به گزارش راسخون؛ در هفته‌ی گذشته بود در ۲۹ آوریل (۹ اردیبهشت) که موشک «لانگ مارج ۵بی» (Long March 5B) چین بخش نخست ایستگاه فضایی «تیان‌هه» (Tianhe) چین را در مدار قرار داد. اما پس از آن موشک وارد مداری موقتی شد که دیگر تحت کنترل نبود..

این موشک قدرتمندترین پرتابگر چین است و از خانواده‌ی موشک‌های «لانگ مارچ»، یا «چانگ ژنگ» (Chang Zheng) در زبان چینی، محسوب می‌شود. طبق برآوردها طی چند ساعت آینده به جو زمین وارد می‌شود و به احتمال زیاد در اقیانوس اطلس سقوط می‌کند. «وانگ ونبین» (Wang Wenbin) سخنگوی وزارت امور خارجه‌ی چین درباره‌ای سقوط این موشک گفت: «بیشتر بقایای موشک چینی هنگام ورود مجدد به جو می‌سوزد و به احتمال بسیار زیاد آسیبی در پی نخواهد داشت.»

لحظاتی پیش رسانه‌های خارجی از ورود بقایای یک موشک چینی به جو زمین خبر دادند و به نقل از آژانس مهندسی فضاییچینگزارش کردند که موشک کنترل نشده چینی «فایوبی-لانگ مارچ» بر فراز اقیانوس هند و در نزدیکی مالدیو وارد جو زمین شده و از بین رفته است.

طبق گزارش شبکه روسی «راشاتودی»، آژانس مهندسی فضایی چین اعلام کرد که موشک کنترل نشده «فایوبی-لانگ مارچ» بر فرازدریای مدیترانهو حدود ۲۰۰ کیلومتری جنوب ترکیه وارد جو زمین شده است.

شبکه تلویزیونی «گلوبال» چین نیز در این خصوص گزارش کرد که بقایای موشک فایوبی-لانگ مارچ در حالی وارد جو زمین شده است که بیشتر قطعات آن سوخته‌ است.

بنا بر گزارش شبکه روسی «راشاتودی»، ویدئویی از تکه‌های در حال سقوط این موشک که ظاهراً درعربستان سعودیمشاهده شده در شبکه‌های اجتماعی قرار گرفته است.

اوایل امروز (یکشنبه)، محاسبات آژانس هوا و فضای روسی «روسکوسموس» برآورد کرده بود که بقایای موشک چینی فوق در ساعاتی از روز ۹ می (یکشنبه ۱۹ اردیبهشت ماه) وارد جو زمین شود و اعلام کرده بود که مناطق بالقوه خطر احتمالاً شهرهای بزرگی چون مادرید، رم، قاهره، ریاض و کانبرا باشد.

یک کلیپ ویدئویی دیگری در فضای مجازی قرار گرفته که موشک چینی در حال سقوط را بر فراز اردن نمایش می‌دهد.

طبق گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، بخش‌هایی از موشک چینی در ساعت ۱۰:۲۴ صبح امروز (یکشنبه) به وقت محلی (حدود ساعت ۰۷:۰۰ صبح امروز به وقت تهران) در طول جغرافیایی ۷۲.۴۷ درجه شرقی و عرض جغرافیایی ۲.۶۵ درجه شمالی وارد جو زمین شده است.

آژانس مهندسی فضایی چین در بیانیه‌ای که خبرگزاریفرانسهآن را منتشر کرد، توضیح داد: «پس از نظارت و تجزیه و تحلیل، در ساعت ۱۰:۲۴ صبح روز ۹ می ۲۰۲۱، بقایایی از موشک بی‌فایو-لانگ مارچ وارد جو شده است».

بنا بر گزارش شبکه بی بی سی، سفینه چینی مذکور، با ۱۸ تن وزن یکی از بزرگترین سفینه‌هایی است که طی چندین دهه گذشته بدون اینکه هدایت و کنترل شود به جو زمین وارد می‌شود.

طبق این گزارش، این سفینه روز ۲۹ آوریل (9 اردیبهشت ماه) در مدار بیضوی حدود ۱۶۰ کیلومتر در ۳۷۵ کیلومتری سطح زمین قرار گرفت و از آن زمان ارتفاع بدنه اصلی این سفینه به طور مرتب کاهش یافت و در نهایت وارد جو زمین شد.

بقایای فضایی کنترل نشده هرچند وقت یک بار به زمین برخورد می‌کنند؟

بیشتر این قطعات در هنگام ورود به جو و پیش از آن که به سطح زمین برخورد کنند در هوا می‌سوزند اما قطعات بزرگ‌تر مثل موشک‌ها می‌توانند از جو بگذرند و حتی به طور بالقوه به مکان‌های پرجمعیت برخورد کنند.

سال گذشته یکی از بزرگ‌ترین قطعات کنترل نشده مستقیما از روی لس انجلس و سنترال پارک در نیویورک گذشت و در اقیانوس اطلس فرود آمد.

این قطعه‌ی تقریبا ۲۰ تنی، بخش مرکزی موشکی متعلق به چین بود و بزرگ‌ترین قطعه‌ای است که از سال ۱۹۹۱ تاکنون به زمین بازگشته است. تنها قطعات فضایی که از این موشک بزرگ‌تر بودند بخش‌هایی از ایستگاه فضایی اسکای‌لب(Skylab) که در سال ۱۹۷۹ وارد جو شد، بخشی از موشک اسکای‌لب که در سال ۱۹۷۵ وارد زمین شد و ایستگاه فضایی "Salyut ۷" اتحاد جماهیر شوروی که در سال ۱۹۹۱ به زمین بازگشت، هستند. شاتل فضایی کلمبیا را نیز که در سال ۲۰۱۳ به زمین بازگشت می‌توان به این لیست اضافه کرد زیرا ناسا کنترل آن را حین بازگشت به زمین از دست داد.

چه میزان زباله‌ی فضایی در کیهان شناور است؟

بسیار زیاد. ابری متشکل از ۹ هزار زباله‌ی فضایی در اطراف زمین وجود دارد که وزنی معادل ۷۲۰ اتوبوس دارد. این میزان زباله‌ی فضایی از کنترل ما خارج است و شامل تقویت‌ کننده‌های موشک و ماهواره‌های از کار افتاده می‌شود. این بقایا در مدارهایی نزدیک به سطح زمین متمرکز هستند و اگرچه تهدید زیادی برای انسان‌ها به شمار نمی‌آیند اما برای ماهواره‌هایی که خدمات بسیاری از جمله بررسی آب‌وهوا، مطالعه‌ی تغییرات جوی و فراهم کردن سرویس مخابرات ارائه می‌کنند، خطرناک هستند. این زباله‌های فضایی برای ایستگاه بین‌المللی فضایی نیز تهدید به حساب می‌آیند این ایستگاه سال گذشته چندین بار مجبور به تنظیم مدار برای جلوگیری از برخورد با زباله‌های فضایی شده است.

مشکل اصلی این است که متخصصان اطلاعی از محل دقیق قرارگیری این اجرام ندارند. برخوردهای احتمالی توسط حسگرهای دولتی و خصوصی پیگیری می‌شود اما این روند شامل حدس و گمان‌های بسیاری می‌شود.

آیا آیین‌نامه‌ای در این مورد وضع شده است؟

پیمان‌نامه‌ی فضای بیرونی(Outer Space Treaty) در سال ۱۹۶۷ اجرایی شد. این معاهده، کشورهای عضو را از نصب سلاح‌های کشتار جمعی، آزمایش تسلیحاتی یا پایگاه نظامی در فضای بیرونی جو زمین، ماه یا هر جرم آسمانی دیگری منع می‌کند. همچنین این پیمان‌نامه می‌گوید که اکتشافات و منابع فضایی متعلق به همه کشورها است و تمام کشورها، آزادانه مجاز به انجام اکتشافات فضایی هستند. در زمان اجرای این معاهده تنها دو کشور به فضا می‌رفتند اما کنون بیشتر کشورها و شرکت‌های تجاری سفرهای فضایی انجام می‌دهند و نهادهای نظارتی با مشکلاتی رو به رو هستند. آن‌ها نمی‌خواهند فضایی بی قانون ایجاد کنند اما از ترس چیره شدن هرچه بیشتر کشورها بر فضا در اعمال قوانین محتاطانه عمل می‌کنند.

منبع:
1. دنیای اقتصاد/ بر فراز اقیانوس هند؛ بقایای موشک چین نابود شد + فیلم
2. همشهری آنلاین/ موشک چینی سرانجام در اقیانوس هند سقوط کرد
3. فارس/ بقایای موشک چین وارد جو زمین شد+فیلم
4. مشرق نیوز/ موشک چینی اولین نبوده و احتمالا آخرین نیز نخواهد بود!
5. دیجی کالا/ موشک عظیم چین تا چند ساعت آینده به زمین سقوط می‌کند