شاخص کل بازار بورس اوراق بهادار تهران از ابتدای سال جاری خود را از محدوده ۵۰۰ هزار واحد به محدوده ۲ میلیون واحد رساند و ارزش بازار نیز در همین مدت از محدوده ۱۹۰۰ هزار میلیارد تومان به محدوده ۷۵۰۰ هزار میلیارد تومان رسید. در این بین عدهای با نادیده گرفتن رشدهای صدها درصدی اصلاح ۱۰ تا ۲۰ درصدی بازار این روزها را زیادی بزرگنمایی میکنند. حال برای آنکه اقتصاد در حوزه تأمین مالی از بانک محوری خارج و بازار سرمایه محور شود، باید خدمات بازار سرمایه در تأمین مالی ارزان برای مردم تشریح شود. سیستم بانکی به دلیل رعایت نکردن بهداشت و انضباط در تأمین مالی هزینههای قابل ملاحظهای را برای اقتصاد پدید آورده است که کاهش ارزش پول ملی، جهش نقدینگی، ناتوانی از تأمین مالی فعالان طرف عرضه و تقاضای اقتصاد و ۷۰ هزار پروژه نیمه کاره تنها بخشی از آن است
اما تقریباً ۱۰ ماهی میشود که نقدینگی به بازار سرمایه ورود داشته است و در این مدت بسیاری از بخشهای اقتصاد نفع بردهاند از جمله سازمان تأمین اجتماعی، دارندگان سهام عدالت، شرکتهای افزایشدهنده سرمایه از محل آورده نقدی سهامداران، شرکتهای عرضه کننده سهام، منتشرکنندگان اوراق مالی، شرکت ملی نفت، شهرداریها و صندوقهای سرمایهگذاری ازتأمین مالی ارزانقیمت در بازار منتفع شدهاند.
شاید این روزها بازار سرمایه در یک اصلاح منطقی و ضروری برای مدتی از رونق افتاده است، اما همچنان بازار برخی از گردانندگان کانالها و گروههای غیرقانونی فعال در حوزه سیگنالفروشی و جهتدهی به رفتار معاملاتی دنبالکنندگان خود برای رشد یا کاهش قیمت یک سهم داغ داغ است، از این رو با اشخاصی که به شکل غیرقانونی زمینه رشد صدها درصدی قیمت برخی از سهمها را فراهم آوردند، باید برخورد قانونی انجام گیرد.
رد پای دلال ها
فقر اطلاعات و ارتباطات اقتصادی موجب شده است برخی اشخاص شیاد با راهاندازی گروهها و کانالهای خبری و تحلیلی در فضای مجازی سهام داغ کنند و نقدینگی دنبالکنندگان خود را برای پر کردن حجم یک سهم جهت رشد ۵ درصدی روزانه قیمت بسیج کنند و آنقدر این کار را انجام دادهاند که گاه قیمت یک سهم را دهها برابر ارزش ذاتی و «پیبهای» معقولانه جهش دادهاند. این کانالها و گروههای فعال در فضای مجازی به شکل غیرقانونی اقدام به ارائه سیگنال خرید و فروش سهام میکنند. مدیران برخی از این کانالها گردش مالی خیرهکنندهای دارند و برای این اشخاص اصلاً مهم نیست که یک شرکت به شکل واقعی سوده باشد یا زیانده، زیرا آنها میگویند ما استاد داغ کردن قیمت سهام شرکتها هستیم، از این رو تابوت یک شرکت زیانده را هم به ما بدهید با شگردها و راهکارهایی که بلد هستیم، قیمت را نجومی بالا میبریم.این اشخاص سهام شرکتهای زیانده را صرفاً با ابزار تبلیغ دهها برابر میکنند و در نهایت بعد از مدتی قیمت سهامی که صرفاً با پمپاژ نقدینگی دنبالکنندگان کانالها در فضای مجازی بالا رفته است، به یک باره سقوط آزاد میکند و این گرداننده کانالها سراغ سهم دیگری میروند، کما اینکه بسیاری از سهمهای کوچک بازار به دلیل آنکه با نقدینگی کمتری میتوان آنها را رشد داد، میدان بازی این اشخاص شدهاند و هم اکنون قیمت برخی سهمهای کوچک بازار متأسفانه با هیچ منطق عقلی، منطقی و اقتصادی سازگاری ندارد و راهی جز اصلاح سنگین قیمت تابلوها وجود ندارد.
اگر چه سیاستگذار به درستی نقدینگی را برای تقویت حوزه تأمین مالی اقتصاد به بازار سرمایه هدایت کرد، اما در کنار این اقدام صحیح لازم بود ابزارهای فرهنگی، تبلیغی، آموزش و اطلاعرسانی هم فعال میشد تا سهامداران تازهوارد بدانند در بازار چه میگذرد و باید به چه منابع اطلاعاتی جهت کسب خبر، تحلیل بنیادی و تکنیکال رجوع کنند تا در تور گردانندگان کانالها و گروههای شیاد سیگنالفروش قرار نگیرند. البته در اغلب بورسهای دنیا بازار بدهی سهم قابل ملاحظهای از بازار سرمایه را داراست و نقدینگی مردم تازه وارد نیز برای سرمایهگذاری در بازار به صندوقهای سرمایهگذاری هدایت میشود تا اشخاص خبره برای آنها سرمایهگذاری کنند.
سیگنال فروش
به هر روی در سال جاری حدود هزارو ۲۰۰ هزار میلیارد تومان معامله در بازار سرمایه انجام گرفته است که مالیات نقل و انتقال سهام دولت را منتفع میکند، در عین حال شستا با عرضه ۱۰ درصد از سهام خود حدود ۸ هزار میلیارد تومان تأمین مالی کرده است و سهامداران سهام عدالت نیز که تصمیم به فروش دارایی خود گرفتهاند نیز حدود ۷ هزار میلیارد تومان تأمین مالی کردهاند، در این میان دولت از طریق عرضه سهام باقی مانده خود در شرکتهای سهام عدالتی حدود ۱۷ هزارمیلیارد تومان تأمین مالی داشته است که این رقم میتواند با عرضه صندوق دارا دوم و سوم تا ۱۰۰ هزار میلیارد تومان جهش داشته باشد، در همین راستا در حوزه نشر اوراق بدهی نیز دهها هزار میلیارد تومان از بازار سرمایه تأمین مالی انجام گرفته است.افزایش سرمایه از محل فروش سهام و تأمین مالی از طریق عرضههای اولیه و ثانویه نیز برای بنگاههای بورسی سودآور بوده است. این ارقام نشان میدهد بازار سرمایه در سال جاری نقش ویژهای را در اقتصاد ایران داشته است، اما برخی سیگنالفروشها و داغکنندگان سهام اخلالهایی هم در حوزه دستکاری قیمت سهام شرکتهای بورسی و فرابورسی به عمل آوردهاند که اگر چه مردم با حضور در بازار سرمایه ریسک سرمایهگذاری در این بازار را پذیرفتهاند، اما جا دارد ضمن برخورد با گردانندگان این کانالهای سیگنالفروش، حوزه اطلاعرسانی و فرهنگسازی و تقویت اطلاعات اقتصادی مردم را در سطح کل دستگاهها ارتقا دهیم زیرا این اقدام به همافزایی جمعی دستگاهها نیاز دارد و توان سازمان بورس اوراق بهادار و شرکت بورس، فرابورس و بورس انرژی و کالا بسیار فراتر است.
منبع: روزنامه جوان