بهترین اسباب بازی
نويسنده:سیده سعیده بیدوا
گران نخرید !
همه کسانی که این موضوع به سرشان آمده است می فهمند چقدر ناراحت کننده است دیدن این که پس از صرف ساعت ها وقت برای انتخاب بی خطرترین ، خوش رنگ ترین ،سرگرم کننده ترین وآموزشی ترین اسباب بازی برای کودکشان گیرنده ناسپاس، به بازی بادرپوش ماهیتابه مورد علاقه اش ادامه می دهد!
درسی که باید بگیرید این است که انتخاب بهترین اسباب بازی برای کودک کاری تقریبا ناممکن است. بهترین اسباب بازی آن است که کودک رامجذوب خود می کند واو دوباره و دوباره به سراغ آن می رود . این اسباب بازی ممکن است خیلی گران یا خیلی ارزان تمام شود . ولی نهایتا همان اسباب بازی است که کودک از آن لذت می برد و بیشترین امکانات یا دگیری را برای وی فراهم می آورد .
برخلاف آنچه والدین انتظار دارند ، هرقدر اسباب بازی شکل غیراختصاصی تر و بنیادی تری داشته باشد ، جای بیشتری برای قوه تخیل کودک باقی می گذارد . مثلا یک تکه چوپ که می توان از آن به عنوان شمشیر ، چوپ جادوگری ، یا باتوم پلیس استفاده کرد. بیشتر از یک عروسک با لباس های گران قیمت که فقط می تواند یک شخصیت داشته باشد به خلاقیت کودک شما کمک کند، باوجود این اسباب بازی های بسیار خوبی وجود داردکه چنان طراحی شده اند که قادرند محرکی برای کودک شما در جستجو وکشف چیزهای جدید ویادگیری مهارت های نو باشند .معیارهای زیر به شما کمک می کند ، بهترین اسباب بازی را برای کودکتان انتخاب کنید.
یکی ازمهم ترین نکاتی که باید به یاد داشته باشید ، این است که کودکان ، به ویژه درسه سال اول زندگی ، به سرعت تغییر می کنند واسباب بازیی که یک کودک دو ماهه راسرگرم می کند، برای یک کودک دوساله سرگرم کننده نیست وبرعکس ، کودکان همگام با رشد خودبه محرک های متفاوتی نیاز دارند و انتخاب اسباب بازی باید براساس نیازهای متغیر آنها باشد .تناسب داشتن اسباب بازی انتخاب شده باسن کودک بسیار مهم است .اگر اسباب بازی خیلی پیشرفته باشد، کودک نمی داند چگونه با آن بازی کند ولذت زیادی ازآن نمی برد، اگر هم بسیار ابتدایی باشد، حوصله کودک زودسر می رود . کودکان خردسال به اسباب بازی هایی نیاز دارند که هرپنچ حس آنها را تحریک کند . اسباب بازی های مناسب برای کودک زیر یک سال آنهایی هستند که رنگ ها ، حالات مختلف سطح ( نرمی یا زبری وغیره ) مواد وشکل های جالب و متنوع رابه کودک می نمایانند.
اسباب بازی هایی که صدا در می آورند ونسبت به عملی که با آنها انجام می شود ، واکنش نشان می دهند ، مثل جغجغه به کودک احساس تسلط وکنترل می دهند و رشد مهارت های دستی وهماهنگی اورا تسریع می کنند. کودکان نوپا از بازی های داخل گذاشتن و بیرون آوردن لذت می برند لذا مکعب هایی با اندازه ها وشکل های مختلف ، فنجان های پلاستیکی ، قاشق ، اسباب بازی های داخل حمام ، پیاله ، صفحه های گردی که روی قطعات چوبی عمودی سوار می شوند وهرم های اسباب بازی همگی ازاسباب بازی های مورد علاقه آنها هستند.
درحدود دوسالگی کودکان مهارت چرخش مچ دست راکسب می کنند که آنها را قادر می سازد ، چیزهای مختلف را بپیچانند ودرها را باز کنند . اسباب بازی هایی که درپوش پیچی دارند ، مکعب هایی که داخل هم چفت می شوند، مجموعه اشکال پیشرفته تر با قطعاتی به شکل های مختلف که هریک فقط در داخل یک سوراخ جا می گیرد تابلو شکل ومیزنجاری همگی اسباب بازی های مناسب برای رشد کودکان دراین مرحله سنی به شمار می روند . کودک پیش دبستانی همچنان از بازی با مکعب ها وسایل نقاشی و رنگ آمیزی وهرچیزی که محرک بازی های تخیلی باشد، لذت می برد .او می تواند شروع به بازی های ساده با کارت های بازی کند . تمام بچه ها بازی کردن را دوست دارند .
واین برای کودکان مفید است ، زیرا قوه دور اندیشی آنها را تقویت می کند و توانایی پیش بینی عواقب کار را درآنها ایجاد می کند.
همچنین بازی فرصتی است که کودکان گاهی هم بر شما غلبه کنند. به یاد داشته باشید که اگر شماهم در بازی ها شرکت کنید ، جنبه آموزشی بازی برای کودکانتان بیشتر می شود ، مثلا بازی های کارتی نه تنها تسلط کودکان براعداد رابیشتر می کند ، بلکه مسلط شدن بر راهبردها رانیز تقویت می کند ، این کیفیت برای کمک به کودکان در جهت تلاش برای رسیدن به اهداف مختلف حایز اهمیت است همچنین سبب تمرکز حواس و پشتکار دراهتمام به یک کار بخصوص تا تمام کردن آن می شود و رشد ذهنی کودکان را سرعت می بخشد.
یکی از راه هایی که می توانید رشد کودک خود را تسریع کنید ، تشویق به بازی های خلاق دریک محیط جذاب است .روشی که شما برای چیدن ونمایش اسباب بازی های کودکتان به کار می برید تاحدود زیادی درتعیین این که آیا او با آنها بازی خواهد کردیا نه نقش دارد اگر اسباب بازی ها به صورت درهم وبرهم داخل جعبه ای ریخته شدند ، برای کودک جذابیتی نخواهد داشت درحالی که اگر اسباب بازی ها را خوب به نمایش بگذارید او را به بازی کردن و ترتیب دادن آرایش های ابتکاری دیگر تحریک می کنند .
وجود فضاهایی برای بازی درحوزه فعالیت های خاص ، مثل یک سینی پرازشن ، یک میزرنگ آمیزی وجایی که کودک بتواند آب بازی کند،مفید است درصورتی که از لحاظ ایمنی احتیاط های لازم رابه عمل آورید .
آشپزخانه محل ایده آل برای بازی کردن است ، بخصوص اگر میز وصندلی مناسب کودک ، اجاق اسباب بازی و مقداری ظرف وظروف ودیگ و ماهیتابه برای بازی وجود داشته باشد . می توان گوشه ای را برای عروسک ها در نظر گرفت که کودک بتواند هرشب عروسک ها رابخواباند وصبح روز بعد آنها را برای صبحانه بیدار کند . اسباب بازی ها می توانند ساده باشند ، گهواره ها می توان از سبدهایی که یک لایه پارچه داخل آنها انداخته شده است ، ساخت وافزودن یک صندلی بچه بسیار کوچک و یک کمد کشویی برای لباس های عروسک ها به ایجاد فضایی واقعی برای خانه عروسک ها کمک می کند . یک محیط جالب فقط به داخل منزل محدود نمی شود . اگر شانس داشتن یک باغچه بزرگ یا باغ را دارید ، می توانید آنجا را باوسایلی مناسب مانند جعبه شن ، تاب ، سرسره ، نردبان ، تخته تعادل وتپه کوچک ایجاد شده درزمین چمن ، که همگی محرک قوه تخیل کودکتان هستند ،مجهز کنید . شیوه طبیعی یادگیری برای کودک بازی کردن است .برای کودکان بازی کردن ویادگیری متضاد یکدیگرنیستند . کودکان از موقعیت های یادگیری لذت بخش بهره می برند. مثلا با استفاده از اسباب بازی های نخ کردنی وجور کردن رنگ ها ، جنس ها وشکل ها کودکان مهارت های اساسی را فرا می گیرند که بعد ها آنها راقادر می سازد خواندن ،نوشتن وشمردن رابیاموزند.
اسباب بازی های حاضری جهت یادگیری الزامی نیستند .
₪ هرچه اسباب بازی شکل غیر اختصاصی ترو بنیادی تر داشته باشد ، قوه تخیل کودک فعال تر می شود.
₪ کودکان همگام با رشد خود به محرک های متفاوتی نیاز دارند و انتخاب اسباب بازی باید براساس نیازهای متغیر آنها باشد.
₪ کودکان خردسال به اسباب بازی هایی نیاز دارند که هرپنج حس آنها را تقویت کند.
₪ هنگام خرید اسباب بازی برای کودک علاوه برتوجه به تناسب آن با محدوده سنی وی بایداز بی خطر بودن وسرگرم کنندگی آن هم مطمئن بود.
زیرا کودکان درهرحال بازی ها واسباب بازی هایی برای خودشان ابداع می کنند .ولی اسباب بازی های مناسب می توانند محرک لازم برای جستجو وکشف چیزهای جدید رافراهم کنند. نیازی هم نیست اسباب بازی ها گران یا پیچیده باشند . بهترین اسباب بازی ها آنهایی هستند که کودک رامجذوب خود می کنند وکودک بارها وبارها به سراغ آنها می رود. غالبا یک وسیله خانگی مثل لگن لباسشویی ،که می توان ازآن به عنوان قایق ،اتومبیل با استخر استفاده کرد. زمینه ساعت ها بازی تخیلی رافراهم می آورد .درحقیقت برای فراهم کردن نوع وسایل بازی که برای تضمین پیشرفت عقلی وآتی کودک ضروری است ، لازم نیست حتی یک اسباب بازی ، غیر از توجه به تناسب آن برای محدوده سنی کودک ، باید به چند نکته دیگرنیزدقت کنید .اول این که آیا کاملا بی خطر است ودوم این که آیا تحریک بخش است ؟ و سوم آیا ارزش بازی کردن دارد و به عبارت دیگر آیا اسباب بازی آن قدر چند منظوره هست که برای انواع بازی ها کار برداشته باشد وبا افزایش سن کودک هنوزقابل استفاده باشد چهارم خیلی ساده آیا سرگرم کننده هست ؟
برای این که مقایسه بسیار ساده ای کرده باشیم ، یک بسته مکعب اسباب بازی مناسبی است زیرا می توان در سنین مختلف به یک اندازه از آن لذت برد و محرک قوه تخیل وبازی فعال است .اسباب بازی های مکانیکی این اندازه مفید نیستند . زیرا نمی توان کارزیادی با آنها کرد وکودکی خیلی زود حوصله اش ازآنها سرمی رود همه ما می دانیم که اسباب بازی ها می توانند ارزش آموزشی داشته باشند ولی این را نیز باید بدانید که اسباب بازی ها می توانند ادراکات کودکان راغنی سازند .اسباب بازی هایی که ازاین نظر بیشترین فایده را دارند ، آنهایی هستند که کودک شما می تواند با آنها کاری انجام دهد نه این که صرفا مجبور باشد به صورتی کلیشه ای واز پیش تعیین شده با آنها بازی کند. مثلا اسباب بازی هایی که به هم چفت می شوند یا به هم می چسبند و با استفاده از آنها می توان چیزهای مختلفی را ساخت ، ازسنین پایین به کودکان می آموزند که می توانند چیزها را با استفاده از مهارت دستی وذهنی خود تغییر دهند. به علاوه هوش فضایی وعمق ادراک آنها رانیز افزایش می دهند . از آنجا که پسرها عموما دراین زمینه ها استعداد بیشتری دارند ، این قبیل اسباب بازی ها بخصوص برای دخترها مفیدند.
اگر کودک شما هنوز درپوش ماهیتابه راترجیح می دهد. مایوس نشوید ،زیرا وسایل خانه می توانند اسباب بازی های بسیارمفید ،سرگرم کننده و بی خطر باشند .برای داشتن ارزیابی صحیح از این که آیا شما درهربرهه زمانی خاص ، بهترین اسباب بازی ممکن راانتخاب کرده اید یاخیر؟ واکنش کودک شما بیشترین اهمیت را دارد .شما مجبور نیستید جدیدترین اسباب بازی های آموزشی راخریداری کنید ،زیرا هر چیزی که کودک شما را مجذوب کند برای او جنبه آموزشی دارد . کودکان ذاتا یادگیرنده هستند و هرچیزی که مورد علاقه کودک قرار بگیرد ، چیزی به او می آموزد .
همه کسانی که این موضوع به سرشان آمده است می فهمند چقدر ناراحت کننده است دیدن این که پس از صرف ساعت ها وقت برای انتخاب بی خطرترین ، خوش رنگ ترین ،سرگرم کننده ترین وآموزشی ترین اسباب بازی برای کودکشان گیرنده ناسپاس، به بازی بادرپوش ماهیتابه مورد علاقه اش ادامه می دهد!
درسی که باید بگیرید این است که انتخاب بهترین اسباب بازی برای کودک کاری تقریبا ناممکن است. بهترین اسباب بازی آن است که کودک رامجذوب خود می کند واو دوباره و دوباره به سراغ آن می رود . این اسباب بازی ممکن است خیلی گران یا خیلی ارزان تمام شود . ولی نهایتا همان اسباب بازی است که کودک از آن لذت می برد و بیشترین امکانات یا دگیری را برای وی فراهم می آورد .
برخلاف آنچه والدین انتظار دارند ، هرقدر اسباب بازی شکل غیراختصاصی تر و بنیادی تری داشته باشد ، جای بیشتری برای قوه تخیل کودک باقی می گذارد . مثلا یک تکه چوپ که می توان از آن به عنوان شمشیر ، چوپ جادوگری ، یا باتوم پلیس استفاده کرد. بیشتر از یک عروسک با لباس های گران قیمت که فقط می تواند یک شخصیت داشته باشد به خلاقیت کودک شما کمک کند، باوجود این اسباب بازی های بسیار خوبی وجود داردکه چنان طراحی شده اند که قادرند محرکی برای کودک شما در جستجو وکشف چیزهای جدید ویادگیری مهارت های نو باشند .معیارهای زیر به شما کمک می کند ، بهترین اسباب بازی را برای کودکتان انتخاب کنید.
یکی ازمهم ترین نکاتی که باید به یاد داشته باشید ، این است که کودکان ، به ویژه درسه سال اول زندگی ، به سرعت تغییر می کنند واسباب بازیی که یک کودک دو ماهه راسرگرم می کند، برای یک کودک دوساله سرگرم کننده نیست وبرعکس ، کودکان همگام با رشد خودبه محرک های متفاوتی نیاز دارند و انتخاب اسباب بازی باید براساس نیازهای متغیر آنها باشد .تناسب داشتن اسباب بازی انتخاب شده باسن کودک بسیار مهم است .اگر اسباب بازی خیلی پیشرفته باشد، کودک نمی داند چگونه با آن بازی کند ولذت زیادی ازآن نمی برد، اگر هم بسیار ابتدایی باشد، حوصله کودک زودسر می رود . کودکان خردسال به اسباب بازی هایی نیاز دارند که هرپنچ حس آنها را تحریک کند . اسباب بازی های مناسب برای کودک زیر یک سال آنهایی هستند که رنگ ها ، حالات مختلف سطح ( نرمی یا زبری وغیره ) مواد وشکل های جالب و متنوع رابه کودک می نمایانند.
اسباب بازی هایی که صدا در می آورند ونسبت به عملی که با آنها انجام می شود ، واکنش نشان می دهند ، مثل جغجغه به کودک احساس تسلط وکنترل می دهند و رشد مهارت های دستی وهماهنگی اورا تسریع می کنند. کودکان نوپا از بازی های داخل گذاشتن و بیرون آوردن لذت می برند لذا مکعب هایی با اندازه ها وشکل های مختلف ، فنجان های پلاستیکی ، قاشق ، اسباب بازی های داخل حمام ، پیاله ، صفحه های گردی که روی قطعات چوبی عمودی سوار می شوند وهرم های اسباب بازی همگی ازاسباب بازی های مورد علاقه آنها هستند.
درحدود دوسالگی کودکان مهارت چرخش مچ دست راکسب می کنند که آنها را قادر می سازد ، چیزهای مختلف را بپیچانند ودرها را باز کنند . اسباب بازی هایی که درپوش پیچی دارند ، مکعب هایی که داخل هم چفت می شوند، مجموعه اشکال پیشرفته تر با قطعاتی به شکل های مختلف که هریک فقط در داخل یک سوراخ جا می گیرد تابلو شکل ومیزنجاری همگی اسباب بازی های مناسب برای رشد کودکان دراین مرحله سنی به شمار می روند . کودک پیش دبستانی همچنان از بازی با مکعب ها وسایل نقاشی و رنگ آمیزی وهرچیزی که محرک بازی های تخیلی باشد، لذت می برد .او می تواند شروع به بازی های ساده با کارت های بازی کند . تمام بچه ها بازی کردن را دوست دارند .
واین برای کودکان مفید است ، زیرا قوه دور اندیشی آنها را تقویت می کند و توانایی پیش بینی عواقب کار را درآنها ایجاد می کند.
همچنین بازی فرصتی است که کودکان گاهی هم بر شما غلبه کنند. به یاد داشته باشید که اگر شماهم در بازی ها شرکت کنید ، جنبه آموزشی بازی برای کودکانتان بیشتر می شود ، مثلا بازی های کارتی نه تنها تسلط کودکان براعداد رابیشتر می کند ، بلکه مسلط شدن بر راهبردها رانیز تقویت می کند ، این کیفیت برای کمک به کودکان در جهت تلاش برای رسیدن به اهداف مختلف حایز اهمیت است همچنین سبب تمرکز حواس و پشتکار دراهتمام به یک کار بخصوص تا تمام کردن آن می شود و رشد ذهنی کودکان را سرعت می بخشد.
یکی از راه هایی که می توانید رشد کودک خود را تسریع کنید ، تشویق به بازی های خلاق دریک محیط جذاب است .روشی که شما برای چیدن ونمایش اسباب بازی های کودکتان به کار می برید تاحدود زیادی درتعیین این که آیا او با آنها بازی خواهد کردیا نه نقش دارد اگر اسباب بازی ها به صورت درهم وبرهم داخل جعبه ای ریخته شدند ، برای کودک جذابیتی نخواهد داشت درحالی که اگر اسباب بازی ها را خوب به نمایش بگذارید او را به بازی کردن و ترتیب دادن آرایش های ابتکاری دیگر تحریک می کنند .
وجود فضاهایی برای بازی درحوزه فعالیت های خاص ، مثل یک سینی پرازشن ، یک میزرنگ آمیزی وجایی که کودک بتواند آب بازی کند،مفید است درصورتی که از لحاظ ایمنی احتیاط های لازم رابه عمل آورید .
آشپزخانه محل ایده آل برای بازی کردن است ، بخصوص اگر میز وصندلی مناسب کودک ، اجاق اسباب بازی و مقداری ظرف وظروف ودیگ و ماهیتابه برای بازی وجود داشته باشد . می توان گوشه ای را برای عروسک ها در نظر گرفت که کودک بتواند هرشب عروسک ها رابخواباند وصبح روز بعد آنها را برای صبحانه بیدار کند . اسباب بازی ها می توانند ساده باشند ، گهواره ها می توان از سبدهایی که یک لایه پارچه داخل آنها انداخته شده است ، ساخت وافزودن یک صندلی بچه بسیار کوچک و یک کمد کشویی برای لباس های عروسک ها به ایجاد فضایی واقعی برای خانه عروسک ها کمک می کند . یک محیط جالب فقط به داخل منزل محدود نمی شود . اگر شانس داشتن یک باغچه بزرگ یا باغ را دارید ، می توانید آنجا را باوسایلی مناسب مانند جعبه شن ، تاب ، سرسره ، نردبان ، تخته تعادل وتپه کوچک ایجاد شده درزمین چمن ، که همگی محرک قوه تخیل کودکتان هستند ،مجهز کنید . شیوه طبیعی یادگیری برای کودک بازی کردن است .برای کودکان بازی کردن ویادگیری متضاد یکدیگرنیستند . کودکان از موقعیت های یادگیری لذت بخش بهره می برند. مثلا با استفاده از اسباب بازی های نخ کردنی وجور کردن رنگ ها ، جنس ها وشکل ها کودکان مهارت های اساسی را فرا می گیرند که بعد ها آنها راقادر می سازد خواندن ،نوشتن وشمردن رابیاموزند.
اسباب بازی های حاضری جهت یادگیری الزامی نیستند .
₪ هرچه اسباب بازی شکل غیر اختصاصی ترو بنیادی تر داشته باشد ، قوه تخیل کودک فعال تر می شود.
₪ کودکان همگام با رشد خود به محرک های متفاوتی نیاز دارند و انتخاب اسباب بازی باید براساس نیازهای متغیر آنها باشد.
₪ کودکان خردسال به اسباب بازی هایی نیاز دارند که هرپنج حس آنها را تقویت کند.
₪ هنگام خرید اسباب بازی برای کودک علاوه برتوجه به تناسب آن با محدوده سنی وی بایداز بی خطر بودن وسرگرم کنندگی آن هم مطمئن بود.
زیرا کودکان درهرحال بازی ها واسباب بازی هایی برای خودشان ابداع می کنند .ولی اسباب بازی های مناسب می توانند محرک لازم برای جستجو وکشف چیزهای جدید رافراهم کنند. نیازی هم نیست اسباب بازی ها گران یا پیچیده باشند . بهترین اسباب بازی ها آنهایی هستند که کودک رامجذوب خود می کنند وکودک بارها وبارها به سراغ آنها می رود. غالبا یک وسیله خانگی مثل لگن لباسشویی ،که می توان ازآن به عنوان قایق ،اتومبیل با استخر استفاده کرد. زمینه ساعت ها بازی تخیلی رافراهم می آورد .درحقیقت برای فراهم کردن نوع وسایل بازی که برای تضمین پیشرفت عقلی وآتی کودک ضروری است ، لازم نیست حتی یک اسباب بازی ، غیر از توجه به تناسب آن برای محدوده سنی کودک ، باید به چند نکته دیگرنیزدقت کنید .اول این که آیا کاملا بی خطر است ودوم این که آیا تحریک بخش است ؟ و سوم آیا ارزش بازی کردن دارد و به عبارت دیگر آیا اسباب بازی آن قدر چند منظوره هست که برای انواع بازی ها کار برداشته باشد وبا افزایش سن کودک هنوزقابل استفاده باشد چهارم خیلی ساده آیا سرگرم کننده هست ؟
برای این که مقایسه بسیار ساده ای کرده باشیم ، یک بسته مکعب اسباب بازی مناسبی است زیرا می توان در سنین مختلف به یک اندازه از آن لذت برد و محرک قوه تخیل وبازی فعال است .اسباب بازی های مکانیکی این اندازه مفید نیستند . زیرا نمی توان کارزیادی با آنها کرد وکودکی خیلی زود حوصله اش ازآنها سرمی رود همه ما می دانیم که اسباب بازی ها می توانند ارزش آموزشی داشته باشند ولی این را نیز باید بدانید که اسباب بازی ها می توانند ادراکات کودکان راغنی سازند .اسباب بازی هایی که ازاین نظر بیشترین فایده را دارند ، آنهایی هستند که کودک شما می تواند با آنها کاری انجام دهد نه این که صرفا مجبور باشد به صورتی کلیشه ای واز پیش تعیین شده با آنها بازی کند. مثلا اسباب بازی هایی که به هم چفت می شوند یا به هم می چسبند و با استفاده از آنها می توان چیزهای مختلفی را ساخت ، ازسنین پایین به کودکان می آموزند که می توانند چیزها را با استفاده از مهارت دستی وذهنی خود تغییر دهند. به علاوه هوش فضایی وعمق ادراک آنها رانیز افزایش می دهند . از آنجا که پسرها عموما دراین زمینه ها استعداد بیشتری دارند ، این قبیل اسباب بازی ها بخصوص برای دخترها مفیدند.
اگر کودک شما هنوز درپوش ماهیتابه راترجیح می دهد. مایوس نشوید ،زیرا وسایل خانه می توانند اسباب بازی های بسیارمفید ،سرگرم کننده و بی خطر باشند .برای داشتن ارزیابی صحیح از این که آیا شما درهربرهه زمانی خاص ، بهترین اسباب بازی ممکن راانتخاب کرده اید یاخیر؟ واکنش کودک شما بیشترین اهمیت را دارد .شما مجبور نیستید جدیدترین اسباب بازی های آموزشی راخریداری کنید ،زیرا هر چیزی که کودک شما را مجذوب کند برای او جنبه آموزشی دارد . کودکان ذاتا یادگیرنده هستند و هرچیزی که مورد علاقه کودک قرار بگیرد ، چیزی به او می آموزد .
