موبایلها دارنده کمترین ارزش معاملات الکترونیک
شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی در کشور (شاپرک) شامل سه نوع ابزار پرداخت اینترنتی، پرداخت موبایلی وکارتخوان فروشگاهی است که فعالیتهای مربوط به «خرید کالا و خدمات»، «پرداخت قبض و خرید شارژ» و «ماندهگیری» از طریق آنها انجام میشود. به زبان سادهتر یعنی پرداخت اینترنتی، پرداخت موبایلی و کارتخوان کارهایی هستند که شبکه الکترونیکی آنها را انجام میدهد. در بین این پرداختها، پرداخت اینترنتی از طریق موبایل کمتریندرصد را به خود اختصاص داده که این نشان از بیتوجهی مردم به پرداختهای موبایلی است. بر اساس آمار شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی کشور (شاپرک)، کارتخوان فروشگاهی با سهم ۸۷.۹ درصدی، بیشترین شمار تراکنشهای الکترونیکی را در بین سایر ابزارهای پذیرش دارد و پرداختهای موبایلی بهطور متوسط کمترین ارزش ریالی را داشتهاند. میانگین هر تراکنش پرداختهای اینترنتی در اردیبهشت امسال یکمیلیون و ۷۶۰ هزار ریال و متوسط هر تراکنش از طریق ابزار پذیرش موبایلی ۶۰ هزار ریال بوده است. تعداد تراکنشهای پرداخت موبایلی در اردیبهشتماه امسال با کاهش ٧دهم درصدی مواجه بوده و مبلغ تراکنشهای موبایلی نیز ۱۴ صدم درصد افت داشته است.دلایل استقبال پایین استفاده از ابزارهای پرداخت موبایلی
محدودیت انجام تراکنش بر روی ابزار پذیرش موبایلی، تعداد بالای ابزار کارتخوان فروشگاهی و فراگیر بودن آنها، عدم نیاز این کارتخوانها به تجهیزات مکمل دیگر نظیر کامپیوتر یا گوشی موبایل ازجمله مهمترین عوامل سهم بالایکارتخوانهای فروشگاهی در پرداختهای الکترونیک و سهم پایین ابزارهای موبایلی هستند. به اعتقاد کارشناسان IT ناامن بودن بستر اینترنت برای استفاده از پرداختهای موبایلی و نیاز به داشتن گوشی هوشمند تلفن همراه باعث کاهش پرداختهای موبایلی شده است.کیوان نقرهکار، کارشناس IT درباره اینکه چرا مردم علاقه زیادی به استفاده از پرداختهای موبایلی ندارند، به «شهروند» میگوید: «وقتی بحث پول و مسائل مالی مطرح میشود طبیعی است که مردم بیشتر محتاط شوند و به هر اپلیکیشنی اعتماد نکنند. به همین دلیل ترجیح میدهند پرداختهای مالی خود را از طریق دستگاههای کارتخوانو بانکها انجام دهند. جوی هم که در جامعه نسبت به پرداختهای موبایلی و اپلیکیشنها وجود دارد، این است که فلان اپلیکیشن متعلق به کیست و چه سازمانی از آن پشتیبانی میکند، به همین دلیل راضی نمیشوند که اطلاعات شخصی خود را در آن ثبت کنند. از طرف دیگر نبود نظارت روی کار این اپلیکیشنها باعث شده مردم ندانند که اگر هنگام استفاده از آنها مشکلی برایشان پیش بیاید، باید به کجا مراجعه کنند. در واقع مردم به دلیل کمبود اطلاعاتی که از این برنامههای پرداخت موبایلی دارند، نمیتوانند به آنها اعتماد کنند.»
نقرهکار با اشاره به اینکه برای استفاده از برنامههای پرداخت مالی، فرهنگسازی مناسبی هم بین مردم انجام نشده، ادامه میدهد: «یکی دیگر از مهمترین دلایلی که مردم تمایلی به پرداختهای موبایلی ندارند این است که هرگز بستر مناسبی برای آموزش دادن به مردم برای استفاده از این ابزارها وجود نداشته است. ضمن اینکه تعداد زیاد این اپلیکیشنها و تنوع بالای آنها هم باعث شده مردم فکر کنند وقتی ساخت این برنامهها ساده است، پس از نظر فنی هم معیارهای قابل قبولی دارند و نمیتوان برای پرداختهای مالی به آنها اعتماد کرد.»