اثبات کهنسال بودن عمیق ترین مادرچاه جهان | حضور رئیس جمهور در سازمان میراث فرهنگی

اثبات کهنسال بودن عمیق ترین مادرچاه جهان توسط باستان شناسان ایرانی، حضور رئیس جمهور در سازمان میراث فرهنگی به صورت سرزده، آتش سوزه موزه شهر سوخته و دستور توقف ساخت و ساز در سرای دلگشا از جمله خبرهای حوزه میراث فرهنگی و گردشگری در این هفته بود.

به گزارش راسخون به نقل از مهر، این هفته از بخش باستان شناسی خبر رسید که باستان شناسان ایرانی با بررسی یافته‌های سفالین اثبات کردند قنات قصبه گناباد که پرونده جهانی شدن آن در سال 86 به سازمان یونسکو نیز ارسال شده با 2500 سال سن، قدیمی ترین قنات جهان است.

فرضیات و مطالعات انجام شده نیز مبنی بر آن است که ایران مهد تمدن کاریزی و حفر قنوات از ابتکارات ایرانیان بوده است. سال یابی و تعیین قدمت قنات قصبه گناباد به روش پژوهش باستان شناسی انجام و تاریخ نسبتا دقیق ایجاد آن مشخص شد. از میان نمونه سفال ها و یافته های سال یابی شده، قدیم ترین نمونه به تاریخ 250+-2265 و متاخرترین آنها به تاریخ 45+-755 سال قبل تشخیص و تعیین قدمت شده اند.

از این رو به طور قطع و یقین می توانیم ادعا کنیم که رشته قنات قصبه گناباد بر اساس یافته های باستان شناسی حداقل 2500 سال قدمت دارد. از طرفی با توجه به شرایط اقلیمی منطقه و دانسته ها، تنها منبع تامین آب مورد نیاز زیست گاههای باستانی واقع در دشت شمالی گناباد نیز، استحصال آبهای زیرزمینی از طریق فنآوری قنات بوده است، بنابراین ما شاهد کهن ترین تمدن کاریزی در سطح جهان هستیم.

همچنین باستان شناسان معتقدند که زلزله باعث تخریب سیراف و واژگونی آن به درون آب شده اما سرپرست هیات کاوش زیرآب در سیراف می گوید که هیچ گونه تخریب گسترده ای در سازه های ساحلی و واژگونی بخش بزرگی از بندر در درون دریا مشاهده نشده و تخریب های کمی که به موازات خط ساحلی دیده می شود به دلیل برخورد امواج به هنگام طوفان است.

بندر سیراف به سبب موقعیت ویژه جغرافیایی و دارا بودن شرایط لازم برای پهلو گرفتن کشتی ها، روزگاری مرکز تجارتی حوزه خلیج فارس به شمار می رفت کشفیات باستان شناسی و مدارک مکتوب نشان می دهد  که سیراف از اواخر عصر ساسانی تا اوایل قرن پنجم هجری بندر بزرگ بازرگانی ایران محسوب می شد و در میان بنادر ساسانی – اسلامی خلیج فارس مانند مهرویان، سیتیز، گناوه، ریگ، ریشهر، هزار مردان، نجیرم (بطانه)، نای بند و هاله هیچ یک از اهمیت و جایگاه تاثیر گذار سیراف برخوردار نبودند سیراف به عنوان مهم ترین بندر تاریخی اسلامی خلیج فارس و ارتباط دهنده تمدنهای شرق و غرب عالم، نه تنها محل تبادل کالاهای تجاری چین با مدیترانه بلکه محل گفتگوی تمدنها، ادیان و فرهنگ و سنن مال مختلف بوده است.

حسن روحانی صبح دوشنبه به صورت سرزده در سازمان میراث فرهنگی حضور یافت. در این بازدید به علت حضور رئیس جمهور بخش هایی از سازمان که محل رفت و آمد کارکنان بود بسته شد و رئیس جمهور توانست به دفتر ریاست رفته و از نمایشگاه جانبی این سازمان دیدن کند.

در این نمایشگاه فرشهایی که هنرمندان کاشانی بافنده بودند تاآنها را به ستاد عتبات عالیات برای مفروش کردن  حرمین شریفین هدیه کنند در معرض دید رئیس جمهور قرار داده شد.

در این برنامه سلطانی فر رئیس سازمان میراث فرهنگی به رئیس جمهور گفت که 80 درصد نیروهای این سازمان غیر متخصص هستند.

مسعود سلطانی فر در پاسخ به خبرنگار مهر در مورد بازدید رئیس جمهور  گفت: در جریان این دیدار گزارشی مطلوب درباره عملکرد بخش های مختلف سازمان ارائه شد. ایشان نیز عنایتی به همه بخش های سازمان داشتند و از تمام برنامه های ما حمایت کردند. ما هم مسائلی که در پیش رو داریم را برای ایشان توضیح دادیم.

سلطانی فر هرچند ارائه گزارش مطلوب به رئیس جمهور را مهمترین اتقاق بازدید امروز عنوان کرد. اما اقدام او در اهدا یک خشت دست ساز از محوطه تپه ازبکی به عنوان نخستین خشت دست ساز بشر به رئیس جمهور در میان دوستداران میراث فرهنگی سوال برانگیز بوده است.

بلاخره انقدر خبرهای مربوط به سرای دلگشا منتشر شد که این هفته دستور توقف ساخت و ساز سرای دلگشات در حریم کاخ گلستان از سوی بازپرس شعبه 2 دادسرای فرهنگ و رسانه(کارکنان دولت) صادر شد.

سالن آمفی تئاتر شهر سوخته 2 خرداد دستخوش حریق شد ولی موزه و اشیاء موجود در آن و قسمتهای اداری این پایگاه پژوهشی از این حریق در امان ماند. خبرگزاری مهر پس از انتشار این خبر گزارش داد که این آتش سوزی درحالی رخ داده است که آتش نشانان اعزام شده به این محوطه تاریخی از زابل به شهر سوخته رفته بودند و شهر سوخته که قرار است امسال در فهرست میراث جهانی ثبت شود ، فاقد امکانات اطفای حریق است.

در پی وقوع این آتش‌سوزی در آمفی تئاتر پایگاه پژوهشی شهر سوخته و اهمیت بررسی دلایل این اتفاق، هیاتی متشکل از کارشناسان حوزه میراث فرهنگی و حفاظتی به این منطقه اعزام شدند.

مجوز بهره برداری از بنای تاریخی کاروانسرای شاه عباسی کرج نه تنها معلق شد بلکه پروانه موقت بهره برداری از این مجموعه  با کاربری تاریخی ، فرهنگی و پذیرایی از سوی اداره کل استان نیز لغو می شود.

معلق ماندن مجوز در پی 4 اخطار به سرمایه گذار انجام شده است چرا که سرمایه گذار مدتی بود به اخطارهای صندوق مبنی بر معرفی بهره برداران و شایستگی آنها برای قبول این مسئولیت توجهی نداشت. این مجموعه کاربری پذیرایی و فرهنگی داشت ولی بهره برداری که هنوز صلاحیت آن برای صندوق آشکار نشده، خارج از این کاربری، نمایشگاهی در کاروانسرا برپا کرده که جدا از مجوز نداشتن آن، تابلو فرشهای نمایش داده شده در نمایشگاه نیز نه تنها خارج از عرف بوده بلکه شان یک بنای تاریخی را هم نگه نمی داشت و مناسبات فرهنگی و مذهبی را  زیر سوال برده بود.

کاوشهای باستان شناسی در گورستان تاریخی مشگین شهر مشخص کرد در یکی از این گورها 34 اسب دفن هستند. همچنین در گور دیگری چهار دفن متعلق به زنان 20 تا 30 ساله کشف شده که پس از کشتن، تکه تکه شده بودند.

 گورستان باستانی خرم آباد مشگین شهر از جمله گورستان های دارای گورهای چهارچینه خرسنگی در اردبیل است که مورد دستبرد حفاران غیرمجاز قرار گرفته اند. تدفین در این گورها در سالهای متمادی و به صورت دسته جمعی انجام می شد. همچنین برای اولین بار در این گورستان، کورگان های مربوط به سکایی نیز به دست آمده است. پیش از این نمونه های زیادی مشابه این گورها در کشورهای مجاور و در حوزه قفقاز کاوش شده است. ولی تا به امروز نمونه ای از آنها در ایران به دست نیامده بود. کاوش این گورها به سرپرستی رضا رضالو از باستان شناسان دانشگاه محقق اردبیلی انجام شده است.

رضالو در این باره با بیان اینکه گورهای کاوش شده شماره گذاری شدند چون تعداد آنها بسیار زیاد بوده است. می گوید: متاسفانه بسیاری از این گورها مورد تجاوز غارتگران اموال فرهنگی قرار گرفته است. در یکی از این گورها آثار و بقایای 4 اسکلت سگ و بقایای 11 تدفین انسانی به دست آمده اما این تدفین ها در اثر حفاریهای غیرمجاز از میان رفته و در برخی از آنها تنها بقایای کمی از استخوان های انسانی که نشان دهنده تدفین بوده ، به دست آمده است.

/111/