مسیر جاری :
تأثير نظريه وجود ربطي بر اخلاق و کردار انساني
از آنجا که « هدف فلسفه نخست دانستن حقايق موجودات و بعد عمل بر وفق علم » است، نوشتار حاضر بر آن است تا اثر نظريه ي وجود ربطي بر اخلاق و کردار انساني را در پي ارتباط علم و عمل بررسي نمايد. شدت و عمق اين...
کرامت فلسفي ديني انسان
مسئله کرامت انسان از محوريترين مسائل انسان شناسي فلسفي - ديني عصر حاضر است. واژه ي « کرامت » معادل فارسي کامل و جامعي ندارد و مي توان آن را معادل شرافت، شأن، حيثيت، اعتبار، عزت، منزلت و مقام در فارسي و...
نقش اراده و اختيار در افعال انساني
آيا افعالي که از انسان صادر مي شود تحت اختيار خود اوست يا از روي جبر و بوسيله علتي خارج از انسان هدايت مي شود؟ اين همان مسئله « جبر و اختيار انساني » است که از ديرباز مورد توجه فلاسفه بوده است. نمونه ي...
آموزه هاي اخلاقي صدرالمتألهين
صدرالمتألهين بحث تقوي را با معناي لغوي آن شروع مي کند که اصل تقوي از « وقوي » رباعي مجرد بوده و « واو » به « تا » قلب شده است؛ مانند « ورث » که به « تراث » قلب پيدا کرده است. آنگاه مي گويد: هر چند وقايه...
دانش و ارزش در گذر انديشه
مجموعه مطالعات فلسفي مربوط به اخلاق را مي توان به دو بخش اخلاق هنجاري و اخلاق تحليلي تقسيم کرد. موضوع دسته اول - که آن را اخلاق درجه يک نيز مي نامند - فعل اختياري انسان و مسائل آن تبيين حسن و قبح و بايد...
نگرشي به عقلانيت و انسان اخلاقي
در طول تاريخ، همواره درباره ي ماهيت انسان سخن گفته شده است و هر يک از انديشمندان براساس نوع نگاه خود تفسير خاصي را از انسان ارائه داده اند. ارسطو بمقتضاي انديه هاي فلسفي خويش، ماهيت انسان را در عقل مي...
ارتباط دين و اخلاق در حکمت متعاليه
اخلاق عبارت است از يک سلسله خصلتها، سجايا و ملکات اکتسابي که بشر آنها را بعنوان اصول اخلاقي مي پذيرد يا بعبارت ديگر قالبي روحي براي انسان است که روح او در آن کادر و طبق آن طرح و نقشه ساخته مي شود. در واقع...
حسن و قبح از منظر حکيمان مسلمان
موضوع مورد بحث و فحص در اين نوشتار، بررسي مسئله حسن و قبح از ديدگاه حکماي اسلامي و علامه طباطبايي است. شايد يکي از قديميترين و اولين بحثهاي کلامي، بحث جبر و اختيار باشد که از جهتي مسئله يي انساني و از...
بازخواني اصول اخلاق مهندسي
تکنولوژي بعنوان مهمترين دستاورد عصر حاضر، تأثيري عميق بر جهان معاصر دارد و مهندسان نقشي اساسي در توسعه تکنولوژي ايفا مي کنند. جامعه بشري عصر حاضر، رفاه و آسايش مادي خود را مرهون تلاشها و فعاليتهاي
انسان کامل از ديدگاه حکيم ملاصدرا
انسان کامل نوري از انوار الهي و سرّي از اسرار عقلي و آيتي از آيات حکمت الهي و چشمه يي از چشمه هاي الهي است. اين صفات ذاتي او از صفات الهي گرفته شده است. ملاصدرا در اينباره مي گويند: از عجايب صنع و خلقت...