آقای دکتر! به نظرتان چرا موضوع حفظ و توسعه کسب و کارها همواره در تاکیدات اقتصادی مقام معظم رهبری مورد اشاره قرار دارد؟
نامگذاری سال 99 با عنوان "جهش تولید" یک بار دیگر نشان داد تاکید و توصیه مقام معظم رهبری برای سال جدید نیز همچنان مساله تولید است. به این معنا که مقوله تولید اصلی‌ترین موضوعی است که ایشان در سال‌های گذشته دولت‌ها و مسئولین را به توجه به آن فراخوانده و با درخواست از مردم برای خرید و حمایت از تولید ملی به دنبال رونق و جهش تولید بوده اند.یکی از موضوعاتی که ارتباط مستقیمی با اقتصاد و رونق اقتصادی دارد موضوع اشتغال‌زایی است که وابسته و منوط به حفظ کسب و کارهاست. حفظ کسب وکارهای سنتی و خرد در کنار توجه حداکثری به کسب و کارهای دانش بنیان علاوه بر ایجاد اشتغال در کشور و تحقق جهش تولید منجر به ارز آوری و افزایش صادرات کشور نیز می شود، لذا این مساله هم در پیام نوروزی مقام معظم رهبری برجسته بود.
مسلما حفظ کسبوکارهای موجود و سرمایه گذاری و حمایت از کسب و کارهای نوین موجب رونق اقتصادی و رونق تولید کالاهای با کیفیت و قابل رقابت می‌شود. خوش‌بختانه نیروهای جوان و متخصص ایرانی علاوه بر حفظ کسب و کارهای کنونی توانایی رونق دهی علمی به کسب و کارهای علمی و دانش بنیان را نیز دارند، البته تحقق این مهم منوط به حمایت‌ها و سرمایه گذاری‌های بیشتر و بستر سازی‌های لازم برای تداوم این فعالیت هاست.
خب به نظرتان چه عواملی می تواند حفظ و توسعه این کسب و کارها را تهدید کند؟
مساله مهمی که یکی از موانع رشد کسب و کارهای اقتصادی مولد و کسب و کارهای دانش بنیان شده است جولان‌دهی کسبوکارها و خرید و فروش‌های غیر مولد است. متاسفانه بازارهای دلالی و سوداگری توانسته بازار کسب و کارهای مولد را به تعطیلی کشانده و بخش قابل توجهی از سرمایه ها را راهی بازارهای کاذبی کند که سود زیادی در آن وجود دارد.دلیل اصلی چنین رخدادی در اقتصاد ایران این است که قوانین موجود در جهت حمایت از تولید و ضدیت با دلالی و سوداگری نیست! لذا در گام اول ایجاد محدودیت برای کسب و کارهای سوداگرانه موضوع مهمی است که برای حفظ و توسعه کسبوکارهای کنونی باید به آن توجه کرد.
در گام دوم انتظار می‌رود دولت با اتخاذ سیاست‌های اقتصادی معطوف به حمایت از تولید، سرمایه داران را به مسیر تولید هدایت کند، بروکراسی‌های اداری و قوانین دست و پاگیری که تولید را به چالش کشیده و سنگ‌های بزرگی پیش پای تولید کننده قرار می‌دهد در کنار سایر عواملی که سود را از تولید گرفته و در بازارهای دلالی و سوداگری قرار می دهد باید برداشته شود. در غیر این صورت بر همان مسیر و روال قبلی می‌مانیم و نمی‌توانیم موفق به تحقق شعار سال در راستای جهش تولید شویم.
آقای دکتر، متاسفانه در موضوع شیوع ویروس کرونا فعالیت بسیاری از کسبوکارها کند و یا تعطیل شد. به نظرتان برای رونق بهتر کسب و کارها و حمایت از آنها در مواقع بحرانی، می‌توان چه تجربه ای از این روزها آموخت؟
یکی از موضوعاتی که با گسترش ویروس کرونا مشخص شد حمایت از کسب و کارهای کوچک است، کرونا باعث تعطیلی بسیاری از کسب و کارهای خرد و متوسط و بیکاری افراد شاغل در این کسبوکارها شد، به طوری‌که طی هفته های گذشته بسیاری از واحدهای تولیدی و خدماتی تعطیل شدند.برای مثال، فروش صنف پوشاک در آخرین ماه سال که پر رونق‌ترین ماه سال است نزدیک به صفر بود و بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی درآمد زا مثل گردشگری و خدمات هتل‌داری و رستوران‌ها و... در ایام تعطیلات نوروز مجبور به تعطیلی کسب‌و‌کار خود شدند.
در واقع چاره دیگری نیز وجود نداشت، چرا که در حال حاضر به دلیل گسترش ویروس کرونا باید فعالیت یک سری از کسبوکارها متوقف شود. این موضوع خطر بزرگی برای اقتصاد کشور به شمار می‌رود، چرا‌که در ماه های آینده شاهد آثار منفی آن خواهیم بود.
دولت باید از تجربه کرونا درس بیاموزد، برخی از اقشار مردم مانند جامعه کارمندان و کارگران که اصطلاحا به قشر حقوق بگیر معروفند حقوق خود را سر ماه دریافت می‌کنند. اما معیشت و درآمد بسیاری از اقشار مردم از طریق کسبوکارهای خرد و متوسط تأمین می‌شود، لذا حمایت از واحدهای تولیدی و قوی‌سازی اقتصاد برای این قشر بسیار مهم است.
اگر اقتصاد کشور قوی شود در این بحران‌ها، فشار کمتری به جامعه وارد می‌شود، اما یک اقتصاد ضعیف در چنین شرایطی تحت فشار بیشتری قرار می‌گیرد. بنابراین کاهش مشکلات اقتصادی کشور به سیاست گذاری‌های مطلوب در راستای حمایت از کسبوکارها وابسته است، یعنی علاوه بر توجه به کسب و کارهای همیشگی باید یک توجه حداکثری به کسب و کارهای الکترونیکی و دانش بنیان داشت چرا که این نیز می‌توانند با سرمایه های کم، قدرت و توان اقتصادی بالایی برای کشور ایجاد کنند.
