بدونشک محوریترین موضوعی که نخستوزیر کرهجنوبی را برای نخستینبار در 44 سال گذشته به تهران کشانده و در دیدار با مقامات عالیرتبه کشورمان نیز مورد بحث قرار میگیرد، بدهی 7 میلیارد دلاری سئول به تهران است؛ مسالهای که حتی پیش از آغاز سفر وی نیز مورد تاکید مقامات ایرانی قرار گرفته بود. هفته گذشته و پس از آنکه خبرگزاری یونهاپ به نقل از منابع آگاه از این سفر خبر داد، سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان ضمن رد دعوت ایران از «چون سی کیونگ» گفت: درخواستی بوده و ما از این سفر استقبال کردیم. انتظار داریم نخستوزیر کرهجنوبی که عازم ایران است راهحلها برای آزادسازی منابع مسدودشده ایران در کره را با خودش بیاورد. این موضوع روابط دوجانبه را در یکی، دو سال اخیر شدیدا تحت تاثیر خود قرار داده و این سفر میتواند در ارتقای روابط و رفع برخی سوءتفاهمات کمک کند و امیدواریم نخستوزیر کره با دست پر و با راهحلهای اجرایی و عملیاتی وارد ایران شود.
اشاره خطیبزاده به ماجرای بدهیهای کرهجنوبی به کشورمان نشان از مهمترین موضوع موجود در روابط میان ۲ کشور دارد. بدهی 7 میلیارد دلاری کرهجنوبی به کشورمان مسالهای است که در یک سال گذشته بارها از سوی مقامات اقتصادی و سیاسی کشورمان مورد اشاره قرار گرفته بود. آذرماه سال گذشته عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی درباره بدهی کرهجنوبی به کشورمان گفته بود در کرهجنوبی 7 میلیارد دلار سپرده داریم که نه اجازه انتقال میدهند و نه سودی به آن تعلق میگیرد. تابستان سال گذشته و پس از ارسال محموله دارویی و پزشکی 500 هزار دلاری کرهجنوبی به کشورمان بود که سیدعباس موسوی، سخنگوی وقت وزارت امور خارجه در واکنش به این اتفاق گفته بود: به اندازه کافی از کرهجنوبی وعده شنیدهایم، بنابراین فقط منتظر اقدامات ملموس و برجسته هستیم.
وی با تاکید بر اینکه کسی در ایران منتظر محموله نیممیلیون یا ۲ میلیون دلاری نیست، اظهار داشته بود: امیدواریم مقامات کرهای حجم منابع مالی مردم ایران در این کشور و عدم هیچ منع قانونی برای تجارت با ایران را به یاد داشته باشند. با این حال دیماه سال گذشته و پس از توقیف یک نفتکش کرهجنوبی به دلیل ایجاد آلودگی زیستمحیطی در آبهای خلیجفارس و سفر هیاتهایی از این کشور به تهران برای رایزنی در زمینه آزادسازی منابع بلوکه ایران در سئول بحثها شدت بیشتری یافت. هر چند دلیل توقیف این نفتکش آلودگیهای محیطزیستی در آبهای خلیجفارس بود اما بسیاری از تحلیلگران این اقدام ایران را واجد پیام روشنی برای سئول میدانستند. سفر هیات کرهجنوبی به ایران اما نتایج چندان مثبتی با خود به همراه نداشت. همان ایام روزنامه «کُریا جونگآنگ» کرهجنوبی در گزارشی پیرامون سفر معاون وزیر خارجه کرهجنوبی به ایران از شکست ماموریت او خبر داد و نوشت: دیپلماتهای کره که درباره آزادی یک نفتکش کرهجنوبی مذاکره کردند، به دنبال اختلافنظر بر سر داراییهای بلوکه ایران و ادعاها درباره آلودگی محیطزیست، این کشور را دست خالی ترک کردند.
توقیف نفتکش و تغییر زمین بازی
با تمام این اوصاف سفر «سی کیونگ» به تهران را میتوان گام جدید کرهجنوبی در راستای آزادسازی منابع بلوکه ایران در سئول دانست. شکست هیات مذاکرهکننده کرهجنوبی در جریان سفر دیماه باعث شد این بار نخستوزیر کرهجنوبی برای مذاکرات راهی تهران شود. کرهجنوبی که از سال 2018 و با بهانه تحریمهای آمریکا علیه کشورمان از پرداخت بدهیهایش به ایران سرپیچی میکرد در 3 ماه گذشته به شکل چشمگیری به دامنه فعالیتها و پیگیریهایش برای پرداخت این بدهی افزوده است. توقیف نفتکش کرهجنوبی در آبهای خلیجفارس فارغ از دلیل زیستمحیطی، پیامی روشن از سوی تهران به سئول به حساب میآمد؛ ایرانی که در میانه یک جنگ اقتصادی تمامعیار شاهد بلوکه شدن منابعش در کشوری دیگر است، میتواند امنیت تجاری آن کشور را به علت موقعیت ژئوپلیتیک خود با چالش جدی مواجه کند.مسالهای که همان ایام در محافل سیاسی و رسانهای بازخوردهای زیادی یافت و آن را به عنوان آغاز مسیری جدید از سوی ایران مورد اشاره قرار دادند. با این حال روز جمعه هنگامی که اخبار حکایت از سفر نخستوزیر کرهجنوبی به تهران داشت، خبر آزادسازی نفتکش «هانکوک چیمی» نیز منتشر شد؛ خبری که حکایت از نشان دادن یک چراغ سبز به سئول در آستانه این سفر به حساب میآمد و میتوان آن را به عنوان نشانهای از برداشته شدن گامی مهم از سوی دولت کرهجنوبی برای پرداخت بدهیهایش به ایران نیز دانست.