در طول سال‌های گذشته هر چند امریکا تلاش کرده تا حوزه‌های نفوذ انگلیس را از آن خود کند، اما انگلیسی‌ها که از قاره اروپا رانده شده بودند، چاره‌ای جز دنباله‌روی از کاخ سفید نداشته و در این مسیر گاهی از مقامات امریکایی هم تندتر رفته تا جایی که صدای اعتراضات نسبت به این رفتارها در واشنگتن و لندن هم شنیده می‌شود. در حالی که به نوشته روزنامه واشنگتن پست دستگاه‌های امنیتی امریکا اطلاعات و داده‌های خود در مورد اوکراین را با «شرکای اروپایی» خود به اشتراک نگذاشته‌اند – به عبارت بهتر به آنها اعتماد نداشته‌اند – مقامات انگلیسی آنچه امریکا می‌خواهد را با صدای بلندتری فریاد میزنند!!
این فریادها در‌حالی روزانه از طرف رسانه‌ها و مقامات مختلف انگلیسی کشیده می‌شود که در کشورهای عضو اتحادیه اروپا معمولاً کسی به آن توجهی نمی‌کند و این مساله آن‌گاه جالب‌تر می‌شود که در کاخ سفید کسی حاضر نشده داده‌ها اطلاعاتی را با هم‌تایان خود در لندن به اشتراک بگذارند. در‌حالی‌که مقامات انگلیسی در یک همراهی و هماهنگی بی‌سابقه با رسانه‌های این کشور تلاش دارند تا آخرین کوشش‌های خود برای بقا در صحنه و میدان را به همه اعلام کنند، اما به‌صورت مشخص این کوشش‌ها اسکی رفتن بر روی موضع‌گیری‌های کاخ سفید است و نه حرف تازه!!
این مساله را می‌توان در سخنان روز یک‌شنبه نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه انگلیس دید، به صورت مشخص آنچه این دو مقام انگلیسی در مورد اوکراین گفتند ناشی از اطلاعات دقیق و حساب‌شده نیست، بلکه روخوانی و تکرار مواضع امریکا با صدای بلند است. در این میان طبق معمول همیشه وزیر امور خارجه انگلیس در گفت‌وگو با روزنامه «دیلی میل» تلاش کرده تا به‌شکلی حرف بزند انگار که خیلی از مسائل را می‌فهمد اما وقتی با دقت این گفت‌وگو را بخوانید متوجه کلیشه‌ای بودن آن می‌شوید. این مساله نشان می‌دهد که دست انگلیسی‌ها در اعلام موضع در مورد تحولات بین‌المللی عملا خالی است.
به این اظهارات «لیز تراس» دقت کنید: «حمله پوتین تنها به اوکراین ختم نخواهد شد. ما باید پوتین را متوقف کنیم، چرا که او به اوکراین بسنده نخواهد کرد، پوتین به دنبال احیای مرزبندی‌های اتحاد جماهیر شوروی است، گفت: کاملا مشخص است که جاه‌طلبی‌های پوتین به اوکراین ختم نخواهد شد. او می‌خواهد زمان را به اواسط دهه ۹۰ میلادی یا حتی قبل‌تر از آن بازگرداند. کشورهای حوزه بالتیک در خطر هستند و کشورهای غرب بالکان نیز همینطور. پوتین این‌ها را به صورت علنی اعلام کرده است، که می‌خواهد روسیه بزرگ‌تر را بسازد، که می‌خواهد به زمانی بازگردد که روسیه بر بخش بزرگی از اروپای شرقی سلطه داشت. پس «ما و متحدانمان» باید در مقابل پوتین بایستیم.»
شما در این موضع‌گیری و صحبت‌ها، حرف تازه‌ای می‌بینید که در قد و قواره یک کشور مدعی باشد جز اینکه او تلاش داشته که با گفتن برخی موضوعات عینی، خواستار یک «اتحاد» شده است؟ در واقع، این مقام انگلیسی در تلاش است تا شاید بتواند به نوعی کشورهای اروپایی را وارد یک «اتحاد» کند و لندن دنبال «متحد» است. این درخواست و التماس نتیجه مستقیم خروج انگلیسی‌ها از اتحادیه اروپا است. تراس به زبان بی‌زبانی دارد می‌گوید که کشورهای اروپایی با امریکا قمار می‌کنند اما روی دیوار شکسته انگلیس به هیچ عنوان یادگاری نمی‌نویسند.
این یک اظهار نظر شاذ وزیر انگلیسی را هم بخوانید: «تنها در ماه میلادی جاری، ۴۰ مورد اطلاعات نادرست از سوی روسیه منتشر شده است. ما کارهای زیادی برای تکذیب این موارد انجام داده‌ایم، از جمله اینکه این توطئه را افشا کردیم که روس‌ها به دنبال ایجاد یک دولت دست‌نشانده در کی‌یف بودند و همچنین عملیات پرچم دروغین را افشا کردیم که ادعا می‌کرد اوکراینی‌ها اول حمله کرده‌اند، در‌حالی‌که صحت نداشت!» این اظهار نظر فلاکت، دریوزگی و بیچارگی انگلیسی‌ها را نشان می‌دهد... این اقدامات چه کار اطلاعاتی عجیب و غریبی می‌خواهد که او مدعی انجام آن از طرف کشورش است؟ جز اینکه نشان می‌دهد دوران افول نهایی انگلیس فرارسیده و کسی در اروپا هم چندان توجهی به اظهارنظر مقامات آن ندارند؟
اوکراین، نقطه پایان انگلیس
اما آنچه وزیر امور خارجه انگلیس دارد می‌گوید، مانند تکرار کردن حرف توسط طوطی است. تراس که به شدت نیاز دارد تا در بحران اوکراین جایگاهی برای لندن دست و پا کند – با علم به اینکه روس‌ها به‌هیچ عنوان نه انگلیس و نه هیچ کشور اروپایی را آدم حساب نمی‌کنند – سعی دارد که انگلیس را در خط مقدم توصیف کند و به‌همین دلیل می‌گوید: «ما داریم می‌جنگیم و با متحدانمان همکاری می‌کنیم تا پوتین نتواند ادعاهای دروغین بکند. ما داریم روسیه را در معرض دید عموم قرار می‌دهیم تا - اگر پوتین به اوکراین حمله کرد - همگان بدانند که این تنها اقدامی خشونت‌آمیز از سوی دولت روسیه بوده است که دلیلی برای آن وجود نداشته و هیچ تحریک و برانگیختنی در کار نبوده است.نکته بسیار جالب در این گفت‌وگو، تاکید عجیب و غریب وزیر امور خارجه انگلیس بر روی واژه «متحد» در شکل‌های مختلف آن است!! این تکرار نشان می‌دهد که انگلیس عملاً متحدی ندارد. اینکه لاوروف در سفر او به مسکو کاملا به او بی‌محلی هم کرده، نکته جالبی است که توصیف تراس از آن خالی از لطف نیست. او در مورد این دیدار می‌گوید: «این دیدار مانند حرف زدن با یک انسان ناشنوا بود، لاوروف دارای تفکرات بسیار قدیمی است، او سالیان سال از زمان اتحاد جماهیر شوروی سابق روی کار بوده است. من (در دیدار با لاوروف) کاملا تصریح کردم که حمله روسیه به اوکراین اشتباه بزرگی خواهد بود و اوکراینی‌ها مقابله خواهند کرد!!»
مشخص است که وزیر امور خارجه تازه‌کار انگلیس که در واقع او را افسران ام‌آی6 تغذیه می‌کنند در برابر فرد کارکشته و بسیار حرفه‌ای و هفت‌خطی مانند لاوروف که عمرش را در وزارت خارجه روسیه گذرانده و تجربه سترگی در این حوزه دارد، کم بیاورد و او را به این شکل توصیف کند. حتی آنتونی بلینکین هم در دیدار با لاوروف بارها از او رودست خورد و مانند یک بچه کودن که چهار سال در یک کلاس درجا زده، با او رفتار کرد. آنچه از مصاحبه وزیر امور خارجه انگلیس برداشت می‌شود این است که لندن در این بازی هیچ‌کاره است و تمام تلاش‌های مقامات آن برای نشان دادن خود در سطح یک ابرقدرت و عضو شورای امنیت عملا هیچ فایده‌ای نداشته است.
بر این باور هستیم که این مساله یکی از نشانه‌های تغییر نظم کنونی در جهان است، وقتی فرانسه و انگلیس به عنوان دو عضو دائم شورای امنیت که حق رای دارند اینگونه به سخره گرفته می‌شوند و مورد بی‌محلی قرار می‌گیرند، به صورت مشخص دیگر جایگاهی در عرصه بین‌الملل ندارند. همه تلاش‌های رئیس‌جمهور فرانسه و مقامات انگلیس هم برای این صورت می‌گیرد که خودشان را همچنان بااهمیت نشان دهند اما با سرکوب شدن جایگاهشان در مسکو و بی‌محلی به آنها در این بازی باید نقش خود را به کشورهای دیگر بدهند.
«تراس» که از سیاستمداران جنگ‌طلب پیشرو در امور روابط انگلیس با چین بوده و به طور ویژه نگران محور رو به رشد بین پکن و مسکو است. او در این باره گفت: نگران هستم که می‌بینیم چین و روسیه در کنار یکدیگر فعالیت می‌کنند. خارق‌العاده است که امروز چین درباره عضویت کشورها در ناتو اظهار نظر می‌کند! البته که باید تجارت خود با چین را حفظ کنیم، اما نباید به آنها وابستگی استراتژیک داشته باشیم!!
توصیه‌ام به دوستان این است که چنین مصاحبه‌ها و گفت‌وگوهایی را تحلیل روان‌شناختی کنند تا بهتر بتوانند به حجم کشورها و نگاه آنها پی ببرد. به عنوان یک روزنامه‌نگار افول نهایی قدرت انگلیس را در این مصاحبه دیدم و اگر جنگ در اوکراین شکل بگیرد و شاهد نظم جدیدی در جهان باشیم، بدون شک انگلیس دیگر در آن جایگاهی نخواهد داشت.
