نقش زن در محدوده خانواده و همسر
قبل از بیان نقش زن در محدوده خانواده ابتدا خانواده و نیازهای آن را ترسیم آنگاه جایگاه زن در خانواده و نقش او در تأمین نیازهای خانواده روشنتر خواهد شد. خانواده حداقل از دو رکن مهم یعنی زن و شوهر به وجود می آید و سپس با تولد فرزندان خانواده گسترده تر و نیازهای متنوع تر و نقش هر کدام از اعضاء خانواده مضاعف تر و تعامل میان اعضا پیچیده تر می شود. بنابراین وقتی سخن از نقش زن در خانواده به میان می آید این سؤال مطرح می شود نقش زن در کدام خانواده به خانواده ای که فقط دو عضو دارد یعنی زن و شوهر یا خانواده ای که فرزند یا فرزندان متعددی نیز دارد و یا خانواده ای که علاوه بر زن، شوهر و فرزندان افراد دیگری نیز مانند والدین تحت تکفل آن هستند هر کدام از خانواده های فوق بنا بر گستردگی و تعداد اعضاء آن نیازهای متنوعی دارند که زن در تأمین بخشی از آن نیازها ایفای نقش می کند.
ایفای نقش در تأمین برخی از نیازها منحصرا به عهده زن می باشد که هیچ کس دیگری نمی تواند این نیازها را تأمین کند و برخی از نیازها را با مشارکت سایر اعضا خانواده می توان تأمین کرد. نیازهای یک خانواده را می توان به ترتیب زیر بیان کرد:1. نیازهای جسمانی، 2. نیازهای عاطفی، 3. نیازهای فکری.
نیازهای جسمانی که در واقع مربوط به جنبه های زیستی افراد است عبارتند از نیاز به غذا، لباس، گرمایش و سرمایش، مسکن، نیازهای جنسی. یکی از مهمترین نقش های زن در خانواده تأمین نیاز جنسی مرد (شوهر) است که در واقع پاسخی به نیاز جنسی و ارضای غریزه جنسی خود زن نیز می باشد. بدون تردید زن به عنوان شریک جنسی مرد باید همه شرایط را برای ارضاء این نیاز فراهم کند. این در واقع وظیفه انحصاری زن در خانواده است اما سایر نیازهای مادی مستقیما به عهده مرد است و زن در تکمیل و نحوه تهیه و استفاده از آنها می تواند نقش داشته باشد مثل این که وظیفه مرد است تغذیه خانواده را فراهم کند و زن در طبخ غذا و اینگونه امور مشارکت دارد.
از جمله نیازهای مهم و اساسی دیگری که خانواده دارد نیازهای عاطفی است اگر نگوییم این نیاز بالاتر از نیازهای جسمانی است بلکه در عرض آن آن نیازهاست یعنی اعضاء خانواده هر کدام به همان میزان که به غذا (آب و نان...) نیاز دارند به عواطف نیاز دارند گرچه زن و مرد در تأمین نیازهای عاطفی یکدیگر هر دو سهیم اند اما زن سرچشمه عواطف و منبع اصلی تأمین کننده نیازهای عاطفی در خانواده است و خداوند نیز وجود زن را به گونه ای آفریده است که وجود او سرشار از عواطف و هیجانات است بنابراین زن در خانواده به عنوان منبع اصلی عواطف نقش بسیار مهمی هم در استحکام خانواده و هم در رشد عاطفی و اخلاقی خانواده دارد و با ایفای این نقش مهم می تواند خانواده را تبدیل به یک کانون آکنده از مهر و محبت کند و هم موجب آرامش مرد و هم سلامت روانی کودکان شود و در واقع به ارضاء صحیح و به موقع نیازهای عاطفی از بسیاری از ناهنجاری های رفتاری جلوگیری کند. البته زن علاوه بر نقش هایی که به آن اشاره شد نقش های دیگری مانند تربیت فرزندان، مدیریت داخلی خانواده، بهداشت خانواده نیز دارد، بنابراین به طور خلاصه می توان گفت دو نقش اساسی در خانواده دارد:
1. نقش زن در قبال همه اعضاء خانواده.
2. نقش زن فقط در قبال شوهر.
زن در مقابل شوهر باید متواضع، مهربان، صمیمی و دلسوز باشد. حافظ حریم خانواده، عفت و پاکدامنی خود و تأمین کننده نیازهای جنسی و عاطفی شوهر باشد. هر چه زن در انجام این مسؤولیت ها نسبت به شوهر اهتمام بیشتری داشته باشد شخصیت او نزد شوهر محبوبتر و ارزش او والاتر خواهد بود و به استحکام زناشویی آنها افزوده خواهد شد.
اما نقش و وظیفه زن در خانواده: مهمترین وظیفه زن خانه داری است و زن نباید هیچ مسؤولیت و کاری را بر این وظیفه مقدم بدارد، ادامه تحصیل و کار در خارج از خانه نباید وظیفه اصلی زن که خانه داری و شوهرداری است تحت الشعاع قرار دهد زیرا هیچ کس و هیچ چیزی نمی تواند جایگزین این نقش مهم زن در خانه شود.
رشد و تعالی خانواده، آرامش آن و بیمه شدن آن در مقابل عوامل آسیب زا همه بستگی به انجام وظیفه زن در خانه دارد اگر زن این رسالت مهم را به خوبی انجام دهد همه اعضاء خانواده در پرتو تلاش او به رشد و شکوفایی دست می یابند و آرامش واقعی بر فضای خانواده حکم فرما خواهد شد.
برای اطلاع بیشتر در این زمینه ر.ک: آیین همسرداری، ابراهیم امینی.
ایفای نقش در تأمین برخی از نیازها منحصرا به عهده زن می باشد که هیچ کس دیگری نمی تواند این نیازها را تأمین کند و برخی از نیازها را با مشارکت سایر اعضا خانواده می توان تأمین کرد. نیازهای یک خانواده را می توان به ترتیب زیر بیان کرد:1. نیازهای جسمانی، 2. نیازهای عاطفی، 3. نیازهای فکری.
نیازهای جسمانی که در واقع مربوط به جنبه های زیستی افراد است عبارتند از نیاز به غذا، لباس، گرمایش و سرمایش، مسکن، نیازهای جنسی. یکی از مهمترین نقش های زن در خانواده تأمین نیاز جنسی مرد (شوهر) است که در واقع پاسخی به نیاز جنسی و ارضای غریزه جنسی خود زن نیز می باشد. بدون تردید زن به عنوان شریک جنسی مرد باید همه شرایط را برای ارضاء این نیاز فراهم کند. این در واقع وظیفه انحصاری زن در خانواده است اما سایر نیازهای مادی مستقیما به عهده مرد است و زن در تکمیل و نحوه تهیه و استفاده از آنها می تواند نقش داشته باشد مثل این که وظیفه مرد است تغذیه خانواده را فراهم کند و زن در طبخ غذا و اینگونه امور مشارکت دارد.
از جمله نیازهای مهم و اساسی دیگری که خانواده دارد نیازهای عاطفی است اگر نگوییم این نیاز بالاتر از نیازهای جسمانی است بلکه در عرض آن آن نیازهاست یعنی اعضاء خانواده هر کدام به همان میزان که به غذا (آب و نان...) نیاز دارند به عواطف نیاز دارند گرچه زن و مرد در تأمین نیازهای عاطفی یکدیگر هر دو سهیم اند اما زن سرچشمه عواطف و منبع اصلی تأمین کننده نیازهای عاطفی در خانواده است و خداوند نیز وجود زن را به گونه ای آفریده است که وجود او سرشار از عواطف و هیجانات است بنابراین زن در خانواده به عنوان منبع اصلی عواطف نقش بسیار مهمی هم در استحکام خانواده و هم در رشد عاطفی و اخلاقی خانواده دارد و با ایفای این نقش مهم می تواند خانواده را تبدیل به یک کانون آکنده از مهر و محبت کند و هم موجب آرامش مرد و هم سلامت روانی کودکان شود و در واقع به ارضاء صحیح و به موقع نیازهای عاطفی از بسیاری از ناهنجاری های رفتاری جلوگیری کند. البته زن علاوه بر نقش هایی که به آن اشاره شد نقش های دیگری مانند تربیت فرزندان، مدیریت داخلی خانواده، بهداشت خانواده نیز دارد، بنابراین به طور خلاصه می توان گفت دو نقش اساسی در خانواده دارد:
1. نقش زن در قبال همه اعضاء خانواده.
2. نقش زن فقط در قبال شوهر.
زن در مقابل شوهر باید متواضع، مهربان، صمیمی و دلسوز باشد. حافظ حریم خانواده، عفت و پاکدامنی خود و تأمین کننده نیازهای جنسی و عاطفی شوهر باشد. هر چه زن در انجام این مسؤولیت ها نسبت به شوهر اهتمام بیشتری داشته باشد شخصیت او نزد شوهر محبوبتر و ارزش او والاتر خواهد بود و به استحکام زناشویی آنها افزوده خواهد شد.
اما نقش و وظیفه زن در خانواده: مهمترین وظیفه زن خانه داری است و زن نباید هیچ مسؤولیت و کاری را بر این وظیفه مقدم بدارد، ادامه تحصیل و کار در خارج از خانه نباید وظیفه اصلی زن که خانه داری و شوهرداری است تحت الشعاع قرار دهد زیرا هیچ کس و هیچ چیزی نمی تواند جایگزین این نقش مهم زن در خانه شود.
رشد و تعالی خانواده، آرامش آن و بیمه شدن آن در مقابل عوامل آسیب زا همه بستگی به انجام وظیفه زن در خانه دارد اگر زن این رسالت مهم را به خوبی انجام دهد همه اعضاء خانواده در پرتو تلاش او به رشد و شکوفایی دست می یابند و آرامش واقعی بر فضای خانواده حکم فرما خواهد شد.
برای اطلاع بیشتر در این زمینه ر.ک: آیین همسرداری، ابراهیم امینی.
