راسخون : ستاره شناسان، رصدخانه های فضایی و زمینی و همچنین عکاسان نجوم در سال 1390 تصاویر نجومی بسیار زیبایی تهیه کردند که از جمله آنها می توان به عکسهای عکاس ایرانی، نمایی فضایی از کویر نمکی کشورمان، نورهای شبانگاهی و پنجگانه زحل اشاره کرد.

نخستین روزهای سال نو زمان مناسبی برای یادآوری رویدادهایی است که در سال گذشته پشت سر گذاشته ایم. دنیای نجوم و فضا در سال 1390 موفق شد تصاویری تماشایی را به جامعه علمی و دوستداران آسمان ارائه کند.
نور شبانگاهی

در این تصویر، نوارهای نورانی در اطراف شهر "یلونایف" در شمال کانادا دیده می شود. عکاس این تصویر دیدنی که در اوایل سال 1390 منتشر شد، تصاویر پانورامیک مختلف را از این شفق قطبی به روش دیجیتالی در هم ترکیب و این تصویر 360 درجه را برای ایجاد این اثر " کره کریستالی" به وجود آورده است.

راه شیری ماه گرفته

این عکس را "بابک تفرشی"، عکاس نجومی ایرانی در 15 ژوئن 2011 (خرداد 1390) گرفته است. در این تصویر زیبا، درخشش حاصل از ماه گرفتگی کلی در میان انبوه ستارگان کهکشان راه شیری برفراز کوههای البزر به نمایش درآمده است. ماه گرفته شده به سبب نور غیرمستقیم خورشید به رنگ قرمز- نارنجی دیده می شود.

خسوف کلی ژوئن طولانی ترین و عمیق ترین ماه گرفتگی کلی بود که از بیش از یک دهه دیده شد. این خسوف در شرق آفریقا، خاورمیانه، آسیای مرکزی و گوشه غربی استرالیا در بهترین حالت رصد شد.

ردپای ستاره ها بر فراز دریاچه "قند"
نوردهی طولانی مدت باعث شده تا امتداد حرکت ستاره ها بر فراز سیاره "شوگر" (قند) در بریتیش کلمبیای کانادا به خوبی قابل مشاهده باشند. این تصویر نشان می دهد چگونه ستاره ها در اطراف قطب شمالی آسمان حرکت می کنند، نقطه ای خیالی در نزدیکی ستاره پولاریس که به شکل نقطه ای درخشان در بالا و چپ تصویر دیده می شود قرار دارد.

کوههای مریخی

این تصویر را کاوشگر Mars Reconnaissance ناسا از عمق حفره ای گرفته است که اطراف آن را رشته ای از صخره های به رنگ روشن احاطه کرده است. در این عکس می توان شن و ماسه تاریکی را دید که در مناطق پایین تر جمع شده است.

پنجگانه زحل

در این تصویر دیدنی که توسط کاوشگر مدارگرد کاسینی گرفته شده است 5 قمر به طور باشکوهی در پس زمینه سیاره حلقه دار زحل قرار گرفته اند. در این پنجگانه قمرهای زحل، از چپ به راست قمرهای ژانوس، پاندورا، انسلادوس، میماس و رئا دیده می شوند. کاوشگر کاسینی از فاصله حدود 1.1 میلیون کیلومتری از رئا و 1.8 میلیون کیلومتری از انسلادوس این عکسبرداری شگفت انگیز را انجام داده است.

آینه های جادویی

این عکس را بابک تفرشی، عکاس ایرانی فعال در عرصه نجوم گرفته است. در این تصویر ستارگان در آسمان به صورت خطوطی موازی دیده می شوند و روی یکی از دو تلسکوپ "جادو" (MAGIC) در جزیره "لا پالما" بازتابش می کنند.

MAGIC نام یکی از دو تلسکوپی است که در رصدخانه Roque de los Muchachos در جزایر قناری اسپانیا قرار دارند. این دستگاهها برای ردیابی پرتوهای گاما طراحی شده اند. زمانی که پرتوهای گاما به لایه های فوقانی اتمسفر زمین برخورد می کنند بارانی از ذرات تولید می کنند که این دو تلسکوپ قادر به ردیابی آنها هستند.

فرشته شورشی

یک فرشته برفی شورشی که بالهای خود را در مقابل دوربین تلسکوپ فضایی هابل گشوده است. این عکس مربوط به یک منطقه تشکیل ستارگان با عنوان Sharpless 2-106 یا به اختصار S106 واقع در کهکشان راه شیری است که شبیه به یک "فرشته برفی کیهانی" به نظر می رسد. علیرغم رنگ آبی آرامش بخشی که در این عکس غالب است، هیچ آرامشی در این منطقه تشکیل ستاره ای وجود ندارد. به طوریکه یک ستاره جوان با عنوان S106 IR از درون در حال تکان خوردن است و توده گاز با سرعت بالایی در حال بیرون راندن ماده است. درحقیقت، ماده ای که از این ستاره بیرون می جهد نه تنها به این سحابی شکل یک "فرشته برفی"، "پاپیون"، یا "ساعت شنی" داده است، بلکه همچنین گاز هیدروژنی که آن را ساخته است بسیار گرم و سرکش است.

منحنی های نمکی

ریگزارهای شنی که از شمال بیابان نمکی (دشت کویر) ایران می گذرند در این عکس جدید ماهواره Ikonos-2 خودنمایی می کنند. این منطقه کم آب ایران میزبان دریاچه های کم عمق و باتلاقهای نمکی است. اما دمای بالای این منطقه در تابستانهای سوزان موجب افزایش سرعت تبخیر می شود و به همین دلیل نمکها در بخشی از این بیابان به صورت شوره زارهای سفت نمایان شوند.

سحابی برای شاعر

این عکس که شبیه به چهره نیمرخ انسان است مربوط به سحابی NGC 3324 است که در کهکشان راه شیری در قلب صورت فلکی "زورق" در فاصله حدود 7 هزار و 500 سال نوری از زمین قرار دارد.
دوربین "تصویربردار میدان وسیع" (WFI ) که روی تلسکوپ 2.2 متری رصدخانه جنوبی اروپا واقع در "لا سیلا" در شیلی نصب شده این عکس را گرفته است. به دلیل شباهت ظاهری این سحابی به چهره انسان، این توده آسمانی را همچنین با عنوان "سحابی گابریلا میسترال" نیز می شناسند که برگرفته از نام شاعر اهل شیلی و برنده جایزه نوبل ادبیات سال 1945 است.