وی در بدو ورود به کشورمان و در کنفرانس خبری درباره دستاوردها و ارزیابی‌ها از این سفر، گفت: در این مقطع تاریخی اجتماع سران کشورها در مجمع عمومی سازمان ملل است و چون برنامه‌های دیگری کنار این اجلاس وجود داشت، یک مقداری ازدحام سیاسیون، دیپلمات‌ها و کارشناسان بیشتر بود.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه "وقتی وارد نیویورک شدیم احساس کردیم که 2 فضای منفی چه میان دیپلمات‌ها و چه میان رسانه‌ها نسبت به ایران به‌وجود آمده است"، اضافه کرد: اولین فضا این بود که شایعه کرده بودند که حوادثی که در آرامکوی عربستان اتفاق افتاده از توان ارتش یمن خارج بوده و یک شبهه‌افکنی شروع کرده بودند و دنبال این بودند که افکار عمومی و سیاسیون را دور این محور اتهامی چه در مجمع عمومی و هم در رسانه‌ها جمع کنند.
روحانی با تأکید بر اینکه "به‌نظر من در این زمینه هیئت ایرانی بیان روشن و کافی داشت" ادامه داد: حتی از برخی از سران اروپا که بیانیه‌ای داده بودند و به‌نحوی گفته بودند ایران هم نوعی مسئولیت دارد، پرسیدم که "به‌چه‌دلیل و چه مدرکی این را می‌گویید؟". به آنان صراحتاً و محکم گفتم "این مدرک را نیاز دارم و حتماً برای من بفرستید". آنان پاسخ دادند "با بررسی‌هایی که کارشناسان ما کرده‌اند گفته‌اند که توانمندی یمنی‌ها ــ و به‌تعبیر آنها حوثی‌ها ــ کمتر از این عملیات است". گفتم "حالا فرض می‌گیریم کمتر است پس چه‌کسی این کار را کرده است؟"، گفتند "ما نمی‌دانیم اما جهتش، جهت شمال و غرب بوده است"!
وی افزود: به آنان گفتم "آیا این منطق و استدلال شد؟ اولاً اطلاعات شما نسبت به یمن و حوثی‌ها چقدر است. اطلاعات شما نسبت به دشمنان یمن زیاد است چون اسلحه آنها را شما می‌دهید اما از اینکه یمنی‌ها و حوثی‌ها چقدر توانمند هستند، خبر و اطلاع ندارید. ثانیاً شما وقتی اتهامی را متوجه جایی می‌کنید آیا معنایش را می‌فهمید؟ معنای آن، آشوب و شعله‌ور شدن فتنه و آتش در منطقه است".
رئیس‌جمهور گفت: آنها پاسخی نداشتند و گفتم "در تهران منتظرم شما مدارک‌تان را برای ما بفرستید". این موضوع را هم در نطق سازمان ملل، در مذاکرات دوجانبه، دو جلسه مهمی که با فرهیختگان و اندیشمندان آمریکا و مدیران مسئول رسانه‌های آن کشور داشتم و همچنین در دو مصاحبه اختصاصی و یک مصاحبه جمعی، باز کرده مفصل توضیح دادم.
دکتر روحانی در ادامه با اشاره به اینکه چنین مطرح شده بود که همه مشکلات بر سر لجبازی طرف ایرانی است و آمریکا آماده مذاکره است و نسبت به آن اصرار هم دارد، اضافه کرد: آمریکایی‌ها تقریباً به همه سران اروپایی و غیراروپایی پیغام داده بودند که "ما آماده مذاکره‌ایم". درخواست آمریکا قبلاً این بود که مذاکره دوجانبه باشد یعنی دو رئیس جمهور با هم مذاکره کنند و بارها این موضوع را رد کرده بودیم، گفته بودیم اگر مذاکره هم باشد در قالب 1+5 خواهد بود و آنها هم گفتند که می‌خواهند در قالب 1+5 مذاکره کنند.
وی ادامه داد: اتفاقاً 3 نفر از آن 1+5 قبلی و 1+4 فعلی یعنی صدراعظم آلمان، نخست وزیر انگلیس و رئیس جمهور فرانسه هم در نیویورک بودند و همگی اصرار داشتند که این جلسه برقرار شود و آمریکا هم می‌گوید که "من تحریم را برمی‌دارم".
رئیس‌جمهور عنوان کرد: نکته دیگری که محل بحث بود اینکه چه تحریمی برداشته شود و آنها به‌صراحت گفته بودند که "کل تحریم را برمی‌داریم". منتها شکل این کار شکلی نبود که قابل قبول باشد، یعنی اینکه در فضای تحریم و در بقاء تحریم و فضای مسموم فشار حداکثری، حتی اگر در قالب 1+5 بخواهیم با آمریکایی‌ها مذاکره کنیم، هیچ‌کس نمی‌تواند پیش‌بینی کند که پایان و نتیجه این مذاکره چه خواهد بود.
روحانی با تأکید بر اینکه "بهانه را از دست طرف مقابلی که می‌گفت آماده مذاکره است و ایران برای مذاکره حاضر نیست، گرفتیم"، اظهارداشت: به‌صراحت گفتیم که "کاملاً آماده مذاکره‌ایم اما نه در فضای تحریم و فشار. شما یک فضای آزاد و عادلانه ایجاد کنید ما کاملاً آماده‌ایم". حتی به سران اروپا که می‌گفتند "چه‌وقت آماده جلسه 1+5 هستید؟"، می‌گفتم "حتی اگر یک ساعت دیگر شما این فضای مناسب را درست کنید و فضای مسموم و سم را بردارید، حاضرم در جلسه 1+5 شرکت کنم".
وی ادامه داد: به‌نظر من ضروری بود که هم در مصاحبه و هم با سیاسیون به‌طور خیلی روشن و واضح توضیح دهیم که مانع مذاکره آمریکا است و آن کسی که نمی‌خواهد مسأله حل شود، آمریکا است والّا ایران به‌خاطر منطق و استدلالش هیچ وقت از مذاکره فرار نمی‌کند و ترسی از مذاکره ندارد.
رئیس‌جمهور در ادامه با اشاره به اهمیت تبیین مسأله کاهش تعهدات ایران در برجام که کم‌و‌بیش در دیدارها و مصاحبه‌ها مطرح بود، گفت: بعضی‌ها می‌گفتند "گام سومی که در زمینه کاهش تعهدات برجامی برداشتید، بسیار مهم است. شما می‌خواهید سانتریفیوژهای مدرن را راه‌اندازی کنید و این به‌معنای آنست که به‌سمت سلاح هسته‌ای حرکت می‌کنید".
رئیس قوه مجریه اضافه کرد: این موضوع را هم در مصاحبه و هم در ملاقات‌های دوجانبه توضیح دادیم که "اگر کسی بخواهد به‌سمت سلاح هسته‌ای حرکت کند لااقل نظارت را کم می‌کند و نظارت گسترده را محدود می‌کند اما ایران نظارت‌ها را کاهش نداده است و تعهدی که کاهش دادیم در فعالیت هسته‌ای‌مان است. اما همه فعالیت‌های هسته‌ای، زیر نظر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواهد بود".
روحانی عنوان کرد: این‌گونه مسایل، موضوعات مهمی بود که روی آن شبهه‌افکنی شده بود و لازم بود که توضیح داده شود.
وی راجع به دیدارهای دوجانبه با سران 15 کشور در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل اظهارداشت: در ملاقات با کشورهای مختلف درباره مسائل گوناگون بحث و تبادل نظر کردیم و در این دیدارها هیچ کس و هیچ مقامی نبود که خروج آمریکا از برجام و فشار و تحریم آمریکا را محکوم نکند. همه آنها بدون استثنا می‌گفتند این کار نادرست و غلط است و این موفقیت بسیار بزرگی برای ایران است.
رئیس جمهور با ابراز اینکه یکی از اهداف آمریکایی‌ها این است که ایران منزوی باشد، یعنی در ویزاها و فعالیت‌ها فشار بیاورند برای اینکه ایران کمتر ملاقات کند و کمتر حرف بزند، گفت: فکر می‌کنم امسال در نیویورک، محل اقامت هیئت ایرانی یکی از پر رفت و آمدترین و فعال‌ترین مراکز دیپلماسی شده بود، یعنی هتلی که محل اقامت ما بود، آنقدر رفت و آمد سیاسی بود که لحظه‌ای نبود که یک رئیس جمهور به آن وارد و خارج نشود. گاهی در یک ترافیک، ناچار با چند مقام با هم دقایقی را صحبت می‌کردیم.
روحانی افزود: به‌نظر من آمریکا در این جهت هم کاملاً ناموفق بود. جایگاه ایران کاملاً در این اجلاس و در این رفت و آمدها مشخص بود.
وی خاطرنشان کرد: تقریباً همه مقامات سطح بالای دنیا، آنهایی که از آسیا و آفریقا و اروپا آمده بودند، درخواست ملاقات داشتند و گفت‌وگو و بحث کردیم. به‌نظر من در فرصت زمانی و در توانی که ما داشتیم توانستیم حرف و پیام و مظلومیت و درددل و حقانیت ملت ایران را برای جامعه جهانی توضیح دهیم.
رئیس‌جمهور تأکید کرد: امیدوارم این سفر مایه خیر و برکت باشد و در کل امروز و بعد از سفر، تحریم‌های آمریکا را سست‌تر از هر زمان دیگر می‌دانم.
