در میان معارف بشری, «فلسفه» به منزله اشرف علوم به جهت نقش زیربنایی و مبنایی آن در میان همه دانش‌ها, اهمیت ویژه‌ای در تعامل با قدرت و مشروعیت دارد؛ زیرا تحولات اجتماعی, رفتارهای سیاسی و ساختارهای حاکمیتی...

ویژگی مهم این دوره, شکل‌گیری ساختارهای حقوقی و سیاسی بر اساس قانون اساسی تدوین و تصویب شده در آذر 58 است. اولین نهادی که پس از قانون اساسی شکل گرفت, ریاست جمهوری در پنجم بهمن 58 بود. ابوالحسن بنی‌صدر (نخستین...

انقلاب اسلامی ایران موجب تحولی عمیق در ساختارهای سیاسی, فرهنگی و اجتماعی ایران گردید. همین ویژگی سبب شد نظم سیاسی‌ای که 2500 سال بر گستره ایران حاکمیت داشت, برای نخستین‌بار فرو پاشید. از پس تغییر بنیادین...

از نخستین متن قانونی که در ایران به تصویب رسید تاکنون بیش از یکصدسال می‌گذرد. از نظر تاریخی, اولین قانون - به معنای مکتوب مصوب مجلس- در ایران در سال 1285 شمسی به تصویب رسید. با اوج‌گیری قیام مردم ایران...

در بازکاوی گفتمان روشنفکری دینی حوزوی - با عنایت به مسئله تبارشناسی روشنفکری حوزوی مضافاً به انقطاع و گسست کوتاه‌مدت پیش آمده بین پیشینه (اسدابادی و نائینی) و دوره جدید بنا به دلایل گوناگون از جمله به...

حوزه‌های علمیه به مثابه نهادی دینی متصدی امری‌اند که با وابستگی مالی به نهادهای دیگر در تعارض است. آن امر عبارت از ابلاغ پیام وحیانی قرآن به مؤمنان می‌باشد که محتوای این پیام در بردارنده منافع نه یک گروه...

در این بین, نفی‌کنندگان رابطه دین و سیاست و همچنین قایلان به استقلال نهاد دین (روحانیت) و نهاد سیاست (دولت) به شکلی با عرفی‌گرایی نسبت پیدا می‌کنند. در تقسیم فوق, تنها دین‌گرایان نفی کننده ارتباط دین و...

در نسبت سنجی دین و سیاست -همچنین نهاد دین و نهاد سیاست- نظریه‌های مختلفی در اسلام به چشم می‌خورد. یکی از این نظریه‌ها اسلام سیاسی است که خود تقریری خاص از نظریه ولایت انتصابی فقها را به دست می‌دهد. اسلام...

بررسی نقش و رسالت روحانیت در انقلاب اسلامی ایران و نظام سیاسی حاصل از آن با تأکید بر رویکرد راهبردی امام خمینی به سیاست و سیاست متعالیه با سه پرسش مواجه است. پرسش از چیستی آن و اینکه این نقش و رسالت چه...

مباحثِ این مقاله را در سه عنوانِ فرعیِ مقدمه، تشریح نقش و جایگاه اجتماعی - سیاسی روحانیت در جامعه ایرانی و تشریح و تبیینِ جایگاه صلاحیت‌های سه گانه (اخلاق، اسلام‌شناسی و آگاهی سیاسی) در موفقیت نقش‌های...