مسیر جاری :
در تفاوت استبداد ناصری و دیکتاتوری رضاشاهی
رضاشاه با تکیه بر 3 رکن ارتش، بوروکراسی و دربار حکومت میکرد، در حالی که حکومت قاجار از دو پایهی اول تا حد زیادی محروم بود. با توجه به پراکندگی قدرت و نظام تیولداری و ایلاتی، شاهان قاجار نمیتوانستند...
تقابل با اسلام در سایهی عربستیزی
از زمان مشروطه تا اوایل دوران رژیم پهلوی، موضوع و محتوای مقالات روزنامهها، شعر، رمانهای تاریخی و ادبیات، همانقدر که متوجه فساد دولت، عقبماندگی اجتماعی و مجرمشماری قاجاریه است، به ضدیت با روحانیت شیعه،...
آلمانها، دستاویز متفقین برای اشغال ایران
تا پیش از آغاز جنگ جهانی دوم انگلیسیها در صدد بودند با افزایش نفوذ آلمان در منطقهی شمالی ایران موازنهی اقتصادی به ضرر شوروی تغییر یابد؛ اما پس از حملهی آلمان به شوروی همان اقدام خود را دستاویزی برای...
از نوسازی رضاشاهی تا تولد دولتی اقتدارگرا
اگر ارتش در دورهی قبل از سلطنت رضا پهلوی مستقل از خرده نظام سیاسی بود اما در سیری صعودی به ساختار غالب در خرده نظام سیاسی بدل شد و در تشدید فرآیند نوسازی به کار گرفته شد و ابزار سرکوب و تمرکز قدرت رضاشاه...
کارنامه بریگاد قزاق در ایران
از جمله مهمترین ابزارهای اعمال قدرت سیاسی و نیز نظامی روسیه تزاری در ایران نیروی قزاق بود. نیروی قزاق که در سال 1879م در دوره سلطنت ناصرالدین شاه و با همت افسران روسی تأسیس شد، تا پایان حضور روسیه تزاری...
سکولاریزاسیون قضایی
با تحولات قضایی رخ داده در دورهی پهلوی اول، روحانیون از اموری چون مناصب قضایی، تعلیم و تربیت، امور فرهنگی و مذهبی تا حد زیادی کنار گذاشته شدند به این ترتیب، با کاهش کارکردهای قضایی، آموزشی و تربیتی علما...
پایه گذاران اصلی شرکت اسلامیه
مرحوم آقا نجفی و حاج آقا نوراللّه در تکوین و حرکت و استمرار شرکت نقشی اساسی داشته، و بهعنوان بانی و حامی آن، تمام مراحل تکوین آن را زیر نظر داشتهاند. این موضوعی است که با دقّت در اسناد و گزارشهای مطبوعات...
بختیاریها و انگلیسیها؛ گسترش روابط رسمى
در بررسى روابط بختیاریها و انگلیسیها، کسب امتیاز احداث جاده تجارى کاروانرو توسط کمپانى برادران لینچ که مناطق جنوبى و خوزستان را از طریق سرزمین بختیارى به اصفهان و سایر نقاط مرکزى ایران وصل مىکرد، نقطه...
وضعیت جمعیتهای زنان در دوران رضاخان
دستیابی رضاخان به قدرت و تأسیس سلسله پهلوی با توجه به ماهیت حکومت و اندیشه حاکم بر آن که به سیاستهای دولتهای غربی وابسته بود، سبب شد که برنامهریزیهای تجددگرایی در رأس سیاستهای حکومت قرار بگیرد. بخش عمده...
مجلس پنجم و ترفند جمهوریخواهی
مجلس پنجم که مقارن به قدرت رسیدن رضاخان بود و در 22 بهمن 1302 تشکیل شد، یکی از مهمترین ادوار مجلس شورای ملی بود. این مجلس با نطق محمدحسن میرزا ولیعهد افتتاح شد و پس از انجام مقدمات کار میرزا حسین خان