مسائل زیست محیطی کنونی

امروزه مسائل زیست محیطی متعددی وجود دارد که باعث تخریب سیاره‌ی زمین می‌شود و برخی از این‌ها تبدیل به مسائل جدی شده‌اند. بسیاری از این مسائل ناشی از فعالیت‌های انسانی است که صورت می‌گیرد.
به اطراف خود نگاه کنید. آیا تابستان امسال گرم‌تر از سال گذشته نبود؟ آیا وزش بادهای موسمی نظم خود را از دست نداده است؟ آیا سیل و طوفان‌های عجیب و غریبی رخ نمی‌دهد؟ به نظر شما آیاد پوشش سبز سیاره‌ی زمین در حال کاهش نیست؟ به نظر شما آیا میزان آلودگی در حال افزایش نیست؟ شما تنها شاهد ماجرا نیستید. این وقایع در سرتاسر جهان در حال وقوع است. تغییرات اقلیمی ، جنگل زدایی ، تخریب زیستگاه‌ها ، انقراض گونه‌ها و همچنین افزایش میزان آلودگی از مسائل زیست محیطی است که هم اکنون با آن‌ها مواجه هستیم.

مسائل زیست محیطی در زمان حاضر

گرمایش جهانی

گرمایش جهانی یکی از اصلی‌ترین مسائلی است که هم اکنون با آن مواجه هستیم. این عبارت به معنای افزایش دمای اتمسفر در نزدیکی سطح زمین است که به دلایل مختلف ایجاد می‌شود. دانشمندان بر این عقیده‌اند که افزایش سطح دی اکسید کربن باعث تشدید بیشتر این وضعیت خواهد شد. اثر گلخانه‌ای باعث می‌شود گرمای زمین در اتمسفر به دام بیافتد که منجر به افزایش دما می‌شود. بنابراین، گرمایش جهانی باعث ایجاد تغییر در اقلیم زمین و افزایش دما می‌شود. این به نوبه‌ی خود گونه‌هایی را که به قواعد طبیعت وابسته هستند تحت تأثیر قرار می‌دهد. افزایش دما همچنین باعث ایجاد تغییر در الگوهای بارشی می‌شود که انسان‌ها ، گیاهان و همچنین حیوانات را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

تخریب لایه‌ی اوزون

کلروفلوئوروکربن‌ها که به اختصار CFC نامیده می‌شود دلیل اصلی تخریب لایه‌ی اوزون می‌باشد. تخریب لایه‌ی اوزون به کاهش مقدار اوزون در استراتوسفر زمین اشاره می‌کند. از بین رفتن لایه‌ی اوزون در استراتوسفر برای اولین بار در دهه‌ی 1970 در قاره‌ی قطب جنوب ثبت شد. همانطور که همه‌ی ما می‌دانیم، اتمسفر زمین متشکل از چندین لایه است; اوزون یکی از این لایه‌ها را تشکیل می‌دهد. از CFCها در افشانه‌ها و تهویه کننده‌های هوا استفاده می‌شود. این گازها وقتی در اتمسفر آزاد می‌شود باعث تخریب لایه‌ی اوزون می‌شود. سوراخ لایه‌ی اوزون در قاره‌ی قطب جنوب در درجه‌ی اول به خاطر CFCها ایجاد شده بود. با تخریب لایه‌ی اوزون، انسان‌ها با مشکلات متعددی مثل اثرات مضر اشعه‌های ماورای بنفش روبرو می‌شوند. تخریب لایه‌ی اوزون نه تنها انسان‌ها بلکه گیاهان و گونه‌های مختلف حیوانات را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.

آلودگی

آلودگی چیزی است که هر روز با آن روبرو هستیم. درباره‌ی آلودگی زیاد صحبت می‌شود ولی در واقعیت کار چندانی برای برطرف کردن آن صورت نمی‌گیرد. آلودگی هوا با افزودن مواد شیمیایی مضر به اتمسفر اتفاق می‌افتد. مهم‌ترین آلوده کننده‌های هوا عبارت است از مونو اکسید کربن ، CFCها ، نیتروژن اکسید و گوگرد دی اکسید.
آلودگی آب هنگامی رخ می‌دهد که مواد زاید وارد آب می‌شود و آن را آلوده می‌کند.
آلودگی خاک هنگامی رخ می دهد که خاک توسط فعالیت‌های صنعتی مختلف آلوده می‌شود.
آلودگی صوتی هنگامی رخ می‌دهد که میزان نویز از حد عادی فرارتر می‌رود. آلودگی صوتی می‌تواند تأثیر مضری بر روی شنوایی داشته باشد و موجب ایجاد شرایط شدید‌تری هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ روانشناختی شود مانند خستگی ، سوزش ، استرس و غیره.

تخریب منابع طبیعی

با افزایش میزان آلودگی، تخریب منابع طبیعی تبدیل به یکی از مسائل اصلی زیست محیطی شده است. مسائلی مانند جنگل زدایی، انقراض حیوانات ، کمبود آب ، کمبود فضا و غذا تنها برخی از مسائلی است که توسط فقدان منابع ایجاد می‌شود. دلایل بسیاری برای تخریب منابع طبیعی وجود دارد مثل افزایش تقاضا توسط انفجار جمعیت ، بی‌توجهی به طبیعت و حرص و طمع انسان. این به نوبه‌ی خود اکوسیستم‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. فعالیت‌هایی مانند شکار کردن و ماهیگیری بیش از حد حتی باعث انقراض برخی گونه‌های جانوری شده است. جنگل‌ها در حال تخریب است تا تقاضای روزافزون برای کاغذ ، چوب و زمین برآورده شود. معدن کاری و سوزاندن سوخت‌های فسیلی باعث تخریب بیشتر منابع طبیعی شده است.

مشکلات هسته‌ای

انرژی هسته‌ای از جداسازی اتم‌های اورانیوم تولید می‌شود. از این انرژی برای تولید بخار استفاده می‌شود. بخار تولید شده برای تولید الکتریسیته مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر چه تولید انرژی به روش هسته‌ای دارای مزایای بسیاری است ولی تأثیرات مضری بر روی محیط زیست نیز دارد. فرآیند تبدیل اورانیوم به محصولات انرژی قابل استفاده باعث تولید پسماند رادیواکتیو می‌شود که برای سلامت انسان‌ها ، گیاهان و حیوانات بسیار خطرناک است. همچنین، ذخیره‌سازی انرژی هسته‌ای در یک کارخانه باعث می‌شود با گذشت زمان اکثر تجهیزات موجود نیز به مواد رادیواکتیو تبدیل شود و برای چندین سال رادیواکتیو باقی بماند که تهدید عمده‌ای به شمار می‌رود. به مررو زمان و با ایجاد پوسیدگی، مواد رادیواکتیو باعث منتشر شدن ذراتی می‌شود که باعث ایجاد بیماری‌هایی مانند سرطان می‌شود. علاوه بر این‌ها، تولید انرژی هسته‌ای باعث ایجاد اثرات مضر دیگری مانند انتشار دی اکسید کربن ، استفاده‌ی بیش از حد از منابع آب و تخلیه‌ی آب می‌شود. این به نوبه‌ی خود محیط زیست را در سطوح مختلف تحت تأثیر قرار خواهد داد.

از بین رفتن تنوع زیستی

تنوع زیستی به ترکیب طیف متنوعی از گونه‌ها بر روی زمین گفته می‌شود. انواع گیاهان ، حیوانات ، میکرو ارگانیزم‌ها و اکوسیستم‌ها همگی نقش منحصر به فردی در چرخه‌ی زمین ایفا می‌کنند. این گونه‌های متنوع باعث افزایش اکوسیستم‌های مختلف می‌شوند که آن‌ها را قادر می‌سازد از بلایای بسیاری در امان بمانند. ولی به خاطر فعالیت‌های انسانی مانند جنگل زدایی و شکار، زیستگاه‌های طبیعی و همچنین بقای گونه‌های بسیاری مورد تهدید قرار گرفته است. برخی از گونه‌های گیاهی و حیوانی در معرض انقراض هستند در حالی که برخی دیگر منقرض شده‌اند. انقراض حیوانات و گیاهان می‌تواند تأثیرات متعددی با خود به همراه داشته باشد مثل افزایش سطح آب دریا ، خشکسالی ، آتش سوزی ، تخریب جنگل‌ها و غیره.

بحران انرژی

انرژی به هر شکلی که باشد، گرمایی ، آبی ، هسته‌ای یا الکتریکی باعث ایجاد مسائل زیست محیطی متعددی می‌شود. پیش از این، این مسائل به عرصه‌های محلی محدود شده بود ولی هم اکنون تبدیل به مسائلی جهانی شده است. انرژی و تولید انرژی باعث ایجاد انواع مختفی از خطرات می‌شود. استخراج مواد خام برای تولید ، حمل و نقل و تبدیل این منابع به اشکال قابل استفاده دارای تأثیرات مضری بر روی محیط زیست است. علاوه بر این‌ها، این کار باعث ایجاد مسائلی مانند باران اسیدی ، اثر گلخانه‌ای و همچنین گرمایش جهانی می‌شود.

مدیریت نامناسب زباله‌ها

زباله‌ها انواع مختلفی دارد مانند زباله‌های صنعتی ، هسته‌ای ، شیمیایی و خانگی که هر کدام می‌تواند باعث آسیب دیدن محیط زیست شود. از پلاستیک مورد استفاده در خانه‌ها گرفته تا پسماند‌های رادیواکتیو تولید شده توسط کارخانه‌های هسته‌ای می‌تواند تأثیر فاجعه باری بر روی محیط زیست داشته باشد. این زباله‌ها نه تنها خود مضر هستند بلکه روش‌های نامناسب مدیریت آن‌ها و در برخی موارد فقدان روش‌ مناسب به مشکل می‌افزاید. گازهای حاصل از فعالیت‌هخای صنعتی و همچنین محصولات فرعی و سمی مانند جیوه ، نفت خام ، پلاستیک و سرب به درستی دفع نمی‌شوند. آن‌ها در اقیانوس‌ها و خاک دفع می‌شوند و بدین ترتیب موجب ایجاد آلودگی می‌شوند. در این میان نشت نفت تبدیل به مسئله‌ی مهم دیگری شده است. این مواد زاید باعث تخریب زیستگاه‌های طبیعی گونه‌های گیاهی و حیوانی هم در خشکی و هم در آب می‌شود. بنابراین، آن‌ها باعث سمی شدن محیط زیست می‌شوند. علاوه بر افزایش خطر انقراض گونه‌ها ، امکان ایجاد بیماری‌های کشنده‌ای مانند سرطان و مسمومیت با سرب نیز بالا می‌رود.
این‌ها برخی از مسائلی زیست محیطی است که امروزه با آن‌ها مواجه هستیم. با تلاش همگانی می‌توانیم امیدوار باشیم که از نابودی کامل سیاره‌ی خود در آینده‌ی نزدیک جلوگیری کنیم.