انواع موي سر
موي سر حالات مختلفي دارد به شرح آن خواهيم پرداخت . مو از نظر ارگانيسم ساختماني د رهمه يكسان است و فرقي با همديگر ندارد . آن تفاوت ظاهري كه د رموهاي آدميان مي بينيم فقط حالت موها است كه با يكديگر متفاوت مي باشد .
براي شناخت حالات مختلف مو فقط در ميزان چربي و خشكي درآن است و ازاين نظر موها را به سه دسته ي كلي تقسيم مي باشند. مثلا
موهاي چرب : چرب ، چرب شديد ، چرب معمولي
موهاي عادي : چرب عادي ، خشك عادي
موهاي خشك :خشك معمولي ، خشك و خشك شديد
تقسيماتي كه براي حالات مو در نظر گرفته شده مولود پوست مي باشد كه خود ناشي از فعاليت غدد چربي زير پوست است كه نوع و حالت موها را مشخص مي سازد . حالت مو كه مديون پوست سر ممي باشد چربي و خشكي پوست نيز بستگي مستقيم به ترشح غدد چربي در پوست دارد . به همين جهت لازم است كه درباره غدد چربي به توضيح بيشتري داده شود .
درهر سانتي متر مربع پوست سر در حدود 5 عدد غدد چربي وجود دارد . كار اين غده ها ترشح چربي مي باشد . اين ضمايم پوستي از جايي چربي نمي گيرند بلكه خود عامل مستقيم توليد آن هستند . وقتي غده ها چربي را مي سازند از طريق لوله ي مجاري آنرا به خارج پوست بدن كه احتياج به اين چربي دارد هدايت مي كنند. زيرا در نبود آن پوست تركيده و قابليت ارتجاعي خود را از دست مي دهد و كمبودش را به هر طريق كه شده بايد جبران كرد ، در غير اينصورت خطراتي در بر خواهد داشت .
زيادي چربي نيز باعث مزاحمت مي گردد بطوريكه روي پوست سر جاري شده و اين عمل موجب مي شود كه روي روزنه هاي پوستي را بپوشاند و عمل تنفس پوستي اكسيژن گيري را مختل مي سازد و محيط نامناسبي را براي موها فراهم كند و سرانجام ريزش شديد موها را سبب ميگردد .
اگر چربي پوست سر زياد باشد مي گويند پوست سر چرب است و چنانچه غدد در كار خود كم كاري كنند مي گويند پوست سر خشك است واگر غده ها فعاليت عادي و طبيعي داشته باشند مي گويند پوست سر معمولي است و اين حالت ايده آل براي پوست و مو مي باشد.
به هنگام نظافت موها بايد نوع آنرا در نظر داشت و همينطور مواد پاك كننده ي آنرا و مهمتر اينكه روش شستشو بايد بر مبناي اصولي و صحيح انجام شود تا علاوه بر شستشو بايد بر مبناي اصولي و صحيح انجام شود تا علاوه بر شستشو و بهداشت بتوانيم پوست سر و موها را به حالت دلخواه كنترل كرده چربي و خشكي موها را به سوي نرمال سوق دهيم و همينطور براي شستشوي مو هاي سر بايد جدول زماني دقيق تنظيم نماييم . اغلب مشاهده شده كه بعضي ها به هر شكلي كه دوست دارند سرشان را مي شويند نه مراعات زمان را مي كنند و نه به مواد شستشو اهميت مي دهند و نه روش صحيح شستن را به كارمي گيرند . اينان موهايشان بيشتر در معرض خطر ريزش قرار دارد. سر را حتما يك روز درميان بدون خشونت ، بدون چنگ زدن و بدون برس كشيدن ، بدون ماساژ دادن شستشو داد ، در موقع شستشو بايد موها را در كف دستها قرار داد ، و بطور دوراني آنها را شست . اين طرز شستشو يك قانون كلي است و كسانيكه از اين روش پيروي كنند حداقل از نظر شستشو ريزش غير طبيعي نخواهند داشت .
براي نظافت و شستشوي اين موها مي توان دو روز درميان موها را شست ولي بهتر آن است از قاعده كلي استفاده كرده و همان يك روز درميان بدون خشونت و به آرامي سر را شستشو داد ، البته با ماساژ بسيار آرام و بدون چنگ زدن و برس كشيدن موها پوست سر را بايد شست دو بار شستشو در هر وهله استحمام كافي مي باشد .
روشهايي كه گفته شد براي شستشوي انواع موهاي سر مي باشد و هر كس به علم به اينكه داراي چند نوع مويي مي باشند مي توانند از روشهاي ذكر شده استفاده نمايند .
در اغلب گرمابه هاي عمومي شهرها به سبب عدم كفايت آب شهري يا صرفه جويي در پرداخت آب بها آب لوله كشي را مخلوط با آب چاه استفاده مي كنند كه بعضي از اين آبها به علت داشتن عناصر نيمه سبك و گاهي عناصر سنگين تا حدي براي سلامت موها ايجاد خطر مي كنند . و بيشترين كسانيكه از اين نوع آبها استفاده مي كنند ريزش مو دارند . انسان براي زيستن و ادامه حيات به حرارت معين و متعادلي نياز دارد چه منظور جريان هوا باشد يا آب .
مصرف در آب نيز همين طور است چه براي آشاميدن و چه براي شستشوي تن و سر . اگر مو هاي سر با حرارت زياد آب بعبارت روشن تر با آب داغ و يا با در جه سرد آب شسته شود هر دو براي مو مضر بوده و ريزش موها را بهمراه خواهد داشت و به ريشه موها صدمه مي زند و همين طور تاثير نامطلوب روي پوست سر مي گذارد . در مواردي پوست سر را سوزانده و عوارض مختلفي پيش مي آورند . چنانچه آب خيلي سرد باشد دروهله اول عارضه ي سرماخوردگي سپس ذات الريه و در نهايت خطراتي توام با مرگ پيش مي آورد .
پس آبي كه براي شستشوي موها بكار مي بريم بايد داراي حرارت معين باشد و هم چنين نبايد به يكباره آب سرد و يا آب گرم را روي سر ، باز كرد و يا درجه آب را بطور ناگهاني تغيير داد زيرا كه با چنين كاري ريشه ي موها شوكه مي شوند كه واكنش آن تضعيف و ريزش مو خواهد بود .
ريزش مو بر دو نوع صورت مي گيرد : ريزش طبيعي و ريزش غير طبيعي هنگامي كه موها طبق قانون عمومي داراي ريزش طبيعي است انسان هركز به عارضه كم موئي و يا طاسي دچار نخواهد شد و به تعداد موهاي ريخته شده موهاي جديدي به وجود خواهد آمد . ريزش طبيعي اندازه و ميزان و شاخص معيني ندارد و مقدار ريزش و رويش آن بستگي هماهنگ با طبيعت هر شخص دارد . ممكن است ريزش طبيعي موهاي يك شخص روزانه ده تار مو باشد و براي شخص ديگر 50 تار مو يا بيشتر . براي اينكه هر كس بداند ريزش موهايش طبيعي است يا غير طبيعي بايد اندكي به عقب برگشته و زماني را در نظر مجسم سازد كه با وجود ريزش كم موئي را بدنبال بياورد آنگاه ريزش غير طبيعي ناميده مي شود كه در چنين حالتي حتما بايد به مداواي آن پرداخت ، ولي اگر ريزش كم شدن موها را در پيش نداشته باشد ريزش طبيعي به شما مي آيد و هيچگونه تشويش ونگراني را نبايد داشت .
گاهي ديده مي شود كه براي تعداد طبيعي ريزش مو رقم ثابتي تعيين مي كنند مثال روزانه فلان رقم نشانه ريزش طبيعي مو و زائد برآن دليل عارضه ريزش غير طبيعي است چنين استدلالي هرگز درست نيست و بعنوان يك فرمول ثابت نمي تواند بر همه كس صادق باشد همچنانكه گفته شد ريزش مو بستگي و ارتباط ويژه اي با طبيعت افراد دارد .
طريقه آزمايش ريزش مو فقط تجربي ميباشد يعني اينكه در گذشته هر كس بهر ميزان كه از سرش مو مي ريخته است اگر با وجود ريزش تغييري در كميت موها پديدار نگردد ريزش طبيعي است چنانچه همراه با ريزش موها رويش آنها به نسبت كمتر شود اين ريزش غيرطبيعي است . اگر در فكر درمان و چاره جوئي برنيايند موهاي از دست رفته ديگر باز نخواهد گشت . ولي اگر در آغاز ريزش شخص متوجه عارضه شده و به متخصص مو مراجعه كند و در رفع آن كوشا باشد موهاي از دست رفته را ميتوان دوباره بدست آورد و اينكار تنها از طريق درمان گياهي و تبعيت از روش طبابت سنتي امكان پذير مي باشد .
طريقه آزمايش ريزش موها را ميتوان بهنگام استحمام شستشوي سر شانه كردن موها و دست خيس به موها كشيدن انجام داد و كيفيت آن را عينا مشاهده كرد .هنگام شستشوي موهاي سر معمولا مقدار ريزش بطور عيني و تجربي مشخص مي گردد و تعداد آن براي شخص مشهود مي باشد چنانچه مقدار آن بيشتر شود ، در شخص توليد شك كند و بنظر غير عادي مي آيد اين حالت نشانگر ريزش غير طبيعي مي باشد .
از آن گذشته شانه كردن نيز راه ديگر تشخيص ريزش مو مي باشد . اگر مقدار ريزش مو كه بر روي دندانه هاي شانه مي پيچد به همان نسبت هاي روزهاي پيشين باشد كه ريزش حالت طبيعي دارد چنانچه بيشتر شود و اين عمل تكرار گرددد ريزش موها غير طبيعي است معمولا هر شخصي به تعداد ريزش طبيعي موهاي سر خود آشناست اگر نشانه هاي غير طبيعي در ريزش مو پديدار گردد خود اولين كسي است كه متوجه آن خواهد شد مگر اينكه در اين باره آدمي كاملا بي توجه باشد . يكي ديگر از راههاي تعيين و تشخيص ريزش غير طبيعي موها كشيدن دستهاي خيس به لابلاي موها مي باشد . اگر موها از ميزان طبيعي خود بيشتر ريزش داشته باشد تعدادي مو به دست مي چسبد كه در زمانهاي گذشته چنين حالتي براي شخص سابقه نداشته است . زماني كه شخص در تشخيص ريزش غير طبيعي موهاي خود دچار شك و ترديد گردد لازم است كه در پي درمان آن بر آيد . تذكر اين نكته بجا و ضروري است كه هر كس كه تكنيك نگهداري از مو را بداند و به شيوه ي سنتي درمان گياهي به مداواي بيماريهاي مو به پردازد به عارضه كم موئي و طاسي دچار نخواهد شد . شمارش موهاي در آب نيز راه ديگر تشخيص ريزش موها مي باشد . براي اينكار هر شخص ميتواند بطور متوسط ماهيانه يكبار سر خود را درتشتي كه پر از آب است بشويد و پس از اتمام شستشو موهاي باقي ماند در ظرف را شمارش نمايد و اين عمل را ماهيانه يكبار انجام دهد تا پي به ريزش طبيعي يا غير طبيعي موهايش ببرد و با مقايسه تعداد ريزش چند ماهه مي توان هم مقدار ريزش را تعيين كرد .
براي شناخت حالات مختلف مو فقط در ميزان چربي و خشكي درآن است و ازاين نظر موها را به سه دسته ي كلي تقسيم مي باشند. مثلا
موهاي چرب : چرب ، چرب شديد ، چرب معمولي
موهاي عادي : چرب عادي ، خشك عادي
موهاي خشك :خشك معمولي ، خشك و خشك شديد
تقسيماتي كه براي حالات مو در نظر گرفته شده مولود پوست مي باشد كه خود ناشي از فعاليت غدد چربي زير پوست است كه نوع و حالت موها را مشخص مي سازد . حالت مو كه مديون پوست سر ممي باشد چربي و خشكي پوست نيز بستگي مستقيم به ترشح غدد چربي در پوست دارد . به همين جهت لازم است كه درباره غدد چربي به توضيح بيشتري داده شود .
درهر سانتي متر مربع پوست سر در حدود 5 عدد غدد چربي وجود دارد . كار اين غده ها ترشح چربي مي باشد . اين ضمايم پوستي از جايي چربي نمي گيرند بلكه خود عامل مستقيم توليد آن هستند . وقتي غده ها چربي را مي سازند از طريق لوله ي مجاري آنرا به خارج پوست بدن كه احتياج به اين چربي دارد هدايت مي كنند. زيرا در نبود آن پوست تركيده و قابليت ارتجاعي خود را از دست مي دهد و كمبودش را به هر طريق كه شده بايد جبران كرد ، در غير اينصورت خطراتي در بر خواهد داشت .
زيادي چربي نيز باعث مزاحمت مي گردد بطوريكه روي پوست سر جاري شده و اين عمل موجب مي شود كه روي روزنه هاي پوستي را بپوشاند و عمل تنفس پوستي اكسيژن گيري را مختل مي سازد و محيط نامناسبي را براي موها فراهم كند و سرانجام ريزش شديد موها را سبب ميگردد .
اگر چربي پوست سر زياد باشد مي گويند پوست سر چرب است و چنانچه غدد در كار خود كم كاري كنند مي گويند پوست سر خشك است واگر غده ها فعاليت عادي و طبيعي داشته باشند مي گويند پوست سر معمولي است و اين حالت ايده آل براي پوست و مو مي باشد.
شستشوي موي سر
به هنگام نظافت موها بايد نوع آنرا در نظر داشت و همينطور مواد پاك كننده ي آنرا و مهمتر اينكه روش شستشو بايد بر مبناي اصولي و صحيح انجام شود تا علاوه بر شستشو بايد بر مبناي اصولي و صحيح انجام شود تا علاوه بر شستشو و بهداشت بتوانيم پوست سر و موها را به حالت دلخواه كنترل كرده چربي و خشكي موها را به سوي نرمال سوق دهيم و همينطور براي شستشوي مو هاي سر بايد جدول زماني دقيق تنظيم نماييم . اغلب مشاهده شده كه بعضي ها به هر شكلي كه دوست دارند سرشان را مي شويند نه مراعات زمان را مي كنند و نه به مواد شستشو اهميت مي دهند و نه روش صحيح شستن را به كارمي گيرند . اينان موهايشان بيشتر در معرض خطر ريزش قرار دارد. سر را حتما يك روز درميان بدون خشونت ، بدون چنگ زدن و بدون برس كشيدن ، بدون ماساژ دادن شستشو داد ، در موقع شستشو بايد موها را در كف دستها قرار داد ، و بطور دوراني آنها را شست . اين طرز شستشو يك قانون كلي است و كسانيكه از اين روش پيروي كنند حداقل از نظر شستشو ريزش غير طبيعي نخواهند داشت .
الف ـ طريقه شستشوي موهاي چرب
ب ـ طريقه شستشوي موهاي خشك
براي نظافت و شستشوي اين موها مي توان دو روز درميان موها را شست ولي بهتر آن است از قاعده كلي استفاده كرده و همان يك روز درميان بدون خشونت و به آرامي سر را شستشو داد ، البته با ماساژ بسيار آرام و بدون چنگ زدن و برس كشيدن موها پوست سر را بايد شست دو بار شستشو در هر وهله استحمام كافي مي باشد .
ج ـ طريقه شستشوي موهاي عادي
روشهايي كه گفته شد براي شستشوي انواع موهاي سر مي باشد و هر كس به علم به اينكه داراي چند نوع مويي مي باشند مي توانند از روشهاي ذكر شده استفاده نمايند .
آب مفيد براي مو
در اغلب گرمابه هاي عمومي شهرها به سبب عدم كفايت آب شهري يا صرفه جويي در پرداخت آب بها آب لوله كشي را مخلوط با آب چاه استفاده مي كنند كه بعضي از اين آبها به علت داشتن عناصر نيمه سبك و گاهي عناصر سنگين تا حدي براي سلامت موها ايجاد خطر مي كنند . و بيشترين كسانيكه از اين نوع آبها استفاده مي كنند ريزش مو دارند . انسان براي زيستن و ادامه حيات به حرارت معين و متعادلي نياز دارد چه منظور جريان هوا باشد يا آب .
مصرف در آب نيز همين طور است چه براي آشاميدن و چه براي شستشوي تن و سر . اگر مو هاي سر با حرارت زياد آب بعبارت روشن تر با آب داغ و يا با در جه سرد آب شسته شود هر دو براي مو مضر بوده و ريزش موها را بهمراه خواهد داشت و به ريشه موها صدمه مي زند و همين طور تاثير نامطلوب روي پوست سر مي گذارد . در مواردي پوست سر را سوزانده و عوارض مختلفي پيش مي آورند . چنانچه آب خيلي سرد باشد دروهله اول عارضه ي سرماخوردگي سپس ذات الريه و در نهايت خطراتي توام با مرگ پيش مي آورد .
پس آبي كه براي شستشوي موها بكار مي بريم بايد داراي حرارت معين باشد و هم چنين نبايد به يكباره آب سرد و يا آب گرم را روي سر ، باز كرد و يا درجه آب را بطور ناگهاني تغيير داد زيرا كه با چنين كاري ريشه ي موها شوكه مي شوند كه واكنش آن تضعيف و ريزش مو خواهد بود .
آزمايش ريزش مو
ريزش مو بر دو نوع صورت مي گيرد : ريزش طبيعي و ريزش غير طبيعي هنگامي كه موها طبق قانون عمومي داراي ريزش طبيعي است انسان هركز به عارضه كم موئي و يا طاسي دچار نخواهد شد و به تعداد موهاي ريخته شده موهاي جديدي به وجود خواهد آمد . ريزش طبيعي اندازه و ميزان و شاخص معيني ندارد و مقدار ريزش و رويش آن بستگي هماهنگ با طبيعت هر شخص دارد . ممكن است ريزش طبيعي موهاي يك شخص روزانه ده تار مو باشد و براي شخص ديگر 50 تار مو يا بيشتر . براي اينكه هر كس بداند ريزش موهايش طبيعي است يا غير طبيعي بايد اندكي به عقب برگشته و زماني را در نظر مجسم سازد كه با وجود ريزش كم موئي را بدنبال بياورد آنگاه ريزش غير طبيعي ناميده مي شود كه در چنين حالتي حتما بايد به مداواي آن پرداخت ، ولي اگر ريزش كم شدن موها را در پيش نداشته باشد ريزش طبيعي به شما مي آيد و هيچگونه تشويش ونگراني را نبايد داشت .
گاهي ديده مي شود كه براي تعداد طبيعي ريزش مو رقم ثابتي تعيين مي كنند مثال روزانه فلان رقم نشانه ريزش طبيعي مو و زائد برآن دليل عارضه ريزش غير طبيعي است چنين استدلالي هرگز درست نيست و بعنوان يك فرمول ثابت نمي تواند بر همه كس صادق باشد همچنانكه گفته شد ريزش مو بستگي و ارتباط ويژه اي با طبيعت افراد دارد .
طريقه آزمايش ريزش مو فقط تجربي ميباشد يعني اينكه در گذشته هر كس بهر ميزان كه از سرش مو مي ريخته است اگر با وجود ريزش تغييري در كميت موها پديدار نگردد ريزش طبيعي است چنانچه همراه با ريزش موها رويش آنها به نسبت كمتر شود اين ريزش غيرطبيعي است . اگر در فكر درمان و چاره جوئي برنيايند موهاي از دست رفته ديگر باز نخواهد گشت . ولي اگر در آغاز ريزش شخص متوجه عارضه شده و به متخصص مو مراجعه كند و در رفع آن كوشا باشد موهاي از دست رفته را ميتوان دوباره بدست آورد و اينكار تنها از طريق درمان گياهي و تبعيت از روش طبابت سنتي امكان پذير مي باشد .
طريقه آزمايش ريزش موها را ميتوان بهنگام استحمام شستشوي سر شانه كردن موها و دست خيس به موها كشيدن انجام داد و كيفيت آن را عينا مشاهده كرد .هنگام شستشوي موهاي سر معمولا مقدار ريزش بطور عيني و تجربي مشخص مي گردد و تعداد آن براي شخص مشهود مي باشد چنانچه مقدار آن بيشتر شود ، در شخص توليد شك كند و بنظر غير عادي مي آيد اين حالت نشانگر ريزش غير طبيعي مي باشد .
از آن گذشته شانه كردن نيز راه ديگر تشخيص ريزش مو مي باشد . اگر مقدار ريزش مو كه بر روي دندانه هاي شانه مي پيچد به همان نسبت هاي روزهاي پيشين باشد كه ريزش حالت طبيعي دارد چنانچه بيشتر شود و اين عمل تكرار گرددد ريزش موها غير طبيعي است معمولا هر شخصي به تعداد ريزش طبيعي موهاي سر خود آشناست اگر نشانه هاي غير طبيعي در ريزش مو پديدار گردد خود اولين كسي است كه متوجه آن خواهد شد مگر اينكه در اين باره آدمي كاملا بي توجه باشد . يكي ديگر از راههاي تعيين و تشخيص ريزش غير طبيعي موها كشيدن دستهاي خيس به لابلاي موها مي باشد . اگر موها از ميزان طبيعي خود بيشتر ريزش داشته باشد تعدادي مو به دست مي چسبد كه در زمانهاي گذشته چنين حالتي براي شخص سابقه نداشته است . زماني كه شخص در تشخيص ريزش غير طبيعي موهاي خود دچار شك و ترديد گردد لازم است كه در پي درمان آن بر آيد . تذكر اين نكته بجا و ضروري است كه هر كس كه تكنيك نگهداري از مو را بداند و به شيوه ي سنتي درمان گياهي به مداواي بيماريهاي مو به پردازد به عارضه كم موئي و طاسي دچار نخواهد شد . شمارش موهاي در آب نيز راه ديگر تشخيص ريزش موها مي باشد . براي اينكار هر شخص ميتواند بطور متوسط ماهيانه يكبار سر خود را درتشتي كه پر از آب است بشويد و پس از اتمام شستشو موهاي باقي ماند در ظرف را شمارش نمايد و اين عمل را ماهيانه يكبار انجام دهد تا پي به ريزش طبيعي يا غير طبيعي موهايش ببرد و با مقايسه تعداد ريزش چند ماهه مي توان هم مقدار ريزش را تعيين كرد .