اعتراض به ظلم و ظالم در رفتار

همانطور که در مقاتل آمده، بودند افرادی که پس از شهادت امام حسین(ع) به این نتیجه رسیدند که امام(ع) بر حق بود، برعلیه یزیدیان شمشیر کشیدند و شهید شدند. شاید بگوییم فایده‌ای به‌حال امام(ع) نداشت اما برای خودشان که از ظلمت نجات پیدا کنند سودمند بود.
دوشنبه، 14 شهريور 1401
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
اعتراض به ظلم و ظالم در رفتار
راه و روش امام حسین(علیه السلام) در کربلا برای تمام بشریت تا قیامت آموزنده و پر از درس است. سخنان ایشان نه‌تنها با مردم آن زمان بود بلکه به کار تمام انسان‌ها می‌آید. سخنانی که اگر انسانی هم دین‌دار نباشد و هیچ ارتباطی با اسلام نداشته باشد باز هم مورد استفاده‌اش قرار می‌گیرد و می‌تواند برای او نجات‌بخش باشد.

مقوله‌هایی چون عزت‌طلبی، آزادگی، مقابله با ظلم، عدم سکوت در برابر ظلم و ظالم، حق طلبی، مهربان بودن، عبرت‌ آموزی، رحم داشتن و محبت کردن، بیدار نگاه داشتن وجدان و توجه به فطرت، جنگیدن برای رهایی از بند ظالمان و بسیاری از تعاریف دیگر که همیشه مورد نیاز و استفاده انسان‌ها بوده و خواهد بود. پس همه انسا‌ن‌ها می‌توانند حسینی باشند و از سیره حضرت سیدالشهدا(علیه السلام) پیروی کنند.

ایشان در بیاناتشان در مورد فریاد زدن در مقابل ظالم سخنان بسیاری دارند که اگر آن را امروز به‌کار بگیریم جزو اطاعت کنندگان از فرامین و دستورات امام حسین(علیه السلام) قرار می‌گیریم. مانند ندای «هل من ناصر» امام(علیه السلام) که در گوش تاریخ طنین‌انداز است و هر کسی در هر زمان و مکانی می تواند پاسخ امام(علیه السلام) را بدهد و پشت سر ایشان حرکت کند. برای این کار کافی است گوش جان را برای شنیدن این ندا آماده کنیم و به‌صورت عملی «لبیک» بگوییم. به‌طور نمونه ایشان در حالی‌که حرّ در کناره کاروان حرکت می‌کرد، به منزل‌گاه بیضه رسید.

حضرت در آنجا خطبه‌ای خواند و پس از حمد و ثنای خداوند متعال فرمود: «هر کس حاکم ستم‌کاری را ببیند که حرام خدا را حلال کرده، پیمان خدا را شکسته، مخالف سنت پیامبر(صلی الله علیه و آله) رفتار نموده و با گناه و پرده دری بر بندگان خدا حکومت می‌کند، اما نه با سخن و نه با رفتار برای تغییر کردار وی اعتراض ننماید، حق آن است که خداوند او را نیز به عذاب و سرانجام همان شخص ستمگر دچار سازد.»

نکته مهم در این بیان این است که:
اولا: ملاک در راه خدا حرکت کردن و به سیره پیامبر(صلی الله علیه و آله) عمل نمودن است. برای این امر باید دین خدا را تا حد لازم بشناسیم. با ملاکات خدایی و دینی حاکم و مسئول و دیگر مردم را ببینیم. سعی کنیم در این دیدن خودمان به خطا نرویم و دچار اشتباه نشویم و به سبب شنیدن اخبار غیر صحیح اقدام به قضاوت نکنیم.

دوما: امام حسین(علیه السلام) نوع واکنش‌ها را دو قسمت فرموده و سخن و عمل را از یکدیگر جدا ساخته‌اند. این موضوع بسیاری مهمی است که تغییر را در رفتار جامعه یا یک حاکم در تغییر رفتارمان هم ببینیم. اینکه اشکالی در مسئولی ببینیم اما در دل‌مان آرزو کنیم که «ای‌کاش فرصتی هم پیش می‌آمد که ما هم می‌توانستیم این‌کار را انجام بدهیم تا به منافعی برسیم!» نمی‌تواند در حاکم و مسئول تغییری ایجاد کند. پس اعتراض کردن با گفتن و فریاد زدن وابسته به واکنش رفتاری است که اگر نباشد فریادها نتیجه‌ای نخواهد داد.

امام حسین(علیه السلام) که بیانشان و رفتارشان کاملا مطابق با خواست و دستورات خداست با شجاعت در مقابل یک حاکم ستمگر و فاسق می‌ایستد و اعتراض می‌کند و از کسانی‌که در روز عاشورا در مقابلش ایستادند هم فهم حق را طلب می‌فرماید. صبح عاشورا قبل از آنکه جنگ شروع شود حضرت بین دو لشکر ایستاد و فرمود: «ایها الناس اسمعوا قولی و لا تعجلوا حتی اعظکم بما هو حق لکم علی و حتی اعذر إلیکم فأن أعطیتمونی النصف کنتم بذلک اسعد و ان لم تعطونی النصف من انفسکم فاجمعوا رأیکم» مردم حرف مرا بشنوید و در جنگ و خون‌ریزی شتاب نکنید تا من وظیفه‌ خود را که نصیحت و موعظه شماست را انجام دهم اگر دلیل مرا پذیرفتید و از راه انصاف درآمدید سعادتمند خواهید شد و اگر انصاف ندهید پس دقت کنید تا کار شما باعث پشیمانی نشود.

این بیان امام(علیه السلام) یعنی اگر واقعا با خود فکر کنید حتما به نتیجه درست خواهید رسید اما اگر نخواستید در عمل و در رفتارتان به آن جامه عمل بپوشانید لااقل کاری نکنید که موجب خسران شما در دنیا و آخرت شود. پس اگر نتوانستیم در قبول حق یا در رد ظلم به‌صورت عمل و با رفتارمان وارد میدان شویم لااقل کاری نکنیم که راه بازگشت برای‌مان نماند در در دنیا و آخرت دچار گرفتار و عذاب بشویم.

البته ذکر این نکته هم لازم است که به خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: مردم به دو گروه تقسیم می‌شوند «فریقاً هدی و فریقاً حقّ علیهمُ الضلالهُ» گروهی هدایت شده و گروهی در گمراهی ثابت ماندند. منظور امام(علیه السلام) این نیست که اگر حق را فهمیدی و کار نکردی، گناهی بر شما نیست بلکه می‌فرمایند اگر به نتیجه رسیدید راه را برای بازگشت خود به هر نحوی باز بگذارید.

همانطور که در مقاتل آمده، بودند افرادی که پس از شهادت امام حسین(علیه السلام) به این نتیجه رسیدند که امام(علیه السلام) بر حق بود، برعلیه یزیدیان شمشیر کشیدند و شهید شدند. شاید بگوییم فایده‌ای به‌حال امام(علیه السلام) نداشت اما برای خودشان که از ظلمت نجات پیدا کنند سودمند بود.


ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.