آيت الله عميد زنجانى: بسم ا... الرحمن الرحيم. به نظر مى رسد كه وقت آن رسيده باشد كه ما فقه سياسى را با تعريف جديدى مورد بررسى قرار دهيم. تا كنون در تبيين فقه سياسى, بيشتر توجهات ما به اين نكته معطوف بوده...

فقه سياسى شيعه سه ويژگى اساسى دارد كه آن را از منظومه فقه سياسى اهل سنت بويژه مذهب شافعى و حنبلى متمايز مى كند. در اينجا فرصت آن نيست كه به ارزيابى منظومه فقهى و بخصوص فقه سياسى اهل سنت بپردازيم, فقط اشاره...

اگر آزادى, عقل گرايى و مسووليت فرد در زندگى سياسى را, مهمترين مبانى شكل گيرى احزاب سياسى تلقى كنيم, كلام و فقه شيعه در مقايسه با ديگر مذاهب اسلامى بيشترين قرابت و نزديكى را با مبانى فوق نشان مى دهند و...

بداء عبارت است از تغيير در قضا و قدر غير حتمي. آموزه‌های مبتني بر تقسيم قضا و قدر، به حتمي و غيرحتمي تقسیم می‌شود که باید دانست امكان تغيير در قسم غيرحتمي وجود دارد. امام باقر(علیه السّلام) مي‌فرمايند:...

عصمت, نيرومند بودن عقل و رشد بسيار بالاى تفكر و انديشه است در مرتبه اى كه هيچ گاه مغلوب نمى شود. انسانها در مراتب تعقل و تفكر مختلف هستند; مانند ديگر نيروهاى خدادادى كه در انسانها در مراتب مختلف ظهور مى...

پس از آنكه بطلان مذهب تفويض و بطلان مذهب جبر معلوم شد و روشن گرديد كه انسان در توليد كارهاى خود استقلال ندارد و از جهتى ديگر نمى شود آثار وجودى را از انسان سلب كرد, معناى امر بين الامرين هويدا مى شود....

بررسى آزادى انسان در مذهب شيعه سابقه طولانى دارد و نمى توان آن را به زمان خاصى محدود نمود; هرچند در شكل گيرى دچار فراز و نشيب شده است; ليكن ريشه آن از آغاز تشكل علمى حديثى در مذهب شيعه به وجود آمده است....

آنچه از آيات پيرامون مسأله شفاعت گفتيم آياتي بود که صراحتاً ماده "شفاعت" و واژه"شفع" در آنها ذکر شده بود، يا به صورت"شافع"يا"شفيع" به هر نحوي صراحت در اين معنا داشتند، اما آيات ديگري هم هستند که صراحت...

همان طور كه اشاره شد با شكل گيرى و رشد جريان عدليه گرايش به مباحث عقلى نيز بيشتر شد. اين امر با ترجمه متون فلسفى يونانى و نيز ايران باستان تقويت گشت. در واقع, رشد مباحث عقلى در جدال جريان معتزله با اهل...

يكى از حوزه هاى مهم انديشه سياسى در اسلام, كلام سياسى است. على رغم قدمت طرح مسائل سياسى در علم كلام كه به نخستين سده اسلامى و سرآغاز پيدايش اين علم برمى گردد, كلام سياسى نتوانسته است همچون همتاى خود, فلسفه...