شهيدثانى يكى ازاختران فروزان وستارگان درخشان سپهرعلوم ودانشهاى اسلامى است كه درسايه زندگانى پربارش،بركاتى رابراى دنياى اسلام به ارمغان آورده،وآثارگرانبهائى درعلوم مختلف دينى- درظل مساعى آميخته بااخلاص وموفقيت آميزش-ازاوبه جاى مانده است كه هريك ازاين آثارهمچون مهرتابان درميان تمام ميراثهاى علمى دانشمندان اسلامى،برجسته ونمايان است ونظرهاى فضلاء ودانشمندان رابه خودمعطوف مى سازد.اين دانشمندگرانمايه-چنانكه خواهيم ديد-ازفرهنگ ومعارفى مايه والهام مى گرفت كه بايدآنها رامحصول كوششهاى بى دريغ اودرتحصيلات ومطالعات مداومش درمذاهب مختلف اسلامى برشمرد.آرى اودرمكاتب فقهى مذاهب پنجگانه اسلامى،اندوخته هائى سرشاروگرانبهادرخويشتن فراهم آورد،وبامسافرتهاوگشت وگذار هاى متعددى كه به صوب ممالك اسلامى درپيش گرفته بود،اساتيدبزرگ وبرجسته اى رادرك كرد،وازمحضر زبده ترين دانشمندان اين ممالك بهره هاى فراوانى درعلوم متنوع كسب نمود،وازژرفاى اين ذخايرارزشمند، دررواصدافى را بيرون كشيد كه در ساحل و كرانه هاى آثارش، به رايگان در اختيار علاقه مندان قرار دارد.
شهيد ثانى گامهاى بلندى در پهنه علوم مختلف، از قبيل: هيئت، طب، رياضى، ادب عربى، فلسفه، عرفان و ساير علوم برداشت كه ثمرات آن عبارت از كتب و آثار پرارزشى است كه در رابطه با اين علوم و فنون از او به جاى مانده، و يا پاره اى از آنها از ميان رفته، و يا شناسايى نشده است.
اين دانشمند عاليقدر - كه در فقه اسلامى، شخصيتى كم نظير مى باشد - فقيهى صاحب نظر و برخوردار از استقلال در استدلال و استنباط و اجتهاد بوده و نظرياتى را ارائه كرده است كه بايد آنها را گشايشگر مشكلات و عويصات علمى در ارتباط با فقه و اصول عقايد به شمار آورد....