نصراللَّه پورجوادی

دكتر نصراللّه پورجوادي (1322ـ تهران‌) داراي مدرك دكتري فلسفه‌ است.وي هم اكنون عضو پيوسته‌ فرهنگستان زبان و ادب فارسي و استاد رشتۀ فلسفه در دانشگاه تهران‌ مي باشد.دكتر نصرالله پور جوادي از چهره هاي سر شناس و فرهيخته روزگار ما است كه در عرصه فلسفه و عرفان و ادب فارسي با خلق آثاري ماندگار ، از خود چهره اي دوست داشتني و قابل احترام در مجامع علمي به جا گذاشته است . كتاب"دو مجدّد (پژوهش‌هايي دربارة محمّد غزّالي و فخررازي)" تاليف نصرالله پورجوادي، در دوره بيست و يكم انتخاب كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ،به عنوان كتاب سال برگزيده شد. گروه : علوم انساني رشته : فلسفه تحصيلات رسمي و حرفه اي : نصرالله پور جوادي دكتر نصرالله پورجوادي در سال 1322 در تهران چشم به جهان گشود و پس از طي مراحل مقدماتي تـحصيل بــراي ادامـه تحصيل بـه ايالات متحده امريكا عزيمت نموده و در سال 1967 (1346) موفق به اخذ مدرك كارشناسي فلسفه از دانشگاه سانفرانسيسكو شد. وي پس از بازگشت به ميهن تحصيلات خود را ادامه داده و مدرك كارشناسي ارشد فلسفه در سال 1351 و سپس دكتري فلسفه در سال 1357 اخذ نمود. استادان و مربيان : در دوران تحصيل اگرچه محضر استادان به نام بهره برد ، اما خود را وابسته به حوزه خاصي نكرد . در ميان بزرگان عرصه فلسفه و عرفان بيش از هر كس به پروفسور ايزو تسو نزديك شد و در پيش وي فصوص الحكم عربي خواند و به تشويق وي سوانح غزالي را به انگليسي ترجمه كرد و روش تحليلي وي را در امر پژوهش الگو قرار داد اگر چه در كنار استاد ژاپني نام داراني چون ، فردريد ، بزرگمهر ، مهدوي ، جليلي و نصر قرار گرفته بودند ‍، اما هيچ يك اين دانشجوي متفكر پر احساس را به سوي خود جلب نكرد . وقايع ميانسالي : نصرالله پور جوادي سعي مي كرد كه هويت ايراني خود را در فرهنگ سرزمين خود پيدا كند ، از اين رو پس از دريافت مدرك ليسانس به ايران باز گشت و در دانشگاه تهران به تحصيل پرداخت .دكتر پور جوادي پس از پايان تحصيلات خود به اسخدام دانشگاه صنعتي شريف در آمد و به تدريس فلسفه پرداخت . با پيروزي انقلاب اسلامي و تعطيلي دانشگاه ها با ستاد انقلاب فرهنگي همكاري خود را آغاز نمود و چون مركز نشر دانشگاهي در سال 1359 تاسيس شد مسئوليت اين مركز را بر عهده گرفت . تلاش دكتر پور جوادي در مركز نشر دانشگاهي چشمگير و ستودني است . مشاغل و سمتهاي مورد تصدي : دكتر پورجوادي خدمت خود را با سمت مربي مركز تعليمات عمومي دانشگاه صنعتي شريف در سال 1352 آغاز كرد و تا سال 1366 خدمت خود را در دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران پي‌گرفت و با پشت سر گذاردن مدارج دانشگاهي به اخذ رتبه استادي اين دانشگاه نائل شد. دكتر پورجوادي در سال 1358 سرپرستي مركز تعليمات عمومي و مديريت عامل انتشارات دانشگاه صنعتي شريف را به عهده گرفت و در سال 1359 به عنوان سرپرست كميته ترجمه و تاليف ستاد انقلاب فرهنگي انتخاب شد. همچنين از سال 1359 تا 1383 رياست مركز نشر دانشگاهي وابسته به شوراي عالي انقلاب فرهنگي را بر عهده داشته است. وي در سال 1381 به دعوت Colgate University در نيويورك به عنوان استاد مدعو در اين دانشگاه حضور داشته است. دكتر نصرالله پورجوادي در طول خدمت خود مسئوليت‌هاي اجرايي و فعاليت‌هاي اجتماعي متعدد بر عهده داشته است كه از اهم آن مي‌توان به رياست مركز نشر دانشگاهي، عضويت فرهنگستان زبان و ادب فارسي، تاسيس و سردبيري مجله نشر دانش، تاسيس و مديريت مجله معارف، عضويت هيات امناء‌ بنياد دائره‌المعارف اسلامي، عضويت هيات علمي دائره‌المعارف بزرگ اسلامي، عضويت شوراي مركز نشر دانشگاهي، عضويت در شوراي مسئوليت اجرايي ستاد انقلاب فرهنگي و عضويت در شوراي عالي انقلاب فرهنگي اشاره كرد. دكتر پورجوادي در سمت‌هاي مختلفي خدمت نموده كه به برخي از آن‌ها اشاره مي‌شود: ـ رئيس مركز تعليمات عمومي دانشگاه صنعتي شريف ـ مدير عامل انتشارات دانشگاه صنعتي شريف ـ عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسي ـ رئيس بنياد دانشنامة جهان اسلام ـ رئيس مركز نشر دانشگاهي و مدير مسؤول و سردبير نشرية نشر دانش از ابتداي تأسيس در سال 1359 تا سال 1383. -1357- 1352:‌مربي، مركز تعليمات عمومي دانشگاه صنعتي شريف -1366-1357: استاديار مركز تعليمات عمومي دانشگاه صنعتي شريف -1366 تاكنون: استاديار، دانشيار، دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه تهران -1358: سرپرست مركز تعليمات عمومي، دانشگاه صنعتي شريف -1358: مدير عامل انتشارات دانشگاه صنعتي شريف -1359: سرپرست كميته ترجمه و تاليف ستاد انقلاب فرهنگي - پائيز 1381: استاد مدعو Colgate University (New york) جذب استادان براي ترجمه و تاليف كه حاصل آن بيش از 1300 عنوان كتاب در عرصه هاي مختلف علم و ادب است و يا تاليف فرهنگ اصطلاحات با بيش از 30 عنوان و همچنين نشر مجلاتي چون نشر دانش ، تاريخ و باستان شناسي ، لقمان ‍، زبان شناسي ، فيزيك ، رياضي ، شيمي . معارف و مجله بهداشت از جمله كار هايي است كه در طول مسئوليت اين عاشق دلباخته فرهنگ اسلامي انجام پذيرفت . وارد كردن كتاب هاي خارجي در زماني كه مرزها بسته بود و ارتباط با خارج چندان مطلوب نبود ، كاري در خور تحسين بود . دكتر پور جوادي در مدت 24 سال دوران مسئوليت خود هر كاري كه كرد ، براي نشان دادن هويت ايراني ايران مظلوم بود . او بهترين روز هاي عمر خود را وقف خدمت به فرهنگ و مردم اين مرز و بوم نمود و آستين بالا زد و دانشمندان و استادان را به همكاري طلبيد و به واقع هر كه روي به وي آورد چه خوب يا بد ماند و نرفت . آنان عشق به وطن را به زر و زيور نفروختند و در اثري كه فضيلت و انسانيت ره گم كرده اي بيش نيست ، ماندند و به هويت ايراني خود باليدند و با خدمت به فرهنگ كهن سرزمين ايران اسلامي احساس غرور كردند و بازوي علمي وي شدند و آنچنان شد كه امروزه مركز نشر دانشگاهي يكي بزرگترين و معتبرترين موسسه انتشارات دانشگاهي به شمار مي رود . بي شك نام نشر دانشگاهي ، در كارنامه وي چون نگيني خواهد درخشيد و در هر جا از نشر دانشگاهي سخن رانده شود ياد آور نام دكتر پور جوادي خواهد بود . دكتر پور جوادي در جلسات فرهنگستان نيز همواره چهره اي شاخص بود ، اظهار نظر هاي وي ، چه موافق و چه مخالف ، قابل بحث بود . او مي گفت هر كاري كه در فرهنگستان صورت مي گيرد ، بايد بنيادي باشد ، زيرا معتقد بود كه زمان فارسي به كار بنيادي نيازمند است هر چند كه زمان طولاني براي آن صرف شود . براي مثال چون صحبت فرهنگ نويسي مطرح مي شد ، مي گفت : امروزه فرهنگ هاي قديم پاسخگوي نياز هاي جامعه ما نسيتند . براي احتياجات روزمره براي دانشجويان ، براي نسل عظيم تحصيل كرده تشنه علم ، چند كتاب فرهنگ دست و پا شكسته قديمي كفايت نمي كند . امروزه فرهنگ نويسي يك علم و به كلي با گذشته فرق دارد . كارهاي تيمي بايد انجام داد ، كارهاي روشمند و قانون مند ؛ و همواره در جلسات فرهنگستان به اين نكته تاكيد داشت كه اگر كاري مي كنيم و يا گروهي را تشكيل مي دهيم ، بايد بدانيم كه هدفش چيست ؟ برنامه اش چيست و چه كار مي كند ؟ وگر نه اگر بي برنامه حركت كنيم ، به نتيجه نخواهيم رسيد . معتقد بود كه جامعه نياز به فرهنگ روز آمد دارد و نبود آن كاملا در جامعه علمي احساس مي شود . دانشجوي ما فرهنگ درست و حسابي ندارد . فرهنگي كه ما بتوانيم به صورت روز آمد داشته باشيم ، سراغ نداريم يعني وقتي لغت جديدي وارد زبان مي شود ، مرتب بتوانيم كاربرد آن را نشان دهيم و داخل فرهنگ بياوريم ، همان كاري كه امروزه در اكثر كشور ها رايج است . دكتر پور جوادي به تبع كاري كه در نشر دانشگاهي شروع كرده بود ، معتقد بود كه بايد در نشر متون كوشا بود و در اين زمينه سياست روشن و شفاهي داشت . احياي زبان فارسي و هويت اين ملت را در احياي آثار معنوي و معرفي آن به نسل جوان مي دانست و مي گفت ما اكنون مي خواهيم با اين همه متون كه از زبان فارسي داريم چه كنيم ؟ سياست ما در اين مورد جگونه خواهد بود ؟ در آينده چكار مي خواهيم بكنيم ؟ سياست كشور در قبال متون فارسي چيست ؟ اين مسائل بايد روشن شود ، تا بدانيم در گنجينه ادب فارسي از قديم چه داريم و كمبود ها چيست . آرا و گرايشهاي خاص : دكتر نصرالله پور جوادي از چهره هاي سر شناس و فرهيخته روزگار ما است كه در عرصه فلسفه و عرفان و ادب فارسي با خلق آثاري ماندگار ، از خود چهره اي دوست داشتني و قابل احترام در مجامع علمي به جا گذاشته است . وي با نگرشي كاملا متفاوت به مسائل فلسفي و عرفاني در هر محفل علمي خوش مي درخشد و حرفي تازه براي گفتن دارد و بي گزاف مي توان گفت كه وي در اين زمينه فردي است صاحب سبك ، و روشن ضميري است آگاه به مسائل روز ، علاقه او به كهن سرزمين ايران ستودني است . مقالات و نوشته هاي وي چنان محكم ، استوار و متكي به منابع اصيل و پر محتوا و گيراست كه هر خواننده اي را در كوچه باغ هاي جهان هستي از خود بي خود مي كند و گويي با مخاطب خود سخن مي گويد . دكتر پورجوادي كه تحصيل غرب را تجربه كرده است و در پي گمشده خود تا قونيه پر كشيده بود ‍، در زيارت مزار مولانا به گمشده خود دست مي يابد و با فرهنگ هزار چهار و صد ساله خود عهد و پيمان مي بندد تا مي تواند در روشن نگهداشتن چراغ فرهنگ سرزمين خود تلاش كند . روح جستجو گر و سركش او با تحصيل در رشته هاي پزشكي و فني در تضاد بود او كه تحصيلات دبيرستاني خود را در رشته رياضي به پايان برده در آمريكا در رشته فلسفه فارغ التحصيل شده بود ، روي به عرفان آورد زيرا در عرفان چيزي بود كه نيازهاي فلسفي وي را پاسخ مي گفت . او اين راز و رمز دروني را سال هاي قبل احساس كرده بود به همين جهت چون به گمشده خود رسيد ، احساس كرد كه كليد قفل جهان بيني خود را يافته است وي خود به صراحت به اين موضوع اشاره مي كند و مي نويسد : 5 سال دوري از ايران و اقامت در غرب احساس شديد غربت را در من به وجود آورده بود و پس از مراجعت به وطن ‍، تصميم گرفته بودم به مزار مولانا مشرف شوم تا در آنجا با هزار و چهار صد سال فرهنگ و زبان خود دوباره بيعت كنم . مولانا براي من مظهر تمام عيار چهارده قرن فرهنگ اسلامي بود و زبان مثنوي كه مجلاي اين فرهنگ بود ، زبان من بود وقتي قدم در صحن مزار گذاشتم ، حال فرزند گمشده اي را داشتم كه پس از سال ها در به دري و آوارگي به آغوش مادر باز مي گردد . قطره اي بودم كه به دريا مي پيوستم با آنكه اولين سفر من به قونيه بود ، همه چيز مزار برايم آشكار بود . (ايران مظلوم ، ص 235) دكتر پور جوادي در آن زمان 24 سال بيشتر نداشت ، اما روح سركش او ، او را به دنبال چيزي مي كشيد كه بتواند با آن زندگي كند ، حرف زند راز دل گويد ، هويت اسلامي خود را آنچنان كه هست بشناسد و بشناساند . او به كهن سرزمين ايران به عنوان سرزمين انديشه هاي معنوي و تفكر فلسفي ، سرزمين ابن سينا ها ، فارابي ها ، غزالي ها ، مولانا ها ، نظامي ها ، سهروردي ها ، سعدي ها ، حافظ ها ، جامي ها و ملا صدرا ها رابه ديده احترام مي نگرد و عاشقانه مي پرستد و چه زيبا اين احساس خود را بيان مي كند : ايران همواره براي من سرزمين انديشه هاي معنوي و فلسفي بوده است يك جنبه از اين تفكر فلسفي همان است كه در فلسفه هاي ابن سينا و سهروردي و ملاصدرا و فلاسفه و حكماي ديگر متجلي شده ، جنبه ديگر تفكر ايراني ، چيزي كه در دل توده هاي مردم نفوذ كرده و در خلق و خوي ايرانيان ظاهر گشته همان است كه در ادبيات فارسي و بويژه در شعر فارسي جلوه گر شده است . اين جلوه از تفكر فلسفي ، در عين حال كه اساسا اسلامي است ، واجد خصوصيت ايراني هم هست و در واقع از لوازم هويت ايران اسلامي است اين هويت نيز برخاست از نسبت خاصي است كه ايراني با خدا بر قرار كرده است (ايران مظلوم ص 263) . دكتر پور جوادي در تحقيق به دنبال شناخت است با بي طرفي . وي به دنبال القاي فكر نيست و اين گونه است كه خواننده با اعتماد به نوشته هاي او مي نگرد و همين ديد متفاوت آثار وي را از ديگران متمايز مي سازد . دكتر پور جوادي از نادرستي ها و نارواها مي خروشد و عصيب خود را نشان مي دهد و جوش و خروش او هم از روي دلسوزي است ، دلسوزي به وطن ، به علم ، و به جامعه . جوائز و نشانها : كتاب"دو مجدّد (پژوهش‌هايي دربارة محمّد غزّالي و فخررازي)" تاليف نصرالله پورجوادي، در دوره بيست و يكم انتخاب كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ،به عنوان كتاب سال برگزيده شد. ايشان به واسطه خدمات علمي و اجتماعي درخشان مفتخر به دريافت نشان و تقديرنامه‌هاي متعدد شده كه از آن بين مي‌توان به دريافت تقديرنامه دومين كتاب به عنوان نويسنده و منتقد شايسته تقدير از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ، تشويق به واسطه تاليف كتاب رويت ماه در آسمان، لوح تقدير پنج عنوان كتاب برگزيده شوراي انتشارات دانشگاه تهران اشاره كرد. چگونگي عرضه آثار : از نصرالله پور جوادي ده‌ها مقاله و كتاب به زبان‌هاي فارسي و انگليسي انتشار يافته است.تاكنون ده‌ها عنوان كتاب و مقاله، تاليف و ترجمه استاد دكتر پورجوادي به چاپ رسيده و فعاليت‌هاي علمي ايشان باعث غناي هر چه بيشتر گنجينه حكمت ، فلسفه و ادب ايران شده است. -------------------------------------------------------------------------------- آثار : 1 اشراق و عرفان‌ ويژگي اثر : 1380 2 بسحاق اطعمه را بهتر بشناسيم‌ ويژگي اثر : 1354 3 بوي جان و شكوه ايران‌ ويژگي اثر : 1372 4 حُسن و عشق در ادبيات عرفاني ويژگي اثر : 1359 5 داستان مرغان‌، رسالةالطّير احمد غزالي‌ ويژگي اثر : 1355 6 درآمدي به فلسفه افلوطين‌ ويژگي اثر : 1358 7 دو مجدّد (پژوهش‌هايي دربارة محمّد غزّالي و فخررازي) ويژگي اثر : تاليف،اين كتاب ، در دوره بيست و يكم انتخاب كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي ،به عنوان كتاب سال معرفي و برگزيده شد. آشنايي با كتاب :«دو مجدّد (پژوهش‌هايي دربارة محمّد غزّالي و فخررازي)» نصرالله پورجوادي.ـ تهران: مركز نشر دانشگاهي، 1381. اين كتاب حاصل پژوهش‌هايي است كه نگارنده در طي حدود شانزده سال، به مرور و به مناسبت‌هاي گوناگون، دربارة پاره‌اي از آثار و آراء و افكار دو تن از شخصيت‌هاي بزرگ عالم اسلام، يكي ابوحامد محمّدغزّالي و ديگر فخرالدّين رازي،‌ انجام داده است. بيشتر مطالب به نحوي با تصوّف ارتباط دارد. ميان ابوحامد و امام فخر، كه يكي مجدّد رأس قرن ششم به شمار آمده است و ديگري مجدّد رأس قرن هفتم، مشابهت‌هايي وجود داشته و اگرچه حدود يك قرن فاصله در ميان ايشان بوده، ولي امام فخر به آثار غزّالي توجه داشته و همواره در آثار خود با ديدة احترام به وي مي‌نگريسته است. توجه امام فخر به آثار غزّالي را در يكي از رساله‌هاي كوتاه او كه دربارة‌ مشكلاتي است كه در احاديث كتاب مشكوة‌الانوار غزّالي بوده است مي‌توان ملاحظه كرد. كتاب در هفت بخش تنظيم شده است. پنج بخش نخست دربارة ابوحامد غزّالي است و بخش ششم و هفتم دربارة فخر رازي. 8 سلطان طريقت‌، سوانح زندگي و شرح آثار احمد غزالي‌ ويژگي اثر : 1358 9 شعر و شرع (بحثي درباره فلسفه شعر از نظر عطّار) ويژگي اثر : 1374

نصراللَّه پورجوادی

تازه های مشاهیر

بیشترین بازدید هفته