نویسنده: حیدر کامل
س) اوّلین کسی که با قائم (علیه السلام) بیعت می کند، کیست؟
ج) از مسعد ة بن صدقه از عبدالحمید طائی از محمّد بن مسلم از امام محمّد باقر (علیه السلام) در تفسیر قول خدای تعالی: «أَمَّن یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ؛ (1) یا [کیست] آن کس که درمانده را چون وی را بخواند، اجابت می کند و گرفتاری را برطرف می گرداند؟»، روایت شده که فرمودند:
«أنزِلَت فِی القائِمِ (علیه السلام) و جَبرِئیلُ عَلَی المِیزَابِ فِی صُورَ ة طَیرٍ أبیَضَ فَیَکُونُ أوَّلَ خَلقٍ یُبَایِعُهُ النَّاسُ الثَّلَاثُمِائَة وَ ثَلَاَثَة عَشرَ فَمَن کَانَ ابتُلِیَ بالمسیر وافی تلکَ السَّاعَة وَ مَن لَم یُبتَلَ بِالمَسیرِ فُقِدَ عَن فِرَاشِهِ وَ هُوَ قَولُ أمیرالمومنین (علیه السلام) المَفقُوُد عَن فُرُشِهِم وَ هُوَ قَولُ الله عَزَّوَجَل «اسْتَبِقُواْ الْخَیْرَاتِ أَیْنَ مَا تَكُونُواْ یَأْتِ بِكُمُ اللّهُ جَمِیعًا » (2) قَالَ: الخَیرَاتُ الوَلَایَة لَنَا أهلَ البیت؛ (3)
این آیه در شأن قائم (علیه السلام) نازل شده است. جبرئیل (علیه السلام) به صورت پرنده ای سفید قرار دارد و اوّل مخلوق خداست که با ایشان بیعت می کند و آنگاه سیصد و سیزده نفر با او بیعت می کنند. برخی از آنان از طریق پیمودن راه به او می پیوندند و برخی در حالی که بر فرش منازل خود نشسته اند؛ ناپدید گشته و به وی ملحق می گردند.» و این سخن امیرالمؤمنین (علیه السلام) که از فرش های خود ناپدید می گردند، بیانگر این قول از خدای تعالی است که: «و برای هر یک جهتی است که به آن روی می کنند. پس در خیرات، پیشی گیرند. خداوند همگکی شما را هر کجا که باشید، گرد می آورد. خداوند بر هر کاری تواناست.» سپس حضرت فرمودند: «خیرات، ولایت و دوستی ما اهل بیت است.»
س) اوصاف اصحاب قائم (علیه السلام) چیست؟
ج) از محمّد بن یحیی عطّار از محمّد بن حسان رازی از محمّد بن علی صیرفی از عبدالرحمن بن ابی هاشم از عمرو بن ابی المقدام از عمران بن ظبیان از ابی تحیی حکیم بن سعد، نقل شده که گفت:
شنیدم امام علی (علیه السلام) فرمودند:
«إِنَّ أصحَابَ القَائِمِ شَبَابٌ لَاکُهُولَ فِیهِم إِلَّا کَالکُحلِ فِی العَینِ أو کَالمِلحِ فِی الزَّادِ وَ أقَلُّ الزَّادِ المِلح؛ (4)
اصحاب قائم جوان هستند، نه پیر؛ مگر مانند سرمه ی دور چشم یا نمک در توشه ی سفر، که کمترین توشه، نمک است.»
و نیز از محمّد بن حمزه از محمّد بن سعید روایت شده که:
حماد بن عثمان از سلیمان ابن هارون عجلی برای همه ی ما گفت از امام صادق (علیه السلام) شنیدم که فرمودند:
«إِنَّ صَاحِبَ هَذَا الامرِ مَحفُوظَ ة لَهُ إصحَابُهُ لَو ذَهَبَ النَّاسُ جَمِیعاً أتَی الله لَهُ بِأصحَابِهِ وَ هُمُ الذینَ قالَ الله عَزَّوجلّ «أُوْلَئِكَ الَّذِینَ آتَیْنَاهُمُ الْكِتَابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ فَإِن یَكْفُرْ بِهَا هَؤُلاء فَقَدْ وَكَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَّیْسُواْ بِهَا بِكَافِرِینَ
» (5) وَ هُمُ الَّذِینَ قال الله فیهِم «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ مَن یَرْتَدَّ مِنكُمْ عَن دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَیُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِینَ یُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ وَلاَ یَخَافُونَ لَوْمَةَ لآئِمٍ ذَلِكَ فَضْلُ اللّهِ یُؤْتِیهِ مَن یَشَاء وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ
»؛ (6) (7)
اصحاب صاحب این امر، محفوظ هستند و اگر از دنیا بروند، خداوند اصحابش را به او ملحق خواهد نمود و آنان همان کسانی هستند که خدای عزّوجلّ درباره ی آنان گفته است: «آنان کسانی هستند که به ایشان، کتاب، حکومت و نبوّت دادیم. پس اگر به آن کافر گردند قومی را بر پاسداری از آن می گماریم که هرگز به آن کافر نخواهند شد.» آنان همان کسانی هستند که خداوند در مورد آنان گفته است: «اى کسانى که ایمان آورده اید! هر کس از شما از دین خود برگردد، خداوند به زودی قومی را خواهد آورد که آنان خدا را دوست دارند و خدا نیز آنان را دوست دارد. آنان نسبت به اهل ایمان فروتن و نسبت به کافران سرسخت هستند. در راه خدا جهاد می نمایند و از سرزنش هیچ نکوهش گری نمی هراسند، این فضل خداست که به هرکس بخواهد، می دهد و خداوند گشایش دهنده ی داناست.
»
س) تعداد یاران قائم چند نفر است؟
ج) از ابراهیم بن اسحاق نهاوندی از عبدالله بن حماد انصاری از ابی الجارود از امام باقر (علیه السلام) نقل شده است که فرمودند:
«أصحَابُ القَائِمِ ثَلَاثُمِائَة وَ ثَلَاَثَة عَشَرَ رَجُلاً أولَادُ العَجَمِ بَعضُهُم یُحمَلُ فِی السَّحَابِ نَهَاراً یُعرَفُ باسمه و اسم أبیهِ وَ نَسَبِهِ وَ حِلیَتِهِ وَ بَعضُهُم نَائِمٌ عَلَی فِرَاشِهِ فَیُرَی فِی مَکَّة عَلَی غَیرِ مِیعَاد؛ (8)
یاران قائم (علیه السلام) سیصد و سیزده نفر مرد و غیر عرب هستند. برخی از آنان در هنگام روز بر روی ابر حرکت می کنند و به نام خودش، پدرش، نسبش، رخسار و شکل ظاهری اش شناخته می شوند و برخی بر رختخواب خود آرمیده اند و بدون وعده ی قبلی در مکّه به او می پیوندند.»
همچنین از محمّد بن یحیی از محمّد بن حسان رازی از محمّد بن علی کوفی از علیّ بن حکم از علیّ بن ابی حمزه از ابی بصیر از ابی جعفر باقر (علیه السلام) روایت شده است که فرمودند:
«أنَّ القَائِمَ یَهبِطُ مِن ثَنِیَّة ذِی طَوًی فِی عِدَّ ة أهلِ بَدرٍ ثَلَاثِمِائَة وَ ثَلَاثَة عَشَرَ رَجُلًا حَتَّی یسند ظهرهُ إِلَی الحَجَرِ الأسوَدِ وَ یَهُزُّ الرَّایَة الغالبه قال علیُّ بنُ أبی حمز ة فَذَکَرتُ ذلکَ لِأبِی الحسن موسی بن جعفر (علیه السلام) فَقَالَ کتابٌ منشور؛ (9)
قائم از راه سنگلاخی «ذی طوی» با عده ای به تعداد اصحاب بدر، سیصد و سیزده مرد، فرود می آید تا اینکه تکیه بر حجرالاسود می دهد و پرچم فتح و ظفر بر می افرازد.» علی بن ابی حمزه گفت: من این مطلب را برای ابی الحسن موسی بن جعفر (علیه السلام) گفتم. فرمودند: «این کتابی منشور است.»
کامل، حیدر؛ (1391)، دجال آخرالزمان، تهران: موسسه فرهنگی موعود عصر (عج)، چاپ اول
ج) از مسعد ة بن صدقه از عبدالحمید طائی از محمّد بن مسلم از امام محمّد باقر (علیه السلام) در تفسیر قول خدای تعالی: «أَمَّن یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ؛ (1) یا [کیست] آن کس که درمانده را چون وی را بخواند، اجابت می کند و گرفتاری را برطرف می گرداند؟»، روایت شده که فرمودند:
«أنزِلَت فِی القائِمِ (علیه السلام) و جَبرِئیلُ عَلَی المِیزَابِ فِی صُورَ ة طَیرٍ أبیَضَ فَیَکُونُ أوَّلَ خَلقٍ یُبَایِعُهُ النَّاسُ الثَّلَاثُمِائَة وَ ثَلَاَثَة عَشرَ فَمَن کَانَ ابتُلِیَ بالمسیر وافی تلکَ السَّاعَة وَ مَن لَم یُبتَلَ بِالمَسیرِ فُقِدَ عَن فِرَاشِهِ وَ هُوَ قَولُ أمیرالمومنین (علیه السلام) المَفقُوُد عَن فُرُشِهِم وَ هُوَ قَولُ الله عَزَّوَجَل «اسْتَبِقُواْ الْخَیْرَاتِ أَیْنَ مَا تَكُونُواْ یَأْتِ بِكُمُ اللّهُ جَمِیعًا » (2) قَالَ: الخَیرَاتُ الوَلَایَة لَنَا أهلَ البیت؛ (3)
این آیه در شأن قائم (علیه السلام) نازل شده است. جبرئیل (علیه السلام) به صورت پرنده ای سفید قرار دارد و اوّل مخلوق خداست که با ایشان بیعت می کند و آنگاه سیصد و سیزده نفر با او بیعت می کنند. برخی از آنان از طریق پیمودن راه به او می پیوندند و برخی در حالی که بر فرش منازل خود نشسته اند؛ ناپدید گشته و به وی ملحق می گردند.» و این سخن امیرالمؤمنین (علیه السلام) که از فرش های خود ناپدید می گردند، بیانگر این قول از خدای تعالی است که: «و برای هر یک جهتی است که به آن روی می کنند. پس در خیرات، پیشی گیرند. خداوند همگکی شما را هر کجا که باشید، گرد می آورد. خداوند بر هر کاری تواناست.» سپس حضرت فرمودند: «خیرات، ولایت و دوستی ما اهل بیت است.»
س) اوصاف اصحاب قائم (علیه السلام) چیست؟
ج) از محمّد بن یحیی عطّار از محمّد بن حسان رازی از محمّد بن علی صیرفی از عبدالرحمن بن ابی هاشم از عمرو بن ابی المقدام از عمران بن ظبیان از ابی تحیی حکیم بن سعد، نقل شده که گفت:
شنیدم امام علی (علیه السلام) فرمودند:
«إِنَّ أصحَابَ القَائِمِ شَبَابٌ لَاکُهُولَ فِیهِم إِلَّا کَالکُحلِ فِی العَینِ أو کَالمِلحِ فِی الزَّادِ وَ أقَلُّ الزَّادِ المِلح؛ (4)
اصحاب قائم جوان هستند، نه پیر؛ مگر مانند سرمه ی دور چشم یا نمک در توشه ی سفر، که کمترین توشه، نمک است.»
و نیز از محمّد بن حمزه از محمّد بن سعید روایت شده که:
حماد بن عثمان از سلیمان ابن هارون عجلی برای همه ی ما گفت از امام صادق (علیه السلام) شنیدم که فرمودند:
«إِنَّ صَاحِبَ هَذَا الامرِ مَحفُوظَ ة لَهُ إصحَابُهُ لَو ذَهَبَ النَّاسُ جَمِیعاً أتَی الله لَهُ بِأصحَابِهِ وَ هُمُ الذینَ قالَ الله عَزَّوجلّ «أُوْلَئِكَ الَّذِینَ آتَیْنَاهُمُ الْكِتَابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ فَإِن یَكْفُرْ بِهَا هَؤُلاء فَقَدْ وَكَّلْنَا بِهَا قَوْمًا لَّیْسُواْ بِهَا بِكَافِرِینَ
» (5) وَ هُمُ الَّذِینَ قال الله فیهِم «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ مَن یَرْتَدَّ مِنكُمْ عَن دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَیُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِینَ یُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ وَلاَ یَخَافُونَ لَوْمَةَ لآئِمٍ ذَلِكَ فَضْلُ اللّهِ یُؤْتِیهِ مَن یَشَاء وَاللّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ
»؛ (6) (7)
اصحاب صاحب این امر، محفوظ هستند و اگر از دنیا بروند، خداوند اصحابش را به او ملحق خواهد نمود و آنان همان کسانی هستند که خدای عزّوجلّ درباره ی آنان گفته است: «آنان کسانی هستند که به ایشان، کتاب، حکومت و نبوّت دادیم. پس اگر به آن کافر گردند قومی را بر پاسداری از آن می گماریم که هرگز به آن کافر نخواهند شد.» آنان همان کسانی هستند که خداوند در مورد آنان گفته است: «اى کسانى که ایمان آورده اید! هر کس از شما از دین خود برگردد، خداوند به زودی قومی را خواهد آورد که آنان خدا را دوست دارند و خدا نیز آنان را دوست دارد. آنان نسبت به اهل ایمان فروتن و نسبت به کافران سرسخت هستند. در راه خدا جهاد می نمایند و از سرزنش هیچ نکوهش گری نمی هراسند، این فضل خداست که به هرکس بخواهد، می دهد و خداوند گشایش دهنده ی داناست.
»
س) تعداد یاران قائم چند نفر است؟
ج) از ابراهیم بن اسحاق نهاوندی از عبدالله بن حماد انصاری از ابی الجارود از امام باقر (علیه السلام) نقل شده است که فرمودند:
«أصحَابُ القَائِمِ ثَلَاثُمِائَة وَ ثَلَاَثَة عَشَرَ رَجُلاً أولَادُ العَجَمِ بَعضُهُم یُحمَلُ فِی السَّحَابِ نَهَاراً یُعرَفُ باسمه و اسم أبیهِ وَ نَسَبِهِ وَ حِلیَتِهِ وَ بَعضُهُم نَائِمٌ عَلَی فِرَاشِهِ فَیُرَی فِی مَکَّة عَلَی غَیرِ مِیعَاد؛ (8)
یاران قائم (علیه السلام) سیصد و سیزده نفر مرد و غیر عرب هستند. برخی از آنان در هنگام روز بر روی ابر حرکت می کنند و به نام خودش، پدرش، نسبش، رخسار و شکل ظاهری اش شناخته می شوند و برخی بر رختخواب خود آرمیده اند و بدون وعده ی قبلی در مکّه به او می پیوندند.»
همچنین از محمّد بن یحیی از محمّد بن حسان رازی از محمّد بن علی کوفی از علیّ بن حکم از علیّ بن ابی حمزه از ابی بصیر از ابی جعفر باقر (علیه السلام) روایت شده است که فرمودند:
«أنَّ القَائِمَ یَهبِطُ مِن ثَنِیَّة ذِی طَوًی فِی عِدَّ ة أهلِ بَدرٍ ثَلَاثِمِائَة وَ ثَلَاثَة عَشَرَ رَجُلًا حَتَّی یسند ظهرهُ إِلَی الحَجَرِ الأسوَدِ وَ یَهُزُّ الرَّایَة الغالبه قال علیُّ بنُ أبی حمز ة فَذَکَرتُ ذلکَ لِأبِی الحسن موسی بن جعفر (علیه السلام) فَقَالَ کتابٌ منشور؛ (9)
قائم از راه سنگلاخی «ذی طوی» با عده ای به تعداد اصحاب بدر، سیصد و سیزده مرد، فرود می آید تا اینکه تکیه بر حجرالاسود می دهد و پرچم فتح و ظفر بر می افرازد.» علی بن ابی حمزه گفت: من این مطلب را برای ابی الحسن موسی بن جعفر (علیه السلام) گفتم. فرمودند: «این کتابی منشور است.»
پی‌نوشت‌ها:
1. سوره نمل (27)، آیه 62.
2. سوره بقره (2)، آیه 148.
3. بحارالانوار، ج 52، ص 369.
4. غیبت نعمانی، ص 316.
5. سوره انعام (6)، آیه 89.
6. سوره مائده (5)، آیه 54.
7. غیبت نعمانی، ص 316.
8. بحارالأنوار، ج 52، ص 370.
9. غیبت نعمانی، ص 315.
کامل، حیدر؛ (1391)، دجال آخرالزمان، تهران: موسسه فرهنگی موعود عصر (عج)، چاپ اول
