منبع:راسخون
خونریزی داخلی نیاز به فوریتهای پزشکی دارد، به این دلیل که این وضعیت برخی اوقات می‌تواند به عوارض و عواقبی منجر شود، که خطر جانی به همراه خواهند داشت. این مقاله در خصوص علل و علایم این وضعیت، که می‌تواند برخی اندامهای مهم و یا حیاتی بدن مانند مغز را تحت تأثیر قرار دهد، اطلاعاتی را فراهم ساخته است.
خونریزی داخلی با نام لاتین Internal bleeding، نوعی خونریزی است که در داخل بدن و معمولا در بافت‌ها، اندام‌ها، و یا در حفر‌ه‌های بدن رخ می‌دهد. در لاتین نام دیگر این وضعیت internal hemorrhage است که بمعنای خونریزی داخلی می‌باشد و عموماً در دستگاه گوارش، قفسه سینه و سر یا مغز رخ می‌دهد.
گاهی اوقات، خونریزی داخلی می‌تواند در چشم، بافت پوششی قلب، عضلات، و مفاصل اتفاق افتد. خونریزی داخلی هنگامی رخ می‌دهد که عروق خونی آسیب دیده، و خون از سیستم گردش خون خارج شده و در داخل حفره‌ای از بدن و یا در داخل بافت‌ها تجمع می‌یابد.
شدت این وضعیت بستگی به میزان آسیب، و همچنین محل خونریزی دارد. خونریزی داخلی یا خونریزی از اندامهای حیاتی مانند مغز، ریه‌ها، و شکم می‌تواند به عوارض تهدید کننده‌ی حیات منجر شود. و بنابراین، به فوریتهای پزشکی نیاز خواهد داشت. با این حال، این وضعیت را نمی‌توان به راحتی تشخیص داد، به این دلیل که علائم آن ممکن است در مراحل اولیه مشهود نباشند.
علل احتمالی
خونریزی داخلی معمولاً به دلیل صدماتی مانند سقوط از بلندی، ضربه و آسیب ناشی از کاهش سرعت ناگهانی، و تصادفات اتومبیل و یا موتور سیکلت رخ می‌دهد. این وضعیت همچنین می‌تواند بر اثر شکستگی، و همچنین پارگی رگ‌های خونی ایجاد شود که ممکن است در بیماران مبتلا به فشار خون بالا رخ دهد. داشتن سرطان یکی دیگر از علت‌های شایع دیگر این وضعیت می‌باشد.
برخی از علل مهم دیگر آن، سیروز کبدی، اختلالات معده، حاملگی خارج رحمی، ترومبوسیتوپنی خود ایمنی، کیست تخمدان، پولیپهای روده بزرگ، دیورتیکولیت، اختلالات عروقی، سقط جنین، و اختلالات خونریزی مانند هموفیلی را شامل می‌شود. افراد مبتلا به اختلالات خونریزی، و کسانی که داروهای ضد انعقاد مصرف می‌کنند، برخی اوقات احتمال دارد دچار خونریزی خود به خودی شوند. جدای از این، سوء مصرف الکل، و استفاده از برخی داروهای ضد التهاب می‌تواند خطر خونریزی داخلی را افزایش دهد.
علائم و نشانه‌های خونریزی داخلی
تشخیص خونریزی داخلی کار کاملاً دشواری است، به این دلیل که این خونریزی از بیرون قابل رؤیت نبوده و علاوه بر این، علائم آن زمانی ظاهر می‌شوند که فرد پیش از این مقدار قابل توجهی خون را از دست داده است. علائم و نشانه‌های خونریزی داخلی همچنین به میزان خونریزی و محل آن بستگی دارد. با این وجود، در ذیل برخی علائم و نشانه‌هایی که احتمال دارد فرد بسته به محل خونریزی آنها را تجربه نماید، آورده شده است.
علائم خونریزی درون جمجمه‌ای
خونریزی داخل جمجمه می‌تواند عملکرد ذهنی یا شناختی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. خونریزی داخل جمجمه یا مغز معمولا بر اثر وارد شدن ضربه‌ای به سر، فشار خون بالا، تومورهای مغزی، ترکیدن یا متلاشی شدن آنوریسم و اختلالات عروق خونی ایجاد می‌شود. این وضعیت می‌تواند علائم ذیل را بوجود آورد:
✧ سردرد ناگهانی و شدید
✧ تشنج
✧ تهوع و استفراغ
✧ از دست دادن تعادل و هماهنگی
✧ از دست دادن هوشیاری
گاهی اوقات، این وضعیت می‌تواند علائمی شبیه سکته، همچون ضعف در یک دست یا پا، لکنت زبان، و از دست دادن بینایی را بوجود آورد.
علائم خونریزی داخل شکمی
متداول‌ترین علامت خونریزی در ناحیه شکم درد می‌باشد. چنانچه خون‌های جاری شده در صفاق تجمع یابند، احتمال دارد فرد دچار درد شدید شده و علاوه بر این، ممکن است در ناحیه‌ی شکم احساس سفتی نماید. چنانچه به دلیل خونریزی داخل شکمی خون قابل توجهی از دست داده شود، فرد ممکن است با موارد ذیل روبرو شود:
✧ ضعف
✧ سرگیجه یا سبکی سر
✧ تنگی نفس
✧ افت فشار خون
خونریزی دستگاه گوارش می‌تواند علائم زیر را موجب شود:
✧ سیاه و یا قیری شدن مدفوع
✧ قرمز یا قهوه‌ای شدن استفراغ
گاهی اوقات، خونریزی داخل شکمی می‌تواند نشانه‌هایی مانند کبودی را نیز بوجود آورد. به عنوان مثال نشانه‌ی کولن (Cullen) را می‌توان مطرح ساخت که در آن کبودی سطحی و یا تغییر رنگ زرد ـ آبی در اطراف ناف قابل تشخیص است. دیگر مثالی که می‌توان برای این مورد آورد، علامت گِرِی ترنر (Grey-Turner) است که در آن نیز نوعی کبودی در پهلوها دیده می‌شود که به نظر می‌رسد تغییر رنگ مایل به آبی در پوست ایجاد شده است.
خونریزی در دستگاه ادراری
خونریزی داخلی دستگاه ادراری می‌تواند در کلیه‌ها، مثانه، و یا هر بخش دیگری از دستگاه ادراری رخ دهد. این وضعیت معمولاً به علت عفونت مثانه یا دستگاه ادراری است، اما گاهی اوقات، افرادی که بر روی آنها پرتو درمانی انجام می‌شود نیز احتمال دارد دچار التهاب دیواره مثانه و خونریزی شوند. نشانه‌ی شناخته شده‌ی خونریزی در دستگاه ادراری، هماچوری یا وجود خون در ادرار می‌باشد. چنانچه خون زیادی از دست رود، احتمال دارد به شوک بیانجامد.
خونریزی در عضلات و مفاصل
خونریزی داخلی عمیق در درون عضلات می‌تواند درد شدید، اشکال در حرکت مفصل در نزدیکی آسیب دیدگی، و از دست دادن حس را بوجود آورد. خونریزی داخلی در مفاصل همچنین می‌تواند موجب درد شدید، و از دست دادن دامنه‌ی حرکتی شود.
برخی علائم شایع دیگر خونریزی داخلی عبارتند از:
✧ آمدن خون از دهان، بینی، یا گوش
✧ تف یا سرفه خونی
✧پوست رنگ پریده و سرد
✧ رنگ پریدگی
✧ نبض ضعیف
✧ شوک
تشخیص و درمان
درمان خونریزی داخلی بستگی به علل زمینه‌ای، و مقدار خون از دست رفته دارد. چندین آزمایش و معاینه، همچون آزمایش کامل خون، سی تی اسکن، سونوگرافی، کولونوسکوپی، آندوسکوپی، و آنژیوگرافی جهت تشخیص علل و محل خونریزی بکار گرفته می‌شوند. بر اساس نتایج حاصل از این آزمایشات و وضعیت سلامت کلی بیمار، درمان جهت متوقف کردن خونریزی، و ارزیابی و ترمیم آسیب وارده، در نظر گرفته می‌شود.
پزشکان پس از ارزیابی وضعیت بیمار و میزان خونریزی داروهایی را تجویز خواهند کرد. ممکن است جهت ترمیم و اصلاح آسیب‌دیدگی، و یا برداشتن ساختاری که مسئول خونریزی است، نیاز به عمل جراحی باشد. بسته به مقدار خون از دست رفته، تزریق خون و مایعات داخل وریدی ممکن است جهت جبران خون و مایعات از دست رفته مورد نیاز باشد. بنابراین، تشخیص مناسب یا شناسایی منبع خونریزی کلید درمان مؤثر آن می‌باشد.
بسته به محل و مقدار خون از دست رفته، برخی اوقات خونریزی داخلی می‌تواند کاملاً جدی باشد. با این حال داشتن درک درستی از این وضعیت می‌تواند، به تشخیص به موقع آن و اطمینان از درمان فوری کمک کند. بعضی افراد که شرایط خاص پزشکی دارند بطوریکه خطر خونریزی داخلی در آنها بیشتر است، بایستی احتیاط لازم را اتخاذ نمایند.
سلب مسئولیت: اطلاعات ارائه شده در این مقاله صرفاً جنبه‌ی آموزشی داشته و نبایستی به منظور جایگزین توصیه‌های پزشک متخصص در نظر گرفته شود.
/ج
