نفي مجادله در دين

شخصي به امام حسين(ع) عرض كرد: بنشين تا پيرامون دين باهم بحث كنيم. حضرت فرمود: «اي مرد من به دين خود بصيرت دارم (آن چنان كه نور) هدايت من بر من آشكار گشته است، اگر تو به دين خود ناداني، برو ياد بگير، مرا با مجادله (و بگو مگوي نابجا) چكار؟ اين شيطان است كه آدمي را وسوسه مي كند و در نهان با او سخن مي راند و مي گويد: پيرامون دين با مردم، مجادله كن تاگمان نبرند كه تو ناتوان و ناداني. مجادله (و بگو مگو) از چهارگونه بيرون نيست:
يا اينكه تو و رفيقت در آنچه هر دو مي دانيد با يكديگر مجادله مي كنيد، در اين صورت، خيرخواهي نسبت به هم را ترك گفته ايد، و رسوايي هم را مي جوييد، و (بدين وسيله) آن علم را تباه ساخته ايد.
يا اينكه در آنچه هر دو نمي دانيد با هم بگو مگو داريد، در اين صورت ناداني خود را آشكار كرده، و با هم از روي ناداني ستيز نموده ايد.
يا اينكه در آنچه تو مي داني (و او نمي داند) يك و دو مي كنيد، در اين صورت تو كه از پي (نمايان ساختن ناداني و) لغزش رفيق خود برآمده اي به او ظلم نموده اي. و يا اينكه در آنچه او مي داند (و تو نمي داني) مجادله مي كنيد، در اين صورت تو (كه نمي پذيري) حرمت و منزلت رفيق خود را نگه نداشته اي.
اين چهارگونه جدال، همگي (براي جوينده حق) ناممكن است، هر كه عادلانه رفتار كند و حق را پذيرا باشد و مجادله را ترك نمايد، ايمان خود را پايدار ساخته و دينداري خود را نيكو انجام داده و عقل خود را (از نادرستي) مصون داشته است.»(1)