن سینما می گذرد را در نظر بگیرید. فرانک و روکسی در کمال ادب و احترام نشسته اند و فیلم را تماشا می کنند، آن وقت عده ای آدم بی ادب و بی ملاحظه از راه می رسند. نه تنها بعد از شروع شدن فیلم وارد سالن شده اند، بلکه فوراً شروع به حرف زدن می کنند و یکی از آنها هم سریع گوشی تلفن همراهش را در می آورد تا با کسی تماس بگیرد. رفتاری که آنها به نمایش می گذارند، متأسفانه، بیشتر از آنکه رفتار اغراق شده ای برای ایجاد حالت طنز باشد، همان رفتاری ست که اکثریت در مجتمع های سینمایی بزرگ از خود نشان می دهند. شیوه ی برخورد فرانک و روکسی با این مسئله همانی است که اکثر تماشاگران جدی سینما بارها در دلشان آرزوی آن را داشته اند. این صحنه واقعاً فوق العاده است و بسیاری از مخاطبانی که سن و سالی ازشان گذشته (و عده ای هم از جوان ها) از دیدن اش لذت خواهند برد. البته فیلم «خدا عاقبت آمریکا را به خیر کند» عیب هایی هم دارد. طعنه ها و مسخره کردن های فیلم آنقدر صریح و گزنده هستند که هر تلاشی برای قالب کردن فرانک و روکسی به عنوان شخصیت های واقعی محکوم به شکست است. گُلد ویت با نمایش اینکه فرانک تمایلی ندارد با یک دختر 16 ساله اتاق مشترکی اجاره کند، اصول اخلاقی او را مشخص می کند.و آدم های بد را می کشد و قصد ندارد خودش هم به یکی از همان ها تبدیل شود. با این وجود، علیرغم تلاش های گُلد ویت برای ترسیم خصوصیات انسانی فرانک و روکسی، آنها تنها مهره هایی برای پیشبرد وقایع فیلمنامه و بیان کننده گان طرز فکر و خط مشی او هستند. در کنار اشاره ی گذرایی به فیلم «جوئی در مقابل آتشفشان/Joe vs. the Volcano»، در بعضی صحنه ها ارجاعات طنز آمیزی به فیلم «بانی و کلاید/ Bonnie and Clyde» دیده می شود، اما شاید میان فیلم حاضر و «قاتلین بالفطره/Natural Born Killers» ساخته ی الیور استون/ Oliver Stoneنزدیکی بیشتری وجود داشته باشد. با وجود اینکه خودنمایی های بیش از حد الیور استون در به رخ کشیدن جلوه های کارگردانی «قاتلین بالفطره» را کم ارزش کرده است، این فیلم هم به موضوعات مشابهی مانند ذائقه ی فرهنگی عامه ی مردم و گناه رسانه ها در تأمین آن می پردازد. «خدا عاقبت آمریکا را به خیر کند» آن حالت خودنمایی را ندارد و در ساخت آن از روش های معمول استفاده شده و به همین دلیل در رساندن پیام خود نسبتاً موفق عمل می کند و در مقایسه با «قاتلین بالفطره» فیلم تأثیرگذار تری ست. بخش عمده ی انتقاداتی که در «خدا عاقبت آمریکا را به خیر کند» مطرح می شوند کاملاً درست و به جا هستند و آنقدر صریح و بی پرده ارائه شده اند که ممکن نیست متوجه نشویم در ورای این لحن طنز، پیامی صادقانه وجود دارد. فیلم سرگرم کننده و جالب است اما مواقعی هم هستند که از دیدن آنچه بر روی پرده می گذرد معذب می شویم. این فیلم کریه ترین تصویر ممکن از جامعه ی امروز را ترسیم می کند و آمریکای کنونی را از پس شیشه های عینکی تیره و ترک خورده به نمایش می گذارد. من تقریباً با تک تک مواردی که گُلد ویت به آنها اشاره می کند موافقم، اما موارد زیادی در فیلم وجود دارند که داستان و شخصیت ها نسبت به پیام فیلمساز در درجه ی دوم اهمیت قرار گرفته اند. «خدا عاقبت آمریکا را به خیر کند» از نظر لحن به فیلم قبلی گُلد ویت «فوق العاده ترین بابای دنیا /World's Greatest Dad» شباهت دارد، اما با معیارهای لازم برای دسته بندی شدن در رده ی فیلم های "طنز تلخ" مطابقت ندارد. فیلم یکدست و هماهنگ نیست، اما در عین حال جذاب و قابل توجه است و بعضی اوقات هم آدم را سرحال می آورد. افرادی که از مشاهده ی مسائلی مانند استفاده ی مداوم از تلفن همراه، برنامه های زنده ی تلویزیونی و سایر عواقب ناشی از انحطاط و پوسیدگی اجتماعی غمگین می شوند، فیلم و پیام آن را تحسین می کنند. سایرین ممکن است از خودشان بپرسند که آیا گُلد ویت واقعاً فرد مردم گریزی ست یا فقط فیلمنامه هایش را با این دید می نویسد. در هر صورت،‌ «خدا عاقبت آمریکا را به خیر کند» به هیچ وجه رویه ی امیدبخش و ملایمی را که از فیلم های کمدی انتظار داریم دنبال نمی کند و همین کافی ست تا قدردان آن باشیم. منبع:نقد فارسی

God Bless America (خدا عاقبت آمریکا را به خیر کند)

تازه های 14

بیشترین بازدید هفته