شاید یکه تاز گرانی ها، خودرو باشد، اما دولت نه تنها برای این کالای مصرفی مردم هیچ کاری نکرده، بلکه هر سه ماه نیز به آنها اجازه داد بر اساس تورم و ارز و سایر هزینه ها، درخواست اقزایش قیمت دهند. شاید برای سایر کالا ها نیز این مجوز داده شده، که هر از چندگاهی همه با هم با فاصله یک هفته و یک ماهه قیمت اقلام تولیدی خود را گران می کنند.
خودروها به طور متوسط ۶۵ میلیون گران شدند
قیمت خودرو از ابتدای امسال چندین بار دستخوش تغییر شد، اگر بخواهیم این تغییر قیمتها را لیست کنیم خودش به یک مطلب جداگانه تبدیل میشود اما حتی وقتی به تغییر قیمتها در کمتر از شش ماهی که از سال جاری میگذرد نگاه کنیم متوجه گرانی افسارگسیختهای در بازار خودرو میشویم. بهعنوان نمونه، قیمت پراید که در فروردین ماه امسال ۶۸ میلیون تومان بود حالا به ۱۱۰ میلیون تومان رسیده است! یعنی در همین بازه کوتاه، ۴۲ میلیون روی قیمت پراید رفته است!
البته خودروهای دیگر هم از این گرانی مستثنی نبودند، «سمند ال ایکس» از ۱۱۳ میلیون به ۱۷۳ میلیون تومان (۶۰ میلیون افزایش)، «پژو۴۰۵» از ۱۰۸ میلیون به ۱۷۴ میلیون تومان (۶۶ میلیون افزایش)، «پژو۲۰۶ تیپ۲» از ۱۲۰ میلیون به ۱۸۸ میلیون تومان (۶۸ میلیون افزایش)، «رانا ال ایکس» از ۱۰۸ میلیون به ۱۹۲ میلیون تومان (۸۴ میلیون افزایش)، «دنا» از ۱۶۵ میلیون به ۲۶۰ میلیون تومان (۹۵ میلیون افزایش) و «تیبا صندوقدار» از ۷۶ میلیون به ۱۱۸ میلیون تومان (۴۲ میلیون افزایش) رسیده یافته است.
همان طور که مشاهده میشود، قیمت این خودروها که تقریبا جزو خودروهای پرمصرف به شمار میآیند، به طور متوسط حدود ۶۵ میلیون تومان در کمتر از شش ماه گران شده است. از یاد نبریم که سال قبل هم افزایش قابل توجهی در قیمت خودرو داشتیم و این گرانیها به گرانیهای قبلی خودرو اضافه شده است. با این دست فرمون معلوم نیست قیمت خودرو تا کجا میتازد؟
قیمت خانه در ۵ ماه ۵۰ درصد بالا رفت
همچنین، متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در تهران، بر اساس گزارشهای رسمی بانک مرکزی، در پایان سال قبل، معادل ۱۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان بود، اما در جدیدترین گزارشهایی که توسط بانک مرکزی منتشر شده، متوسط قیمت مسکن در پایان مرداد ماه امسال به ۲۳ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان رسید، یعنی در پنج ماه نخست امسال، حدود ۵۰ درصد به قیمت هر متر مربع خانه در تهران اضافه شده است!نکته اینجاست که خانه کالایی نیست که مانند خودرو بتوان از آن صرف نظر کرد یا کالای دیگری را جایگزین آن نمود. از طرف دیگر، افزایش قیمت مسکن، روی قیمت اجاره نیز اثر میگذارد، چنان که مطابق اعلام بانک مرکزی بررسی شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و در کل مناطق شهری طی مردادماه امسال حکایت از رشد بهترتیب ۲۷.۴ درصدی و ۳۰/۶ درصدی نسبت به ماه مشابه سال گذشته دارد.
چند برابری قیمت کود کشاورزی
همان طور که در ابتدا اشاره شد، گرانی خودرو و مسکن منحصر به نیمه ابتدایی امسال نیست، اما اخیرا با گرانیهایی مواجه شدیم که میتواند قیمت بسیاری از کالاهای مصرفی مهم مردم را هدف قرار دهد. این گرانیها شامل نهادههای کشاورزی میشود که ارتباط گستردهای با تولید گندم، جو و... دارد. نمونه بارز این گرانی را هم در افزایش شدید قیمت کود مشاهد میکنیم.بر اساس گفتههای مسئولان، قیمت هر کیسه سوپر فسفات ۳۳۰ هزار تومان، دی آمونیام فسفات ۴۵۰ هزار تومان، کلرو پتاسیم ۵۰۰ هزار تومان و سولفات پتاسیم ۵۳۰ هزار تومان توسط شرکت خدمات حمایتی کشاورزی به واحدهای فروش اعلام شده که این قیمتها نسبت به سالهای گذشته از چهار تا ۱۰ برابر افزایش نشان میدهد و مشکلات زیادی را برای کشاورزان آن هم در آستانه فصل کشت ایجاد کرده است.
در شرایطی که دولت قیمت کودهای شیمیایی را تا چند برابر افزایش داده است باید منتظر افزایش قیمت محصولات کشاورزی از جمله کالاهای اساسی نظیر گندم بود و این موضوع میتواند منجر به وابستگی مجدد به واردات گندم و در خطر افتادن امنیت غذایی کشور شود. همچنین، در حالی که قیمت سویای دولتی ۲۷۰۰ تومان است، افزایشی ۱۰ هزارتومانی داشته و نسبت به قیمت دولتی چهار برابر شده است، اتفاقی که خطر افزایش قیمت مرغ را گوشزد میکند.
احتمال پرواز مرغ تا کیلویی ۳۰ هزار تومان
بر همین اساس، چندی پیش قیمت مرغ با نوسانات عمدهای روبهرو شد و حتی تا ۲۰ هزار تومان هم بالا رفت؛ اما حالا نایبرئیس انجمن مرغداران گوشتی هشدار داده که نهادههای دامی گیر نمیآید و «با حذف ارز چهار هزار تومانی قیمت هر کیلوگرم مرغ گرم به بیش از ۳۰ هزار تومان افزایش خواهد یافت.» در چنین شرایطی، میبینیم که طرحهای دولت نظیر «بازارگاه» ظاهرا در برابر انحصارگران بزرگ واردات دام چندان تأثیر نداشته و نتوانسته اثر مثبتی در حوزه محصولات دامی بگذارد. علت این گرانیها ظاهرا حذف یارانهها و ارز ۴۲۰۰ تومانی نهادههای دامی و کود و سم است.
افزایش ۱۰ درصدی قیمت پوشک
همچنین، یکی از اقلام بهداشتی مورد نیاز خانواده های بچه دار پوشک است که این کالا نیز در ۱۵ فروردین ماه ۴۲ هزار و ۵۰۰ تومان بود که بعد از افزایش قیمت ارز به ۷۸ هزار تومان و در حال حاضر نیز قرار است از امروز شنبه ۲۲ شهریور ماه با افزایش ۱۰ درصدی به ۸۶ هزارتومان فروخته می شود.البته شاید تولید کنندگانی که این روزها در حال افزایش قیمت هستند، در ابتدای سال که تقریبا همه کالا ها مجوز دریافت کردند، آنها قیمت خود را تغییر ندادند و در شرایط فعلی تصمیم به انجام این کار گرفته اند، که البته این موضوع شاید در مورد موارد اندکی از کالاها رخ داده باشد.
تخم مرغ هم بال درآورد
افزایش ۸۵ درصدی قیمت هر شانه تخممرغ در هفته اخیر واقعیت تلخی است که گزارشهای میدانی آن را تایید میکند. تخممرغ به عنوان ارزانترین منبع پروتیین و یکی از اصلیترین اقلام سبد غذایی خانوارها شناخته میشود. به همین دلیل گرانی آن فشار اقتصادی زیادی را به خانوادههای کمدرآمد تحمیل میکند.طی یک هفته اخیر قیمت هر شانه تخممرغ از ۲۰ هزار تومان، به ۳۸ هزار تومان برای مصرفکننده رسیده است. رییس هیاتمدیره اتحادیه مرغ تخمگذار استان تهران گفته است اگر دولت در تامین خوراک دام و طیور راهکار اساسی درنظر نگیرد «تخممرغ به کیلویی ۲۳ هزار تومان و هر شانه به ۵۰ هزار تومان هم خواهد رسید».
افزایش نجومی قیمت تیرآهن طی چند روز اخیر
رئیس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد با اعلام اینکه مگر میشود تیرآهن چند روزه یک تا دو میلیون تومان گران شود، گفت: یلگرد ۱۰ روز پیش ۱۰ هزار تومان بود اما امروز به کیلویی ۱۱ هزارو ۵۰۰ تومان رسیده است شمش نیز ۸ هزار تومان بود اما امروز ۱۰ هزار تا ۱۱ هزار تومان عرضه می شود. نکته قابل تأمل ایجاست برخی از فروشندگان و حتی تولیدکنندگانی که وارد بازار شده اند محصولات را بیش از این رقم ها عرضه کرده و همین امر بازار را با قیمتهای قابل تأملی روبرو ساخته است.
در هفته های گذشته گرانی کره، تخم مرغ، مرغ و کمبود روغن جامد و افزایش غیرقانونی در برخی موارد و در ابتدای فهرست نیز خودرو نیز رخ داده و همه اینها کنار هم و ادامه دار بودن این وضعیت، باعث می شود مردم ماهانه چندین برابر افزایش حقوقی که دولت در ابتدای سال برای کارگران و کارمندان در نظر گرفت را خرج کنند. البته این خرج کردن برای خانواده ای است که توانایی خرید دارد اما، کارگر و یا کارمندی که با حداقل حقوق زندگی می کند، شاید اصلا برخی از این اقلام را نتواند در سبد ماهانه خود داشته باشد.
آیا مسئولان از سفره و یخچال مردم باخبرند؟
جهانگیری معاون اول رئیس جمهور مامور شده است تا مساله گرانی را برطرف کند
گرانیهای ناموجه
چنان که ذکر شد، برخی از این گرانیها ریشه در تغییر نرخ ارز وارداتی دارد، موضوعی که میتواند به روشهای دیگری جبران شود، مثلا وقتی قیمت تمامشده گندم بالا میرود، دولت هم میتواند به ازای این گرانی، قیمت بالاتری به کشاورز برای خرید تضمینی پیشنهاد دهد. یا اینکه در شیوه توزیع کالاها دقت بیشتری شود مثلا، معاون سازمان حمایت از مصرفکنندگان در همین رابطه گفته برای تعدیل قیمت تخممرغ در سطح عرضه هماهنگی لازم با سازمان میادین میوه و ترهبار انجام شده است.به عبارتی، میتوان با روشهای مذکور بر برخی گرانیها فائق آمد، اما بخش مهمیاز گرانیها دلیل موجهی ندارد مثل بازار خودرو زیرا خودرو نه تاکنون ارز ۴۲۰۰ تومانی میگرفته و نه اتفاق خاصی در روزهای اخیر برای آن رخ داده است که در یک روز قیمتش بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون گران شود.
منبع
1. مشرق نیوز/ قیمتها در نبود تدبیر ترمز بریده است
2. خبرآنلاین/ کالاهای اساسی چقدر گران شدند؟
3. خبرآنلاین/ افزایش نجومی قیمت تیرآهن طی چند روز اخیر
4. مشرق نیوز/ فیلم/ آیا مسئولان از سفره و یخچال مردم باخبرند؟
5. مشرق نیوز/ فیلم/ مامور رفع گرانی در دولت
6. مشرق نیوز/ تخم مرغ بال درآورد