مسجدالاقصي (3)

ساختمان مسجدالاقصي

در محوطه حرم‌الشريف به سمت جنوب حرم، در فاصله‌ي پانصد متري مسجدالصخره، مسجدالاقصي قرار دارد. بناي فعلي مسجدالاقصي داراي 80 متر طول و 55 متر عرض است. مستطيلي‌شكل بوده و گنبدي در انتهاي خود دارد. بناي مذبور بر روي 53 ستون اصلي از مرمر و 49 ستون حائل سنگي ضخيم و مربع ‌شكل قرار دارد. ستون‌هاي اصلي از سنگ مرمر رنگي است و هر يك به جز پايه و تاج، پنج متر طول دارد و قطر آنها حدود يك متر است. صدر قبه از چوب ساخته شده و از خارج با ورق‌هايي از سرب پوشيده شده است. داخل قبه نيز به شكل زيبايي خاتم‌كاري و تذهيب گرديده است.
در مسجدالاقصي محراب بزرگي قرار دارد كه در ناحيه‌ي شرقي منبر است. اين محراب در گذشته به محراب داوود موسوم بوده است در سمت غربي قبله شبستان «جامع‌النساء» قرار دارد. امروزه مسجدالاقصي يازده درب دارد. هفت درب آن بزرگ و به سمت شمال است، درب سمت شرق به گهواره‌ي عيسي منتهي مي‌شود، دو درب غرب مسجد نيز يكي براي ورود زنان به جامع‌النساء و ديگري مسدود است. (نشريه مسجد، شماره 69، ص 59- 58).

قداست مسجدالاقصي

منشأ قداست و فضيلت مسجدالاقصي در سه مورد است:
1- بناي مسجدالاقصي (بيت‌المقدس) و تجديد آباداني آن توسط پيامبران الهي
2- قبله‌گاه اول مسلمين
3- محل معراج پيامبراكرم … (بيت‌المقدس شهر پيامبران، طاهري، ص 7)
تا مدت 13 سال پس از بعثت پيامبراكرم … قبله مسلمين، مسجدالاقصي بود، ولي در سال دوم هجرت، قبله از مسجدالاقصي به مكه تغيير يافت. (سيد جعفر حميدي، تاريخ اورشليم، ص 18) (نشريه مسجد، شماره 69، ص 58).

مسجدالاقصي در آيات و روايات:

در آيه ابتدايي سوره‌ي اسراء از مسجدالاقصي به عنوان مكاني پاك و مطهر ياد شده است كه خداوند رسول خدا را از اين منطقه به معراج مي‌برد. مسجدالاقصي را الاقصي مي‌گويند؛ زيرا از آنجا كه بيت‌المقدس از مسجدالحرام دورتر بوده و در وارء آن مسجدي نبوده، آن را مسجدالاقصي (مسجد دورتر) ناميده‌اند. (چهل حديث قدس، محسن اديب، ص 16).
- ابوسعيد حذري مي‌گويد: رسول خدا … فرمود:
بار سفر مبنديد، مگر به سوي سه مسجد: 1- مسجدالحرام 2- مسجدالاقصي 3- مسجد من (مسجدالنبي) (چهل حديث قدس، ص 32)
- همچنين در جاي ديگر از پيامبر نقل شده كه فرموده‌اند:
هر كس از مسجدالاقصي براي حج يا عمره احرام ببندد، همانند روزي است كه از مادر زاييده شده است. (چهل حديث قدس، ص 34).
- اميرالمؤمنين امام علي فرموده‌اند:
چهار مكان در دنيا از حضر‌هاي بهشتي هستند:
1- مسجدالحرام
2- مسجدالنبي
3- مسجد بيت المقدس (الاقصي)
4- مسجد كوفه (چهل حديث قدس، ص 25).
همچنين ايشان فرمودند كه يك نماز در بيت‌المقدس (مسجدالاقصي) برابر با هزار نماز است. (چهل حديث قدس، ص 46).
امام باقر(علیه السّلام) به ابوحمزه ثمالي فرمود: مساجد چهارگانه از نظر فضيلت و ارزش عبارتند از: مسجدالحرام، مسجدالنبي، مسجد بيت‌المقدس (مسجدالاقصي) و مسجد كوفه؛ اي ابوحمزه نماز واجب در آنها برابر حج و نماز نافله در آنها برابر عمره ارزش دارد. (چهل حديث، ص 40).
از ديگر قداست‌هاي مسجدالاقصي اين است كه خداوند اين سرزمين را به وسيله بسياري از پيامبران خويش مقدس و ممتاز گردانيده است از ابن فارس نقل شده كه بيت‌المقدس را انبياء بنا كردند و در آن سكوت نمودند و در هر وجب از خاك آن يا پيامبري نماز گزارده و يا فرشته‌اي بر آن وارد شده و تسبيح نموده است. (بيت‌المقدسدر اسلام، معين احمد محمود، ص 2).

باني مسجدالاقصي

درباره باني مسجدالاقصي اختلاف‌نظر است. مورخاني چون مقدسي سيوطي و مجيرالدين حنبلي، عبدالملك‌بن مروان را باني مسجد مي‌دانند، ولي ابن اثير و اين طقطقي وليدبن عبدالملك را سازنده‌ي مسجدالاقصي مي‌دانند. (عبدا... ناصري طاهري، بيت‌المقدس شهر پيامبران، ص 116).

مسجدالاقصاي زيرزميني

از آنجا كه حرم‌الشريف بر قله‌ي كوه طور واقع شده صخره مقدس دقيقاً در قله آن بود و قبه‌الصخره بر روي آن و در حقيقت براي حفاظت از صخره مقدس ساخته شده است. گفته شده است كه به علت شيب تند كوه موريا براي اينكه كف مسجدالاقصي مستوي و سطح صافي داشته باشد و اثر شيب تندكوه در آن نمودار نباشد، آن را دو طبقه ساخته‌اند.
سقف مسجد زيرزميني بر روي هشتاد و هشت ستون مربعي شكل كه از سنگ ساخته شده‌اند قرار دارد. اين ستون‌ها در پانزده رديف واقع شده‌اند. راه ورودي به مسجد زيرزميني از ايوان مسجدالاقصي است. اين مسجد زيرزميني در قسمت جنوبي نيز به وسيله‌ي دروازه‌‌اي به بيرون وصل مي‌گردد، گفته مي‌شود كه اين مسجد زيرزميني نخستين بار پيش از اسلام، به وسيله‌ي مسيحيان به عنوان كليسا ساخته شده بود و آنان معتقدند كه حضرت عيسي از اين محل به آسمان، عروج كرده است.
در داخل راهرو و كنار دروازه‌ي اين مسجد زيرزميني، هنوز آثار كتيبه‌هايي از دوران قبل از اسلام و نيز آثار تصرف صليبيون بر ديوار آن ديده مي‌شود.
درب مسجد زيرزميني هميشه بسته است و كسي اجازه‌ي ورود به آن را ندارد. حتي گفته مي‌شود كه در زمان تصرف مسيحيان نيز در طول سال فقط دو مرتبه درب آن باز مي‌شد و آن روز يكشنبه خاصي بود كه به اعتقاد آنان در آن روز حضرت عيسي براي زيارت وارد بيت‌المقدس گرديده است. بر روي اين مسجد زيرزميني ساختمان اصلي مسجدالاقصي احداث گرديده است. (مسجدالاقصي و بيت‌المقدس، جميل موحد خويي، ص 114- 113).
ادامه دارد.....
* ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : m_baran19