من آنلاينم پس هستم!
نويسنده:اسماعيل ذبيحي
دسترسي كودكان و نوجوانان به اينترنت؛ بيم ها و اميدها
در واقع مي توان گفت تقريبا ديگر هيچ موضوعي در جهان اطراف ما نيست كه در اينترنت وجود نداشته باشد.
علاوه بر اين، تنوع و سرعت خدمات دهي سازمان ها و مراكز مختلف، با استفاده از يك اتصال ساده و ايستا، يكي ديگر از عوامل مهم در توجه روزافزون افراد به اين شبكه جهاني محسوب مي شود.
سودمندي افزايش ضريب نفوذ اينترنت در كشورها و تأثير آن بر شاخص هاي توسعه انساني و اجتماعي، بي شك حتي تلاش دولت ها و سازمان هاي بزرگ فعال در حوزه فن آوري اطلاعات و ارتباطات را نيز در پي داشته تا با تسهيل دسترسي عمومي به شبكه جهاني وب، ميزان استفاده آنلاين از اطلاعات و خدمات را افزايش داده، موجب صرفه جويي هاي فراوان در منابع، ظرفيت ها و هزينه هاي ملي گردند.
با اين وجود، پرواضح است كه در آينده اي نه چندان دور و در پي يك توفيق اجباري(!)، شاهد دسترسي عمومي به شبكه جهاني وب خواهيم بود؛ شبكه اي كه حتي عادي ترين و پايين ترين اقشار جوامع نيز سهمي در وسعت و گستردگي آن خواهند داشت.
خانواده ها، كاربران پروپاقرص
به هر ترتيب، مي توان گفت كه تمامي خانواده ها در اغلب نقاط جهان، از خانواده هاي بسته تا خانواده هاي منعطف و مدرن، بي شك به ارزش اينترنت پي برده اند و به كاربردهاي سودمند آن نيز معترفند مطالب علمي و تخصصي، خدمات آنلاين و سريع، صرفه جويي در منابع و هزينه ها، تفريحات و سرگرمي هاي سالم، ارتقا سطح دانش و بسياري از منافع ديگر با يك اتصال ساده به اين شبكه، براي كليه افراد خانواده و در هر سني قابل دسترسي مي باشد.
اما بايد اين نكته را نيز درنظر گرفت: اينترنت به همان اندازه كه مفيد و سودمند است، منبع تهديدات، خطرها و ريسك هاي گوناگون نيز محسوب مي شود. اين مسئله به ويژه كودكان و نوجوانان را به علت آسيب پذيرتر بودن، در معرض تهديد شديدتري قرارمي دهد و اتفاقا اين بعد از اينترنت بايد بدون هيچ گونه اغماضي درنظر گرفته شود.
متأسفانه طبق آمارهاي موجود، بسياري از والدين يا هيچ گونه نظارتي بر فعاليت هاي آنلاين فرزندان خود ندارند و يا اين مسئله را خيلي جدي نمي گيرند.
قابل توجه والدين بي احتياط!!
افزايش تعداد كودكان سردرگم و روان پريش كه از طريق مشاهده وب سايت هاي نامناسب و خشن به مشكلات روحي دچار شده اند، تعداد روافزون وب سايت ها و پايگاه هاي غيراخلاقي كه بهره كشي و سوءاستفاده جنسي و جسمي از كودكان و نوجوانان را به شكل حرفه اي(!!) دنبال مي كنند و... همگي مؤيد اين مطلب هستند كه فرزندان ما به شدت توسط فن آوري هاي اطلاعاتي و ارتباطي ابداع شده توسط خود ما، به شدت تهديد مي شوند.
در جستجوي راهكار مؤثر
در واقع مهمترين و مؤثرترين راهكار، استفاده از نرم افزارهاي امنيتي است كه شامل سيستم كنترل والدين (Parental Control) باشند، اكنون بسياري از شركت هاي امنيتي اين ابزار مهم مديريتي را در برخي از نرم افزارهاي حفاظتي خود گنجانده و در اختيار متقاضيان قرارمي دهند.
ابزار كنترل والدين، معمولا قدرت بازدارندگي مؤثري در برابر تهديدات و خطرات اينترنتي دراختيار دارند و خانواده ها مي توانند با تعريف و تنظيم گزينه هاي مختلف در اين ابزار، دسترسي فرزندان خود به محتويات اطلاعاتي تحت وب را كاملا تحت كنترل و نظارت خود قراردهند.
قابليت هايي چون انسداد صفحات و پايگاه هاي نامناسب و خشونت آميز به شكل بالفعل و يا بالقوه، نظارت و كنترل فايل ها و اطلاعات رد و بدل شده به شكل آنلاين، آگاهي از پايگاه ها و مراكز مورد بازديد فرزندان و نيز كليه آدرس هاي مورد دسترسي آنها و هم چنين قابليت تعريف زمان و مدت دقيق دسترسي كودكان و نوجوانان به اينترنت در يك جدول زماني قابل تنظيم توسط خانواده ها، از ويژگي هاي معمول سيستم هاي كنترل والدين محسوب مي شود.
به عنوان نمونه اي از نرم افزارهاي امنيتي شامل اين سيستم، مي توان به نسخه هاي مختلف برنامه internet Security محصول شركت پاندا اشاره كرد.صرف نظر از اقدامات، فن آوري ها و ابزار حفاظتي مبتني بر برنامه هاي كاربردي و وب، مطمئنا نقش آموزش، دادن آگاهي صحيح به فرزندان و نيز مسئوليت بخشي به آنها در خصوص برخورد با خطرات و ريسك هاي امنيتي در اينترنت، غيرقابل انكار است.اين مسئله با افزايش آگاهي و درك صحيح كودكان و نوجوانان و كاهش آسيب پذيري شديد آنها در محيط بيكران وب، قطعا تأثيري بيش از قطع دسترسي و ممنوعيت استفاده از اينترنت، براي آنها به ارمغان خواهد آورد.