بیماری‌های پوستی در طب سنتی

پوست در تنظیم ثبات مایعات بدن نقش دارد و در برابر عفونت‌ها، سموم و اثرات مضر اشعه ماوراء بنفش یک سد دفاعی است. لایه شاخی شده که خارجی ترین لایه اپیدرم است از طریق ایجاد لایه ای غیر قابل نفوذ از اسیدهای چرب، کلسترول، و
جمعه، 12 تير 1394
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
بیماری‌های پوستی در طب سنتی
 بیماری‌های پوستی در طب سنتی

 

نویسنده: جمشید خدادادی




 

پوست در تنظیم ثبات مایعات بدن نقش دارد و در برابر عفونت‌ها، سموم و اثرات مضر اشعه ماوراء بنفش یک سد دفاعی است. لایه شاخی شده که خارجی ترین لایه اپیدرم است از طریق ایجاد لایه ای غیر قابل نفوذ از اسیدهای چرب، کلسترول، و سرامیدهایی که مانند سیمان لابه لای سلول‌های شاخی شده را پُر کرده، این نقش را انجام می‌دهد.(1)
هر شخص باید از پوست بدن مراقبت کند و آن را در معرض سرما یا گرمای زیاد قرار ندهد، چرا که در این صورت پوست دچار خشکی و یا سوختگی می‌شود. بهترین روش محافظت از پوست، داشتن تغذیه سالم و کامل به خصوص استفاده از غذاهای گیاهی است؛ مانند انواع سبزیجات و میوه جات فصل که ویتامین‌های لازم و املاح مورد نیاز بدن را تأمین می‌کنند و در نشاط و شادابی پوست بسیار مؤثرند.
برای چرب کردن و نرمی پوست نیز می‌توان از روغن‌های طبیعی مانند روغن زیتون، روغن بادام شیرین و تلخ و روغن کنجد استفاده کرد که برای لطافت پوست بسیار مفیدند.
عواملی که پوست را از حالت عادی خارج کرده و دچار بیماری می‌کنند عبارتنداز: عصبی شدن، داشتن یبوست مزاج، استفاده از غذاهای بی محتوا، استفاده بیش از حد از مواد آرایشی، استفاده از انواع صابون‌های عطری و قرار گرفتن بیش از حد، زیر نور آفتاب در ادامه بیماری‌‌های عفونی پوست مورد بررسی قرار می‌گیرد:

1. زونا (2)

نام دیگر این بیماری شینگلز و یک عفونت ویروسی پوست است که درماتوم و یا چند درماتوم مجاور را درگیر می‌کند. این بیماری حامل فعال شدن مجدد ویروس آبله مرغان است که در عفونت آبله مرغان قدیمی در اعصاب پوست نهفته شده است. زونا می‌تواند اولین علامت نقص ایمنی اکتسابی، در افراد در معرض خطر باشد.

علت بیماری از نظر علم طب:

افزایش سن، داروهای سرکوبگر ایمنی، خستگی، استرس، هیجان، رادیوتراپی و لنفوم (به عنوان عوامل فعال کننده ویروسی). افراد مبتلا به لنفوم هوچکین به طرز فزاینده ای در خطر ابتلا به زونا هستند.

علائم بیماری:

دردناک بودن‌هایپر ستزی موضعی در درماتومی که بعداً در آن بثورات به وجود می‌آیند، علامت راهنمایی کننده مناسبی برای تشخیص بیماری است. گاه 4 تا 5 روز پیش از بثورات، در درماتوم خارش و سوزش و درد وجود دارد.
در دو سوم از بیماران قفسه سینه درگیر می‌شود. بثورات به شکل پلاک‌های قرمز متورم با اندازه‌های مختلف بروز می‌کنند و می‌توانند قسمتی از پوست یا تمام پوست درماتوم را درگیر کنند. سیر بیماری در افراد ناتوان و مسن طولانی است و بثورات شدید و فراوان هستند.
در زونای چشمی بثورات از حد چشم تا ناحیه ورتکس جمجمه پراکنده شده‌اند، ولی از خط وسط رد نمی شوند. بیماران مبتلا به زونای چشمی باید توسط چشم پزشک معاینه شوند.
اغلب بیماران زیر 30 سال درد ندارند. احتمال بروز دردِ طولانی تر از یک ماه در 40 سالگی به 33 درصد و در 70 سالگی به 74 درصد می‌رسد. شدت درد ربطی به وسعت یا تعداد ضایعات و شدت التهاب و وسعت فیبروز در اعصاب محیطی درگیر ندارد.

درمان این بیماری از نظر علم طب:(3)

1. ساکت کردن التهاب، درد و عفونت؛
2. استفاده از داروهای مسکن برای کاهش درد و سوزش؛
3. پانسمان مرطوب و خنک با آب معمولی؛
4. استفاده از داروهای ضد ویروسی برای کنترل عفونت موجود در بدن؛
5. استفاده از انواع پمادهایی که دارای استروئیدها و نیز مصرف استروئید خوراکی که برای تسکین درد و سوزش استفاده می‌شوند.

علت این بیماری از نظر طب قرآنی.

1. حرص خوردن و عصبی شدن که موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود؛
2. داشتن یبوست مزاج که موجب تولید سم خطرناکی مانند پتومائین می‌شود و این سم از طریق دیواره روده جذب خون می‌شود؛
3. استفاده از غذاهای بی محتوا که در حقیقت غذای انواع میکروب‌ها و باکتری‌هاست؛
4. استفاده از غذاهای ممنوع که فشار زیادی به کبد وارد می‌کنند و موجب عدم تعادل هوموستاز در بدن می‌شوند؛
5. عدم رعایت بهداشت فردی که موجب می‌شود محیط بدن برای کشت این نوع پارازیت‌ها مناسب گردد؛
6. استفاده مدام و بیش از حد از فرآورده‌های حیوانی که موجب تضعیف سیستم ایمنی می‌شود (تولید اسید بیش از حد برای هضم غذاهای گوشتی)؛
7. نداشتن آرامش و استراحت به موقع و خواب و خوراک منظم که موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود.

روش طب قرآنی برای این بیماری:

طب قرآنی برای این بیماری روش بسیار ساده و علمی دارد که باعث می‌شود در حداقل زمان کسالت و درد و عفونت از بین برود و بیمار سلامتی خود را باز یابد. این روش عبارت است از:
1. عدم استفاده از غذاهای ممنوع؛
2. مصرف نکردن فرآورده‌های حیوانی که موجب درد و عفونت می‌شود؛
3. مصرف کردن مایعاتی مانند شربت عسل با لیموترش تازه و یخ، نکتار سیب و عسل با کمی آب لیمو ترش تازه و یخ، شیر بادام (روزانه یک تا دو لیوان)، آب خنک (روزانه چند لیوان) و مخلوط سایر آب میوه جات و سبزیجات با عسل؛
4. بهترین و مؤثرترین فاکتور برای کاهش درد و تب و عفونت استفاده از نکتار هلو و عسل و یخ است؛
5. استفاده از غذاهای مفید برای کبد که کسالت و درد را به لطف الهی بر طرف می‌کند (نگاه کنید به رژیم غذایی مفید برای بیماران کبدی در همین کتاب)؛
6. نداشتن یبوست مزاج (روزی دو بار اجابت مزاج موجب کاهش درد و سوزش می‌شود)؛
7. روزانه 3 تا 4 لیوان نکتار سیب و عسل و 4 تا 5 لیوان شربت عسل و لیموترش تازه و یخ به آرامی میل شود؛
8. مصرف غذاهای گیاهی مانند سوپ جو با سبزیجات با طبع خنک مثل گشنیز و اسفناج، همراه با آلو بخارا، زرشک، روغن زیتون و لیموترش تازه؛
9. استفاده از خوراک گیاهی بامیه، کدو سبز و سیب زمینی با لیموترش تازه و روغن زیتون بکر (هفته ای 2 تا 3 بار)؛
10. حفظ آرامش خاطر عامل مهمی در بهبود بیماری است.

2. آبله مرغان(4)

آبله مرغان یا واریسلا یک بیماری حاد، بسیار واگیردار و خوش خیم است که حداکثر شیوع آن در دوران کودکی است. این عفونت بسیار مسری به وسیله ویروزس واریسلا زوستر ایجاد می‌شود و در اغلب موارد برای تمام عمر، ایمنی دراز مدت ایجاد می‌کند.

شرح حال بیماری:

انتقال بیماری از قطرک‌های کوچک معلق در هوا با تماس با مایع درون وزیکل‌هاست. بیمار از 2 روز قبل از بروز بثورات تا زمان دلمه بستن تمام بثورات بسیار مسری است. دوره کمون بیماری بین 14 تا 16 روز است.
کودکان در مرحله پیش در آمد بی علامت‌اند یا فقط تبی با شدت کم، سردرد و بی حالی دارند. سپس تب و بی حالی و بثورات وزیکلر فراگیر پدید می‌آیند که 4 تا 7 روز باقی می‌ماند. بیماری در نوجوانان، بالغین و افراد دارای نقص ایمنی شدیدتر و احتمال ایجاد عوارض بیشتر است. خارش متوسط تا شدید همراه وزیکل‌ها وجود دارد. حرارت بدن به 38 تا 40 درجه می‌رسد و با پاک شدن پوست از وزیکل‌ها، پایین می‌آید.

علل بیماری:

عامل بیماری ویروس واریسلازوستر است. بیماری با آب دانه‌های سرخ رنگ همراه با گوفتگی بدن، تب و درد مفاصل است. از ویژگی‌های این بیماری ظهور آب دانه‌ها در امتداد عصب پوستی، درد عصبی، آماس موضعی اعصاب و عقده‌های عصبی است.
شواهد حاکی از این است که ویروس آبله مرغان می‌تواند سال‌ها در بدن بماند و بعد به صورت زونا (هرپس زوستر) برگشت نماید. ویروس آبله مرغان عمدتاً از راه بیمار انتقال می‌یابد. این دوره از 1-2 روز قبل از آشکار شدن دانه‌ها تا 4-5 روز پس از آن است. این دوره در زمان پوسته شدن دانه‌ها به پایان می‌رسد. بهتر است در این دوره، بیمار را از کودکان دیگر جدا کرد تا مبتلا نشوند.

عوارض این بیماری:

به طور هم زمان ضایعات پوستی در مراحل مختلف از وزیکل، پوسچول ودَلمه‌ها دیده می‌شوند. بثورات ابتدا روی تنه ظاهر می‌شوند و بعد به صورت و اندام‌ها گسترش می‌یابند. شدت درگیری بسیار متغیر است.
ضایعات به شکل پاپول‌های 2 تا 4 میلی متری شروع شده به وزیکل‌های دارای جدار نازک شفاهی تبدیل می‌شوند. سپس وزیکل‌ها نافدار می‌شوند (فرورفتگی مرکزی پیدا می‌کنند)، تیره و کدر می‌شوند و پس از 8 تا 12 ساعت پاره شده، دلمه ای تشکیل می‌دهند. در این بین، قرمزی زمینه ای از بین می‌رود. در روز چهارم بروز ضایعات جدید متوقف می‌شود.
درعرض 7 روز دلمه‌ها می‌ریزند و معمولاً بدون اسکار خوب می‌شوند. عفونت ثانویه و خراشیدن، فرایند التهابی را به درم گسترده می‌کند. وزیکل‌ها در دهان و مخاط واژن سریع پاره می‌شوند و زخم‌های آفت مانند ایجاد می‌کنند. عفونت ثانویه باکتریابی، پنومونی، دهیدراسیون، آنسفالیت، هپاتیت از عوارض احتمالی آبله مرغان هستند.

درمان بیماری از نظر علم طب:

درمان علامتی توسط یک محلول مانند آنتی هیستامین‌ها، با هدف کاهش خاراندن ضایعات، انجام می‌شود. سایر روش‌های درمانی، تجویز داروهای ضد ویروسی است. این روش درمان، روشی است که در دنیا پذیرفته شده است. این روش درمان در علم طب، دوره تب و شدت علائم را می‌کاهد، ولی دفع ویروس را تحت تأثیر قرار نمی دهد.

نظر طب قرآنی درمورد این بیماری:

طب قرآنی همان طور که پیش تر بیان شده است، نظر خاص خود را دارد که بر مبنای قرآن کریم است. خداوند سبحان کل علم طب را در یک آیه بیان نموده است. اگر ما انسان‌ها، به خصوص مسلمانان اندکی به این کتاب سراسر نور و هدایت توجه کنیم و بر نفس خود غلبه کنیم، ناراحتی‌ها و بیماری‌ها برطرف خواهد شد.
اغلب بیماری‌ها در مرحله اول ابتلا، حاد نمی شوند، بلکه اضطراب، استرس و ترس از بیماری باعث شدت یافتن بیماری می‌شود. با حفظ آرامش و رعایت تغذیه مناسب، بیماری به سرعت بهبود می‌یابد.

زگیل (وروکا ولگاریس)(5)

زگیل تکثیر خوش خیم اپیدرم در اثر ویروس زگیل است. ویروس زگیل DNA دو رشته ای دارد که پوست و مخاط را مبتلا می‌کند. بیش از 150 گونه مختلف زگیل شناسایی شده است. زگیل در قسمت‌های مختلفی از بدن مانند اطراف ناخن‌ها، انگشتان و زانوها و روی سینه و جاهای مختلف بدن ایجاد می‌شود و منظره زشتی را به وجود می‌آورد.

درمان این بیماری از نظر علم طب:

درمان‌های مختلفی برای زگیل وجود دارد. هیچ کدام از درمان‌ها، بر تمام موارد کاملاً مؤثر نیست. از آن جایی که زگیل بدون درمان نیز خوب می‌شود، استفاده از روش‌های دردناک، به ویژه در کودکان، ضرورتی ندارد.
می توان از محلول‌های آماده مانند اسید سالیسیلیک که نیاز به نسخه پزشک ندارند استفاده کرد (روزی یک بار روی زگیل مالیده شود). می‌توان برای افزایش نفوذ دارو، روی ناحیه مبتلا به زگیل را با چسب یا پانسمان بست. دوره درمان معمولاً طولانی (8 تا 12 هفته) است. عوارض اصلی دارو، احساس درد و تحریک پوستی در محل استفاده از دارو است.

نظر طب قرآنی در مورد این بیماری:

در حقیقت بیماری، معلولی بیش نیست. بهترین روش برای برطرف کردن هر نوع بیماری پیدا کردن علت وجودی آن بیماری است.
علت به وجود آمدن این بیماری از نظر طب قرآنی، داشتن یبوست مزاج، استفاد از غذاهای ممنوع، مصرف بیش از حد غذاهای گوشتی، ننوشیدن مقدارمناسب آب، استفاده از نمک زیاد و ادویه جات تند و درنهایت استفاده از تنقلات رایج در بازار مانند پفک، شکلات، بستی، چیپس و....درحقیقت یبوست و غذاهای بی محتوا عامل اصلی این بیماری ست.
برای از بین بردن این بیماری روش‌های بسیار ساده ای وجود دارد که در حداقل زمان زگیل‌ها را از بین می‌برد و پوست را به حالت طبیعی بر می‌گرداند. این روش که عبارت است از:
1. عصبی نشدن و حرص نخوردن؛
2. نداشتن یبوست مزاج (دوبار اجابت روزانه). استفاده از غذاهای گیاهی و ملیّن در رفع یبوست مزاج مؤثر است؛
3. روزانه 6 لیوان آب میل شود (نیم ساعت قبل و دو و نیم ساعت بعد از غذا)؛
4. استفاده نکردن از مواد غذایی که منشأ حیوانی دارند؛
5. ورزش و نرمش مناسب که موجب تسریع درگردش خون می‌شود؛
6. رعایت نکات بهداشتی و یک روز درمیان حمام کردن.

4. تب خال (هرپس سیمپلکس)(6)

هرپس سیمپلکس با ویروسی با ژنومDNA دو رشته ای است که دو زیر گونه تیپ یک و دو از آن در آزمایشگاه شناسایی شده است. تیپ یک، بیشتر موارد زخم‌های اولسراتیو وزیکلر دهانی را ایجاد می‌کند و تیپ دو اغلب، باعث ضایعات تناسلی می‌شود.
عفونت ویروس هرپس سیمپلکس دو مرحله دارد؛ مرحله اول که ویروس در گانگلیون عصبی نهفته می‌شود و مرحله دوم که با عود بیماری درمحل قبلی شناخته می‌شود. بیماری ممکن است از راه قطرک‌های تنفسی، تماس مستقیم با ضایعات فعال یا تماس با مایعات حاوی ویروس مانند بزاق یا ترشحات سرویکس فردی که حتی علائم بالینی نیز ندارد، رخ دهد.
علائم حدود 3 تا 7 روز پس از تماس بروز می‌کند. معمولاً قبل از بروز بثورات درمحل ورود ویروس پارستزی خفیف، درد یا احساس سوزش ایجاد می‌شود. علائم پیش در آمد این عفونت، تب، سردرد، درد موضعی، لنف آدنوپاتی دردناک و بدن درد منتشر است.

درمان این بیماری از نظر علم طب:

بیمار باید در مورد راه‌های کاهش انتقال عفونت به دیگران آموزش ببیند، تماس با ضایعات فعال نداشته و تیغ و لیوان مشترک نیز نداشته باشد. میزان عودهای بعدی در زمان عدم صرف دارو را نمی توان با هیچ داروی خوراکی یا موضعی کم کرد. درمان موضعی برای کاهش درد مفید است.
با اولین علائم و نشانه‌ها باید درمان را شروع کرد. بیشترین اثر درمان در 48 ساعت ابتدای بیماری است که اولین نشانه‌ها دیده می‌شوند. دفعات و شدت عوت ضایعات هرپسی به مرور زمان تغییر می‌کند. یک سال پس از شروع درمان سرکوبگر، شدت و دفعات عود را بررسی کنید و در مورد لزوم ادامه درمان تصمیم بگیرید.

نظر طب قرآنی در مورد این بیماری:

بیماری تب خال از نظر پزشکی یک بیماری ویروسی است. اما مسأله مهمی که باید در نظر گرفت این است که ما باید شرایط رشد ویروس را در بدن بیمار ناامن کنیم. روش طب قرآنی برای برطرف کردن این بیماری بسیار ساده و مؤثر است. این روش عبارت است از:
1. استفاده از مایعات فراوان، روزانه 8 تا 10 لیوان؛
2. نوشیدن روزانه 3 تا 5 لیوان نکتار سیب با عسل و لیموترش تازه (به آرامی)؛
3. نوشیدن روزانه 3 تا 4 لیوان شربت عسل و لیموترش تازه و یخ (به مرور میل شود)؛
4. عدم استفاده از فرآورده‌های حیوانی در طول بیماری؛
5. مصرف روزانه 5 تا 6 عدد سیب درختی با پوست و دانه (خوب جویده شود)؛
6. روزانه به طور مرتب از میوه جات و سبزیجات تازه میل شود؛
7. هر روز از لیموترش تازه و روغن زیتون بکر استفاده شود؛
8. روزانه حداقل 6 لیوان آب خنک میل شود (نیم ساعت قبل و دو و نیم ساعت بعد از غذا)؛
9. در طول مدت بیماری فقط از غذاهای گیاهی استفاده شود (ترجیحا از مواد خام گیاهی)؛
10. پرهیز از عصبی شدن و یبوست مزاج، تا هر چه سریع تر بهبودی حاصل شود؛
11. روزانه 3 لیوان نکتار انبه یا سایر میوه جات فصل همراه با یخ میل شود؛
12. روی تب خال، عسل مالیده شود و به پس از یک ساعت شسته شود.

5. التهاب اگزمایی حاد(7)

التهاب اگزمایی حاد در بالین با اریتم ادم و تشکیل وزیکل همراه است. ترشح سرمی یا خونابه ای از ضایعات حاد شایع است. خارش نیز معمولاً شایع است.

علت بیماری از نظر علم طب:

علت‌های زیادی برای اگزمای حاد وجود دارد، از جمله افزایش حساسیت آلرژیک به تماس با برخی آلرژن‌های گیاهی مانند پیچک سمی، بلوط، سماق و سایر آلرژن‌ها.
نیکل، داروهای موضعی مانند باسیتراسین، نگهدارنده‌های موجود درمواد آرایشی و افزودنی کائوچوبی لاستیکی نیز از علل شایع ایجاد اگزمای حاد التهابی هستند. دراماتیت تحریکی به دنبال تماس مکرر با آب، حلال‌ها و شوینده‌ها پدید می‌آید.

درمان بیماری از نظر علم طب:

پانسمان مرطوب خنک و کرم‌های استروئیدی موضعی با ایجاد انقباض عروقی، التهاب و خارش را کاهش می‌دهند. اما استروئید خوراکی صرفاً در اگزمای شدید کاربرد دارد.
دوره کوتاه درمان می‌تواند باعث عود یا تشدید درماتیت می‌شود. استفاده از آنتی هیستامین‌های خوراکی خارش را کنترل می‌کند. در صورتی وجود عفونت‌های مشکوک ثانویه آنتی بیوتیک تجویز می‌شود.

نظر طب قرآنی در مورد این بیماری:

در مجموع، بسیاری از بیماری‌های پوستی از جمله اگزمای حاد علل مختلفی دارند، از جمله:
1. بیماران عموماً حساس و عصبی و زودرنج هستند؛
2. بیماران طبعی سرد دارند و از غذاهای سرد بیشتر استفاده می‌کنند؛
3. ابتلا به یبوست مزاج که باعث عود کردن بیماری می‌شود؛
4. بیماران علاقه شدیدی به استفاده از لبنیات و یا ترشیجات سرکه دارند؛
5. بیماران به خاطر استفاده از غذاهای خاص دچار خشکی پوست می‌شوند؛
6. نوشیدن مایعات همراه غذا و استفاده بیشتر از غذاهای ممنوع؛
7. برای این بیماری تخم مرغ، غذاهای چرب، هر گونه مواد غذایی شور و شیرین و مانده و بیات بسیار مضر است؛
8. استفاده از مواد آرایشی و شیمیایی که باعث حساسیت‌های پوستی می‌شود؛
9. بیماران بر خلاف طبع و مزاج خود غذا میل می‌کنند و همین امر موجب عود بیماری می‌شود؛
10. غذاهایی که برای کبد مضر است، مانند تنقلات، بستی، شکلات و غذاهای سرخ کردنی و...؛
12. استفاده مرتب از مغز گردو و نیز غذاهای ساندویچی؛
13. اهمیت ندادن به غذا و خوردن هر غذایی که در دسترس است.

روش طب قرآنی:

روش طب قرآنی در حقیقت استفاده از روش‌های بسیار ساده و فطری بشری است. این روش عبارت است از:
1. از حرص خوردن و عصبی شدن پرهیز کنید؛
2. طبع و مزاج خود و غذاهای مصرفی خود را مورد شناسایی قرار دهید؛
3. از مصرف کلیه غذاهای ممنوع و تبلیغی پرهیز کنید؛
4. از داشتن یبوست مزاج خودداری نماید تا از تجمع عفونت جلوگیری شود؛
5. بر اساس طبع و مزاج خود غذا میل کنید، تا بیماری فروکش کند؛
6. روزانه 6 لیوان آب میل کنید، نیم ساعت قبل و دو نیم ساعت بعد از غذا؛
7. روزانه مقداری نرمش و ورزش انجام دهید تا جریان خون تسریع
گردد؛
8. از غذاهای مفید برای کبد استفاده کنید و پوست خود را با روغن کنجد، یا زیتون چرب نمایید؛
9. بهتر است که از فرآورده‌های حیوانی استفاده نکنید؛
10. نظافت شخصی را رعایت نمایید و مرتب استحمام کنید؛
11. روزانه چند لیوان شربت عسل و نکتار سیب را به مرور میل کنید؛
12. هفته ای 3 بار روی پوست صورت خود، بعد از شستن و خشک شدن، ماسک سیب وعسل بگذارید.

6. آکنه(8)

آکنه صورت، قفسه سینه و پشت تنه را درگیر می‌کند. این بیماری در سنین نوجوانی شایع است ولی می‌تواند تا دوران بزرگسالی نیز باقی بماند. آکنه انواع مختفی دارد از جمله:
1. آکنه استروئیدی (آکنه پوسچولار و دارای کومدون که 2 تا 5 هفته پس از مصرف استروئید روی قفسه سینه ظاهر می‌شود)؛
2. آکنه نوزادی که در بدو تولد بروز می‌کند؛
3. آکنه شیرخواران که در دوران شیر خوارگی دیده می‌شود؛
4. آکنه نکروتیک (آکنه خارش دار پوست سر)؛
5. آکنه اکسکوریه یا خراشیده (ضایعات آکنه توسط بیمار دستکاری شده‌اند و زخم‌ها و اسکار به جا مانده است)؛
6. ضایعات آکنه به دو گروه التهابی و غیر التهابی تقسیم می‌شوند. ضایعات غیر التهابی شامل کومدون‌های دهانه باز (جوش سر سیاه) و کومدون‌های با سر بسته (سرسفید) هستند. ضایعات غیر التهابی نیز به صورت پاپول، پوسچول یا ندول (کیست) بروز می‌کنند. پاپول‌ها اندازه ای کوچک تر از 5 میلی متر دارند. پوسچول‌ها مرکزی حاوی چرک دارند که به راحتی دیده می‌شود. ندول‌ها که بزرگ تر از 5 میلی متر هستند، ممکن است به کیست‌های چربی تبدیل شوند یا خون ریزی کنند.
پارگی و ترمیم مکرر کیست‌ها، سینوس‌های اپیتلیالیزه شده ای را ایجاد می‌کند که اغلب با اسکارهای تغییر شکل دهنده همراه خواهد بود.

عوارض این بیماری:

این افراد عموماً به ازدیاد آندروژن‌ها، علائم ویریلیسم (کم پشت و نازک شدن موهای سر، هیرسوتیسم) و بلوغ زودرس ابتلا پیدا می‌کنند. به ندرت آکنه با تب و علائم استخوانی مفصل دیده می‌شود (آکنه فولمینانسی). به همراه آکنه ممکن است مشکلات روانی، اجتماعی مهمی از جمله افسردگی، اضطراب و اجتماع گریزی وجود داشته باشد.

علت بیماری از نظر علم طب:

از نظر علم طب، علت این بیماری ویروس است. این بیماری در مردان شدیدتر است. اما در بسیاری از زنان مبتلا، در روزهای قبل از شروع خون ریزی ماهانه، بیماری تشدید می‌شود. آکنه در مناطق از پوست که در معرض سایش مداوم هستند مانند زیر لبه کلاه و زیر بند چانه ای کلاه تشدید می‌شود.
شروع آکنه به طور معمول در سنین 10 تا 15 سالگی است و دوره بیماری 5 تا 10 سال طول می‌کشد. بیمارانی که در خردسالی نیاز به داروی خوراکی داشته اند، در صورت ابتلا به آکنه سیر بیماری شدیدتری را تجربه خواهند کرد. ممکن است بی رنگ شدن قرمزی و پیگمانتاسیون محل آکنه تا ماه‌ها پس از بهبودی آکنه طول بکشد.

درمان این بیماری از نظر علم طب:

درمان باید جنبه‌های جسمی و روانی بیماری را کنترل کند. برای اغلب بیماران می‌توان درعرض 3 نوبت برنامه درمانی تدوین کرد. باید به بیمار توضیح داد که شروع اثر درمان‌های موضعی حدود 2 ماه طول خواهد کشید و همکاری و حوصله او برای درمان ضروری است.
در اغلب موارد، درمان باید مداوم و دراز مدت باشند چرا که درنهایت فقط می‌توان بیماری را کنترل کرد. باید زمینه سرشتی در فرد، از نظر تشکیل اسکار، را در نظر گرفت بیمارانی که شواهد تشکیل اسکار دارند باید یک دوره درمان موضعی و آنتی بیوتیک خوراکی 2 ماهه را پشت سر بگذارند.
درمان باید تهاجمی باشد و نباید اجازه داد که اسکار ایجاد شود. بیمار نباید ضایعات پوستی را دستکاری کند. بیمارانی که پوست چربی دارند، نباید از نرم کننده‌ها و حالت دهنده‌های مو استفاده کنند.

علت این بیماری از نظر طب قرآنی:

همان طور که بیان شد، این بیماری ویروسی است. بنابراین باید شرایط و محیط کشت انواع ویروس را ناامن کرد. عواملی که این بیماری را ایجاد می‌کنند، عبارتند از:
1. بیماران حساس، عصبی و زودرنج هستند؛
2. بیماران بیشتر از غذاهای ممنوع استفاده می‌کنند؛
3. بیماران عموماً از یبوست مزاج رنج می‌برند؛
4. بیماران معمولاً از سبزی جات و میوه جات تازه به مقدار کافی استفاده نمی کنند؛
5. بیماران عموماً از مایعات به اندازه کافی استفاده نمی کنند؛
6. بیماران معمولا از فرآورده‌های حیوانی به مقدار زیاد استفاده می‌کنند؛
7. غذای بیماران بیشتر از غذاهای بی محتوا تشکیل می‌شود، مانند انواع فست فود؛
8. بیماران عموماً، با غذای خود انواع نوشیدنی‌های رنگا رنگ استفاده می‌کنند.

روش طب قرآنی برای این بیماران:

برای بهبودی این بیماری روشن بسیار ساده و مؤثری توصیه می‌شود تا عزیزانی که دچار کسالت شده‌اند به راحتی سلامتی خود را به دست آورند. این روش عبارت است از:
1. از حرص خوردن و عصبی شدن پرهیز شود؛
2 طبع و مزاج خود را دقیقاً مورد شناسایی قرار دهید؛
3. از مصرف کلیه غذاهای ممنوع و تبلیغی پرهیز شود؛
4. از ابتلا به یبوست مزاج بپرهیزید تا از تجمع عفونت جلوگیری شود؛
5. بر اساس طبع و مزاج خود غذا میل کنید، تا بیماری فروکش کند؛
6. روزانه 6 لیوان آب میل شود، نیم ساعت قبل و دو ونیم ساعت بعد از غذا؛
7. روزانه مقداری نرمش و ورزش انجام شود تا جریان خون تسریع گردد؛
8. غذاهای مفید برای کبد را دقیقا میل کنید و پوست خود را با روغن کنجد، یا زیتون چرب نمایید؛
9. بیماران بهتر است که از فرآورده‌های حیوانی استفاده نکنند؛
10. بیماران نظافت شخصی را رعایت نمایند و مرتب استحمام کنند؛
11. روزانه چند لیوان شربت عسل و نکتار سیب را به مرور میل کنید؛
12. روی پوست خود بعد از شستن و خشک شدن، ماسک عسل بگذارید؛
13. هفته ای 3 بار روی پوست صورت خود ماسک سیب و عسل بگذارید؛
14. روی آکنه را تمیز بشویید و عسل بمالید و به مدت یک ساعت صبر کنید، سپس با آب ولرم شستشو دهید.

7. واسکولیت پوستی عروق کوچک(9)

این عنوان برای گروهی از بیماری‌های التهابی جدار عروق کوچک پوست به ویژه ونول‌های پس از مویرگی به کار می‌رود. ضایعه پوستی اصلی، پورپورای قابل لمس است. واسکولیت عروق کوچک پوستی توسط بسیاری عوامل عفونی، دارویی، شیمیایی و آلرژن‌های غذایی تشدید می‌شود. واسکولیت پوستی، همراه بسیاری از بیماری‌های بافت همبند و بدخیمی‌ها دیده می‌شود.

علت این بیماری از نظر علم طب:

از نظر علم طب، عوامی که این بیماری را ایجاد می‌کنند عبارتند از: 1. انواع عفونت‌ها، 2. عوارض دارویی و مواد شیمیایی، آلرژن‌های غذایی و 3. بالا رفتن عوامل ایمنی خون شخص.

علائم این بیماری:

در آغاز بیماری، آسیب جزئی عروق خونی دیده می‌شود که به شکل ماکول‌های پورپوریک بدون علامت بروز می‌کند. با گذشت زمان و تشدید آسیب عروقی، ضایعات به هم می‌پیوندند، متورم و قابل لمس می‌شوند و در اندازه‌های چند میلی متری تا چند سانتی متری به صورت پاپول، ندول، پوسچول، وزیکل و تاول خارش دار یا زخم دیده می‌شوند. ضایعات ممکن است خارش دار یا دردناک باشند و به صورت گروهی ظاهر می‌شوند.
اِدم مچ پا و ساق پا شایع است. تب و بدن دردوبی حالی و درد مفصلی همراه ضایعات شایع است. رسوب کمپلکس ایمنی در کلیه‌ها، دستگاه گوارش، ریه‌ها، قلب، سیستم اعصاب مرکزی، مفاصل و چشم باعث آسیب به این اعضاء می‌شود. به هنگام فعال بودن و اسکولیت ESR بالا می‌رود.

درمان بیماری از نظر علم طب:

حذف عوامل تشدید کننده و درمان بیماری‌های همراه که معمولاً با کنترل آن‌ها، واسکولیت عروق کوچک پوستی برطرف می‌شود. درمان‌های موضعی از جمله استروئید موضعی و آنتی بیوتیک موضعی، برای برخی از بیماران مؤثر است. آنتی هیستامین‌ها برای کنترل تب و بدون درد و آرترالژی کمک کننده هستند.
کورتیکواستروئید سیستمیک برای کنترل علائم سیستمیک و زخم‌های پوستی مفید است. با قطع تدریجی دارو، درعرض 3 تا 6 هفته می‌توان از عود ناشی از قطع استروئید جلوگیری کرد. داروهای سرکوب گر ایمنی به هنگام موفق نبودن استروئیدها در کنترل بیماری تجویز می‌شود.

علت بیماری از نظر طب قرآنی:

این بیماری نیز مثل سایر بیماری‌ها دارای علت خاصی است که ابتدا باید شناخته و سپس به برطرف کردن آن اقدام شود. از نظر طب قرآنی این بیماری علل خاصی دارد که عبارتند از:
1. عصبی شدن و حرص خوردن و حساس و زود رنج بودن؛
2. ضعف سیستم ایمنی بدن؛
3. استفاده از غذاهای ممنوع که دارای مواد نگهدارنده شیمیایی هستند و باعث افزایش سموم در داخل می‌شوند؛
4. استفاده از نوشیدنی‌هایی که سیستم ایمنی را تضعیف می‌کند، مانند دوغ و ماست به مقدار زیاد، همراه غذاهای روزانه؛
5. عدم استفاده از آب به مقدار لازم که موجب تجمع سموم در بدن می‌شود؛
6. نداشتن برنامه صحیح و مدون برای خواب و خوراک به موقع که موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود؛
7. کار کردن زیاد و شب بیداری یکی از عوامل ایجاد این بیماری است؛
8. استفاده نکردن از سبزیجات و میوه جات خام و تازه که باعث تقویت سیستم ایمنی می‌شوند؛
9. استفاده مدام و مکرر از غذاهای سردی بخش مانند لبنیات و ترشیجات سرکه و مرغ ماشینی و... که سیستم ایمنی را به سرعت تضعیف می‌کند؛
10. داشتن برنامه ورزشی معین و متناسب با توانایی جسمی شخص برای شادابی و نشاط و تأمین سلامتی؛
11. استفاده از رژیم غذایی 15 روزه به مدت 2 ماه (به طور مستمر) و نوشیدن روزانه 6 تا 8 لیوان انواع آب میوه جات و سبزیجات (خام گیاه خواری) ضروری است؛
12. درمجموع نداشتن برنامه سالم و مدون و عدم رعایت مسائل بهداشتی و نوع تغذیه موجب این بیماری و بسیاری از بیماری‌های دیگر می‌شود.

روش طب قرآنی برای این بیماری:

معمولاً بثوراتی که در صورت بیمار ایجاد می‌شود، خارش دارد. توصیه می‌شود که بیمار از خاراندن صورت خودداری کند، چون خاراندن وکنده شدن بثورات پوستی باعث می‌شود که جای آن در صورت باقی بماند. روش پیشنهادی طب قرآنی عبارت است از:
1. بهترین روش، رعایت مسائل بهداشتی بیمار است؛
2. بیمار از مصرف کلیه غذاهای مضر و ممنوع خودداری کند؛
3. از مصرف کلیه فرآورده‌های حیوانی خودداری شود؛
4. بیمار به مدت 3 تا 5 روز از نکتار هلو با عسل و یخ. و همچنین نکتار سیب با عسل و یخ به آرامی میل کند؛
5. از دو نوع نکتار، روزانه 6 تا 8 لیوان مصرف نوشیده شود (برای کودکان 10 سال و بالاتر)؛
6. بهترین غذا برای بیماران استفاده از غذاهایی با طبع خنک مثل سوپ جو با سبزیجات است؛
7. در صورت داشتن یبوست مزاج توصیه می‌شود که یک پیاله شاه توت، با یک قاشق مربا خوری عسل میل شود؛
8. از مصرف کلیه غذاهای گرم و ادویه جات تند خودداری شود؛
9. روزانه 6 لیوان آب به صورت نیم ساعت قبل و 2/5 ساعت بعد از غذا میل شود؛
10. مصرف روزانه یک قاشق غذاخوری عسل و یک عد سیب درختی با پوست و دانه در پیشگیری از بیماری‌ها بسیارمؤثر است.

8. گال (جرب)(10)

گال آلودگی پوستی شدیداً خارش داری است که توسط مایت سارکوپتیس اسکابی (نوع هومینیس) ایجاد می‌شود... بیماران از خارش شدید و مداوم شکایت دارند و حتی در حین معاینه نمی توانند دست از خارش و خاراندن بردارند. معمولاً تمامی اعضای خانواده به ویژه افرادی که هم بستر هستند آلوده می‌شوند.

یافته‌های پوستی:

وزیکل یا پاپول‌های 1-2 میلی متری مختصر برجسته و سطحی یا خمیده یا S شکل که نقب نامیده می‌شود، شایعه کلاسیک گال هستند. نقب‌ها بیشتر در پره ی بین انگستان، مچ دست، کناره طرفی دست‌ها و پاها، یاسن، اسکروتوم و آلت تناسلی مردان، و در نوزادان روی کف دست و پا دیده می‌شود. ممکن است گال با پوسچول‌های التهابی، وزیکل، پاپول و حتی ندول‌های بزرگ همراه باشد. هر ضایعه ممکن است خراشیده و زخمی شده باشد. راش‌های گال 2 تا 6 هفته پس از تماس با انگل رخ می‌دهد.

علل بیماری:

علت این بیماری انگل گال است که موجب بیمار شدن شخص می‌شود و آن ناشی از رعایت نکردن مسائل بهداشت فردی و در مجموع بهداشت جمعی یا خانوادگی است.

روش طب قرآنی برای این بیماران

1. بیمار از مصرف غذاهای ممنوع جداً خودداری نماید؛
2. بیمار از مصرف غذاهای گرمی بخش خودداری نماید (برای غذاهای گرمی بخش، نگاه کنید به فصل 8 کتاب 15 روز تا سلامتی از همین نگارنده)؛
3. بیمار به مدت 24 تا 48 ساعت از نکتار هلو با عسل و یخ استفاده نماید؛
4. بیمار روزانه 250 گرم شاه توت با یک قاشق غذاخوری عسل میل کند؛
5. بیمار روزانه 5 تا 6 لیوان شربت عسل و لیموترش و یخ میل نماید؛
6. بیمار روزانه 2 تا 3 لیوان نکتار سیب و عسل با یخ میل کند؛
7. غذای مصرفی بیمار بهتر است که سوپ جو و هویج و سبزجات و آلو بخار و اسفناج و گشینز باشد (با لیمو ترش تازه و روغن زیتون میل شود)؛
8. بیمار نباید به مدت یک هفته از کلیه فرآورده‌های حیوانی استفاده کند؛
9. تا 2 هفته بعد از بهبودی، از فرآورده‌های حیوانی استفاده نشود؛
10. بیمار سعی کند که دچار یبوست مزاج نشود؛
11. بیمار بهتر است که کلیه لباس‌های خود، به خصوص لباس زیر را معدوم کند، هر روز حمام نماید؛
12. بهتر است از داروی نظافت برای ازاله کردن موهای زائد استفاده شود؛
13. بیماران رژیم 15 روزه گیاه خواری خام را به دقت رعایت نمایند.

9. آلوپسی (ریزش موضعی مو)(11)

ریزش زودرس مو در بخش مرکزی اسکالپ، ریزش موی مردانه نامیده می‌شود. این بیماری را در طب قدیم داء الثعلب می‌نامیدند و دلیل آن هم، ریزش موضعی موی روباه در فصلی از سال است.
امروزه در جامعه کنونی شاهد و ناظر بسیاری از مردم از جمله: کودکان، بزرگسالان، زنان و مردان هستیم که از این بیماری که ظاهر اشخاص را طور دیگری جلوه می‌دهد، رنج می‌برند. به همین خاطر این نوع افراد دچار کسالت‌های روحی و روانی می‌شوند.

علت این بیماری از نظر علم طب:

آلوپسی نوعی پاسخ فیزیولوژیک است که توسط آندوژن‌ها، درمردان حساس از نظر ژنتیکی ایجاد می‌شود. الگوی وراثتی احتمالاً چند ژنی است. این بیماری می‌تواند درهر زمانی پس از بلوغ شروع شود و به طور معمول در اوائل چهل سالگی بیمار کاملاً طاس می‌شود.

نظر طب قرآنی دراین مورد

1. این افراد عموماً از یبوست مزاج رنج می‌برند؛
2. این بیماران معمولاً عصبی‌اند و از این حالت رنج می‌برند؛
3. این بیماران از غذاهای ممنوع و بی محتوا بیشتر استفاده می‌کنند؛
4. در زندگی روزمره و تغذیه و استراحت خود نظم و برنامه ندارند؛
5. عادات غذایی ایشان بد است و اغلب از فست فود استفاده می‌کنند؛
6. این نوع افراد عموماً حساس و زود رنج‌اند و مدام حرص می‌خورند

روش طب قرآنی برای این بیماری

1. از غذاهای ممنوع و مضر استفاده نشود؛
2. به بیمار توصیه می‌شود که بیشتر از غذاهای گیاهی استفاده کند؛
3. بهتر است که بیمار ورزش و نرمش و فعالیت‌های فیزیکی مناسب داشته باشد؛
4. بیمار روزانه چند قاشق غذاخوری جوانه گندم تازه را همراه با سالاد فصل (با لیمو ترش تازه و روغن زیتون بکر) استفاده کند؛
5. استفاده از سبزیجات و میوه جات تازه فصل به بیماران توصیه می‌شود؛
6. بیمار بهتر است که روزانه حداقل دو بار اجابت مزاج داشته باشد؛
7. داشتن برنامه مدوّن و منظم و استفاده از غذاهای مناسب و عدم استفاده از غذاهای ممنوع و مضر موجب بهبودی این بیماری می‌شود.

10. ویتیلیگو (بَرص)(12)

این بیماری در طب ویتیلیگو، در عربی برص و در فارسی لک و پیس نامیده می‌شود. ویتیلیگو بیماری دپیگمانته کننده با ظاهر بد، با علت ناشناخته است که باعث تخریب ملانوسیت‌ها می‌شود. یک درصد جامعه گرفتار این بیماری می‌شوند. و در نیمی از موارد، بیماری قبل از 20 سالگی شروع می‌شود. نسبت ابتلای زنان مردان برابر است و در 30 درصد موارد سابقه فامیلی مثبت وجود دارد. بیماران شروع اولین ضایعه را ناشی از یک واقعه ناخوشایند احساسی، یا بیماری با آسیب پوستی مثل آفتاب سوختگی، تلقی می‌کنند.
این بیماری، همان است که در معجزات حضرت عیسی (علیه السلام) ذکر شده که با دست کشیدن روی پوست بیمار، او را درمان می‌کرد.

علت این بیماری از نظر طب قرآنی:

از نظر علم طب روز، علت این بیماری مشخص نیست و در نتیجه درمان قطعی هم ندارد. اما از نظر طب قرآنی، بسیاری از بیماری‌ها علت یا عللی خاص دارند با شناختن علل بیماری‌ها به راحتی می‌توان آن‌ها را از بین برد تا بیماری کنترل شود و پیشگیری و بهبود حاصل گردد.
عواملی که بیماری برص را ایجاد می‌کنند، عبارتند از:
1. این بیماران عموماً طبعی سرد دارند؛
2. این بیماران علاقه زیادی به مصرف غذاهای سردی بخش، از جمله لبنیات و ترشیجات دارند که برایشان بسیار مضر است؛
3. این بیماران عموماً عصبی و حساس و زودرنج اند؛
4. یبوست مزاج این نوع بیماران را عذاب می‌دهد؛
5. استفاده از غذاهای ممنوع مانند فست فودها و انواع نوشابه‌های گازدار عامل مهمی برای بروز این بیماری است؛
6. نداشتن آرامش خاطر و بی برنامگی در خواب و خوراک در بروز این بیماری مؤثر است.

روش طب قرآنی برای بهبود این بیماری:

1. نداشتن یبوست مزاج (روزانه حداقل دوبار اجابت مزاج)؛
2. خوب جویدن غذا و دست از غذا کشیدن، دو لقمه قبل از سیر شدن؛
3. برای فعال شدن سیستم گوارش، بیشتر غذای مصرفی بیمار گیاهی باشد؛
4. این بیماران بهتر است از غذاهایی استفاده کنند که طبعی متعادل دارند؛
5. بیمار از غذاهای ممنوع و مضر استفاده نکند؛
6. ورزش روزانه که مناسب وضعیت جسمی بیمار است، ترک نشود؛
7. قسمت سفید شده پوست، خوب ماساژ داده شود؛ سپس با روغن زیتون یا کنجد چرب شود و به مدت 15 دقیقه در جلوی آفتاب قرار گیرد؛
8. مصرف میوه جات و سبزی جات تازه فصل به بهبودی بیمار کمک می‌کند؛
9. با داشتن اعصاب و روان آرام، تنظیم سیستم گوارش، رعایت آداب غذا خوردن، استفاده از غذاهای خام و گیاهی، کبد فعال و ملانین‌های پوست ساخته می‌شود و در نتیجه بهبودی به دست می‌آید.

11. واریس

بیماری واریس زمانی پدید می آید که عروق خونی زیر پوست متورم می‌شوند ودریچه‌های لانه کبوتری حالت طبیعی خود را از دست می‌دهند؛ در نتیجه حرکت خون در درون عروق دچار اشکال می‌شود. همچنین، واریس شکل بسیار زشتی را به پوست بیمار می‌دهد.
مبتلایان، در پا احساس درد و سنگینی می‌کنند و قدرت سر پا ایستادن زیاد را ندارند. سر پا ایستادن‌های مداوم، باعث پیشرفت بیماری می‌شود.

علل بروز این بیماری

1. داشتن یبوست مزاج و استفاده از غذاهایی که موجب بروز یبوست مزاج می‌شوند، مانند استفاده از ماست، دوغ و نوشابه همراه غذا؛
2. سر پا ایستادند بیش از حد، به خصوص در افرادی که به خاطر نوع شغلشان (آرایشگری، نانوایی و...) مجبور به ایستادن هستند؛
3. استفاده بیش از حد از غذاهای نشاسته ای که موجب اختلال در سیستم گوارش می‌شوند؛
4. استفاده از غذاهای ممنوع و فست فود و عدم رعایت آداب صحیح غذا خوردن؛
5. عدم تحرک و ورزش و نرمش روزانه و نداشتن فعالیت‌های فیزیکی.

روش طب قرآنی برای این بیماری:

طب قرآنی برای این گونه بیماران روش ساده و مؤثری را بیان می‌کند که عبارت است از:
1. پیشگیری و درمان یبوست مزاج، در بهبودی این بیماری موثر است؛
2. روزانه 1 تا ساعت ورزش و نرمش مناسب با وضعیت جسمانی شخص پیشنهاد می‌شود.
3. بیماران بهتر است که از غذاهای گیاهی استفاده کنند و روزانه دو بار اجابت مزاج داشته باشند؛
4. بیماران هنگام استحمام از آب گرم و سرد به صورت متناوب استفاده کنند و هنگام خارج شدن از حمام، پای خود را زیر آب سرد و گرم بگیرند و در آخر از آب سرد استفاده کنند؛
5. بیماران بعداز استحمام، به پشت دراز بکشند، دو بالش را زیر پایشان قرار دهند و به مدت 30 دقیقه به همین حالت باقی بمانند؛
6. برای رقیق شدن و جریان سریع خون، بهتر است بیماران روزانه 2 تا 3 لیوان آب انار یا آب زرشک استفاده کنند؛
7. بیماران روزانه 4 تا 5 لیوان شربت عسل را همراه با یک قاشق غذا خوری سرکه سیب و یخ به مرور بنوشند؛
8. مصرف روزانه یک چهارم قاشق چایخوری زنجبیل همراه شربت عسل.

پی‌نوشت‌ها:

1. بیماری‌های پوست تشخیص و درمان، ص 11.
2. همان منبع، ص 209.
3. همان منبع، ص 211.
4.همان منبع، ص204.
5. همان منبع، ص 187.
6. همان منبع، ص 198.
7. همان منبع، ص 20.
8. همان منبع، ص 96.
9. همان منبع، ص 287.
10. بیماری‌های پوست، ص 300.
11. همان منبع، ص 500.
12. همان منبع، ص 365.

منبع مقاله :
خدادادی، جمشید، (1391)، خلاصه‌ی عسل درمانی، تهران: مؤسسه نشر شهر، چاپ اول



 

 



نظرات کاربران
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط