حضرت صدیقه طاهره(سلام الله علیها) در خطبه شریف‌شان این آیه را شاهد مثال آورده و از مردم مدینه می‌خواهند با توجه به این دستور خداوند به علمایی مراجعه کنند که قرآن را می‌‌‌فهمند و می‌توانند آیه به آیه آن را در عمل نشان دهند. تلاش حضرت زهرا(سلام الله علیها) این بود که مردم از اصل دین جدا نشوند و تفسیر و تبیین افراد غیر معتبر در مورد قرآن را به‌عنوان تفسیر حقیقی قبول کنند. آنچه که تاریخ نشان داد این بود که عدم توجه مردم به توصیه و هشدار حضرت فاطمه(سلام الله علیها) مساوی بود با انواع گرفتاری‌ها، سختی‌ها و ذلت‌ها که هنوز هم ادامه دارد. آنچه ایشان در خطبه‌شان در مسجد مدینه فرمودند بسیار دقیق و اصولی بود از جمله آنکه دلیل وجود دین و کارایی آن در زندگی بشر را نیز تبیین فرمودند.
قسمتی از سخنان ایشان این است که: «خداوند، ایمان را برای پاکی شما از شرک و نماز را برای پاکیزه نمودن شما از کبر و زکات را برای پاکیزگی نفس شما از آلودگی و رشدِ روزی شما و روزه را برای تثبیت اخلاص و حج را برای تقویت و تحکیم دین و عدالت را برای هماهنگی بین دل‌ها و اطاعت از ما اهل بیت را برای نظم شریعت و امامت ما را برای ایمنی از تفرقه و جهاد را برای عزت اسلام و ذلت کافران و منافقان و صبر را وسیله‌ای برای جلب اجر و پاداش و امربه‌معروف را برای مصلحت مردم و نیکی به پدر و مادر را برای مصون ماندن شما از غضب خود و رسیدگی به خویشاوندان را موجب طولانی شدن عمر و رشد جمعیت و قصاص را برای جلوگیری از ریختن خون‌ها و وفای به نذر را به‌خاطر قرار گرفتن در معرض آمرزش خداوند و کامل دادن پیمانه و وزن را برای جلوگیری از کم فروشی و نهی از خوردن شراب را برای دوری از بدی‌ها و پلیدی‌ها و اجتناب از نسبت ناروا به دیگران را برای مورد لعنت واقع نشدن و ترک دزدی را برای دست یافتن به عفت و پاک‌دامنی مقرر فرمود و شرک ورزیدن را برای نیل بندگان به اخلاص در ربوبیت حرام نمود؛ پس حقیقتاً تقوای خدا را پیشه کنید و مبادا با دین غیر اسلام از دنیا بروید و در آنچه خداوند شما را به آن امر فرموده و یا نهی نموده از او اطاعت کنید زیرا تنها بندگان دانای خدا از عظمت او می‌هراسند.»(آل عمران/۱۰۲)
فلسفه دستورات دینی به‌صورت مختصر توسط حضرت زهرا(سلام الله علیها) بیان گردید تا هنگامی که در ادامه دعا می‌فرمایند به ولیّ خدا روی بیاورید مردم دلیل آن را بفهمند و بدانند که کسی جز علی(علیه السلام) نمی‌تواند راه درست را پیش پای مسلمانان بگذارد و زندگی دینی و اخلاقی را برای آنها ترتیب دهد. جا دارد که نکته‌ای را متذکر شویم. اینکه خطبه الهی، دینی، اخلاقی و انسان‌ساز حضرت فاطمه زهرا(س) به خطبه فدکیه معروف شده است نباید ما را در نگاه به خطبه دچار اشتباه کنید و فکر کنیم ایشان برای باز پس گیری باغ فدک این سخنان گهربار را فرمودند و یا در خلال بیانات‌شان قصد داشته بهره برداری کند و فدک را هم برگرداند.
حضرت(سلام الله علیها) بسیار دقیق مسئله را طرح فرمودند و به‌اصطلاح نقطه زنی کردند. مقدمه‌ای که ایشان داشت این بود که اگر شما دین را نفهمید، زندگی را نمی‌فهمید و دچار خطا در نیات و اعمال خود می‌شوید. وقتی ایشان می‌خواهند اثر القائات شیطان در رفتار مردم را مثال بزنند باید یک شاهد هم بیاورند و آن اینکه، شما در همین موقعیت در حال گناه هستید و دستور خداوند و پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) را زیر پا گذاشتید! پس اگر با این نگاه و شیوه بخواهید به رفتار خود ادامه دهید شیطان چیزی از دین برای شما باقی نمی‌گذارد ز یک پوستین ظاهر و بی‌فایده...
شناخت دین، نیت صحیح و عمل صحیح در اسلام با یکدیگر ارتباط نزدیکی دارند. نخستین خطبه نخست نهج‌البلاغه با مضمون «أَوَّلُ الدِّینِ مَعْرِفَتُهُ وَ کَمَالُ مَعْرِفَتِهِ التَّصْدِیقُ بِهِ وَ کَمَالُ التَّصْدِیقِ بِهِ تَوْحِیدُهُ» اولین گام دینداری معرفت است و مراد از کلمه «دین» مجموعه‌ای از باروها بخشی از اخلاق‌ها و اعتقادات است. شناخت دین به معنای آگاهی از اصول، آموزه‌ها و مفاهیم دینی است. شناخت دین به انسان کمک می‌کند تا اصول و ارزش‌های دینی را درک کند و به عمل بیاورد. نیت صحیح به معنای داشتن اراده و قصد خالص در انجام اعمال است. نیت صحیح باعث می‌شود که اعمال انسان قبول شود و در پیشگاه خداوند قرار گیرد. عمل صحیح به معنای انجام اعمال به درستی و با نیت صحیح است. عمل صحیح با نیت صحیح، منجر به پذیرش و قبولی در دنیا و آخرت می‌شود. بنابراین، شناخت دین، نیت صحیح و عمل صحیح با هم تعامل دارند و تشکیل سه‌گانه‌ای را در راه ارتقاء انسان به سمت خداوند دارند.
حضرت می‌فرمایند: «اى مسلمانان! آیا سزاوار است که ارث پدرم را از من بگیرند... آیا در کتاب خداست که تو از پدرت ارث ببرى و از ارث پدرم محروم باشم؟... آیا آگاهانه کتاب خدا را ترک کرده و پشت سر می اندازید؟ آیا قرآن نمی‌گوید «سلیمان از داوود ارث برد؟»....و شما گمان مىبرید که مرا بهره اى نبوده و سهمى از ارث پدرم ندارم، آیا خداوند آیه اى به شما نازل کرده که پدرم را از آن خارج ساخته؟ این بیانات حضرت یعنی هر عمل‌تان باید منطبق بر قرآن باشد و بدون علی(علیه السلام) نمی توانید کاری انجام دهید زیرا چیزی از قرآن نمی‌دانید.
حضرت زهرا(سلام الله علیها) در دفاع از ولایت امام علی(علیه السلام) اقدامات مختلفی انجام دادند. ایشان پس از جریان سقیفه و غصب خلافت، به شکل‌های گوناگونی از حریم ولایت دفاع کردند. از جمله این اقدامات می‌توان به گریه‌های سیاسی، سخنرانی‌ها و مواضع قاطعانه‌شان در برابر مخالفان اشاره کرد. حضرت زهرا (س) با بیان حقایق و اعتراض به ستم‌های وارده، جامعه را به حمایت از ولایت تشویق نمودند و با زبان و قلم خود در راه دفاع از امامت و ولایت جهاد فرمودند.
مواضع حضرت زهرا (سلام الله علیها) در دفاع از ولایت امام علی (علیه السلام) بسیار مهم و تأثیرگذار بوده است. از جمله مواضع شنیده شده، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سخنرانی در جمع مهاجرین و انصار در مسجد الرسول (ص) که در آن به دفاع از حقانیت ولایت امام علی (ع) پرداخت. رفتن به در خانه‌های انصار برای اتمام حجت و گرفتن بیعت همراه با امام علی (ع)، که نشان از تلاش برای حمایت از ولایت داشت. اعتراض به خلیفه اول در قالب حزن و گریه و اندوه، که نمادی از مخالفت با غصب خلافت بود. خطابه‌ای مهم در جمع زنان مدینه در بستر بیماری، که در آن به مسائل سیاسی و دفاع از ولایت پرداخت. این مواضع نشان‌دهنده قاطعیت و پایبندی حضرت زهرا (س) به اصول ولایت و امامت بوده و تأثیر عمیقی بر جامعه آن زمان گذاشته است.
