قطعا آنچه در این تورها وجود دارد، همدردی با مردم سیل زده و طوفان زده و مصیبت دیده نیست، و اسم تور و گردشگردی طبیعتا ممزوج با تفریح و خوش گذرانی و ثبت خاطرات و گاها مکانی برای خلوت دوستی های نامشروع است. صاحبان تور هم دنبال پیدا کردن مناطق جدید برای جذب گردشگر و کسب منفعت هستند و کاری به اثرات منفی این بحث ندارند. با توجه به اینکه در قرآن توصیه به سیاحت و سفر شده اما این سفر با چند رویکرد همراه است که به چند مورد اشاره می کنیم و این موارد در تور و تفریحات بازدید کنندگاه دور از انتظار و ناموجود است:
1-موعظه و درس آموزی: خداوند در یک بیان دعوت به درس گیری از سرگذشت اقوام گذشته دارد و می فرماید: «قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُرُوا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُجْرِمِينَ [نمل/71] بگو برويد در روى زمين گردش كنيد سپس بنگريد عاقبت و سرانجام گناهكاران چگونه بوده است.» پس در این ادبیات اصلا بحث سیاحت و تفریح و لذت نیست و در ظمن این کلام خداوند اشاره به درس گرفتن ازعاقبت پادشاهان و مردمی که اهل بندگی نبودند، دارد نه اینکه ما به دیدن مردم زلزله زده و سیل زده برویم و با این گردش لذت ببریم و وقت بگذرانیم.
2- دعوت به تفکر: خداوند در آیاتی دیگر سیرو سیاحت را سبب تعقل و اندیشه و بالا رفتن سطح آگاهی و بینش انسان دانسته یعنی همان عنصری که بی تردید بشر به ظاهر متمدن امروزی به شدت محتاج به این فقدان است و لذا خداوند فرمود: «أَ فَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِها.. [حج/46] آیا در (روی) این زمین سیر نکرده اند تا برای آنها دل هایی پیدا شود که بدان بیندیشند..»
نکته آخر اینکه مناطق مصیبت زده ای که هدف تورهای سیاه است، به عنوان مثال در کرمانشاه می بینیم مردم درباران دچارمشکلات اسکان و معیشت هستند و هر روز درخواست کمک و همیاری از مردم دارند، اگر فردی با نگاه تفریح و گردش به این مناطق برود و توجهی به نیاز مردم نکند این هم از نظر عقل و هم شرع غیر انسانی و مذموم است تا جاییکه امام صادق(علیه السلام) در کلامی فرمودند: «مَنْ سَمِعَ رَجُلًا يُنَادِي: يَا لَلْمُسْلِمِينَ، فَلَمْ يُجِبْهُ، فَلَيْسَ بِمُسْلِمٍ [1] هر كس فرياد كمك خواهى كسى را بشنود و به كمكش نشتابد، مسلمان نيست.»
پس بهتر است مروجان این تور ها به جای این حرکات جاهلانه به فکر تفکر و تعقل بیشتر باشند و تورها را برای خدمت به مصیبت مردم هدفمند کنند.
پی نوشت:
[1]. کلینی، محمد بن يعقوب، الكافي، ناشر: دار الكتب الإسلامية، مكان چاپ: تهران، سال چاپ: 1407 ق، ج3، ص418.
