دستور بازداشت ۶ نفر در پی حادثه قطار مشهد - طبس
رئیس کل دادگستری خراسان جنوبی در جلسه پیشگیری، هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران طبس گفت: دستور بازداشت ۶ نفر که در حادثه واژگونی قطار دخیل بوده اند، صادر شده است. حجت الاسلام موحدی راد گفت: پرداخت خسارت به اولیای دم و مصدومان در اسرع وقت و بدون رسیدگی قضایی انجام می‌شود. رئیس کل دادگستری خراسان جنوبی گفت: ۲۲ فوتی حادثه کاور پزشکی قانونی شدند که ۱۷ نفر قابل شناسایی اند و آزمایش دی. ان.ای ۵ کاور دیگر در یزد انجام می‌شود.آخرین توضیحات وزیر کشور در خصوص نتایج حادثه قطار مشهد- یزد
وحیدی پس از پایان جلسه ستاد پیشگیری، هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران استان، و پیش از بازگشت به تهران، گفت: گزارشات هلال احمر، اورژانس، علوم پزشکی، راه آهن شرق، فرماندهان نظامی و انتظامی، مدیریت بحران و استانداری را بررسی کردیم و برآورد‌هایی از علت اصلی حادثه نیز داشتیم که پس از پایان بررسی‌های کمیسیون سوانح راه آهن، اعلام می‌شود. او گفت: اطلاعات فنی، اظهار نظر شاهدان و مسافران، و نظر کارشناسان توسط کمیسیون بررسی سوانح جمع آوری شده است تا با بررسی همه این مستندات، مقصران شناسایی شوند. وزیر کشور همچنین از تلاش مسئولان برای بازگشایی مجدد راه آهن و برقراری سفر‌های مشهد – یزد از امشب خبر داد.دیات جانباختگان باید فوری تأمین شود
وزیر کشور در جلسه ستاد پیشگیری هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران حادثه قطار مشهد – یزد گفت: دیات جانباختگان حادثه قطار مشهد- یزد باید فوری تأمین شود. وحیدی گفت: جاده‌های دسترسی از مشکلات این حادثه بود که باید مرتفع شود، اما خوشبختانه ما کسی را به دلیل زمان از دست ندادیم و کسانی که متاسفانه فوت شدند در دم فوت کردند و بعضا به علت شدت مصدومیت جان باختند. او مشارکت همگان در این موضوع را ارزشمند دانست و گفت: بنده در حضوری میدانی دیدم که همه پای کار هستند از یزد و بیرجند و طبس و رسیدگی به این حادثه، یک رزمایش واقعی بود که باید نقاط ضعف مان را شناسایی کنیم. وزیر کشور همچنین از فراجا برای حضور به موقع در صحنه تشکر کرد.اعزام نه تیم امدادی هلال احمر به محل حادثه
مدیر عامل هلال احمر خراسان جنوبی نیز در حاشیه بازدید از محل حادثه گفت: ساعت ۵ و ۳۰ دقیقه بامداد امروز قطار مشهد به یزد با یک دستگاه بیل مکانیکی واقع در مسیر راه آهن، برخورد و از ریل خارج شد. او گفت: نه تیم امدادی هلال احمر استان شامل ۲۴ امدادگر از لحظات اولیه وقوع حادثه برای کمک به حادثه دیدگان در محل حضور پیدا کرده اند. رضایی با اشاره به اینکه سه فروند بالگرد هلال احمر به منطقه اعزام شده، گفت: ۲۰ نفر از مصدومان حادثه توسط امداد هوایی به مرکز درمانی انتقال یافتند. مدیر عامل هلال احمر خراسان جنوبی با بیان اینکه در این حادثه از مجموع ۱۱ واگن قطار، ۸ واگن از ریل خارج و ۳ واگن به طور کامل واژگون شده گفت: تمهیدات لازم برای دیگر مسافران برای انتقال به مشهد و یزد صورت گرفته است و هم اکنون مسافران در این صحنه حادثه حضور ندارند.حضور استاندار خراسان جنوبی در محل حادثه
خط ریل راه آهن طبس، قبل از حادثه بازگشایی شده بود
وزیر کشور گفت: تعمیرات خط آهن به علت گرمای منطقه طبس، در هنگام شب و توسط شرکت‌های بخش خصوصی طرف قرارداد شرکت راه آهن انجام می‌شود. او گفت: سحرگاه امروز ساعت ۴:۳۰ تعمیرات تعطیل و مسیر ریل آزاد و به شرکت راه آهن اعلام می‌شود که تردد قطارها بلامانع است. قاسمی گفت: پیش از قطار مشهد- یزد، دو قطار دیگر از این مسیر تردد می‌کنند و قطار مشهد – یزد قطار سوم بوده است، اما مشخص نیست در فاصله زمانی عبور قطار دوم و سوم چه عاملی سبب می‌شود که بیل مکانیکی در مسیر ریل قرار گیرد که این موضوع توسط کمیته بررسی سوانح در دست بررسی است. وزیر کشور نیز با بیان اینکه هیچگونه قضاوتی در خصوص علت اصلی حادثه نمیتوان کرد گفت: منتظر اعلام نظر کمیته بررسی سوانح هستمی و هر گونه اظهار نظر در مورد علت حادثه، وجاهت قانونی ندارد.دستور رئیس جمهور برای رسیدگی به مصدومان حادثه قطار مشهد - یزد
آیت‌الله رئیسی پس از جلسه هیات دولت در تماس با استاندار خراسان جنوبی ، یزد و فرماندار طبس بر بسیج همه امکانات برای امدادرسانی به مصدومان حادثه خروج قطار از ریل در طبس تاکید کرد. او با تسلیت به خانواده جان باختگان این حادثه تلخ، برای آنان از درگاه خداوند صبر و اجر مسالت کرد. رئیس جمهور در جلسه امروز صبح هیات دولت و پس از اطلاع از ابعاد مختلف این حادثه به وزرای کشور و راه ماموریت داد تا علل خروج قطار از ریل را بررسی و با عوامل بروز چنین حوادث تلخی برخورد شود تا دیگر شاهد چنین مسائلی نباشیم.علت حادثه خروج قطار مشهد_ یزد تا ساعاتی دیگر اعلام می‌شود/ ۳۸۱ مسافر در حال انتقال به یزد بودند
نامی، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور گفت: در قطار مسافربری مشهد_ یزد ۳۸۱ مسافر در حال انتقال به یزد بودند. او گفت: بر اثر این حادثه ۸ سالن قطار از ریل خارج و ۳ سالن واژگون شده است. نامی گفت: تمامی مصدومان و فوتی‌های این حادثه از محل منتقل شده‌اند. رئیس سازمان مدیریت بحران کشور گفت: علت قطعی حادثه پس از بررسی کمیسیون سوانح ریلی اعلام خواهد شد.تروریستی بودن حادثه خروج قطار مشهد-یزد صحت ندارد
نامی رئیس سازمان مدیریت بحران کشور گفت: امشب جلسه شورای تامین در شهر طبس تشکیل می‌شود تا بتوانیم ابعاد حادثه را بررسی کنیم. او گفت: باید درباره چگونگی واژگونی بیل مکانیکی، اعضای کمیسیون ۵ نفره تشخیص سوانح ریلی پاسخ تخصصی خود را اعلام کنند. نامی گفت: هیچ مفقودی در این حادثه نداشتیم.پایان عملیات امدادی در محل حادثه قطار مشهد - یزد
وحیدی از پایان عملیات امدادی محل حادثه قطار مشهد - یزد خبر داد و گفت: در اسرع وقت استاندار یزد، استاندار خراسان جنوبی، فرمانداری، هلال احمر، مسئولین مربوطه به محل اعزام شدند. او گفت: از همان لحظات اولیه امدادرسانی بالگرد‌ها و ماشین‌های امدادی به منطقه اعزام شدند. وزیر کشور با ابراز تاسف برای این حادثه گفت: مجروحین و مصدومین از همان ساعت اولیه منتقل شدند. وحیدی گفت: به مصدومان رسیدگی لازم می‌شود و هم اکنون در بیمارستان بستری هستند. وزیر کشور گفت: اموال مسافران هم اکنون در اختیار نیروی انتظامی قرار گرفته است و هیچ گونه مصدوم و مسافر در محل حادثه نیستند.
آغاز ریل گذاری در محل وقوع حادثه
معاون استاندار و فرماندار ویژه طبس از پایان امداد رسانی به مصدومین حادثه قطار مشهد-یزد در ساعت هشت و ۳۰ دقیقه صبح امروز و آغاز عملیات ریل گذاری در محل وقوع این حادثه خبر داد. رحیمی با اعلام این خبر گفت: مجروحان سرپایی این حادثه به بیمارستان شهید مصطفی خمینی طبس اعزام شدند و مسافران نیز بعد از انتقال به ایستگاه راه آهن طبس با اتوبوس به یزد رفتند. فرماندار ویژه طبس گفت: امداد رسانی به مصدومان این حادثه که در ۸۵ کیلومتری طبس و در ایستگاه مزینو اتفاق افتاده، ساعت‌های ابتدایی صبح به پایان رسید و عملیات ریل گذاری هم از ساعت ۱۳ آغاز شده است. رحیمی گفت: براساس وعده مسئولان راه آهن، امکان عبور قطار از این مسیر برای جا به جایی مسافران، از امشب فراهم خواهد شد.
علت حادثه قطار مشهد - یزد اعلام شد
رئیس انجمن شرکت های حمل و نقل ریلی مسافری گفت: بی دقتی لوکوموتیوران و تنظیم نبودن فاصله قطار با ریل، از علت های اصلی وقوع حادثه ریلی امروز است. رجبی گفت: در حادثه ریلی (مشهد - یزد) بی دقتی لوکوموتیوران مشخص است، چرا که با وجود آنکه عملیات بازسازی خط وجود داشته اما فاصله قطار با ریل تنظیم نشده بود و این قطار اولین قطاری بوده که امروز از این خط عبور کرده است. به گفته رئیس انجمن شرکت های حمل و نقل ریلی مسافری به طور معمول در این کنار خط همواره بالاس و تراورس تعویض می‌شده و اگر لوکوموتیوران در این حادثه ترمز نمی‌کرد، شاهد عبور قطار از کنار بیل مکانیکی بودیم و حادثه ای هم در این مسیر رخ نمی‌داد اما باید منتظر بود تا اطلاعات دقیق تری ارائه شود. هم اکنون وزیر راه و شهرسازی، وزیر کشور و مدیرعامل راه آهن در منطقه وقوع حادثه حضور دارند.با مقصران حادثه واژگونی قطار مشهد -یزد برخورد خواهیم کرد
صالحی مدیرعامل راه آهن گفت: علت حادثه قطار مشهد یزد از سوی کمیسیون عالی به عنوان مرجع رسمی بررسی سوانح ریلی، در حال بررسی است. او گفت: پس از جمع‌بندی این کمیسیون، نتیجه آن به اطلاع هموطنان خواهد رسید. صالحی گفت: پیگیری فوری و کامل تا حصول نتیجه و شناسایی و برخورد با مسببین و مقصران حادثه ریلی امروز را در دستور کار داریم.۸۶ مصدوم در پی حادثه قطار مشهد - یزد
رئیس دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در خصوص مصدومان حادثه قطار مشهد - یزد که در بیمارستان شهرستان طبس بستری شده اند، گفت: تا کنون در این بیمارستان ۸۶ بیمار بستری شده اند .موسوی گفت: دانشگاه‌های علوم پزشکی یزد، مشهد و زاهدان برای کمک به مداوای مصدومین این سانحه و اعزام تیم‌های پزشکی، پرستاری و اورژانس ۱۱۵ استان به محل حادثه اعلام آمادگی کردند. او گفت: افرادی که در بیمارستان بستری شده اند مشکل جدی ندارند، جای نگرانی وجود ندارد و قسمت عمده این افراد ترخیص خواهند شد.
حال عمومی همه مصدومان خوب است
میعاد فر رئیس اورژانس کشور گفت: حادثه قطار مشهد - یزد ۸۶ مصدوم داشت که هم اکنون حال عمومی همه این مصدومان خوب است. او گفت: ۸۰ نفر از این مصدومان تا ساعاتی دیگر از بیمارشتان شهید سید مصطفی خمینی طبس ترخیص می‌شوند و ۶ نفر باقیمانده که بیشترشان اهل استان یزد هستند برای ادامه درمان به یزد منتقل می‌شوند.همه امکانات برای امدادرسانی به مصدومان حادثه خروج قطار از ریل بسیج شود
رئیس جمهور در تماس با استاندار خراسان جنوبی و یزد و فرماندار طبس پیگیر آخرین وضعیت مصدومان و بازماندگان حادثه ریلی طبس شد و دستوراتی برای بررسی علل حادثه صادر کرد.اعزام مصدومان حادثه خروج قطار از ریل به بیمارستان شهید مصطفی خمینی طبس
اعزام دو تیم بحران پزشکی قانونی استان به طبس
مدیر کل پزشکی قانونی خراسان جنوبی گفت: دو تیم بحران پزشکی قانونی استان برای مشخص کردن هویت پیکرهای ارجاعی به طبس اعزام شده اند. توکلی گفت: پزشکی قانونی استان به صورت شبانه روزی و با بکارگیری همه امکانات برای تعیین هویت پیکرهای ارجاعی اقدام و تلاش می کند. به گفته او پیکرهای عزیزان فوت شده در این حادثه درکوتاهترین زمان ممکن به خانواده های آنها تحویل خواهد شد.مسیر ریلی برای عبور قطار بعدی بازگشایی می شود
قناعت استاندار خراسان جنوبی گفت:۸ واگن از ریل خارج شد که ۳ واگن از آنها واژگون شده و عملیات برای برگرداندن واگن‌ها به حالت اولیه در حال انجام است که پیش بینی می‌شود تا عصر امروز ریل آزاد شود و مسیر برای عبور قطار مشهد-بندرعباس آماده شود. او گفت: زیر واگن‌هایی که هنوز واژگون هستند احتمال یافتن افراد مصدوم و یا فوتی به صورت محدود وجود دارد. استاندار خراسان جنوبی گفت: مسافران با قطار ویژه به طبس انتقال یافتند تا از طبس با اتوبوس‌های پیش بینی شده به مقصد خود که یزد است عازم شوند.وخامت حال ۱۵ حادثه دیده
مدیرعامل جمعیت هلال احمر خراسان جنوبی گفت: قطار مسافربری مشهد-یزد ۴۳۰ مسافر داشت که ۵۰ نفر مصدوم شدند و حال ۱۵ نفر وخیم است. رضایی گفت: مصدومان بدحال به مراکز درمانی اعزام شدند و بقیه مصدومان به صورت سرپایی در محل حادثه درمان شدند. او گفت: انتقال مصدوم به ۲ صورت زمینی و هوایی در حال انجام است و دیگر مسافران قطار از طریق اتوبوس به مشهد اعزام می‌شوند.
دستور وزیر بهداشت برای رسیدگی فوری به مصدومان خروج قطار مسافربری مشهد - یزد
در پی خروج قطار مسافربری مشهد-یزد و کشته و مصدوم‌شدن شماری از هموطنانمان، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تماس تلفنی با دکتر جعفر میعاد فر، رییس اورژانس کشور، دکتر سید محمد موسوی میرزایی، رییس دانشگاه علوم پزشکی بیرجند و دکتر عمیدالدین خطیبی، رییس دانشگاه علوم پزشکی یزد خواستار پشتیبانی دانشگاه علوم پزشکی یزد و آمادگی کامل مراکز درمانی بیمارستان‌های خراسان جنوبی و بسیج امکانات برای درمان مصدومان این حادثه شد. دکتر بهرام عین اللهی در تماس تلفنی با رییس دانشگاه علوم پزشکی خراسان جنوبی تاکید کرد: ارائه سریع خدمات درمانی مطلوب به مصدومان حادثه انجام گیرد. وزیر بهداشت همچنین به دکتر جعفر میعاد فر، رییس اورژانس کشور ماموریت داد تا در محل حادثه حاضر شود.وزرای کشور و راه و شهرسازی در محل حادثه قطار در طبس حضور یافتند
رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی و احمد وحیدی وزیر کشور همراه با استاندار یزد ظهر امروز چهارشنبه برای بررسی آخرین وضعیت حادثه قطار مشهد - یزد به شهرستان طبس سفر کردند و سپس در محل حادثه حاضر شدند.احتمال افزایش فوتی ها وجود دارد
ولی پور رئیس سازمان امداد و نجات کشور گفت: آمار فوتی های در صحنه ۱۰ نفر بوده که آمارهای غیررسمی نشان می دهد تعدادی از مصدوم بدحال نیز جان خود را از دست دادند ولی هنوز آمار دقیقی منتشر نشده است. او گفت: هم اکنون مصدوم در صحنه حادثه نداریم و منتظر ورود جرثقیل سنگین برای جابجایی واگن ها هستیم.رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی صبح امروز به اتفاق میعاد صالحی مدیرعامل راه آهن کشور و فرشید جعفری مشاور وزیر و مدیرکل حوزه وزارتی عازم محل حادثه خروج از ریل قطار مشهد-یزد شدند.
روایت حادثه قطار مشهد _ یزد از زبان یکی از مصدومان
پرونده قضایی برای حادثه خروج قطار مسافربری طبس – یزد از ریل تشکیل شد
دادستان استان خراسان جنوبی از اعزام دادستان طبس به محل وقوع حادثه خروج قطار مسافربری طبس – یزد و تشکیل پرونده قضایی برای بررسی علت وقوع این حادثه، خبر داد. حجت الاسلام والمسلمین علی نسایی زهان با بیان اینکه احتمال افزایش تعداد تلفات و فوت شدگان این حادثه وجود دارد، گفت:پس از وقوع این حادثه با صدور دستوری به دادستان شهرستان طبس وی ماموریت پیدا کرد تا با حضور در صحنه حادثه، موضوع را تحت بررسی قضایی قرار دهد. او گفت: پرونده‌ای در این زمینه در دادسرای شهرستان طبس تشکیل شده است. پس از بررسی‌های تکمیلی جزییات این حادثه مورد بررسی قرار خواهد گرفت و با مقصران احتمالی وقوع این حادثه، برخورد‌های لازم قضایی صورت خواهد گرفت.دستور وزیر کشور به استاندار خراسان جنوبی برای رسیدگی فوری به حادثه قطار در طبس
وزیر کشور در تماس تلفنی با استاندار خراسان جنوبی، خواستار حضور در محل حادثه قطار مسافری در طبس و ارسال سریع امکانات لازم برای رسیدگی به حادثه دیدگان شد. وحیدی صبح چهارشنبه در تماس تلفنی با جواد قناعت ضمن گرفتن آخرین گزارش ها از حادثه واژگونی قطار مسافری در طبس، از استاندار خواست به سرعت خود را به محل حادثه برساند. او همچنین از زمان وقوع این حادثه در تماس با رئیس جمعیت هلال احمر، رئیس اورژانس، مدیرعامل راه آهن و رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، آخرین وضعیت این حادثه را جویا شد. بر اساس دستور وزیر کشور، یک بالگرد امداد رسان هم به محل حادثه اعزام شده است تا مصدومان هرچه سریع تر به مراکز درمانی منتقل شوند.اعزام بالگرد و تیم واکنش سریع امدادی از خراسان رضوی به محل حادثه طبس
معاون امداد و نجات جمعیت هلال احمر خراسان رضوی گفت: یک فروند بالگرد و تیم واکنش سریع امدادی این استان برای امدادرسانی به حادثه خروج از ریل قطار طبس - یزد به منطقه حادثه اعزام شد.اعزام بالگردهای ۳ استان به محل حادثه
کولیوند رئیس جمعیت هلال احمر کشور گفت: ۳ بالگرد، ۱۰ تیم واکنش سریع و خودرو‌های نجات به محل حادثه اعزام شده اند. او گفت: تیم‌های خراسان رضوی، کرمان، یزد و اصفهان نیز در حالت آماده باش هستند. عباسی معاون اورژانس خراسان جنوبی نیز از اعزام بالگرد اورژانس از بیرجند و آمبولانس‌ها و اتوبوس آمبولانس به محل حادثه خبر داد.اعزام گروه های امدادی-درمانی به محل حادثه
میرجلیلی مدیرکل مدیریت بحران استانداری گفت: ۷ دستگاه آمبولانس به محل حادثه رسیده اند و ۱۲ دستگاه در حال عزیمت هستند. او افزود:چند فروند بالگرد هم از استان‌های یزد و خراسان رضوی به محل حادثه اعزام می‌شوند. میرجلیلی گفت:اتوبوس آمبولانس از فردوس در حال عزیمت به محل حادثه است. کادر درمانی از جمله جراح ارتوپد و نیرو‌های امدادی با بالگرد به محل حادثه رسیده اند. اولین گروه مصدومین به بیمارستان طبس اعزام شدند.اعزام ۲ تیم هلال‌احمر از اصفهان به حادثه واژگونی قطار در محور طبس _ یزد
مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان گفت: دو بالگرد موجود در استان اصفهان در وضعیت آماده‌باش قرار دارند و دو تیم از هلال‌احمر برای کمک‌رسانی به حادثه دیدگان واژگونی قطار در محور طبس به یزد اعزام شد.اذعان راننده بیل‌‌مکانیکی به نزدیک‌شدن بیل به خط‌آهن
رئیس کمیسیون عالی سوانح راه‌آهن گفت: درباره حادثه قطار یزد، مصاحبه اولیه با راننده بیل مکانیکی انجام شد، راننده بیل از شب قبل حادثه تا صبح، روی بیل مشغول فعالیت بوده البته در این بین استراحت هم داشته است، راننده اذعان داشت که بیل مکانیکی به کنار خط آمده است. محمدحسن اسماعیلی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، درباره آخرین وضعیت بررسی سانحه ریلی قطار مسافری مشهد - یزد که حدود ساعت 05:30 روز گذشته در بلاک عباس‌آباد - زیرو در منطقه طبس رخ داد، اظهار داشت: کمیسیون عالی بررسی سانحه راه‌آهن در حال بررسی ابعاد مختلف وقوع این حادثه است، این حادثه ابعاد بزرگی داشته است و بیان علت وقوع حادثه در زمان بسیار کوتاه امکانپذیر نیست. وی تأکید کرد: باید همه بررسی‌ها به نتیجه نهایی برسد و سپس علت وقوع حادثه و مقصر یا مقصران احتمالی معرفی شوند.رئیس کمیسیون عالی سوانح راه‌آهن با بیان اینکه بررسی تیم کمیسیون عالی سوانح راه‌آهن بلافاصله پس از وقوع حادثه از روز گذشته آغاز شده است، گفت: نباید پیش از بررسی کامل به عوامل بروز سانحه به صورت خام پرداخت و آنها را اطلاع‌رسانی کرد. ضرورت دارد ریشه‌یابی در این باره انجام شود تا علت دقیق بروز حادثه مشخص شود و برای جلوگیری از بروز سوانح بعدی نیز مورد استفاده قرار گیرد.
* مصاحبه اولیه با راننده بیل مکانیکی انجام داده‌ایم
اسماعیلی در پاسخ به این سؤال که آیا با راننده بیل مکانیکی از سوی کمیسیون عالی سوانح مصاحبه انجام شده است، گفت: بله. مصاحبه اولیه با راننده بیل مکانیکی انجام داده‌ایم یکسری گفته‌هایی داشته است، یکسری فعل و انفعالاتی رخ داده که باید همه این فعل و انفعالات و گفته‌ها کنار هم چیده شود، تطبیق داده شود و سپس بررسی شود که کجا ترک فعل شده و یا کار به صورت ناقص انجام شده است.
* عملیات بیل مکانیکی یک ساعت پیش از رسیدن قطار تمام شده بود
رئیس کمیسیون عالی سوانح راه‌آهن در پاسخ به این سؤال که آیا بیل مکانیکی در دقایق پیش از وقوع سانحه و هنگام وقوع سانحه فعال بوده است؟ اظهار داشت: در راستای بهسازی خط‌آهن، از این بیل مکانیکی استفاده می‌شد. این بیل مکانیکی برای جابه‌جایی تراورس زیر ریل بکار گرفته شده بود اما زمان کار بیل مکانیکی تمام شده بود و حدود یک ساعت پیش از رسیدن قطار، عملیات بیل مکانیکی تمام شده بود و عملاً نباید در آن منطقه فعالیت می‌کرد و یا حرکت داشته باشد. اما در حال بررسی هستیم که چه اتفاقی رخ داده است که این بیل مکانیکی به عنوان مانع برای قطار ایجاد شد و قطار به آن برخورد کرد.
اسماعیلی اضافه کرد: طبق صحبتی که با راننده بیل مکانیکی داشته‌ایم وی اذعان داشته است که بیل مکانیکی به کنار خط آمده است و هنگامی که قطار در حین عبور بوده است این بیل مانعی شد که اجازه ندهد قطار بدون مانع عبور کند. وی با بیان اینکه بیل مکانیکی به خط نزدیک شده بود است، گفت: اینکه لوکوموتیوران چه نقشی در این موضوع داشته است و یا اینکه بیل مکانیکی چه مشکلی داشته است که به خط آهن نزدیک شده است همه در حال بررسی است.
* لکوموتیو و یک واگن پشت لکوموتیو از خط خارج نشده است
رئیس کمیسیون عالی سوانح راه‌آهن در پاسخ به این سؤال که لکوموتیوران ترمز ناگهانی داشته و آیا تأثیری داشته است؟ عنوان کرد: به هر حال راننده لوکوموتیو که باید ترمز می‌گرفت. اگر ماشینی دچار مشکل شود و یا با یک مانع برخورد کند قاعدتاً ترمز می‌گیرد. اسماعیلی با بیان اینکه لکوموتیو از ریل خارج نشد اما واگن‌ها از ریل خارج شده است، گفت: لکوموتیو و یک واگن پشت لکوموتیو از خط خارج نشده است. به هر حال این اتفاق حدود ساعت 5 صبح رخ داده است باید بررسی شود که علت چه بوده است.
* راننده بیل از شب گذشته در منطقه مشغول کار بوده است
وی ادامه داد: گروه بهسازی خط، در حال فعالیت بودند و تا آن زمان کار می‌کردند راننده بیل از شب قبل تا صبح روی بیل مشغول فعالیت بوده است البته در این بین استراحت هم داشته است ضمن آنکه به دلیل شرایط منطقه چون عملیات عمرانی در شب انجام می‌شود معمولاً طول روز می‌خوابند اما اینکه دقیقاً چه اتفاقی رخ داده است باید بررسی شود. رئیس کمیسیون عالی سوانح راه‌آهن افزود: تیم بررسی سوانح راه‌آهن درباره این حادثه بررسی‌های خود را در روزهای آتی ادامه می‌دهد تا دلایل وقوع حادثه به دقت مشخص شود.
* به اینکه حادثه به صورت عمدی رخ داده باشد نرسیده‌ایم
اسماعیلی در پاسخ به این سؤال که در بررسی‌ها به این موضوع رسیده‌اید که این اتفاق سهوی یا غیرسهوی بوده است؟ عنوان کرد: ما به اینکه این اتفاق به صورت عمدی رخ داده باشد نرسیده‌ایم. ما اگر بخواهیم به عنوان کمیسیون بررسی سانحه صحبت کنیم باید دقیق موارد را مطرح کنیم.
تسلیت رئیس جمهور
سید ابراهیم رئیسی در نشست امروز چهارشنبه هیئت دولت با اشاره به حادثه خروج قطار از ریل دستور رسیدگی سریع به این موضوع را صادر کرد. رئیس جمهور، با اظهار تأسف از واقعه خارج شدن قطار از ریل در مسیر مشهد به یزد، درگذشت تعدادی از هموطنان در این حادثه را تسلیت گفت و دستور‌هایی برای سرعت بخشیدن در رسیدگی به علل این واقعه و رسیدگی به مجروحان و بازماندگان درگذشتگان آن صادر کرد.
واکنش کاربران فضای مجازی
.png "خارج شدن قطار مشهد به یزد از ریل، گزارش و واکنش ها")
وزیر راه و شهرسازی در پاسخ به تسنیم: به راه‌آهن اعلام شده بود خط باز است/ کمیسیون مربوطه به‌زودی علت اصلی را اعلام می‌کند + فیلم
وزیر راه و شهرسازی درباره علت حادثه قطار در طبس گفت: کمیسیونی در این زمینه تشکیل شده که به‌زودی دلیل اصلی را اعلام می‌کند اما مسئولان عملیات عمرانی به راه‌آهن اعلام کرده‌بودند کار تمام و مسیر قطار باز است. رستم قاسمی درپاسخ به سئوال خبرنگار تسنیم در طبس درباره علت اصلی حادثه گفت: ضمن تسلیت به بازماندگان این حادثه باید مدنظر داشته باشیم که بعد از این سانحه کمیسیونی تخصصی برای رسیدگی به دلایل اصلی تشکیل شده که با دریافت تمامی گزارش‌ها و بررسی کارشناسی آن رسماً دلیل اصلی از طریق مقام‌های مسئول و رسمی اعلام خواهد شد.قاسمی در ادامه افزود: بررسی‌های اولیه و آنطور که گزارش‌ها به دست من رسیده نشان می‌دهد شب قبل از حادثه عملیات عمرانی در محل حادثه انجام می‌شده و مسئولان مربوطه ساعاتی قبل از سانحه به راه آهن اعلام کرده‌اند که کار عمرانی انجام و مسیر برای عبور قطار باز است. به گفته وی بعد از اعلام باز بودن مسیر به راه‌آهن حدود ساعت 4:30 دقیقه بامداد و قبل سانحه دو قطار دقیقاً از همین محل عبور می‌کنند؛ درحالی که شواهد اولیه نشان می‌دهد برخورد بیل مکانیکی با قطار باعث بروز سانحه بوده و باید این مهم از سوی کمیسیون تخصصی ایجاد شده بررسی شود که چرا بیل مکانیکی آن زمان در حریم ریل بوده است.
قاسمی با تاکید بر اینکه بیل میکانیکی علت اصلی حادثه بوده است، گفت: در وهله نخست به لکوموتیو و سپس به واگن‌های بعدی برخورد می‌کند. بر اساس گزارش‌های اولیه در این سانحه شیشه‌های جلو لکوموتیو طی برخورد با بیل شکسته می‌شود که لکوموتیوران اقدام به کشیدن ترمز می‌کند، اقدامی که باعث وقوع این حادثه شده است.
وزیر راه و شهرسازی همچنین ضمن اشاره به احتمال خطای انسانی تاکید کرد: اینکه چرا این بیل در زمان عبور قطار در حریم ریل قرار داشته و اینکه آیا لکوموتیوران دقت نداشته یا هر فرضیه‌دیگری وجود داشته باید منتظر باشیم تا نتیجه کارشناسی و رسمی از طریق کمیسیون اعلام شود.
عملکرد دولت‌های روحانی و رئیسی در 2 حادثه مشابه/ از بی تفاوتی تا مسئولیت‌پذیری
حادثه برخورد قطار در سال 95 و واژگونی قطار در خرداد ماه سال جاری دو حادثه مشابهی هستند که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان دولت روحانی و رئیسی در این دو حادثه بسیار متفاوت عمل کردند.
وقتی وزیر راه مسئولیت حادثه را می‌پذیرد...
در پی این حادثه رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی در صفحه شخص خود در توییتر نوشت: «شرمنده همه مردم عزیز ایران بخصوص داغ‌دیدگان هستم و تاساعتی دیگر درمحل حادثه حضور خواهم یافت. همکاران بدانند مسئولیت این حادثه (فارغ از دلایل ارادی یا غیر ارادی) برعهده این وزارتخانه است اما وظیفه انسانی ما از این مسئولیت هم بالاتر بوده وباید با تلاش مضاعف تسلی خاطر بازماندگان باشیم». پس از وقوع این حادثه دلخراش وزرای کشور و راه و شهرسازی بلافاصله در محل حادثه حاضر شد.
دستور رئیسی جهت رسیدگی فوری به بازماندگان حادثه طبس
آیت الله سیدابراهیم رئیسی رئیس جمهور نیز در تماس تلفنی با استاندار خراسان جنوبی و یزد و فرماندار طبس پیگیر آخرین وضعیت مصدومان و بازماندگان حادثه ریلی طبس شد و دستوراتی برای بررسی علل حادثه صادر کرد.
وزیر کشور: مقصران و متخلفان این حادثه معرفی خواهند شد
احمد وحیدی وزیر کشور هم در تماس تلفنی با استاندار خراسان جنوبی، خواستار حضور در محل حادثه قطار مسافری در طبس و ارسال سریع امکانات لازم برای رسیدگی به حادثه دیدگان شد.
وی در گفتگو با شبکه خبر صداوسیما با اعلام این خبر که مقصران و متخلفان این حادثه معرفی خواهند شد، گفت: کمیسیون بررسی سوانح راه‌آهن با حضور وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل راه آهن در محل حادثه تشکیل شده و نتیجه قطعی آن در باره علت بروز حادثه و مقصران و متخلفان آن پس از بررسی‌های دقیق اعلام خواهد شد.
حادثه تصادف قطار در ایستگاه هفت خوان در سال 95
روز جمعه 5 آذرماه سال 95 نیز حادثه مشابهی در همین محور به وقوع پیوست. در این حادثه دو قطار مسافربری در محور تبریز- مشهد در ایستگاه «هفت خوان» با هم برخورد داشتند که طی آن 45 تن از هموطنانمان جان باختند. عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی وقت در واکنش به این حادثه مرگبار، بدون پذیرش مسئولیت این حادثه گفته بود «همه کشته شده‌ها بیمه هستند و نگرانی از این بابت نیست»! این اظهارات موجب انتقادات بسیاری از سوی مردم شد.
پس از اظهارات عجیب و غریب آخوندی برخی از نمایندگان مجلس نیز از تهیه طرح استیضاح وزیر راه و شهرسازی خبر دادند که این طرح نمایندگان با واکنش اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور وقت مواجه شد. اسحاق جهانگیری یک روز پس از این حادثه یعنی روز شنبه 6 آذرماه در واکنش به طرح برخی از نمایندگان مبنی بر استیضاح وزیر راه و شهرسازی، این موضوع را « تسویه حساب خصوصی و یا سیاسی» عنوان کرده و معتقد بود استفاده از این حادثه «ظلم» به کشور است. اظهارات جهانگیری در حالی مطرح می شد که مطالبه بسیاری از مردم از مجلس استیضاح آخوندی و برخورد با مسببان حادثه بود.
رهبر انقلاب: مسئولان از این حوادث دردناک به آسانی عبور نکنند
رهبر معظم انقلاب نیز در پی جان‌باختن و آسیب‌دیدگی جمعی از مسافران و زائران حضرت امام رضا(ع) در پیامی ضمن طلب رحمت و مغفرت الهی برای درگذشتگان و دعا برای شفای آسیب‌دیدگان، تأکید کردند: مسئولان از این حوادث دردناک به آسانی عبور نکنند و دغدغه‌ی حلّ ریشه‌ای این مصائب و امثال آن از مسائل مردم را در صدر اولویت‌های خود قرار دهند.
مقایسه عملکرد و مواضع دولتمردان در دولت‌های روحانی و رئیسی
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان رفتارها، مواضع و اقدامات دوگانه دولتمردان در دولت های مختلف به ویژه واکنش‌های متفاوت وزرای راه و شهرسازی در دولت های روحانی و رئیسی، خود گواه میزان مسئولیت پذیری و پاسخگویی مسئولان و مدیران کشوری است. سیدمحمد حسینی معاون پارلمانی رئیس جمهور در واکنش به این حادثه و عملکرد متفاوت وزرای راه دولت روحانی و رئیسی در توئیتی تاکید می‌کند: « به خاطر حادثه تلخ قطار مشهد-یزد، مهندس رستم قاسمی با صراحت و صداقت اظهار شرمندگی کرد و مسئولیت این حادثه را به عهده وزرات راه دانست و به همراه وزیر کشور سر صحنه حاضر شد، برخلاف یکی از اسلافش که با گفتن: « جای نگرانی نیست، همه بیمه بودند» نمک بر زخم داغداران پاشید.»
بسیاری معتقدند اینکه از سویی وزیر راه دولت روحانی ضمن فرار از پاسخگویی و اظهارات تعجب برانگیز بدون پذیرش مسئولیت حادثه تصادف قطارها در ایستگاه هفت خوان می گوید «همه کشته شده‌ها بیمه هستند و نگرانی از این بابت نیست» و از سوی دیگر وزیر راه دولت رئیسی بلافاصله پس از وقوع حادثه اظهار شرمندگی کرده و مسئولیت آن را بر عهده وزارتخانه خود می داند، بیانگر آن است که وزیر راه دولت رئیسی ضمن مسئولیت پذیری و شهامت پذیرش مسئولیت سوانحی که چرایی وقوع آن هنوز مشخص نیست، روحیه جهادی و انقلابی در بررسی، پیگیری و اقدام به موقع در حوادث مترقبه را دارد.
امروز مردم باید حضور مسئولان و مدیران ارشد را در بین خود بیش از پیش احساس کنند که این خود علیرغم اینکه در راستای تاکیدات موکد رهبر انقلاب مبنی بر احیای امید است، موجب افزایش سرمایه اجتماعی می شود.
نکته حائز اهمیتی که جهت جلوگیری از بروز چنین حوادثی وجود دارد این است که دولت‌ها اهتمام ویژه‌ای نسبت به توسعه ناوگان ریلی کشور و افزایش ضریب امنیت این ناوگان داشته باشند.
متاسفانه توسعه ناوگان ریلی کشور و خودکفایی در صنعت واگن سازی در لیست اولویت های دولت‌ها نبوده و این مهم همواره مغفول مانده است. اگرچه طی سال‌های گذشته و به خصوص در دولت قبل با توجه به مسائلی که در وزارت راه وجود داشت به بهسازی وضعیت ریلی و جاده ای کشور توجهی نشود ولی با این حال از دولت فعلی انتظار می رود، جهت تامین امنیت مردم و تسریع در روند جابجایی مسافران، نگاه ویژه ای به این حوزه داشته و تمهیدات لازم را جهت کاهش آمار تصادفات و سوانح ریلی بیاندیشد.
پنجشنبه در استان یزد عزای عمومی اعلام شد
به دستور رییس جمهور و تایید وزیر کشور، فردا پنجشنبه در استان یزد عزای عمومی اعلام شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی استانداری، به دنبال حادثه دردناک قطار طبس به یزد و به احترام ۲۱ جانباخته یزدی این سانحه و برای ابراز همدردی با خانواده‌ای آنان فردا پنج شنبه در استان یزد عزای عمومی اعلام شد. قطار مسافربری طبس - یزد ساعت ۵:۳۰ دقیقه بامداد امروز چهارشنبه در کیلومتر ۵۰ محور طبس - یزد (ایستگاه مزینو) بعلت برخورد با یک دستگاه بیل مکانیکی از ریل خارج شد؛ مصدومان این حادثه تا الان ۸۷ نفر اعلام شده است.
چند سناریو درباره حادثه تلخ قطار مشهد- یزد که جان چند ده هموطن را گرفت
یک دنیا غم،یک قطار سوال۵:۳۰ صبح چهارشنبه، 18 خرداد، قطار مسافربری مشهد - یزد با مجموع ۴۳۰ نفر خدمه و مسافر در کیلومتر ۸۵ طبس به یزد، یعنی ایستگاه مزینو از ریل خارج شد و سانحه‌ای دیگر را رقم زد. علی صولتی، خبرنگار گروه جامعه: ۵:۳۰ صبح چهارشنبه، 18 خرداد، قطار مسافربری مشهد - یزد با مجموع ۴۳۰ نفر خدمه و مسافر در کیلومتر ۸۵ طبس به یزد، یعنی ایستگاه مزینو از ریل خارج شد و سانحه‌ای دیگر را رقم زد.
در این سانحه متاسفانه شماری از فوتی‌ها و مصدومان را که اطلاعات و آمارشان هنوز درحال به‌روزرسانی است، بر جای گذاشت. بنابر گزارش رئیس اورژانس استان یزد، آخرین آمار جانباختگان تا این لحظه ۲۱ نفر و آمار مصدومان ۸۶ نفر اعلام شده است که حال پنج نفر نیز وخیم گزارش شده. در طول صبح تا عصر روز چهارشنبه گمانه‌زنی‌ها درخصوص علت این حادثه مبنی‌بر برخورد یک دستگاه بیل مکانیکی حاضر در ریل با این قطار بود اما اینکه دقیقا چه اتفاقی رخ داده و چه کسی باید پاسخگوی این سانحه تلخ باشد، کماکان نامشخص است.
آنچه در رسانه‌ها و افکار عمومی بیان می‌شود می‌توان فهمید که چند عامل مختلف می‌توانند در بروز این حادثه دخیل باشند که هریک را باید در سناریویی جداگانه بررسی کرد. در این گزارش ضمن ارائه اطلاعاتی از ابعاد ماجرا، هر سناریو به‌طور جداگانه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
از ابتدای صبح چهارشنبه تا حوالی بعدازظهر اما اوضاع شفافیت، دسترسی به اطلاعات و صراحت در پاسخگویی مسئولان امر همان همیشگی بود. اکثر اخبار حادثه از این می‌گفتند که چند آمبولانس به محل حادثه اعزام و چند بالگرد درحال پرواز به طبس هستند. مسئولان بازهم از سه حال خارج نبودند؛ یا پاسخگوی تماس‌ها نبودند یا پاسخ نامشخص می‌دادند و ارائه هرگونه اطلاعات را به خروجی نهایی کمیسیون سوانح حواله می‌دادند یا ضمن ارائه پاسخ و ترسیم سناریوهای احتمالی با رویکردی محافظه‌کارانه از ما می‌خواستند در گزارش‌مان نامی درج نشود.
تا لحظه نگارش این گزارش هنوز هیچ مقام و مسئولی درباره علت دقیق حادثه اطلاع کاملی ارائه نداده و در تماسی که با روابط عمومی شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران داشتیم به ما گفته شد که «حق رسانه‌ها و همه مردم است که حقیقت را درباره علت حادثه بدانند اما هنوز نمیتوان چیزی را به‌طور قطعی اعلام کرد. کمیسیون عالی سوانح راه‌آهن درحال بررسی ابعاد حادثه است و به‌زودی علت دقیق این سانحه مشخص خواهد شد.»
اولین مسئولی که قاعدتا باید پاسخگوی حادثه باشد، رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی است که حوالی ظهر در توئیتی نوشت: «شرمنده همه مردم عزیز ایران به‌خصوص داغ‌دیدگان هستم و تا ساعتی دیگر در محل حادثه حضور خواهم یافت. همکاران بدانند مسئولیت این حادثه (فارغ از دلایل ارادی یا غیرارادی) برعهده این وزارتخانه است اما وظیفه انسانی ما از این مسئولیت هم بالاتر بوده و باید با تلاش مضاعف تسلی خاطر بازماندگان باشیم.» موضعی که هرچند کافی نیست و قطعا اقدامات بعدی این وزارتخانه درخصوص حادثه باید ملاک ارزیابی قرار گیرد اما از واکنش وزیر اسبق راه و شهرسازی به سانحه برخورد دو قطار در سمنان که گفته بود: «مسافران همگی بیمه بودند.» موضع و واکنشی بسیار معقول‌تر بود.
مدیریت بحران میدانی مقامات در محل حادثه
رئیس‌جمهور نیز در جلسه هیات دولت در تماس با استاندار خراسان جنوبی ضمن تاکید بر اختصاص همه امکانات برای امدادرسانی به مصدومان حادثه با تسلیت به خانواده جانباختگان این حادثه تلخ، برای آنان از درگاه خداوند صبر و اجر مسألت کرد. وی پس از اطلاع از ابعاد مختلف این حادثه به وزرای کشور و راه ماموریت داد تا علل خروج قطار از ریل را بررسی کنند و با عوامل بروز چنین حوادث تلخی برخورد شود. پس از این دستور، رستم قاسمی به‌همراه میعاد صالحی، مدیرعامل راه‌آهن کشور عازم محل حادثه شدند.
وزیر کشور هم که تا چند روز پیش در آبادان حضور داشت و پیگیر حادثه ریزش ساختمان متروپل بود، این بار برای رسیدگی به حادثه قطار مسافری مشهد-یزد در محل حادثه حضور یافت. از میان مقامات مسئول حاضر در محل اما جواد قناعت، استاندار خراسان جنوبی توضیحاتی درخصوص ابعاد حادثه ارائه داد: «باوجود مسافت ۹۵کیلومتری محل وقوع حادثه تا مرکز شهرستان، اعضای ستاد بحران استان در همان ساعات اولیه بروز سانحه در محل حضور پیدا کردند و تمامی مصدومان به بیمارستان منتقل شدند. از مجموع ۱۱ واگن این قطار مسافربری هشت واگن از ریل خارج شد که سه سالن واژگون شده و عملیات برای برگرداندن واگن‌ها به حالت اولیه درحال انجام است.
مسافرانی که در این حادثه آسیب ندیده‌اند یا مصدوم سرپایی بوده‌اند با قطار ویژه به طبس انتقال یافتند تا از آنجا با اتوبوس‌های پیش‌بینی‌شده به مقصد خود که یزد است، عازم شوند.» در اخبار اولیه از حادثه، محمدرضا رضایی، مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر خراسان جنوبی خبر از وجود 10 مورد فوتی و 50 نفر مصدوم داده بود که حال 16 تن از مصدومان وخیم اعلام گزارش شده بود. به گفته وی پنج نفر هم مفقود شده بودند.
در اطلاعات تکمیلی اما رئیس سازمان اورژانس استان یزد آخرین آمار جانباختگان حادثه را ۲۱ نفر اعلام کرد و گفته شد با توجه به هماهنگی صورت گرفته با دادستانی، اقدامات تشخیص هویت متوفیان ازجمله انجام آزمایش ژنتیک برای تعیین هویت جانباختگان در پزشک قانونی یزد پیگیری و انجام خواهد شد. رئیس سازمان مدیریت بحران کشور اما ضمن تکذیب وجود مفقود در این حادثه تاکید داشت که تا زمان تشکیل جلسه و بررسی ابعاد آن نمیتوان درباره علت وقوع اظهارنظر قطعی کرد.
وی در این خصوص گفت: «382 تن به‌وسیله این قطار مسافری درحال انتقال به یزد بودند که البته در مبدا این قطار ۳۴۲ بلیت فروخته و به نظر می‌رسد سایر افراد بین راه سوار شده بودند. متاسفانه پس این حادثه هشت واگن قطار از مجموع ۱۱ واگن این قطار از ریل خارج شد که سه واگن آن به‌طور کامل واژگون شدند. پس از این حادثه امدادگران جمعیت هلال‌احمر، اورژانس و ... در محل حاضر شدند و درمجموع هشت بالگرد از استان‌های اطراف نظیر سیستان‌وبلوچستان، خراسان رضوی، یزد و ... در محل وقوع حادثه حضور داشتند.»
علت سانحه دقیقا چه بود؟
پیش از آنکه درخصوص علت حادثه هرگونه اظهارنظر یا اطلاع‌رسانی صورت بگیرد، تصویری در میان تصاویری که از محل حادثه در رسانه‌ها منتشر شد، توجه افکار عمومی را به خود جلب کرد، تصویر یک دستگاه بیل مکانیکی واژگون درست درکنار ریل که مشخص بود به واگن‌های قطار برخورد کرده است. به گفته سیدحسن موسوی، معاون ناوگان مسافری راه‌آهن «احتمالا این قطار در برخورد با دستگاه بیل مکانیکی از خط خارج شده که منجر به جان‌باختن و مصدومیت قریب به ۷۰ مسافر این قطار شد.
براساس اطلاعات اولیه‌ای که از محل دریافت کردیم، حدود ساعت 5:30 دقیقه صبح امروز قطار مسافری مشهد به مقصد یزد در پلاک عباس‌آباد- ریزو به دلیل برخورد با بیل خورد دچار این سانحه شد. البته برخورد از روبه‌رو نبوده و احتمالا بیل مکانیکی از بغل برخورد کرده است.» این مقام در پاسخ به این سوال که ساعت پنج صبح بیل مکانیکی در محل حادثه چه می‌کرده، گفته است: «در این محل احتمالا کارگاهی وجود داشته اما هنوز اطلاعات دقیقی به دست نیامده و کمیسیون عالی سوانح دقایقی پس از وقوع سانحه به محل اعزام شده است که علت دقیق حادثه را مورد بررسی قرار می‌دهد و اطلاعات دقیق پس از بررسی کمیسیون اعلام و اطلاع‌رسانی خواهد شد.»
آنچه مشخص است این است که به‌احتمال قوی حضور آن دستگاه بیل مکانیکی روی ریل قطار حادثه را رقم زده اما سوال این است که چه کسی مسئول رقم خوردن حادثه است؟ آیا راننده و پرسنل هدایت قطار این مانع را به‌موقع ندیده‌اند یا در ترمز گرفتن تعلل صورت گرفته است؟ آیا گروه نظارت بر ارتباطات و علائم الکتریکی راه‌آهن خراسان که مسئول چک و بررسی مسیر بوده و باید حضور این مانع را به راننده قطار اطلاع می‌دادند، در وظیفه خود کوتاهی کرده‌اند یا سیستم‌های هوشمند حمل‌ونقل ریلی که باید خطوط و بلاک‌های خط آهن را کنترل کنند، دچار اختلال بوده‌اند؟ گذشته از اینها احتمالات دیگری نظیر بروز اختلالات در ارتباط با قطار یا حتی اقدام خرابکارانه هم نمی‌توانند از محدوده تصورات و حدس و گمان‌ها خارج باشند.
از آنجا که هنوز ابعاد دقیق ماجرا مشخص نیست و کمیسیون عالی بررسی سوانح ریلی اطلاعی قطعی از علت حادثه نداده، تصمیم گرفته‌ایم پنج سناریوی احتمالی را که منجر به این حادثه شده است با توجه به داده‌هایی که تا الان در اختیار داریم و نظر کارشناسان حمل‌ونقل ریلی و مسئولان امر، در این گزارش مورد بررسی قرار دهیم.
سناریوی اول: خطای انسانی
پرسیدیم که آیا راننده و پرسنل هدایت قطار این مانع را به‌موقع ندیده‌اند یا در ترمز گرفتن تعلل صورت گرفته؟ گفتیم که اگر دستگاه بیل مکانیکی روی ریل یا محدوده استاندارد 2.5 متری ریل قرار گرفته باشد، فارغ از هر هشداری که باید از سوی گروه نظارت بر ارتباطات و علائم الکتریکی یا گروه ایمنی راه‌آهن خراسان به راننده قطار داده می‌شد، راننده و هدایت‌کنندگان قطار باید این مانع را در مسیر مشاهده می‌کردند و به‌موقع ترمز قطار را می‌کشیدند.
این درحالی است که می‌دانیم ترمز گرفته شده اما علاوه بر آنکه مشخص نیست این اقدام به‌موقع بوده یا خیر، نمی‌دانیم اصلا لزومی به توقف قطار در آن حالت بوده است یا خیر. یکی از مسافران این قطار که از سوی عوامل اورژانس به بیمارستان منتقل شده بود، گفته ترمز شدیدی گرفته شده. وی در این باره می‌گوید: «قطار درحال حرکت بود که ناگهان ترمز شدیدی گرفت. این ترمز ادامه داشت تا جایی که مسافران تعادل خود را از دست دادند و مثل توپ با اطراف برخورد می‌کردند.
واگن واژگون شد و شیشه واگنی که ما در آن بودیم شکست و ما توانستیم خودمان را از این شیشه به بیرون از قطار برسانیم.» با این اوصاف اینکه خطا از سوی راننده یا پرسنل قطار باشد، کاملا امکانپذیر است، اظهارات رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی نیز بیشتر بر همین خطای انسانی تاکید دارد. به گفته وی «بیل مکانیکی علت حادثه بوده است. در وهله نخست به لوکوموتیو و سپس به واگن‌های بعدی برخورد می‌کند.
براساس گزارش‌های اولیه در این سانحه شیشه‌های جلوی لوکوموتیو طی برخورد با بیل شکسته می‌شود که لوکوموتیوران اقدام به کشیدن ترمز می‌کند که باعث وقوع این حادثه شده است. علت اصلی حادثه در دست بررسی است اما آنچه به‌طورکلی موجب این حادثه شده خطای انسانی است که بیشتر از ناحیه راننده بوده است و اینکه چرا و چگونه و به چه علت باید بررسی دقیقی صورت بگیرد.»
سناریوی دوم: ورود ناگهانی مانع روی ریل
فرضیه دیگری که می‌تواند در این سانحه صادق باشد، خطا از ناحیه گروه نظارت بر ارتباطات و علائم الکتریکی راه‌آهن خراسان است. به گفته یکی از مقامات و کارشناسان حمل‌ونقل ریلی کشور در گفت‌وگو با «فرهیختگان» پیش از ورود سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند، مسیرهای ریلی به بلاک‌های مختلف تقسیم می‌شدند و در این پروتکل آغاز و پایان هر بلاک، ایستگاهی است که قطار در آن توقف دارد، بنابراین هر قطاری قبل از حرکت از هر ایستگاه باید از گروه نظارت بر ارتباطات و علائم الکتریکی راه‌آهن مربوطه جهت شروع حرکت، تایید لازم را بگیرد، این تیم موظف است مسیر را رصد کرده و در صورت وجود هرگونه مانعی به قطار اجازه حرکت ندهد.ـ حال اینکه چرا این فرآیند در مسیر طبس – یزد به‌درستی عمل نکرده است، می‌تواند عوامل مختلفی داشته باشد، ازجمله این عوامل می‌تواند خطای انسانی تیم نظارت بر ارتباطات و علائم الکتریکی راه‌آهن باشد یا اینکه گروه نظارت بر ارتباطات و علائم الکتریکی راه‌آهن خراسان وظیفه‌شان را به‌درستی انجام داده باشند اما مانع پس از صدور تاییدیه مذکور روی ریل قرار گرفته باشد.
براساس این تئوری هنگام صدور تاییدیه از ناحیه این گروه برای حرکت قطار دستگاه بیل مکانیکی روی ریل حضور نداشته و پس از شروع حرکت قطار از ایستگاه، روی ریل قرار گرفته است. در این صورت اگر سیستم‌های هوشمندی که دولت‌های قبل مدعی راه‌اندازی و توسعه آن بودند، در این مسیر مستقر شده بوده و عملیاتی بودند، تیم گروه نظارت بر ارتباطات و علائم الکتریکی راه‌آهن قادر بودند حتی پس از صدور تاییدیه و حرکت قطار، به راننده قطار در حال حرکت، قرار گرفتن مانع در مسیر را در لحظه اطلاع دهند و مانع از بروز حادثه شوند، درمورد وجود یا عدم وجود این سیستم‌های هوشمند نیز فرضیه‌ای دیگر وجود دارد.
سناریوی سوم: ادعای نادرست دولت یازدهم
اواخر سال 94 بود که عباس آخوندی، وزیر اسبق راه و شهرسازی ضمن تاکید بر توسعه زیرساخت‌های ریلی در کشور با اشاره به دستیابی و راه‌اندازی سیستم مدیریت تمام‌اتوماتیک قطار، گفته بود: «نحوه مدیریت تمام‌اتوماتیک قطار دانشی است که در کمتر از 10 کشور جهان وجود دارد. به‌وسیله این سیستم می‌توان در صورت بروز هرگونه مشکل برای لوکوموتیوران هنگام حرکت از داخل اتاق، کنترل قطار را متوقف کرد. از ابتدای دولت یازدهم تاکنون در حمل‌ونقل ریلی اتفاقات خوبی در حوزه زیر ساخت رخ داده است. ورود خطوط ریلی نسل جدید به ایران، افزایش دسترسی به راه‌آهن در مناطق مختلف کشور و ایجاد فرهنگ استفاده از قطار در میان مردم تنها بخشی از فعالیت‌های شرکت راه‌آهن در دولت یازدهم هستند.»
نقش این سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند در ایمن‌سازی شبکه حمل‌ونقل کشوری و کاهش تصادفات جاده‌ای و ریلی البته بسیار موثر است. آنچه درباره این حادثه در ابتدا به ذهن متبادر می‌شود آن است که این سیستم هوشمندی که دولت‌های قبل مدعی راه‌اندازی و توسعه آن بودند، در این مسیر مستقر نبوده یا به گفته یکی از کارشناسان حوزه حمل‌ونقل ریلی «اصلا عملیاتی نبوده‌اند.» آنچه هم‌اکنون می‌دانیم این است که یا این سیستم‌ها در آن مسیر عملیاتی نبوده‌اند یا به‌درستی کارنکرده‌اند. بنابراین جای بسی تامل و سوال است که چطور در سال 94 ادعای راه‌اندازی و توسعه این سیستم‌ها توسط وزیر دولت وقت رسانه‌ای می‌شود و هم‌اکنون باگذشت هفت‌سال از آن ادعا، متوجه عدم صحت آن می‌شویم.
سناریوی چهارم: تکمیل زنجیره عوامل با اختلال در ارتباطات
هرکدام از سناریوهای مذکور می‌توانند به‌وقوع پیوسته باشند یا ترکیبی از تصمیمات اشتباه از گذشته تاکنون همگی با هم زنجیره وقوع فاجعه را تکمیل کرده و سانحه را رقم زده باشند، سیستم‌های هوشمند می‌توانند درست عمل نکرده باشند یا اصلا غیرفعال بوده باشند، راننده می‌تواند در تشخیص اینکه باید ترمز بگیرد و چه زمانی باید این اقدام را انجام دهد، دچار خطای محاسباتی شده باشد، گروه نظارت بر ارتباطات و علائم الکتریکی راه‌آهن می‌توانند اشتباه کرده یا در وظیفه خود کوتاهی کنند اما در صورت صادق بودن هریک از این عوامل یا گروهی از آنها، نباید یادمان برود که ارتباطات گاهی به‌سادگی می‌توانند مختل شوند، وقتی دادستان عمومی و انقلاب مرکز خراسان جنوبی در اظهارنظری درخصوص این حادثه می‌گوید: «آنتن‌دهی مناسبی در محل حادثه وجود ندارد.»
باید احتمال داد که شبکه ارتباطات بین گروه نظارت بر ارتباطات و علائم الکتریکی راه‌آهن و راننده یا مسئول ریل با گروه ایمنی می‌توانسته به‌سادگی مختل شده باشد و به‌عنوان‌مثال هشدار با تاخیر منتقل شده یا به‌درستی به راننده منتقل نشده باشد. این را که این فرضیه تا چه میزان محتمل است و می‌تواند درست باشد ما نمی‌توانیم تعیین کنیم اما روشن است در گزارشی که کمیسیون بررسی سوانح ریلی به‌زودی ارائه خواهد کرد، اختلال در ارتباطات حتما می‌تواند در میان زنجیره علل و عوامل احتمالی حادثه واژگونی قطار مسافربری مشهد – یزد جای داشته باشد.
سناریوی پنجم: اقدام خرابکارانه
سناریوی دیگری که می‌تواند در این سانحه تلخ به وقوع پیوسته باشد، اقدام خرابکارانه است. از صبح سانحه که اطلاع‌رسانی‌ها محدودتر و گنگ‌تر بود و فضای پیرامون حادثه غبارآلودتر به نظر می‌رسید، در همین بستر نیز افکار عمومی با مشاهده دستگاه بیل مکانیکی در مسیر ریل قطار، آن هم درست ۵:۳۰ صبح، گمانه‌زنی می‌کردند که شاید این مانع عمدا روی ریل قرار گرفته باشد، حتی در گفت‌وگو با یکی از کارشناسان حوزه حمل‌ونقل ریلی نیز به ما گفته شد که احتمال اقدام خرابکارانه وجود دارد.
گفتیم که براساس یکی از تئوری‌ها هنگام صدور تاییدیه از ناحیه گروه نظارت بر ارتباطات و علائم الکتریکی راه‌آهن برای حرکت قطار دستگاه بیل مکانیکی روی ریل حضور نداشته و پس از شروع حرکت قطار از ایستگاه روی ریل قرار گرفته است. در این حالت باید در نظر گرفت چرا این مانع در این زمان کوتاه به سمت ریل حرکت کرده و فاصله ایمن را حفظ نکرده است. آیا عمدی در کار بوده؟ پاسخ این سوال مشخص نیست اما رئیس سازمان مدیریت بحران کشور این احتمال را تکذیب می‌کند، به گفته وی «تروریستی بودن حادثه خروج قطار مشهد-یزد صحت ندارد.
امشب جلسه شورای تامین در شهر طبس تشکیل می‌شود تا بتوانیم ابعاد حادثه را بررسی کنیم. باید درباره چگونگی واژگونی بیل مکانیکی، اعضای کمیسیون پنج نفره تشخیص سوانح ریلی پاسخ تخصصی خود را اعلام کنند اما تروریستی بودن این حادثه محتمل نیست و صحت ندارد.» این اظهارنظر اما درحالی صورت گرفته که هنوز کمیسیون سوانح ریلی نظر نهایی خود را اعلام نکرده است.
منابع:
باشگاه خبرنگاران
خبرگزاری فارس
خبرگزاری تسنیم
روزنامه فرهیختگان
